ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ ΣΤΟ Ε. Π. ΠΑΙ. Κ. ΑΣΠΑΙΤΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β. ΑΙΓΑΙΟΥ - ΜΥΤΙΛΗΝΗ DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας ΑΠΘ / Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης / Ε. Π. ΠΑΙ. Κ. E- mail :

Σ Ε Ν Α Ρ Ι Ο Μ Α Θ Η Μ Α Τ Ο ΣΣ Ε Ν Α Ρ Ι Ο Μ Α Θ Η Μ Α Τ Ο Σ

Σχέση των διδακτικών στρατηγικών με την έρευνα …  Ένταξη της διαδικασίας της μάθησης σε ένα πολύπλοκο, ρεαλιστικό και πραγματικό περιβάλλον, δηλαδή με την εμπλοκή των εκπαιδευόμενων σε ρεαλιστικά - αυθεντικά καθήκοντα.  Έχουν εμπλακεί οι εκπαιδευόμενοι στην επιστημονική διαδικασία ;  Είναι οι διδακτικές στρατηγικές ενταγμένες στην επιστημονική διαδικασία ;

Το εκπαιδευτικό σενάριο ( educational scenario ) είναι η περιγραφή ενός μαθησιακού πλαισίου με εστιασμένο γνωστικό αντικείμενο, συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς στόχους, παιδαγωγικές αρχές και δράσεις, αξιοποιώντας συγκεκριμένα εκπαιδευτικά εργαλεία / λογισμικά. Ένα σενάριο υλοποιείται μέσα από σειρά εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων ( educational activities ), όπου οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί « παίζουν » καλά καθορισμένους ρόλους.

Το σενάριο περιγράφει τη μαθησιακή διαδικασία από την πλευρά των μαθητών, το « τι κάνουν οι μαθητές ;», « τι θέλω να αποκομίσουν από αυτή τη δραστηριότητα ;» και όχι από την πλευρά του εκπαιδευτικού « τι διδάσκω ;». Υπ ’ αυτήν την έννοια, το σενάριο μάθησης είναι ένας δομημένος τρόπος σχεδιασμού δραστηριοτήτων μάθησης, που μας βοηθά να σχεδιάσουμε το μάθημα με όρους δραστηριότητας των μαθητών.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ  περιγραφή μιας διδασκαλίας : με εστιασμένο γνωστικό αντικείμενο, συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς στόχους, διδακτικές αρχές και π ρακτικές … ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ  Λ ε π τομερής π εριγραφή μιας διδασκαλίας α π ό την ο π οία ωστόσο ενίοτε μ π ορεί να α π ουσιάζει η π εριγραφή της κοινωνικής αλληλε π ίδρασης μεταξύ μαθητών – εκ π αιδευτικού …

Το διδακτικό σενάριο περιλαμβάνει : αλληλεπίδραση ρόλοι των συμμετεχόντων, αντιλήψεις των μαθητών, ενδεχόμενα διδακτικά εμπόδια … Το σχέδιο μαθήματος περιλαμβάνει περιγραφή των φάσεων ή σταδίων μιας διδασκαλίας, όπως : αφόρμηση, ανάπτυξη, ανακεφαλαίωση …

Η δομή και η ροή κάθε δραστηριότητας, ο ρόλος του διδάσκοντα και των μαθητών καθώς και η αλληλεπίδραση αυτών με τα χρησιμοποιούμενα μέσα και υλικά, περιγράφονται σε ένα πλάνο δραστηριότητας ( activity plan ). Σε ένα τέτοιο πλαίσιο διδασκαλίας μπορούν να συνδυάζονται περισσότεροι διδακτικά εργαλεία, όπως π. χ., χρήση ενός ή περισσοτέρων λογισμικών, σημειώσεις, sites, όργανα, προκειμένου να επιτευχθεί ένα μαθησιακό αποτέλεσμα.

Τι είναι ένα σενάριο μαθήματος ;  Οδηγίες ;  Πού θέλουμε να πάνε οι μαθητές και οι μαθήτριες ;  Πώς θα πάνε εκεί ;  Πώς θα ξέρουμε ότι έχουν φτάσει ;  Τι θέλουμε να αποκομίσουν απ ’ αυτή τη δραστηριότητά τους ;

 Τα σενάρια μάθησης παρέχουν στους μαθητές εμπειρίες για μάθηση με νόημα.  Τα σενάρια μάθησης συνδέουν και αξιοποιούν τις συσχετιζόμενες δυνατότητες για μάθηση.  Η διδασκαλία βασίζεται σε εκπαιδευτικές στρατηγικές που δίνουν έμφαση σε ερευνητικές κι άλλες εκπαιδευτικές εφαρμογές.

Ένα διδακτικό μοντέλο – σενάριο θα πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνει τις εξής δομές : εμπλοκή, διερεύνηση, εξήγηση, λεπτομερή ανάπτυξη, και αξιολόγηση … … ώστε να είναι συμβατό και με τις σύγχρονες θεωρίες μάθησης σύμφωνα με τις οποίες ο εκπαιδευόμενος χτίζει μόνος του τη γνώση όταν του δίνεται η δυνατότητα να αναπτύξει τα νοητικά του μοντέλα.

Δομή ενός Σεναρίου Πρέπει να είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτρέπει παρέμβαση και αλλαγή από μέρους του καθηγητή και δημιουργική χρήση του σεναρίου στην τάξη.

Η συγγραφή των σεναρίων στηρίζεται …  Στην πολυπλοκότητα των προσεγγίσεων ( παιδαγωγικών, διδακτικών, γνωστικών ) της διδακτικής ενότητας και των περιορισμών που προκύπτουν ( τεχνικών, οικονομικών κ. λπ.).  Στην εμπλοκή διαφόρων γνωστικών περιοχών στην εκμάθηση και διδασκαλία μιας διδακτικής ενότητας και τη μεταξύ τους συνέργεια, καθώς επίσης και την ανάγκη συνεργασίας τεχνικών και παιδαγωγών για την επιτυχή δημιουργία και συγγραφή ρεαλιστικών σεναρίων.  Στην αμεσότητα των σεναρίων στην καθημερινή σχολική πραγματικότητα και τη συμβολή τους στην αναβάθμιση της διδακτικής πρακτικής.  Την ανάγκη επικοινωνίας των σεναρίων ( δραστηριότητες, εργασίες, ασκήσεις, μέθοδος εφαρμογής στην τάξη και στο σχολείο ) με μαθητές, καθηγητές, διεύθυνση σχολείων και άλλων σχετικών φορέων.

Ένα σενάριο αποτελείται από …  τους μαθησιακούς στόχους …  την κεντρική ιδέα του σεναρίου …  τη διάρκεια ( επιμέρους των δραστηριοτήτων και τη συνολική )…  τους ρόλους που εμπλέκονται στη διαδικασία ( μαθητής, εκπαιδευτικός, σχολείο, διευθυντής, εξωτερικοί φορείς κ. ά.) και η μεταξύ τους οργάνωση και ο συντονισμός …  τις δραστηριότητες που θα πραγματοποιούν οι εμπλεκόμενοι ( π. χ., οι μαθητές θα συζητούν - γράφουν - διαβάζουν - ρωτούν - απαντούν - σχολιάζουν - εξηγούν - εφαρμόζουν - αναλύουν - συνθέτουν - προβληματίζονται - αξιολογούν και αξιολογούνται ) και η σχέση τους με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών...  το εκπαιδευτικό υλικό ( μαθησιακοί πόροι - αντικείμενα ) σε ψηφιακή ή μη μορφή το οποίο λειτουργεί υποστηρικτικά …  τις ΤΠΕ που προτείνονται προς χρήση ( π. χ., εκπαιδευτικό λογισμικό )…