1 Θεσμοί - Όργανα και Πρωτοβουλίες ΕΚΕ σε Διεθνές Επίπεδο

2 Θεματικές Ενότητες Global Compact (Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ) για την ΕΚΕ. Global Reporting Initiative (Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς ΕΚΕ) και οι Κατευθυντήριες Οδηγίες. Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ΕΚΕ.

3 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ ξεκίνησε το 2000 και είναι μία πλατφόρμα πολιτικής, αλλά και ένα πρακτικό πλαίσιο για τις εταιρείες που έχουν δεσμευθεί για βιωσιμότητα και υπεύθυνες εταιρικές πρακτικές. Ως πολυσυμμετοχική ηγετική πρωτοβουλία, επιδιώκει να ευθυγραμμίσει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες και στρατηγικές με 10 παγκόσμια αποδεκτές αρχές στους τομείς των 1)ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 2)της εργασίας, 3)του περιβάλλοντος και 4)της καταπολέμησης της διαφθοράς και να κατευθύνει δράσεις που υποστηρίζουν τους ευρύτερους στόχους των Ηνωμένων Εθνών.

4 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Το Οικουμενικό Σύμφωνο είναι η μεγαλύτερη διεθνής εθελοντική πρωτοβουλία εταιρικής υπευθυνότητας. Συμμετέχουν πάνω από 7000 εταιρείες και οργανισμοί από 135 χώρες. Ο πρωταρχικός σκοπός του είναι η οικοδόμηση και προώθηση της κοινωνικής νομιμότητας των επιχειρήσεων και των αγορών.

5 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Το Οικουμενικό Σύμφωνο είναι μια καθαρά εθελοντική, διεθνής πρωτοβουλία με δύο κυρίαρχους στόχους: να αποτελέσουν οι δέκα αρχές καθολικό ρεύμα στις επιχειρηματικές δραστηριότητες σε ολόκληρο τον κόσμο. να λειτουργήσει ως καταλύτης για δράσεις που στηρίζουν τους στόχους της χιλιετίας.

6 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ

7 Οι 10 αρχές. Οι 10 αρχές του Οικουμενικού Συμφώνου στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των συνθηκών εργασίας, του περιβάλλοντος και της αντιμετώπισης της διαφθοράς βασίζονται : στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. στη Διακήρυξη για τις Βασικές Αρχές και τα Δικαιώματα στην Εργασία του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας στη Διακήρυξη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών ενάντια στη Διαφθορά

8 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Οι αρχές αυτές είναι: Ανθρώπινα Δικαιώματα Αρχή 1η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να υποστηρίζουν και να σέβονται την προστασία των διεθνώς διακηρυγμένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων Αρχή 2η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να διασφαλίζουν ότι οι δικές τους δραστηριότητες δεν εμπλέκονται σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων Συνθήκες εργασίας Αρχή 3η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προασπίζουν το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι και την αποτελεσματική αναγνώριση του δικαιώματος της συλλογικής διαπραγμάτευσης Αρχή 4η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προασπίζουν την εξάλειψη κάθε μορφής καταναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας Αρχή 5η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προασπίζουν την ουσιαστική κατάργηση της παιδικής εργασίας Αρχή 6η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προασπίζουν την εξάλειψη των διακρίσεων στις προσλήψεις και την απασχόληση

9 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Περιβάλλον Αρχή 7η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να ακολουθούν προληπτική προσέγγιση ως προς τις περιβαλλοντικές προκλήσεις Αρχή 8η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της περιβαλλοντικής υπευθυνότητας Αρχή 9η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη και διάδοση τεχνολογιών που είναι φιλικές προς το περιβάλλον Καταπολέμηση της Διαφθοράς Αρχή 10η: Οι επιχειρήσεις οφείλουν να αντιτίθενται σε κάθε μορφής διαφθορά, συμπεριλαμβανομένων του εκβιασμού και της δωροδοκίας.

10 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Η εφαρμογή των αρχών πρέπει να γίνεται αντιληπτή ως μία μακροπρόθεσμη διαδικασία συνεχούς βελτίωσης των επιδόσεων. Παράγοντες επιτυχίας- κλειδιά στην εφαρμογή των αρχών του Οικουμενικού Συμφώνου περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: την αντιμετώπιση των αρχών όχι ως ένα επιπρόσθετο στοιχείο αλλά ενσωματωμένες στην εταιρική στρατηγική και την καθημερινή λειτουργία της επιχείρησης. καθαρές δεσμεύσεις από τα ηγετικά στελέχη της επιχείρησης. την επικοινωνία των δεσμεύσεων μέσα σε όλη την οργάνωση τόσο σε υψηλόβαθμα στελέχη όσο και στο προσωπικό, ώστε να διασφαλισθεί ευρεία υποστήριξη των αρχών. ένα επιχειρηματικό περιβάλλον ανοικτό σε νέες ιδέες και καινοτομία. μετρήσιμους στόχους και ένα διαφανές σύστημα σε σχέση με την έκδοση απολογισμών ή αναφορών σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Οικουμενικού Συμφώνου (Communication on Progress) (Έκθεση Προόδου) επιθυμία και δυνατότητα για μάθηση και προσαρμογή αφοσίωση σε πρακτικές-συγκεκριμένες δράσεις επιθυμία για συνεργασία και διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη της επιχείρησης.

11 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Οι συμμετέχοντες στο Οικουμενικό Σύμφωνο απαιτείται να αναφέρουν την πρόοδο που έχουν σημειώσει σχετικά με την εφαρμογή των 10 αρχών και τη συμμετοχή τους σε συμπράξεις για υποστήριξη των αναπτυξιακών στόχων του Ο.Η.Ε. Μια Communication On Progress (COP), είναι μια έκθεση προόδου προς τα ενδιαφερόμενα μέρη (καταναλωτές, εργαζόμενους, εργατικά σωματεία, μέτοχους, ΜΜΕ, κυβερνητικούς φορείς, κ.λπ.) σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειώσει η επιχείρηση εφαρμόζοντας το Οικουμενικό Σύμφωνο στις εταιρικές δραστηριότητες. Θα πρέπει να περιλαμβάνει περιγραφή των δράσεων και των αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν.

12 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Τρία βήματα θα πρέπει να ακολουθήσουν οι οργανισμοί ή οι επιχειρήσεις για τη δημιουργία, επικοινωνία και δημοσίευση μιας Έκθεσης Προόδου (COP) α) Δήλωση συνέχισης της στήριξης του Οικουμενικού Συμφώνου με δήλωση ή μήνυμα από το Διευθύνοντα Σύμβουλο (CEO), τον πρόεδρο, ή κάποιο άλλο διευθυντικό στέλεχος. β) Περιγραφή των πρακτικών δράσεων που έχουν πραγματοποιήσει οι συμμετέχοντες από τότε που προσχώρησαν στην πρωτοβουλία ή από την πιο πρόσφατη COP, σε σχέση με: (1) την εφαρμογή των αρχών του Οικουμενικού Συμφώνου και (2) με συμπράξεις για υποστήριξη των ευρύτερων στόχων των Ηνωμένων Εθνών. γ) Μέτρηση των αποτελεσμάτων ή των αναμενόμενων αποτελεσμάτων, κάνοντας χρήση όσο το δυνατό περισσότερων δεικτών κ.λπ. όπως οι Κατευθυντήριες Οδηγίες του Global Reporting Initiative (GRI).

13 Το Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) του ΟΗΕ Οι επιχειρήσεις καλούνται να υποβάλλουν μια πρώτη COP μέσα σε δύο χρόνια από την ημερομηνία προσχώρησης στο Οικουμενικό Σύμφωνο. Εάν μια επιχείρηση υπερβεί το παραπάνω χρονικό όριο, θα σημειωθεί ως non-communicating στη βάση δεδομένων των συμμετεχόντων της ιστοσελίδας του Οικουμενικού Συμφώνου. Όλες οι COP υποβάλλονται ένα χρόνο μετά την προηγούμενη υποβολή COP. Εάν μια επιχείρηση υπερβεί το παραπάνω χρονικό όριο, θα σημειωθεί ως «non-communicating» στη βάση δεδομένων των συμμετεχόντων της ιστοσελίδας του Οικουμενικού Συμφώνου. Εάν μια επιχείρηση δεν υποβάλει τελικά ένα COP, απομακρύνεται από τη βάση δεδομένων για τους ενεργούς συμμετέχοντες του Οικουμενικού Συμφώνου, και κατηγοριοποιείται ως ανενεργή στην ιστοσελίδα του Οικουμενικού Συμφώνου. Για να επιστρέψει μια επιχείρηση στην προηγούμενη ενεργή κατάσταση, θα πρέπει να υποβάλει μια έγκυρη COP.

14 H Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς (GRI) H Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς (GRI) προωθεί τη χρήση των Απολογισμών Βιωσιμότητας/ ΕΚΕ στους οργανισμούς προκειμένου να εφαρμόσουν τις αρχές της βιωσιμότητας μέσω της τριπλής προσέγγισης και να συμβάλλουν στην βιώσιμη ανάπτυξη. Η αποστολή του GRI είναι να καταστήσει τον Απολογισμό Βιωσιμότητας ή Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ή Εταιρικής Υπευθυνότητας συνήθη πρακτική. Προκειμένου οι Επιχειρήσεις-εταιρείες και οι οργανισμοί να ενεργοποιηθούν στο να εκδίδουν Απολογισμούς για τις οικονομικές, περιβαλλοντικές, κοινωνικές και τις επιδόσεις της εταιρικής διακυβέρνησης, το GRI παράγει δωρεάν κατευθυντήριες οδηγίες (guidelines) Απολογισμού Βιωσιμότητας.

15 H Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς (GRI) Το GRI είναι ένας διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που βασίζεται σε δίκτυο οργάνωση. Η δραστηριότητά του περιλαμβάνει χιλιάδες των επαγγελματιών και οργανισμών από πολλούς τομείς, περιφέρειες και χώρες. Συγκροτήθηκε το 1997 στη Βοστόνη (ΗΠΑ) ως μια παγκόσμια μη κερδοσκοπική οργάνωση και εγκαινιάστηκε στα Ηνωμένα Έθνη το 2002 (Hill, 2007).

16 H Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς (GRI) Το GRI έχει τις ρίζες της σε δύο περιβαλλοντικές οργανώσεις: το Συνασπισμό για τις Περιβαλλοντικά Υπεύθυνες Οικονομίες (CERES), και το Tellus Institute.

17 H Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς (GRI) Ο σχηματισμός του GRI οφείλεται κυρίως από τον Δρ Allen White του CERES, ο οποίος είχε εργαστεί για αρκετά χρόνια για την ανάπτυξη ενός περιβαλλοντικά ισοδύναμου απολογισμού αντίστοιχου των χρηματοοικονομικών ή οικονομικών απολογισμών (Waddock, 2007), ο οποίος επεκτάθηκε σε ένα πλαίσιο απολογισμού της βιωσιμότητας το 1998 με τη συμβουλή του John Elkington και της τριπλής προσέγγισης (μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του GRI).

18 H Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς (GRI) Το GRI περιλαμβάνει μια διεπιστημονική, συντονιστική επιτροπή πολλών ενδιαφερομένων μερών και διάφορες ομάδες εργασίας, με συμμετέχοντες από την Ευρώπη, την Αμερική, και την Ασία (Willis, 2003). Κλειδί για το GRI είναι η διαδικασία των πολλαπλών ενδιαφερομένων μερών της (White & Brownlie) η οποία αποδεικνύεται από ένα δίκτυο μελών, και 1150 συμμετεχόντων από 65 χώρες που εκπροσωπούν και αντιπροσωπεύουν ένα ευρύ φάσμα ομάδων ενδιαφερομένων.

19

20 H Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς (GRI) Η Ανάλυση των κατευθυντήριων οδηγιών του GRI για τον Απολογισμό Βιώσιμης Ανάπτυξης ή Βιωσιμότητας ή Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ή Εταιρικής Υπευθυνότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης (με βάση την ορολογία στην βιβλιογραφία αλλά και στην εμπειρική προσέγγιση) προσφέρει σημαντικά συμπεράσματα και την εξέλιξη των κατευθυντήριων γραμμών με βάση τις ανάγκες των εμπλεκόμενων μερών αλλά και των επιχειρήσεων.

21 H Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τους Απολογισμούς (GRI) Η πρώτη και η δεύτερη έκδοση των κατευθυντήριων οδηγιών υποβολής εκθέσεων Βιωσιμότητας του GRI στερείται κάθε ορισμού για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Δεν υπάρχει καν κάποια φιλοσοφική συζήτηση για το τι μπορεί να σημαίνει η Βιώσιμη Ανάπτυξη σε καμία από τις κατευθυντήριες γραμμές. Μόνο στην τρίτη έκδοση κάνει την εμφάνιση του ένας ορισμός βιώσιμης ανάπτυξης ο οποίος δηλώνει απλά ότι ο στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης είναι να "καλύψει τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες »(GRI, 2006, σελ 2).

22 Οι κατευθυντήριες Οδηγίες Το GRI εκφράζει την επιθυμία οι απολογισμοί να είναι χρήσιμοι στις χρηματοπιστωτικές αγορές και ως εκ τούτου υπάρχει μια προτίμηση για ποσοτικούς και όχι ποιοτικούς δείκτες απόδοσης, και φυσικά η επιθυμία για συγκρισιμότητα. Υπάρχει μια σιωπηρή παραδοχή ότι το περιβάλλον και η κοινωνία μπορεί να αποδοθεί με τον τρόπο που αποδίδονται τα οικονομικά στοιχεία, και ότι οι απολογισμοί αυτού του είδους είναι κατάλληλοι, αν και είναι γνωστό ότι είναι δύσκολοι. Σε αυτό το πνεύμα, το GRI ανακοίνωσε πρόσφατα την πρόθεσή του να συνεργαστεί με λογιστές και χρηματοπιστωτικές αγορές για να αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές για μια ολοκληρωμένη ESG ( Environmental Social and Goverrnmental) και Οικονομικό Απολογισμό (International Federation of Accountants, 2010).

23 GRI-Δείκτες Διακυβέρνηση. Οικονομική Επίδοση. Περιβαλλοντική Επίδοση. Κοινωνική Επίδοση.

24 GRI-Δείκτες Δομή Διακυβέρνησης 3.1 Η δομή διακυβέρνησης του οργανισμού περιλαμβάνει ανωτέρου επιπέδου επιτροπές κάτω από το Διοικητικό Συμβούλιο. 3.2 Ποσοστό των μελών του Δ.Σ. που είναι ανεξάρτητα μέλη και δεν περιλαμβάνονται στο στελεχιακό δυναμικό. 3.3 Διαδικασία για τη συγκρότηση επιτροπής εμπειρογνωμόνων για καθοδήγηση της στρατηγικής κατεύθυνσης του οργανισμού συμπεριλαμβάνοντας θέματα που σχετίζονται με περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς κινδύνους και ευκαιρίες.

25 GRI-Δείκτες Δείκτες Οικονομικής Επίδοσης EC1. Καθαρές πωλήσεις. EC2. Γεωγραφική ανάλυση αγορών. EC3. Κόστος όλων των αγαθών, των υλικών και των υπηρεσιών που έχουν αγοραστεί.

26 GRI-Δείκτες Δείκτες Περιβαλλοντικής Προστασίας EN.3 Άμεση χρήση ενέργειας, διαχωρισμένη ανά πρωταρχική πηγή. ΕΝ.4 Έμμεση χρήση ενέργειας. ΕΝ.5 Συνολική χρήση νερού.

27 GRI-Δείκτες Ανθρώπινα Δικαιώματα HR8. Εκπαίδευση των εργαζομένων σε πολιτικές και πρακτικές που αφορούν όλα τα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σχετίζονται με επιχειρηματικές δραστηριότητες. HR.9 Περιγραφή των πρακτικών προσφυγής, συμπεριλαμβανομένων, αλλά όχι περιοριστικά, των θεμάτων που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

28 GRI-Δείκτες Πρακτικές εργασίας LA1. Ανάλυση του εργατικού δυναμικού, όπου αυτό είναι εφικτό, ανά περιοχή/χώρα, τύπο απασχόλησης και σύμβαση εργασίας. LA2. Καθαρή δημιουργία θέσεων εργασίας.

29 Ευρωπαϊκή πολιτική και ΕΚΕ. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη σύμφωνα με την Πράσινη Βίβλο του 2001 αποτελεί αντικείμενο ενδιαφέροντος για την Ευρωπαϊκή Ένωση εφόσον μπορεί να συμβάλει θετικά στο στρατηγικό στόχο που συμφωνήθηκε στη Λισσαβόνα.

30 Ευρωπαϊκή πολιτική και ΕΚΕ Ειδικότερα η έννοια της ΕΚΕ επαναπροσδιορίστηκε στην Πράσινη Βίβλο 2011 ως, «η ευθύνη των επιχειρήσεων για τις επιδράσεις τους στην κοινωνία». Επιπλέον, κατά την άποψη της Επιτροπής, οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν σε ισχύ μια διαδικασία που να ενσωματώνει τους κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς, ηθικούς προβληματισμούς τους, σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία των καταναλωτών, στις επιχειρηματικές λειτουργίες τους, και μάλιστα στο στενό πυρήνα της επιχειρησιακής τους στρατηγικής, και σε συνεργασία με όλους τους συμμετέχοντες εταίρους. Ο κύριος στόχος είναι, «να μεγιστοποιήσουν τη δημιουργία «κοινής/κοινωνικής αξίας» (shared value), τόσο για τους ιδιοκτήτες και τους μετόχους τους, όσο και για όλους τους εταιρικούς συμμέτοχους και την ευρύτερη κοινωνία και ταυτόχρονα να προσδιορίσουν, να αποτρέψουν και μετριάσουν τις δυσμενείς επιδράσεις τους.»

31 Ευρωπαϊκή πολιτική και ΕΚΕ Αυτό που είναι σημαντικό να παρατηρήσει κανείς είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλάζει τον ορισμό της Ε.Κ.Ε. για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια. Με την ανανεωμένη έννοια της Ε.Κ.Ε. και τις πολιτικές δράσεις για την εφαρμογή της η Επιτροπή έχεις ως κύριους στόχους να δημιουργήσει ευνοϊκούς όρους για βιώσιμη ανάπτυξη, υπεύθυνη επιχειρησιακή συμπεριφορά και σταθερή δημιουργία θέσεων εργασίας για το μεσοπρόθεσμο και το μακροπρόθεσμο μέλλον.