17/01/071 Ανάπτυξη εφαρμογών πολυμέσων Φάσεις εργασίας  Ανάλυση  Σχεδίαση  Υλοποίηση  Ολοκλήρωση και διανομή Ομάδα παραγωγής

Ανάλυση (analysis) Καθορίζονται οι στόχοι Διαμορφώνεται το πλάνο εργασίας Ανάλυση απαιτήσεων Κοστολόγηση Προϊόντα: Καθορισμός προδιαγραφών και πλάνου εργασίας 17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι2/16

Ανάλυση (analysis) Αρχικοποίηση:  Στόχοι  Θεματικό περιεχόμενο  Κοινό  Μέσα υλοποίησης 17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι3/16

Ανάλυση (analysis) Εκτίμηση κόστους:  Προσδιορισμός μεγέθους επένδυσης  Καθορισμός πωλήσεων  Καθορισμός χρόνου απόσβεσης  Ανταγωνιστικά προϊόντα 17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι4/16

Ανάλυση (analysis) Διαμόρφωση πλάνου εργασίας:  Φάσεις  Χρονοπρογραμματισμός εργασιών με τη χρήση κατάλληλων διαγραμμάτων  Πόροι: Προσωπικό, εξοπλισμός, αναλώσιμα, στοιχεία πολυμέσων 17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι5/16

Ανάλυση (analysis) Ανάλυση απαιτήσεων:  Συλλογή πληροφοριών  Επιλογή στρατηγικής αναζήτησης  Καθορισμός προδιαγραφών 17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι6/16

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι7/16 Ανάλυση (analysis) Συλλογή απαραίτητων πληροφοριών που δίνουν μια καθαρή εικόνα για τις ανάγκες τις εφαρμογής  σε ποιους απευθύνεται  τι εργασίες εκτελούνται  τους στόχους που θέτουν  τις γενικότερες συνθήκες που επικρατούν στο άμεσο εργασιακό περιβάλλον  κ.α. Σύμφωνα με το μοντέλο των Dick & Carey (1990) μπορεί να θεωρηθεί ότι οργανώνονται σε δύο επί μέρους φάσεις:  Ανάλυση αναγκών (needs analysis ή needs assessment) - καθορίζεται ποιες είναι οι ανάγκες που υπάρχουν και τις οποίες πρόκειται να καλύψει η εφαρμογή  Αρχική ανάλυση (front-end analysis) - καταγράφονται δεδομένα για ένα πλήθος διαφορετικών χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τους τελικούς χρήστες και που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο θα σχεδιαστεί και θα αναπτυχθεί η εφαρμογή

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι8/16 Αρχική ανάλυση (front-end analysis) Ανάλυση χρηστών (User ή Audience analysis)  Συλλογή πληροφοριών που αφορούν τους χρήστες της εφαρμογής  Δημογραφικές πληροφορίες  Διεξαγωγή συνεντεύξεων  Συμπλήρωση ερωτηματολογίων  Επιτόπια παρατήρηση Ανάλυση τεχνολογίας (Technology analysis)  Προσδιορισμός των τεχνολογιών στις οποίες έχουν πρόσβαση και μπορούν να χρησιμοποιούν οι τελικοί χρήστες  Τι τεχνολογία υπάρχει διαθέσιμη Ανάλυση συνθηκών (Situation analysis)  Είναι η εξέταση όλων των συνθηκών του περιβάλλοντος που μπορεί να παίξουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο χρήσης και αξιοποίησης της εφαρμογής

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι9/16 Αρχική ανάλυση (front-end analysis) Ανάλυση εργασιών (Task analysis)  Πρόκειται για την κατάτμηση της συνολικής εργασίας στην οποία θα εμπλακεί ο χρήστης με σκοπό τον προκαθορισμό των διαδικασιών (processes), δεξιοτήτων (skills) και στάσεων (attitudes) Ανάλυση στόχων (Objectives analysis)  Τι προσπαθούμε να επιτύχουμε Ανάλυση κόστους (Cost analysis)

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι10/16 Σχεδίαση (design)  Δύο φάσεις:  Λειτουργική σχεδίαση: Δομή εφαρμογής και διεπαφής  Τεχνική σχεδίασης: Λεπτομερές σχέδιο της αρχιτεκτονικής Στη φάση της σχεδίασης παίρνουμε αποφάσεις για τα χαρακτηριστικά της εφαρμογής με βάση τα στοιχεία που καταγράφηκαν στην ανάλυση  τη δομή και μορφή της εφαρμογής  την οργάνωση του περιεχομένου (πχ. από διδακτική άποψη)  τη μορφή της διεπαφής χρήστη και των διαδράσεων που θα υλοποιηθούν  επιλογή του περιεχόμενου της εφαρμογής  το λογισμικό που θα χρησιμοποιηθεί

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι11/16 Σχεδίαση (design) Στη φάση της σχεδίασης παίρνουμε αποφάσεις για τα χαρακτηριστικά της εφαρμογής με βάση τα στοιχεία που καταγράφηκαν στην ανάλυση  τα εργαλεία ανάπτυξης (εργαλεία συγγραφής και γλώσσες προγραμματισμού) που θα χρησιμοποιηθούν  το πώς θα χρησιμοποιηθούν τα ποικίλα διαθέσιμα μέσα (κείμενο, εικόνα, ήχος, video, σχεδιοκίνηση)  το ποια θα είναι η πορεία παραγωγής (αν θα δημιουργηθεί πιλοτική εφαρμογή, αν θα εκδοθούν demos και πόσο καιρό θα διαρκέσει η αξιολόγησή τους πριν την τελική έκδοση)  οι αισθητικοί κανόνες που θα ακολουθηθούν και εξαρτώνται από τους στόχους της εφαρμογής και σε ποιους απευθύνεται

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι12/16 Εργασίες κατά την σχεδίαση (1) Έγγραφο Προδιαγραφών Έργου (ΕΠΕ)  Λεπτομερής έκθεση γύρω από κάθε στοιχείο που αφορά την κατασκευή του τελικού προϊόντος  Τι πρέπει να περιλαμβάνει το ΕΠΕ Χρονοπρογραμματισμό του έργου – περιγράφει την πορεία του έργου και παρατίθενται τα χαρακτηριστικά χρονικά σημεία (milestones) τα παραδοτέα και σχετικές ημερομηνίες. Οι βασικές εργασίες είναι:  Τεκμηρίωση της γενικής εικόνας του προϊόντος  Καταγραφή των παραδοτέων του έργου Εσωτερικά της ομάδας Εξωτερικά προς τον πελάτη  Προγραμματισμός των σχετικών δραστηριοτήτων Χρήση του MS Project Διάγραμμα Gannt (Gannt Chart) ΙΑΝΦΕΒΜΑΡΑΠΡΜΑΙΙΟΥΝΙΟΥΛΑΥΓΣΕΠΝΟΕΔΕΚ Ανάλυση Σύνθεση Παραγωγή Αξιολόγηση

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι13/16 Εργασίες κατά την σχεδίαση (2) Προγραμματισμός των σχετικών δραστηριοτήτων  Ομάδες έργου  Προδιαγραφές των μέσων  Να πληρεί προδιαγραφές του τομέα που αναφέρεται (πχ. εκπαιδευτικές προδιαγραφές αν είναι εκπαιδευτική εφαρμογή)  Σχετικά με την σχεδίαση της διεπαφής χρήστη Human Computer Interaction (HCI) Ευχρηστία (Usability) Μελέτη καθιερωμένων περιβαλλόντων

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι14/16 Εργασίες κατά την σχεδίαση (3) Δομή της εφαρμογής Γραμμική: Δενδροειδής: Δικτυακή: Κεντρική οθόνη Θέμα 1Θέμα 2Θέμα 3Θέμα 4 Οθόνη 1Οθόνη 2Οθόνη 3Οθόνη 4 Κεντρική οθόνηΘέμα 1Θέμα 2Θέμα 3Θέμα 4

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι15/16 Εργασίες κατά την σχεδίαση (4) Έλεγχος πορείας έργου  Καθορισμός αρίθμησης των εκδόσεων της εφαρμογής  Διενέργεια ελέγχων αξιοπιστίας και συχνών επισκοπήσεων  Ορισμός υπεύθυνου έργου που: Παραλαμβάνει τα παραδοτέα Δημιουργεί αντίγραφα και αρχειοθετεί Προωθεί τα παραδοτέα στους υπεύθυνους για την αξιολόγηση και επιστρέφει τα παραδοτέα στους υπεύθυνους παραγωγής

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι16/16 Εργασίες κατά την σχεδίαση (5) Δημιουργία Ιστοριοπίνακα (Storyboard) Πλάνο περιγραφής των τμημάτων της εφαρμογής Συνδυασμός κειμένου, σκίτσων, αναπαραστάσεων Σειρά εικόνων που περιγράφουν την κατάσταση της εφαρμογής ανά χρονική στιγμή Περιγραφή γενικής όψης, σχόλια για συνοδευτικούς ήχους Ορισμός σημείων αλλαγής ή μετάβασης

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι17/16 Υλοποίηση (1) Στη φάση της υλοποίησης δημιουργείται η εφαρμογή, με βάση τις αποφάσεις που πάρθηκαν κατά τη σχεδίαση Συνήθως οι φάση της υλοποίησης διακρίνεται σε τρεις επί μέρους φάσης εργασίας:  προ-υλοποίηση Αποτελεί συνέχεια των διαδικασιών της σχεδίασης και πραγματοποιεί το πέρασμα από το χαρτί στον Η/Υ Storyboard και πρωτότυπο (prototype)  Κύρια υλοποίηση Δημιουργία (ή προμήθεια από άλλους) των στοιχείων των πολυμέσων που θα περιλαμβάνει η εφαρμογή (κείμενο, γραφικά, ήχος, video, κτλ.)  Έλεγχος επιλεγμένων standards, κειμένων, λειτουργίας Συγγραφή και διόρθωση της εφαρμογής, δηλ. την ενσωμάτωση των επι μέρους στοιχείων και την συγγραφή κώδικα Συνεχής ποιοτικός έλεγχος της εφαρμογής καθώς ολοκληρώνεται ώστε να προχωράει σύμφωνα με την αρχική σχεδίαση

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι18/16 Υλοποίηση (2)  μετα-παραγωγή (post-production) Περιλαμβάνει κάθε εργασία που γίνεται μετά την παραγωγή και πριν την παράδοση του προϊόντος στον τελικό πελάτη ή χρήστη Debugging Βήτα-δοκιμές της λειτουργίας της: Έκδοση άλφα (alpha) – Πρώτη ημιτελής δοκιμαστική έκδοση Έκδοση βήτα (beta) – Δεύτερη ολοκληρωμένη δοκιμαστική έκδοση Έκδοση γάμμα (gamma) – Τρίτη διορθωμένη έκδοση Χρυσή έκδοση (golden version) – Η έκδοση που θα βγει στο εμπόριο Συμπλήρωση πιθανών μικρών παραλείψεων Παραγωγή υποστηρικτικού υλικού Και ότι άλλο συνεισφέρει στην ολοκληρωμένη παρουσίαση της εφαρμογής

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι19/16 Ολοκλήρωση και διανομή Η φάση της ολοκλήρωσης και διανομής αποτελείται από δύο στάδια: Το στάδιο της ολοκλήρωσης: Προστασία εφαρμογής (νομική, πνευματικά δικαιώματα) Δημιουργία προγράμματος εγκατάστασης – απεγκατάστασης Σχεδίαση συσκευασίας Αναπαραγωγή

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι20/16 Ολοκλήρωση και διανομή Το στάδιο της διανομής: Τιμολόγηση Προβολή και προώθηση Τρόποι διανομής Διαδίκτυο Πώληση λογισμικού (CD/DVD – ROM): Καταστήματα, εφημερίδες Συνοδεία άλλου υλικού Δωρεάν διανομή

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι21/16 Αξιολόγηση (evaluation ή assessment) Στη φάση της αξιολόγησης διαπιστώνεται κατά πόσο η εφαρμογή ικανοποιεί τους στόχους και καλύπτει τις ανάγκες που τέθηκαν ήδη από τη φάση της ανάλυσης  Συλλέγονται ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία που προκύπτουν από την χρήση της εφαρμογής και βοηθούν στην εκτίμηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητάς της  τα στοιχεία χρησιμοποιούνται για την διατύπωση συμπερασμάτων που υποστηρίζουν καλύτερες σχεδιαστικές αποφάσεις  Υπάρχουν διάφορες μορφές αξιολόγησης: Διαμορφωτική (formative) αξιολόγηση Συνολική ή αθροιστική (summative or additive) αξιολόγηση  Ανάλογα με το είδος των στοιχείων στα οποία εστιάζεται μια μεθοδολογία αξιολόγησης διακρίνουμε: Ποσοτική (quantitative) αξιολόγηση Ποιοτική (quantitative) αξιολόγηση

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι22/16 Τι προσφέρει η αξιολόγηση Καταμέτρηση του βαθμού αποδοχής της εφαρμογής Καταμέτρηση της επίτευξη της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας της εφαρμογής Καταγραφή απόψεων ειδικών και χρηστών Εντοπισμός ελλείψεων, σημείων για βελτίωση, επιθυμιών για μελλοντική βελτίωση Προτάσεις για οικονομικότερες και ευκολότερες τεχνολογικές λύσεις Συντήρηση και αναβάθμιση

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι23/16 Ομάδα παραγωγής Στην διαδικασία ανάπτυξης εφαρμογών πολυμέσων εμπλέκονται επαγγελματίες διαφόρων ειδικοτήτων των οποίων η συνδυασμένη δράση παράγει το τελικό προϊόν. Βασικοί ρόλοι απαραίτητοι για την παραγωγή: Διευθυντής έργου (Project manager - Director) Ο άνθρωπος γύρω από τον οποίο λειτουργούν όλοι. Οργανώνει το έργο, καθορίζει τον ρυθμό εξέλιξης, επιλέγει συνεργάτες, αναθέτει εργασίες, αποτελεί το πρόσωπο επικοινωνίας στην ομάδα αλλά και με τους πελάτες Σχεδιαστής (Designer)Δημιουργικό (γραφικών, διεπαφής χρήστη (interface), πλήκτρα πλοήγησης) Συγγραφέας (Writer)Αναπτύσσει το κείμενο και το σενάριο της εφαρμογής Παραγωγός & τεχνικός μέσων (Media developer) Ένας για κάθε μέσω (παραγωγός εικόνας, Video, σχεδιοκίνησης (animator), μουσικός – παραγωγός ήχου) Ειδικός περιεχομένου (Subject matter expert ή Content expert) Ειδικός πάνω στο αντικείμενο (πχ. εκπαιδευτικός, ιστορικός κτλ.) Προγραμματιστής (programmer)Υπεύθυνος για την ανάπτυξη της εφαρμογής με τη χρήση κατάλληλων εργαλείων σε υπολογιστή

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι24/16 Διευθυντής Επιβλέπει την εργασία Πρέπει να έχει οργανωτικές και διοικητικές ικανότητες

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι25/16 Συγγραφέας Δημιουργεί χαρακτήρες και δράση Αναπτύσσει την αλληλεπίδραση Γράφει προτάσεις και υποδείξεις Γράφει κείμενο περιεχομένου

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι26/16 Προγραμματιστής Ολοκληρώνει όλα τα υλικά σε μία εφαρμογή Έχει την εποπτεία υλικού και λογισμικού Διευθύνει τεχνικά την ομάδα Γράφει τυχόν κώδικα προγραμματισμού Μετατρέπει τις οδηγίες των σχεδιαστών σε εφαρμογή στον υπολογιστή

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι27/16 Εργαλεία Σε κάθε φάση εργασίας η ομάδα θα πρέπει να γνωρίζει να χρησιμοποιεί τα διάφορα εργαλεία απαραίτητα για την ολοκλήρωσή της: Στην ανάλυση  Τεχνικές καταγραφής δεδομένων Ερωτηματολόγια Συνεντεύξεις Παρατήρηση Στη σχεδίαση  Τεχνικές καθορισμού χαρακτηριστικών της εφαρμογής  Απεικόνιση ιδεών (general outline, storyboard) Στη παραγωγή  Εργαλεία λογισμικού για την ψηφιοποίηση, παραγωγή, επεξεργασία, συγγραφή Αξιολόγηση  Ποικίλες μεθοδολογίες αποτίμησης και αξιολόγησης της χρήσης της εφαρμογής

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι28/16 Μοντέλα ανάπτυξης εφαρμογών πολυμέσων Μοντέλο καταρράκτη Ανάλυση Σχεδίαση Υλοποίηση Ολοκλήρωση - Διανομή

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι29/16 Μοντέλο καταρράκτη Υποδιαιρεί τη διαδικασία ανάπτυξης σε φάσεις Κάθε επιμέρους εργασία υπόκειται σε επικύρωση και επαλήθευση Πλεονέκτημα: Οργάνωση της διαδικασίας σε φάσεις που συμφωνούν με την ακολουθούμενη πρακτική στην αγορά Μειονεκτήματα: Πρέπει να ολοκληρωθεί η προηγούμενη φάση για να αρχίσει η επόμενη Χρονοβόρο: οι απαιτήσεις του χρήστη μπορεί να μεταβληθούν Πρέπει η φάση της ανάλυσης να έχει καταλήξει σε σωστά συμπεράσματα – δεν υπάρχει ευελιξία

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι30/16 Μοντέλα ανάπτυξης εφαρμογών πολυμέσων Μοντέλο έλικας

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι31/16 Μοντέλο έλικας Υποστηρίζει εξελικτική διαδικασία δημιουργίας μιας εφαρμογής Επανάληψη κύκλου φάσεων. Ο κάθε κύκλος παράγει μια έκδοση του προγράμματος που βελτιώνεται στον επόμενο κύκλο Πλεονέκτημα: Δυνατότητα ευέλικτου ελέγχου και αξιολόγησης του έργου από τους χρήστες Το τελικό προϊόν θα ανταποκρίνεται περισσότερο στις απαιτήσεις τους Μειονέκτημα: Αυξημένες απαιτήσεις σε χρόνο και πόρους Πολύπλοκη διαδικασία ανάπτυξης

17/01/07Δρ. Οικονόμου Δάφνη – Διαδραστικά Πολυμέσα Ι32/16 Βιβλιογραφία ενότητας Δημητριάδης Σ.Ν., Πομπόρτης Α.Σ., Τριανταφύλλου Ε.Γ., Τεχνολογία πολυμέσων θεωρία και πράξη, Εκδόσεις Τζιόλα, ISBN: (κεφάλαιο 9)