ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ; Επιχείρηση καλείται κάθε οικονομική μονάδα η οποία με τον κατάλληλο συστηματικό και οργανωτικό σχεδιασμό των συντελεστών παραγωγής (εργασία, φυσικοί πόροι, κεφάλαιο, επιχειρηματικότητα), παράγει ή εφοδιάζεται με προϊόντα τα οποία στη συνέχεια μεταπωλεί στο αγοραστικό κοινό με στόχο την κερδοφορία Επιχείρηση/Κύρια Χαρακτηριστικά Οι κυριότερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει κατά ορθολογικό τρόπο η Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων: Αύξηση της αποδοτικότητας των διαθέσιμων παραγωγικών μέσων Βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος, Αύξηση και η περαιτέρω διερεύνηση και ανάπτυξη των τομέων δράσης της επιχείρησης

Επιτυγχάνοντας Υψηλή Απόδοση Οι επιχειρήσεις/οργανισμοί πρέπει να παρέχουν αγαθά ή υπηρεσίες που προσφέρουν χρησιμότητα/αξία στους πελάτες αξιοποιώντας με το καλύτερο δυνατό τρόπο τους διαθέσιμους πόρους. – Αυτό αφορά κάθε είδους οργάνωση Από μια ιδιωτική επιχείρηση έως ένα δημόσιο οργανισμό (π.χ. Νοσοκομείο) έως μια δημοτική βιβλιοθήκη και μια ΜΚΟ – Άρα το μάνατζμεντ είναι η τέχνη/επιστήμη που μελετά τους βέλτιστους τρόπους οργάνωσης & διεύθυνσης της «παραγωγής» προϊόντων / υπηρεσιών – Η έννοια της παραγωγής εδώ εννοείται με πολύ ευρύ τρόπο συμπεριλαμβάνοντας όλες τις επιχειρησιακές λειτουργίες

Το περιβάλλον της επιχείρησης Παράγοντες που είναι εξωτερικοί προς την οργάνωση όπως κοινωνικοί, πολιτικοί, οικονομικοί, τεχνολογικοί, περιβαλλοντολογικοί: Εξωτερικό περιβάλλον Παράγοντες που είναι μέσα στην οργάνωση όπως χρηματοοικονομικοί, φυσικοί, ανθρώπινοι, τεχνολογικοί πόροι κ.α.: Εσωτερικό περιβάλλον Οργανωσιακό Περιβάλλον: οι εξωτερικές της επιχείρησης δυνάμεις που την επηρεάζουν. – Δυνάμεις που αλλάζουν με τον χρόνο και συνιστούν Ευκαιρίες (Opportunities) ή/και Απειλές (Threats) για την επιχείρηση.

H έννοια Macroculture: σύστημα το οποίο ενσωματώνει ένα σύνολο από κοινές αξίες, πρότυπα συμπεριφοράς, πεποιθήσεων και ρουτινών τα οποία διαμοιράζονται ή είναι προσβάσιμα μεταξύ των μελών μιας κοινωνίας ή μιας οργανωτικής οντότητας (πχ. μια επιχείρηση), ή ενός κράτους. μέσω της διαδικασίας macroculture διενεργείται ένας αποτελεσματικός συντονισμός δράσεων μεταξύ ανεξάρτητων οικονομικά δρώντων υποκειμένων με τρόπο τέτοιο που να καθίσταται ικανός στο να συμβάλλει αποτελεσματικά στην επίλυση μίας σειράς δύσκολων προβλημάτων (Jones et. al, 1997; Abrahamson and Fombrun, 1992, 1994). Ο συντονισμός αυτός μεταξύ των αυτοτελών μονάδων επιτυγχάνεται μέσω της παροχής ενός συνόλου ευρέως κατανοητών κανόνων συμπεριφοράς και δράσης οι οποίοι απαντούν με τον κατάλληλο (σ.σ. και αποτελεσματικό) τρόπο σε “μη καθορισμένες περιπτώσεις έκτακτων και επειγουσών αναγκών” (Williamson, 1975, 1991; Camerer and Vepsalainen, 1988). υπάρχει η δυνατότητα να διαμοιράζονται αποτελεσματικά μια σειρά από κρίσιμες πληροφορίες παραγωγής μεταξύ των μελών μιας ομάδας χωρίς κόστος, (Faulkner, 1987: 92-93). → μέσω ρουτινών

τα ατομικά δρώντα υποκείμενα που δραστηριοποιούνται εντός ενός συστήματος (πχ κράτος, ή επιχείρηση) θα λειτουργούν βάσει μιας στρατηγικής κοινής συνισταμένης ώστε να συνεργάζονται μεταξύ τους λειτουργώντας συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά. (Becker, 1982). τα ατομικά δρώντα υποκείμενα που δραστηριοποιούνται εντός ενός συστήματος (πχ κράτος, ή επιχείρηση) θα λειτουργούν βάση μιας στρατηγικής κοινής συνισταμένης ώστε να συνεργάζονται μεταξύ τους λειτουργώντας συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά. η δυνατότητα να διαμοιράζονται αποτελεσματικά μια σειρά από κρίσιμες πληροφορίες μεταξύ των μελών μιας ομάδας χωρίς κόστος, οι οποίες σε διαφορετική περίπτωση θα απαιτούνταν να “ξαναδημιουργηθούν” (Faulkner, 1987, p ). Παρόμοια, ο Granovetter (1992:35) γενικεύoντας την ανάλυση για τις επιχειρήσεις ως σύνολο υποστήριξε ότι για να διαμοιράζονται οι πληροφορίες αυτές επαρκώς μέσα σε μια οικονομία θα πρέπει οι επιχειρήσεις να δύνανται να αναπτύσσουν αμοιβαίους “δεσμούς επικοινωνίας” (mutual links) μεταξύ τους. Κεντρικό Συμπέρασμα: Η διαδικασία macroculture επιτρέπει την υιοθέτηση έτοιμων και δοκιμασμένων (οικονομικής, επιχειρηματικής, κοινωνικής φύσεως κλπ) λύσεων, οι οποίες έχουν επαληθευθεί ως προς την αποτελεσματικότητα τους εμπειρικά από τη λειτουργία μιας επιχείρησης, ενός οργανισμού ή μιας κοινωνίας εν γένει.

→ ρουτίνες Συνεπώς: μέσω macroculture είναι δυνατόν για μια διαδικασία παραγωγής να επιτευχθεί: 1) Αποτελεσματικότητα κατά Pareto (Pareto Efficiency). 2) Μείωση του Συναλλακτικού Κόστους (Transactional Cost).

Το μοντέλο Εξάρτησης Διαδρομής (Path Dependence) και Αλλαγής Για την πληρέστερη ανάλυση του θεωρητικού υπόβαθρου που αναδεικνύει την έννοια της macroculture θεωρούμε ότι ενισχυτικά μπορεί να παρασχεθεί και η μαθηματική και διαγραμματική εφαρμογή αυτής της θεωρίας. Το διάγραμμα 2 παρουσιάζει τη διαδικασία μετάβασης από ένα παλαιό καθεστώς macroculture προς ένα νέο. Στην περίπτωση μας εδώ αναλύουμε την περίπτωση στοιχείων Μακρο-κουλτούρας και ανάδειξης νέων αξιών και προτύπων κατά την αρχαία Ελλάδα Το παλαιό καθεστώς αφορά την περίοδο της Εποχής του Χαλκού, υποσύνολο της οποίας αποτελεί η Μυκηναϊκή Περίοδος (ΜΠ) και το νέο καθεστώς αφορά τη μετάβαση στην κλασσική εποχή (ΚΕ). Ο λόγος της επιλογής της περιόδου π.Χ. (Περίοδος της Εποχής του Χαλκού, Σκοτεινοί Χρόνοι και Αρχαϊκή περίοδος) έχει να κάνει με τη σχετική ανάλυση που ακολουθεί στο επόμενο κεφάλαιο. Επομένως, το διάγραμμα 2 παρουσιάζει σχηματικά τη μετάβαση από το παλαιό καθεστώς macroculture στο νέο καθεστώς όπου: om: (old macroculture): Εκφράζει το παλαιό καθεστώς macroculture που χαρακτηρίζει τις νόρμες, αξίες, ήθη κλπ τα οποία καθορίζουν το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό σύστημα ενός κράτους (στην περίπτωση μας τα Μυκηναϊκά βασίλεια και οι πόλεις κράτη της αρχαϊκής εποχής) nm: (new macroculture): Εκφράζει το νέο καθεστώς macroculture, όπου νέες αξίες, κανόνες συμπεριφοράς δημιουργούνται και διαχέονται ώστε όταν συντελεστεί για κάποιους λόγους η εγκατάλειψη των παλιών αξιών, το κράτος ακολουθεί τη νέα διαδρομή (path) δηλαδή τα νέα αξιακά πρότυπα.

Από τα ανωτέρω είναι προφανές ότι στο διάγραμμα 2 η καμπύλη nm πρέπει να έχει θετική κλίση διότι καθώς ένα κράτος ακολουθεί τη νέα διαδρομή, η πιθανότητα να παραμείνει σε αυτή αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, ενώ η πιθανότητα επιστροφής μειώνεται καθώς ένα νέο πλαίσιο αξιών μακρο-κουλτούρας δημιουργείται στη διάρκεια κάθε βήματος προς τα εμπρός (χρονικά) και παράλληλα ανακύπτουν νέες αξίες, νόρμες και ήθη που αμοιβαία αλληλοϋποστηρίζονται και αλληλοσυμπληρώνονται σε ένα ενιαίο σύνολο ώστε να καθιστούν την πιθανότητα επιστροφής στο παλαιό καθεστώς όλο και μικρότερη. Η μαθηματική έκφραση του υποδείγματος macroculture για την περίοδο που εξετάζουμε μπορεί να περιγραφεί και από τις εξής δυο εξισώσεις:

Μελέτη Περίπτωσης: Αθηναϊκή Δημοκρατία: Εξωγενές σοκ + “στροφή στην θάλασσα “(turn to the sea) Eπιφανείς αρχαίοι πολιτικοί φιλόσοφοι όπως ο Αριστοτέλης και ο Θουκυδίδης και σύγχρονοι ιστορικοί όπως ο Arnold Toynbee και ο Alfred Thayer Mahan έχουν ερμηνεύσει τη “στροφή στη θάλασσα” Όμως, τι σημαίνει για τους θεσμικούς οικονομολόγους όπως ο νομπελίστας Douglas North; Οι Κyriazis and Economou (2012a,b,c) έχουν θέσει σε εφαρμογή τη θεωρία της μακρο-κουλτούρας για να ερμηνεύσουν την άνοδο και την ισχύ της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και τη μετατροπή της από αγροτική οικονομία τον 6 ο αι. π.Χ., σε ναυτική υπερδύναμη και “πλανητική αυτοκρατορία” μέχρι τον 4 ο αι. Ναυμαχίες Αρτεμισίου και Σαλαμίνας (480) → Θεμιστοκλής Ναυμαχία Ευρυμέδοντος (469) → Κίμων Ναυμαχία Αργινουσών (406) →Καλικρατίδας Αιγός Ποταμοί (405) → Κόνων Nαυμαχία της Κνίδου (394) → Κόνων Ναυτικές επιχειρήσεις Κύπρου (388) → Χαβρίας Πως η Αθήνα έγινε «αυτοκρατορία; »

Συμπεράσματα Θεωρίας Μακρο-κουλτούρας Ένας μάλλον ευνόητος ορισμός της κουλτούρας είναι ότι αποτελεί το σύνολο των αξιακών προτύπων που διαπνέουν μια κοινωνία αναφορικά με ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών συμπεριφορών, όπως τέχνη, νόμοι, ηθικές αξίες, ήθη και έθιμα, συνήθειες, νοοτροπία κλπ. Στο εξής βάσει και της προηγηθείσας ανάλυσης και προβαίνοντας σε μια αφαιρετική προσέγγιση θα ορίσουμε την μακρο- κουλτούρα ως μια μη ντετερμινιστική εκδοχή της έννοιας της κουλτούρας η οποία παραπέμπει στην έννοια της μεταβολής. Όταν δηλαδή θα αναφερόμαστε στη διαδικασία της μακρο-κουλτούρας θα θεωρούμε ότι αποτελεί τη δυναμική διαδικασία με την οποία συντελείται η αλλαγή μέσω της υιοθέτησης νέων αξιακών προτύπων πχ. στην παραγωγή. Θεωρούμε δηλαδή ότι αυτά τα νέα αξιακά πρότυπα αν και όταν υιοθετηθούν τελικά από την κοινωνική ομάδα στην οποία απευθύνθηκαν, τότε σταδιακά μετατρέπονται βαθμηδόν και προϊόντος του χρόνου σε κουλτούρα, υποδηλώνοντας στατικότητα και αδράνεια, ενώ όταν αναπροσαρμόζονται, αλληλεπιδρούν, εμπλουτίζονται και “μπολιάζονται” με νέα αξιακά στοιχεία ενώ παλιότερα στοιχεία που δεν συνισφέρουν στη μεταβολή σταδιακά απορρίπτονται από το ίδιο το δυναμικό σύστημα και εγκαταλείπονται.

Συμπεράσματα Θεωρίας Μακρο-κουλτούρας Τότε δημιουργείται μια νέα δυναμική διαδικασία μεταβολής, μια νέα δηλαδή κατάσταση macroculture που δημιουργεί νέες αξιακές συνιστώσες και πρότυπα συμπεριφοράς προς αποδοχή. Επομένως, όπως υποστηρίζουν και οι Kyriazis and Economou (2013), ο όρος “μακρο” υποδηλώνει μια αίσθηση ερμηνείας ευρύτερων και γενικότερων κοινωνικών μεγεθών πχ., μακροοικονομικά φαινόμενα της οικονομίας, όπου σημαντικό παράγοντα ως προς την εκδήλωση του φαινομένου της μακρο-κουλτόυρας διαδραματίζει ο χρόνος, Το φαινόμενο της μακροκουλτούρας μπορεί να αναδειχθεί και να καταστεί περισσότερο εμφανές μακροχρόνια, με την παρέλευση μιας μεγάλης ιστορικής περιόδου και για το λόγο αυτό το φαινόμενο χαρακτηρίζεται από μια δυναμική συμπεριφορά και όχι από στατικότητα..