Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 «ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΚΛΑΔΟΥΣ ΑΙΧΜΗΣ» Ξενοφών Βερύκιος Τμήμα Χημικών Μηχανικών Πανεπιστήμιο Πατρών Συνέδριο ΤΕΕ «Ελληνική Βιομηχανία: Προς την Οικονομία της Γνώσης» Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Θέσεις: Υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ της ερευνητικής δραστηριότητας / παραγωγής / υποδομής και του αριθμού και της επιτυχίας εταιριών start-up υψηλής τεχνολογίας (έντασης γνώσης). Οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας (έντασης γνώσης) μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης Ε.Υ.Τ. : Γερμανία : > 30% Ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης Ε.Υ.Τ. : Γερμανία : > 30% Φινλανδία : >30% Φινλανδία : >30% Αγγλία :>20% Αγγλία :>20% Ετήσιος ρυθμός αύξησης ΑΕΠ : 2-4 % Ετήσιος ρυθμός αύξησης ΑΕΠ : 2-4 %

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Μικρή σε απόλυτα αλλά και σχετικά μεγέθη Δαπανώμενα ποσά ως ποσοστό του ΑΕΠ (0,6%vs 2% ΕΕ) Αριθμός δημοσιεύσεων ανά ερευνητή (0,47 vs 2 ΕΕ) Αριθμός αιτήσεων Διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (0,1% της ΕΕ) Αποσπασματική και ασυνεχής λόγω της φύσεως και της δομής των χρηματοδοτικών μηχανισμών και λόγω της έλλειψης εθνικής στρατηγικής και εθνικών ή «ιδρυματικών» στόχων. Περιορισμένης κλίμακας λόγω της μη-ύπαρξης πυρήνων που να διαθέτουν κρίσιμη μάζα ερευνητών και πόρων (συνεργασία μεταξύ ιδρυμάτων και εργαστηρίων με κοινό στόχο). Χαρακτηριστικά της ερευνητικής δραστηριότητας στην Ελλάδα

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Χαρακτηριστικά της ερευνητικής δραστηριότητας στην Ελλάδα Εξυπηρετεί κυρίως την μεγάλη Ευρωπαϊκή βιομηχανία λόγω των προτεραιοτήτων της Ε.Ε. και των κριτηρίων αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων. Σε πολλές περιπτώσεις υψηλής ποιότητας και ανταγωνιστική συγκριτικά με την Ευρωπαϊκή και διεθνή έρευνα λόγω της ύπαρξης σημαντικών πυρήνων αριστείας.

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Μπορεί η ερευνητική δραστηριότητα στην Ελλάδα να δημιουργήσει και να αναδείξει εταιρείες start-up υψηλής τεχνολογίας? Ιστορία : Ελάχιστες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας αναδείχθηκαν από Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα (π.χ. Forthnet, CBL Patras) Στοιχεία ΠΡΑΞΕ Α & ΠΡΑΞΕ Β : # εγκεκριμένων αιτήσεων ΠΡΑΞΕ Α ( προετοιμασία επένδυσης) : 226 # εγκεκριμένων αιτήσεων ΠΡΑΞΕ Α ( προετοιμασία επένδυσης) : 226 # εγκεκριμένων αιτήσεων ΠΡΑΞΕ Β : 15 # εγκεκριμένων αιτήσεων ΠΡΑΞΕ Β : 15

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Γεωγραφική κατανομή εγκεκριμένων επενδύσεων ΠΡΑΞΕ Β: Αθήνα: 6, Θεσσαλονίκη : 2, Πάτρα : 3, Ηράκλειο : 3, Ιωάννινα : 1 Αθήνα: 6, Θεσσαλονίκη : 2, Πάτρα : 3, Ηράκλειο : 3, Ιωάννινα : 1 Κατανομή ως προς τεχνολογικούς / επιστημονικούς τομείς: Ιατρική/Φαρμακολογία/Βιολογία : 5 Ιατρική/Φαρμακολογία/Βιολογία : 5 Πληροφορική/ ηλεκτρονικά : 4 Πληροφορική/ ηλεκτρονικά : 4 Αυτοματισμοί/Τεχνολογίες παραγωγής : 3 Αυτοματισμοί/Τεχνολογίες παραγωγής : 3 Ενέργεια : 2 Ενέργεια : 2 Μεταφορές : 1 Μεταφορές : 1

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Αδιαφορία της παραδοσιακής βιομηχανίας και των παραδοσιακών επιχειρήσεων για καινοτομία. Αδιαφορία του κρατικού μηχανισμού και παντελής έλλειψη σχεδιασμού και στόχων. Έλλειψη μηχανισμών «θερμοκοιτίδων» νέων επιχειρήσεων. Τα Τεχνολογικά / Επιστημονικά Πάρκα έχουν αποτύχει λόγω της επιβολής σε αυτά απαράδεκτου μοντέλου ανάπτυξης και λειτουργίας. Έλλειψη «επιχειρηματικής εκπαίδευσης» και «επιχειρηματικής νοοτροπίας» των ερευνητών. Εχθρική ή αδιάφορη αντιμετώπιση από τα Πανεπιστήμια. Παράγοντες που δυσχεραίνουν την ανάπτυξη τεχνοβλαστών:

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Δυσπιστία των κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου (venture capital) και έλλειψη κεφαλαίων seed capital. Μη- ύπαρξη προσωπικού υψηλού επιπέδου και κατάρτισης. Γραφειοκρατία Χαμηλή χρηματοδότηση της έρευνας και ανάπτυξης. Παράγοντες που δυσχεραίνουν την ανάπτυξη τεχνοβλαστών:

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Πρόγραμμα ΠΡΑΞΕ της ΓΓΕΤ (Υπουργείο Ανάπτυξης) Εύκολη πρόσβαση σε παγκόσμιες αγορές. Ευρωπαϊκά (και εθνικά) ερευνητικά προγράμματα. Παράγοντες που υποβοηθούν την ανάπτυξη τεχνοβλαστών:

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Ύπαρξη αγοράς για το προϊόν. Σαν αγορά νοείται η παγκόσμια αγορά. Η κατάκτηση της αγοράς είναι μια επίπονη, συνεχής, μακροχρόνια και εξαιρετικά ανταγωνιστική προσπάθεια. Ύπαρξη βασικών υποδομών για την παραγωγή του. Να είναι προϊόν εξαιρετικά υψηλής προστιθέμενης αξίας. Να είναι προϊόν εξαιρετικά υψηλής προστιθέμενης αξίας. Να υπάρχει πολύ καλά εκπαιδευμένο προσωπικό όλων των βαθμίδων. Να υπάρχει πολύ καλά εκπαιδευμένο προσωπικό όλων των βαθμίδων. Άνετη, έγκαιρη και μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση. Κερδισμένος θα βγει αυτός που διαθέτει την μεγαλύτερη υπομονή και την ανετότερη χρηματοδότηση. Άνετη, έγκαιρη και μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση. Κερδισμένος θα βγει αυτός που διαθέτει την μεγαλύτερη υπομονή και την ανετότερη χρηματοδότηση. Προϋποθέσεις αξιοποίησης ερευνητικού προϊόντος

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου CBL Patras Κλάδος: Φαρμακευτικά / Βιοτεχνολογία Τεχνολογία : Σύνθεση πεπτιδίων και πρόδρομων φαρμακευτικών ενώσεων. Μεγάλης κλίμακας παραγωγή. Εργαστήριο προέλευσης: Οργανικής Χημείας Πανεπιστημίου Πατρών Τρόπος Χρηματοδότησης: Αυτοχρηματοδότηση μέσω αρχικών μικρών πωλήσεων. Είσοδος venture capital σε πολύ μεταγενέστερο στάδιο. Ανάπτυξη τεχνοβλαστών: Δύο παραδείγματα

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Πωλήσεις , Ένας εργαζόμενος Πωλήσεις-Κέρδη , Εργαζόμενοι

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Δεύτερη επένδυση από αφορολόγητα αποθεματικά.

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου ΕΛΒΙΟ Α.Ε. Συστημάτων Παραγωγής Υδρογόνου & Ενέργειας Κλάδος: Ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια (ΑΠΕ) μέσω υδρογόνου και fuel cells. Κατανεμημένα συστήματα συμπαραγωγής. Τεχνολογία : Kαταλύτες και καινοτόμοι αντιδραστήρες. Εργαστήριο προέλευσης: Ετερογενούς Κατάλυσης, Τμήματος Χημικών Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών. Τρόπος Χρηματοδότησης: Venture Capital Μέτοχοι: Εμπορική Κεφαλαίου, Πανεπιστήμιο Πατρών, Ερευνητές Ανάπτυξη τεχνοβλαστών: Δύο παραδείγματα

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006  Catalyst Testing  Multiple Reactors and Heat Exchangers  System Integration  Automation, Remote Operation 5kWe Pilot Plant HYDROGEN PRODUCTION FROM BIOFUELS

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Εμπορική μονάδα παραγωγής υδρογόνου από αιθανόλη, φυσικό αέριο ή υγραέριο.

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 HT 1000 Fuel Cell Power System Ηλεκτρογεννήτρια Υδρογόνου για Εφαρμογές Εκτός Δικτύου Τεχνολογία Αναμορφωτής………….…. Αναμόρφωση με ατμό Μετατόπιση με ατμό….….. Υψηλής & Χαμηλής Θερμοκρασίας Ελαχιστοποίηση του CO... Εκλεκτική μεθανοποίηση Κελί Καυσίμου… PEM FC Χαρακτηριστικά Ισχύς…………… kW Τάση …… ή 24 VDV, 110/230 VAC, άλλες επιλογές κατόπιν παραγγελίας άλλες επιλογές κατόπιν παραγγελίας Καύσιμο…………… LPG, Προπάνιο, Φυσικό Αέριο Διαστάσεις (ΜxΠxΥ) cm x 50 cm x 65 cm Βάρος………………… kg Επίπεδο θορύβου……. <68 1 m ΕφαρμογέςΤροχόσπιτα Σκάφη αναψυχής Ειδικά αυτοκίνητα Εξοχικές κατοικίες

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Η δημιουργία και ανάπτυξη εταιρειών υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα, με βάση ερευνητικά αποτελέσματα Πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων, είναι μεν εφικτή αλλά δύσκολη και προβληματική. Για να βελτιωθεί, πρέπει; Να αυξηθεί σημαντικά η εθνική χρηματοδότηση έρευνας και να εντοπισθούν συγκεκριμένες περιοχές προτεραιότητας.Να αυξηθεί σημαντικά η εθνική χρηματοδότηση έρευνας και να εντοπισθούν συγκεκριμένες περιοχές προτεραιότητας. Να συνεχιστεί η παροχή χρηματοδότησης σε start-ups.Να συνεχιστεί η παροχή χρηματοδότησης σε start-ups. Να αλλάξει το κλίμα στα Πανεπιστήμια σε οτι αφορά την επιχειρηματικότητα.Να αλλάξει το κλίμα στα Πανεπιστήμια σε οτι αφορά την επιχειρηματικότητα. Να ενεργοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση τα venture capital και seed capital funds.Να ενεργοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση τα venture capital και seed capital funds. Να ενεργοποιηθούν οι Περιφέρειες και να παράσχουν κίνητρα για εγκατάσταση σε αυτές τέτοιων δραστηριοτήτων.Να ενεργοποιηθούν οι Περιφέρειες και να παράσχουν κίνητρα για εγκατάσταση σε αυτές τέτοιων δραστηριοτήτων. Συμπεράσματα: