ΧΡΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Κατηγορίες λογισμικού από πλευράς χαρακτηριστικών και από πλευράς δραστηριοτήτων Κατηγορίες λογισμικού από πλευράς χαρακτηριστικών και από πλευράς δραστηριοτήτων Κριτήρια αξιολόγησης, πλαίσιο ένταξης και καταλληλότητας Κριτήρια αξιολόγησης, πλαίσιο ένταξης και καταλληλότηταςΚριτήρια αξιολόγησης, πλαίσιο ένταξης και καταλληλότηταςΚριτήρια αξιολόγησης, πλαίσιο ένταξης και καταλληλότητας Συνοπτική παρουσίαση, υφιστάμενου εκπαιδευτικού λογισμικού Συνοπτική παρουσίαση, υφιστάμενου εκπαιδευτικού λογισμικούΣυνοπτική παρουσίαση, υφιστάμενου εκπαιδευτικού λογισμικούΣυνοπτική παρουσίαση, υφιστάμενου εκπαιδευτικού λογισμικού

Εκπαιδευτικό λογισμικό ορίζεται το εξειδικευμένο λογισμικό που μπορεί να υποστηρίξει διδακτικές και μαθησιακές δραστηριότητες μέσα στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου αναλυτικού προγράμματος (ΙΤΥ, 2002). Με βάση τη χρήση του στη μαθησιακή διαδικασία μαθησιακή διαδικασίαμαθησιακή διαδικασία Με βάση το βαθμό αλληλεπίδρασης βαθμό αλληλεπίδρασηςβαθμό αλληλεπίδρασης Με βάση την παιδαγωγική προσέγγιση παιδαγωγική προσέγγισηπαιδαγωγική προσέγγιση Alessi & Trollip, 2000 Alessi & Trollip, 2000

Μαθησιακή διαδικασία Λογισμικό εξάσκησης – εφαρμογών (Drill and Practice): αποβλέπει στην αναδραστική απάντηση του μαθητή και χρησιμοποιείται για εξάσκηση των μαθητών πάνω σε ύλη που έχουν ήδη διδαχθεί. Δίνει τη δυνατότητα στον διδάσκοντα να αξιολογεί τους μαθητές. Λογισμικό παρουσίασης ή διαλέξεων (Tutorial): παρέχει τη δυνατότητα παρουσίασης κυρίως στοιχείων θεωρίας στους μαθητές, τα οποία ενισχύονται με τη χρήση διαφορετικών μέσων όπως ήχο, κείμενο, υπερκείμενο, εικόνες, προσομοιώσεις και video). Λογισμικό προσομοίωσης (Simulation): επιτρέπουν την εικονική αναπαράσταση και μοντελοποίηση ενός φαινομένου σε συνθήκες που προσεγγίζουν τις πραγματικές. Είναι ένα σύνολο υποθέσεων/ενεργειών/κανόνων για τη λειτουργία ενός συστήματος, την εξήγηση ενός φαινομένου ή την επίλυση ενός προβλήματος εκφρασμένων με τη μορφή μαθηματικών ή λογικών σχέσεων κωδικοποιημένων σε κάποιο λογισμικό ή σε γλώσσα προγραμματισμού (Ψυχάρης & Κυπριανός, 2006). Λογισμικό επίλυσης προβλημάτων (Problem solving) και αυτοαξιολόγησης: αποβλέπει στην αυτοαξιολόγηση του και στην ανάδειξη των αδυναμιών και παρανοήσεων που τυχόν έχει. Διδακτικά παιχνίδια: έχουν κίνητρο το δελεαστικό περιβάλλον

Βαθμός αλληλεπίδρασης Ανοικτό περιβάλλον: έχει τη βάση το γνωσιοθεωρητικό πλαίσιο του εποικοδομισμού. Αποτελείται από ένα σύνολο από πρωταρχικά αντικείμενα και βασικές λειτουργίες που επιδρούν σ’ αυτά όπως κι ένα σύνολο από κανόνες που διέπουν αυτή την επίδραση. Κλειστό περιβάλλον: υποστηρίζει το παραδοσιακό δασκαλοκεντρικό μοντέλο διδασκαλίας. Είναι τα λογισμικά εξάσκησης, παρουσίασης, τα διδακτικά παιχνίδια και οι μη αλληλεπιδραστικές προσομοιώσεις.

Παιδαγωγική προσέγγιση Διερευνητικό λογισμικό: βοηθά τους μαθητές στην απόκτηση νέων δεξιοτήτων, οξύνουν την αντίληψή τους και αποκτούν κριτική σκέψη και αυτενέργεια. Τα βασικά χαρακτηριστικά τους είναι: Τα βασικά χαρακτηριστικά τους είναι: Επιτρέπουν τον πειραματισμό και την παραμετροποίηση των φαινομένων. Παρέχει τη δυνατότητα οικοδόμησης της γνώσης μέσα από μια διαδικασία αναζήτησης και κρίσης της πληροφορίας. Παρέχει τη δυνατότητα διαθεματικής προσέγγισης των εννοιών. Παρέχει τη δυνατότητα συνεργατικής μάθησης και κοινής οικοδόμησης της γνώσης μέσα από συζήτηση και αντιπαράθεση.

Κριτήρια αξιολόγησης Τεχνικά χαρακτηριστικά Εκπαιδευτικά – παιδαγωγικά χαρακτηριστικά (Reeves, 1997).

Τεχνικά χαρακτηριστικά ελέγχουν έξι ιδιότητες που χαρακτηρίζουν την ποιότητα οποιουδήποτε λογισμικού. Λειτουργικότητα: να λειτουργούν σε διάφορα περιβάλλοντα και εκδόσεις λειτουργικών συστημάτων, να παρέχουν ασφάλεια σε περίπτωση δικτυακής ή διαδικτυακής λειτουργίας. Αξιοπιστία: να έχουν ελεγχθεί για τυχόν ατέλειες στον κώδικά τους, να παρουσιάζουν ανοχή σε βλάβες και να έχουν τη δυνατότητα ανάκαμψης. Ευχρηστία: να παρέχουν κατανοητό και ελκυστικό περιβάλλον διεπαφής με το χρήστη. Αποδοτικότητα: να εξασφαλίζουν ταχύτητα στην εκτέλεση του κώδικά τους, σε συνδυασμό με τη βέλτιστη χρήση των πόρων του συστήματος. Συντηρησιμότητα: να δίνουν στο χρήστη τη δυνατότητα ελέγχου και τροποποιήσεων κάποιων λειτουργιών τους. Μεταφερσιμότητα: να εγκαθίστανται εύκολα σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

Αρχές δόμησης μαθησιακού περιβάλλοντος με ενσωμάτωση ΤΠΕ (Squires & McDougall, 1994) Ορισμός παιδαγωγικού πλαισίου: να αναφέρεται στις γενικές παιδαγωγικές αρχές, τις γνωστικές δομές, τις δεξιότητες, τις γνωστικές λειτουργίες και την επικαιροποίηση του αναλυτικού προγράμματος. Κατασκευή γνώσης: είναι το αποτέλεσμα μιας ενεργούς διαδικασίας που περιλαμβάνει όχι μόνο τη συσσώρευση νέας γνώσης αλλά και της αναστοχαστικής δράσης μέσα στο πλαίσιο στο οποίο έχει ορισθεί. Συνεργατικότητα: στόχος της είναι η ανάπτυξη, η εξέταση και η αξιολόγηση διαφορετικών αντιλήψεων και υποθέσεων και η εξέταση του μαθησιακού αποτελέσματος. Διαλογική αναστοχαστική διαδικασία: προκαλείται από την συνεργατική μάθηση, όπου οι μαθητές «αναγκάζονται» να διαπραγματευθούν πάνω σε στρατηγικές επίλυσης αυθεντικών προβλημάτων.

Εκπαιδευτικά κριτήρια Ομάδες χρηστών που απευθύνεται Θεματολογία και μαθησιακή στοχοθεσία του εκπαιδευτικού λογισμικού Υποστηρικτικό εκπαιδευτικό υλικό Ικανότητα προσαρμογής σε επιμέρους ανάγκες Στρατηγικές ενίσχυσης της συμμετοχής και της προσοχής των μαθητών στην εκπαιδευτική τεχνολογία Ρεαλιστική προσομοίωση Δημιουργία και χρήση μονάδων εισόδου Πολλαπλές αναπαραστάσεις Χρήση του εκπαιδευτικού λογισμικού Ενίσχυση της κριτικής σκέψης Δυνατότητα αξιολόγησης - αυτοαξιολόγησης

Περιεχόμενα εκπαιδευτικού λογισμικού Ποιοτικά χαρακτηριστικά περιεχομένων: να χαρακτηρίζονται για την επιστημονική τους ορθότητα, την πληρότητα και τη σαφήνεια του περιεχομένου τους. Καταλληλότητα: το λεξιλόγιο και η σύνταξη των κειμένων (γραπτά και προφορικά) να είναι κατάλληλα για την ηλικία και το γνωστικό επίπεδο των μαθητών. Δομή: η πληροφορία που θα παρέχεται θα πρέπει να είναι οργανωμένη έτσι που να διευκολύνει τη διαδικασία της προοδευτικής αφομοίωσης εννοιών.

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Εγχειρίδια χρήσης των εκπαιδευτικών λογισμικών. Πλήρως τεκμηριωμένες πρότυπες διδακτικές προτάσεις. Να περιέχει ή να παραπέμπει σε ασκήσεις, προβλήματα και σενάρια ώστε να υποβοηθούν την αφομοίωση της παρεχόμενης γνώσης. Εκτενή βιβλιογραφία και παραπομπές σε αξιόλογους δικτυακούς τόπους.