Κεφ. 8 ο : Εκπαιδευτικό Λογισμικό Γενικοί ορισμοί: Γενικοί ορισμοί: (software): –Λογισμικό (software): οι καταγραφές σε υλικό –Υλικό hardware –Υλικό (hardware): οι συσκευές Εκπαιδευτικό Λογισμικό (Ε.Λ.): Εκπαιδευτικό Λογισμικό (Ε.Λ.): λογισμικό που έχει αναπτυχθεί ειδικά -ή μπορεί να χρησιμοποιηθεί- για εκπαιδευτικούς σκοπούς

Σημερινή κατάσταση Διεθνώς έχει αναπτυχθεί σημαντικός αριθμός τίτλων Ε.Λ., καθώς και ποικίλα συστήματα προοριζόμενα για εκπαιδευτική χρήση. Η ποιότητα του εκπαιδευτικού λογισμικού δεν είναι όμως ακόμα η απαιτούμενη και αποτελούσε ζητούμενο πριν λίγα χρόνια (βλ. έκθεση OCDE 1989: «Information Technologies in Education. The quest for quality software» Σήμερα στην Ελλάδα έχει αναπτυχθεί ή μεταφραστεί στα ελληνικά ένας αριθμός τίτλων Ε.Λ. (κυρίως στο πλαίσιο έργων της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ)

Πρόβλημα Τι είναι εκπαιδευτικό λογισμικό; Τι είναι εκπαιδευτικό λογισμικό; –Ο χαρακτηρισμός ενός τίτλου λογισμικού ως εκπαιδευτικού δεν εξασφαλίζει απαραίτητα την ποιότητα ή την καταλληλότητά του για χρήση στην εκπαιδευτική διαδικασία –Ο χαρακτηρισμός ενός τίτλου λογισμικού ως εκπαιδευτικού δεν εξασφαλίζει απαραίτητα την ποιότητα ή την καταλληλότητά του για χρήση στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ερωτήματα που χρειάζονται απάντηση: Ερωτήματα που χρειάζονται απάντηση: –Ποιες οι βασικές έννοιες και οι αρχές σχεδίασης εκπαιδευτικού λογισμικού ποιότητας; –Ποια είναι τα είδη και οι κατηγορίες του εκπαιδευτικού λογισμικού και ποια η ιστορική εξέλιξη των κατηγοριών αυτών;

Εξέλιξη του εκπαιδευτικού λογισμικού (1/5) Αρχικά: αξιοποίηση των δυνατοτήτων του υπολογιστή: Αρχικά: αξιοποίηση των δυνατοτήτων του υπολογιστή: –για αποθήκευση μεγάλου όγκου πληροφοριών, αποτέλεσμα: κατασκευή ηλεκτρονικών βιβλίων & εγκυκλοπαιδειών –για αλληλεπίδραση με τον χρήστη και για απόκριση στις απαντήσεις του, με αποτέλεσμα τη δημιουργία λογισμικού πρακτικής άσκησης και εξάσκησης (drill-and-practice) και εκμάθησης συγκεκριμένων δεξιοτήτων (προσωπικοί εκπαιδευτές - tutorials)

Εξέλιξη του εκπαιδευτικού λογισμικού (2/5) Στη συνέχεια:αξιοποίηση των πολυμεσικών δυνατοτήτων του υπολογιστή, με αποτέλεσμα: Στη συνέχεια: αξιοποίηση των πολυμεσικών δυνατοτήτων του υπολογιστή, με αποτέλεσμα:  τη δημιουργία πολυμεσικών λογισμικών που περιείχαν κείμενο, γραφικά, εικόνες, κίνηση, ήχο  τη χρήση του υπολογιστή ως εποπτικό μέσο διδασκαλίας για την παρουσίαση μαθημάτων  τον εμπλουτισμό των ηλεκτρονικών βιβλίων, εγκυκλοπαιδειών, λογισμικών εξάσκησης (drill- and-practice), προσωπικών εκπαιδευτών (tutorials), κλπ. με πολυμεσικές δυνατότητες, ώστε να γίνουν πολύ πιο ελκυστικά τα προγράμματα

Εξέλιξη του εκπαιδευτικού λογισμικού (3/5) Αδυναμίες των αρχικών πολυμεσικών λογισμικών Αδυναμίες των αρχικών πολυμεσικών λογισμικών –Ήταν πιστά αντίγραφα των φροντιστηριακών και σχολικών εγχειριδίων –Δεν αξιοποιούσαν τις ποικίλες δυνατότητες των υπολογιστών, και κυρίως την προσομοίωση Αργότερα:αξιοποίηση της δυνατότητας Αργότερα: αξιοποίηση της δυνατότητας προσομοίωσης (simulation), με αποτέλεσμα την ανάπτυξη Ε.Λ. που προσομοίωναν πραγματικές καταστάσεις, φαινόμενα ή διαδικασίες

Εξέλιξη του εκπαιδευτικού λογισμικού (4/5) Αδυναμίες των αρχικών Ε.Λ. προσομοίωσης: Αδυναμίες των αρχικών Ε.Λ. προσομοίωσης:  καθορισμός του περιεχομένου από τη γνώση του/ης ειδικού σε έναν τομέα  στόχος τους απλά η επίδοση του/ης μαθητή/ριας σε έναν τομέα γνώσης  δεν ανιχνεύονται στοιχεία για το/η μαθητή/ρια, τις προηγούμενες ιδέες ή γνώσεις του/ης, τις ανάγκες του/ης για μάθηση με κατανόηση (learning with understanding)  όχι απόκριση στις απαντήσεις του/ης μαθητή/ριας, ιδίως στις λανθασμένες (όχι διδακτική αξιοποίηση του ‘λάθους’)

Εξέλιξη του εκπαιδευτικού λογισμικού Εξέλιξη του εκπαιδευτικού λογισμικού (5/5) Ενσωμάτωση των αρχών του εποικοδομητισμού Ενσωμάτωση των αρχών του εποικοδομητισμού Ε.Λ. εποικοδομητικού τύπου: Ε.Λ. εποικοδομητικού τύπου: σχεδιασμένο ώστε να: –αποκρίνεται στις εναλλακτικές ιδέες του παιδιού –να του παρέχει κατάλληλη βοήθεια και ανάδραση κάθε φορά που το χρειάζεται, –να τον καθοδηγεί κατάλληλα και σταδιακά στην οικοδόμηση της επιστημονικής γνώσης σε έναν τομέα