O ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ Ο παρωθητικός ρόλος του εκπαιδευτικού κατά τη διαδικασία διδασκαλίας-μάθησης
«Αν ερωτηθεί ένας έμπειρος εκπαιδευτικός τι είναι εκείνο που τον ενδιαφέρει περισσότερο αναφορικά με τη μάθηση των μαθητών του, η πιο πιθανή απάντηση θα είναι, το πώς να τους εμπλέξει στη διαδικασία της μάθησης και πώς να διατηρήσει το διαφέρον τους γι’ αυτή – με μια λέξη η παρώθηση, το κίνητρο. Το κυρίαρχο πρόβλημα του εκπαιδευτικού είναι πώς να παρακινεί τους μαθητές του προς τη κατεύθυνση αυτή. Το κίνητρο/διαφέρον μπορεί να αντισταθμίσει την κούραση κι ακόμη κάποια έλλειψη ικανότητας για μάθηση». R. Gorman (1974). The psychology of classroom learning. An inductive approach. Bell & Howell Co, USA
Βασικός στόχος της διδασκαλίας είναι η μάθηση Η μάθηση δεν μεταβιβάζεται αλλά διευκολύνεται Ο μαθητής είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας μάθησης Διδασκαλία και μάθηση συνδέονται διαλεκτικά: η πρώτη διευκολύνει τη δεύτερη με την ενεργοποίηση των εσωτερικών διεργασιών στο μαθητή (οι οποίες αποτελούν την πραγματική φύση της μάθησης) Διδασκαλία - Σχεδιασμός - Διεξαγωγή έχουν στόχο την ενίσχυση των δραστηριοτήτων του μαθητή και την ενεργητική συμμετοχή του στη μάθηση, δηλ την ενεργοποίηση των εσωτερικών διαδικασιών του μαθητή
Ερέθισμα – Υποκείμενο - Αντίδραση Έργο των διαδικασιών αυτών είναι η επεξεργασία του ερεθίσματος Ανάλυση Σύνθεση σύλληψη νέων μορφών σχέσεων Αποτέλεσμα: κατάκτηση της γνώσης με προσωπικό και ενεργητικό τρόπο.
Κάθε μαθητής εφαρμόζει διαφορετικές στρατηγικές μάθησης Εργαλεία του μαθητή Νοητικά σχήματα (οι σχετικές με το θέμα γνώσεις) Επίπεδο ανάπτυξης των γνωστικών του ικανοτήτων Κάθε μαθητής εφαρμόζει διαφορετικές στρατηγικές μάθησης Χωρίς την επιθυμία του μαθητή δεν έχουμε μάθηση
J. Dewey (1980). Εμπειρία και Εκπαίδευση. Αθήνα: Γλάρος «Θα ήταν γελοίος ένας έμπορος, που θα έλεγε ότι πούλησε πολλά προϊόντα, αν και κανείς δεν αγόρασε απ’ αυτά. Αλλ’ ίσως υπάρχουν εκπαιδευτικοί που σκέφθηκαν ότι εργάσθηκαν καλά, ανεξάρτητα από όσα οι μαθητές έμαθαν. Μεταξύ διδασκαλίας και μάθησης υπάρχει η ίδια εξίσωση που υπάρχει ανάμεσα στην πώληση και αγορά». J. Dewey (1980). Εμπειρία και Εκπαίδευση. Αθήνα: Γλάρος
Το ενδιαφέρον έχει τις ρίζες του στις ανάγκες Είναι αναπόσπαστο μέρος της ζωής του ανθρώπου Κατέχει κεντρική θέση στην ψυχική του εξέλιξη Αποτελεί κινητήρια εσωτερική δύναμη Προσδιορίζει τη συμπεριφορά Σχετίζεται με το συναίσθημα και τη βούληση Προκαλεί και διατηρεί την προσοχή ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΗ
Τέσσερις ανάγκες που δημιουργούν ενδιαφέροντα και παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της μάθησης Η συγκρότηση και ανάπτυξη ισορροπημένης αυτοεικόνας Η ανάγκη για ανεξαρτησία και αυτονομία Η ανάγκη να αγαπά και να αγαπιέται Η ανάγκη για αυτοπραγμάτωση