ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄ Ελέγχω – Προγραμματίζω τον Υπολογιστή ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄ Ελέγχω – Προγραμματίζω τον Υπολογιστή

Η έννοια του αλγόριθμου 1. Ανάπτυξη εφαρμογών σε προγραμματιστικό περιβάλλον Γ΄ενιαίου λυκείου 2. Εφαρμογές Πληροφορικής Υπολογιστών ΟΕΔΒ΄Α,Β,Γ Ενιαίου Λυκείου σελ 218 Μια σειρά από βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για να επιλυθεί ένα πρόβλημα. Να δοθούν παραδείγματα από δραστηριότητες της καθημερινής ζωής και να ζητηθεί από τους μαθητές να αναλύσουν το κάθε ένα σε ακολουθία από σαφή βήματα. πχ. Διαδικασία ενεργοποίησης του κινητού τηλεφώνου Πολλά παραδείγματα υπάρχουν στο βιβλίο Ανάπτυξη εφαρμογών σε προγραμματιστικό περιβάλλον Γ΄ενιαίου λυκείου – Βιβλίο μαθητή

2. Κύκλος ανάπτυξης προγράμματος 1. Ανάπτυξη εφαρμογών σε προγραμματιστικό περιβάλλον Γ΄ενιαίου λυκείου 2. Εφαρμογές Πληροφορικής Υπολογιστών ΟΕΔΒ΄Α,Β,Γ Ενιαίου Λυκείου σελ 218 Τα βήματα (Στάδια) που πρέπει να ακολουθηθούν για να ολοκληρωθεί ένα πρόγραμμα α. Περιγραφή και κατανόηση του προβλήματος (Προσδιορισμός των απαιτήσεων του, καθορισμός εισόδων – εξόδων, άλλες απαιτήσεις και περιορισμοί) β. Σχεδίαση λύσης (Περιγραφή του αλγόριθμου – λεκτική, λογικό διάγραμμα). γ. Κωδικοποίηση του αλγόριθμου δ. Δοκιμαστική εκτέλεση και διόρθωση λαθών Να δοθούν στους μαθητές διάφορα παραδείγματα που να σχετίζονται με την ειδικότητα τους όπως πχ. Η ανάπτυξη ενός προγράμματος που να υπολογίζει τη πτώση τάσης σε μια συγκεκριμένη αντίσταση σύνθετου ηλεκτρικού κυκλώματος.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ VISUAL BASIC Λειτουργεί σε περιβάλλον Windows (Χρησιμοποιεί εικονίδια). Το πρόγραμμα δεν αποτελείται από ενιαίο κώδικα αλλά από σύνολο μικρών προγραμμάτων, ένα για κάθε αντικείμενο στη φόρμα.

2. Γνωριμία με το περιβάλλον της VISUAL BASIC Επίδειξη - Εκτέλεση έτοιμων προγραμμάτων. Επεξήγηση των διαφόρων στοιχείων στην οθόνη της VISUAL BASIC

Εκμάθηση τρόπου κατασκευής προγράμματος στη VISUAL BASIC Δημιουργία απλής φόρμας (τοποθέτηση απαραίτητων αντικειμένων) Γραφή κώδικα Αποσφαλμάτωση – Εκτέλεση Η εκμάθηση των διαφόρων δομών της γλώσσας είναι καλύτερα να γίνεται σταδιακά με τη χρήση των κατάλληλων φύλλων εργασίας, ξεκινώντας από πολύ απλά προγράμματα και σταδιακά προχωρώντας σε πιο σύνθετα.

Βοηθήματα για τη διδασκαλία της VISUAL BASIC: Σημειώσεις και φύλλα εργασίας που δόθηκαν στο σεμινάριο για τη VISUAL BASIC ( Το υλικό είναι σε ηλεκτρονική μορφή – CD, και περιλαμβάνει σημειώσεις, 12 φύλλα εργασίας, έτοιμα προγράμματα και άλλο υλικό που καλύπτουν τις ανάγκες του νέου αναλυτικού ). Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές - ΥΠΠ – ΥΑΠ (Είναι το βιβλίο που χρησιμοποιήθηκε στο μάθημα Εισαγωγή στους Η.Υ. στο πρώτο έτος.

Για περαιτέρω μελέτη: Visual Basic 5 - Εξερευνώντας το προγραμματισμό - Peter Aitken Εκδόσεις ΙΩΝ (Δόθηκε στα σχολεία) Visual Basic 6 Proffessional , Βήμα Βήμα - Michael Harvorson, Εκδόσεις Κλειδάριθμος Visual Basic 6 για Πρωτάρηδες - Wallace Wang - Εκδόσεις Κλειδάριθμος Προγραμματισμός Υπολογιστών με Visual Basic – Βιβλίο μαθητή – Τομέας ηλεκτρονικών 2ος κύκλος σπουδών, ειδικότητα: Ηλεκτρονικός Υπολογιστικών συστημάτων και δικτύων – ΟΕΔΒ.

Η κύρια οθόνη εργασίας της VB Γραμμή Μενού Γραμμή Εργαλείων Φόρμα Εξερεύνηση Έργου Παράθυρο Διάταξης Φόρμας Εργαλειοθήκη Ιδιοτήτων

Το παράθυρο Project Explorer Προβολή Κώδικα Προβολή Αντικειμένου Ο Project Explorer είναι η γρήγορη αναφορά στα διάφορα στοιχεία, φόρμες και λειτουργικές μονάδες του έργου σας. Το παράθυρο Project Explorer μοιάζει με τον Windows Explorer, κατά το ότι σας επιτρέπει να αναπτύξετε και να συμπτύξετε τους δευτερεύοντες φακέλους. Όλα τα αντικείμενα που απαρτίζουν την εφαρμογή σας συσκευάζονται μέσα σε ένα έργο. Το παράθυρο Project Explorer

Όλα τα χαρακτηριστικά ενός αντικειμένου καλούνται ιδιότητες. Πλαίσιο Αντικειμένων Καρτέλες Ταξινόμησης Κατάλογος Ιδιοτήτων Κάθε αντικείμενο στη Visual Basic έχει χαρακτηριστικά όπως χρώμα και μέγεθος. Όλα τα χαρακτηριστικά ενός αντικειμένου καλούνται ιδιότητες. Έτσι μια φόρμα έχει ιδιότητες και κάθε μηχανισμός, που είναι τοποθετημένος σε μια φόρμα, έχει επίσης ιδιότητες. Όταν ένας μηχανισμός, π.χ. ένα κουμπί εντολής τοποθετείται σε μια φόρμα, το παράθυρο ιδιοτήτων δείχνει τις ιδιότητες γι΄ αυτό τον μηχανισμό, όταν είναι επιλεγμένος. Το παράθυρο ιδιοτήτων (properties)

Περιέχει όλα τα εργαλεία που χρειάζεστε, για να δημιουργήσετε την διασύνδεση της φόρμας σας. Όλα τα εργαλεία αντιστοιχούν στα αντικείμενα, που θα θέλατε να τοποθετήσετε σε μια φόρμα. Τα εργαλεία αυτά αναφέρονται σαν μηχανισμοί (controls) Η Εργαλειοθήκη (toolbox)

Το παράθυρο Form layout Δείχνει πώς θα φαίνεται και πώς θα είναι τοποθετημένη η φόρμα σας κατά τον χρόνο της εκτέλεσης.

Δημιουργία απλής εφαρμογής (προγράμματος) στη VB Για να δημιουργήσετε μια εφαρμογή στη Visual Basic, υπάρχουν τρία βασικά βήματα: Τοποθέτηση αντικειμένων στη φόρμα Ο ορισμός των ιδιοτήτων για το κάθε αντικείμενο Το γράψιμο του κώδικα. Ο κώδικας καθορίζει τι θα συμβαίνει, όταν πατάτε κάποιο χειριστήριο π.χ. κουμπί.

Να δημιουργήσετε μια απλή εφαρμογή, που αποτελείται από: Ένα πλαίσιο κειμένου (Label) Δύο κουμπιά διαταγών. (Command buttons) Όταν πατάτε το ένα κουμπί διαταγής, στο πλαίσιο κειμένου εμφανίζεται το μήνυμα “Hello, world”, Όταν πατάτε το άλλο, θα βγαίνετε έξω από την εφαρμογή.

Χειριστήριο Ετικέτας Χειριστήρια Διαταγών

Πορεία: Ενεργοποιείστε τη VB Από την εργαλειοθήκη επιλέξετε το εργαλείο Ετικέτας (Label) Μετακινήστε το δείκτη στη φόρμα σας. Ο δείκτης μετατρέπεται σε σταυρόνημα, Τοποθετήστε το σταυρόνημα εκεί που θέλετε να εμφανιστεί η πάνω αριστερή γωνία του χειριστηρίου. Σύρετε το σταυρόνημα μέχρι που το χειριστήριο να αποκτήσει το μέγεθος, που θέλετε. Αφήστε το πλήκτρο του ποντικιού και το χειριστήριο εμφανίζεται στη φόρμα.

Για την δημιουργία των δύο κουμπιών διαταγής ακολουθήστε τα πιο κάτω βήματα: Από την εργαλειοθήκη επιλέξετε το εργαλείο διαταγής (Command button) Μετακινήστε το δείκτη στη φόρμα σας. Ο δείκτης μετατρέπεται σε σταυρόνημα Τοποθετήστε το σταυρόνημα εκεί που θέλετε να εμφανιστεί η πάνω αριστερή γωνία του χειριστηρίου. Σύρετε το σταυρόνημα μέχρι που το χειριστήριο να αποκτήσει το μέγεθος, που θέλετε. Αφήστε το πλήκτρο του ποντικιού και το χειριστήριο εμφανίζεται στη φόρμα.. Επαναλάβετε τα πιο πάνω βήματα για τη δημιουργία και του δεύτερου κουμπιού διαταγής.

Ορισμός ιδιοτήτων: Ορισμός ιδιοτήτων Name και Caption της ετικέτας. Επιλέξετε την ετικέτα. Παρατηρείστε ότι μόλις επιλέξετε κάποιο χειριστήριο παρουσιάζονται οι λαβές αλλαγής μεγέθους. Επιλέξετε την γραμμή τίτλου στο παράθυρο ιδιοτήτων, για να το κάνετε ενεργό. Από το παράθυρο ιδιοτήτων επιλέξετε Name. Παρατηρείστε ότι δίπλα από το Name εμφανίζεται η προεπιλεγμένη τιμή της ετικέτας, που είναι Label1. Διαγράψετε τη τιμή της ετικέτας (Label1) και γράψετε lblMessage. (Το lbl είναι η συντομογραφία του Label ). Η συντομογραφία lbl τοποθετείται μπροστά από το όνομα για να μας θυμίζει ότι το συγκεκριμένο αντικείμενο με το όνομα lblMessage είναι ετικέττα (Label ).

Από το παράθυρο ιδιοτήτων επιλέξετε Caption (Λεζάντα). Η Λεζάντα προσδιορίζει τι θα εμφανίζεται στο χειριστήριο. Αφού αρχικά η ετικέτα δεν θα έχει λεζάντα (Caption) τότε διαγράψετε την τιμή της. Για να διαγράψετε την τιμή, κάντε διπλό κλικ στη τιμή του Caption που είναι Label1, και πατήστε το πλήκτρο Delete. Προσέξετε ότι το χειριστήριο της λεζάντας στη φόρμα σας έχει μείνει κενό.

Ορισμός ιδιοτήτων Name και Caption των κουμπιών διαταγής (command button) Επιλέξτε την γραμμή τίτλου στο παράθυρο ιδιοτήτων, για να το κάνετε ενεργό. Από το παράθυρο ιδιοτήτων επιλέξτε Name. Παρατηρήστε ότι, δίπλα από το Name, εμφανίζεται η προεπιλεγμένη τιμή του κουμπιού εντολής, που είναι Command1. Διαγράψετε τη τιμή του και γράψετε cmdPush. (Το cmd είναι η συντομογραφία του Command.). Από το παράθυρο ιδιοτήτων επιλέξετε Caption (Λεζάντα). Η τιμή του Caption είναι Command1. Διαγράψετε την τιμή και γράψετε “Πάτησε εδώ” χωρίς τα εισαγωγικά.

Επιλέξτε το δεύτερο κουμπί εντολών (Command2) Επιλέξτε την γραμμή τίτλου στο παράθυρο ιδιοτήτων, για να το κάνετε ενεργό. Από το παράθυρο ιδιοτήτων Επιλέξτε Name. Παρατηρήστε ότι, δίπλα από το Name, εμφανίζεται η προεπιλεγμένη τιμή του κουμπιού εντολής, που είναι Command2. Διαγράψετε τη τιμή του και γράψετε cmdExit. Από το παράθυρο ιδιοτήτων Επιλέξτε Caption (Λεζάντα). Η τιμή του Caption είναι Command2. Διαγράψετε την τιμή και γράψετε “Έξοδος” χωρίς τα εισαγωγικά.

Γραφή κώδικα: Με την γραφή του κώδικα θα προσδιορίσετε τι θα συμβαίνει, όταν πατάτε κάποιο χειριστήριο στη φόρμα σας. Για τη γραφή του κώδικα του χειριστηρίου “Πάτησε εδώ” ακολουθήστε τα πιο κάτω βήματα: Διπλοπατήστε στη φόρμα σας το χειριστήριο “Πάτησε εδώ”. Το παράθυρο κώδικα της Visual Basic θα ανοίξει και θα έχει γραμμένες την πρώτη και την τελευταία γραμμή της διαδικασίας. Όνομα χειριστηρίου Το παράθυρο κώδικα της Visual Basic

Μετά από την πρώτη γραμμή της διαδικασίας γράψετε τα επεξηγηματικά σχόλια: ‘Παρουσίαση του μηνύματος Hello World *Προσοχή - να χρησιμοποιηθεί απόστροφος (‘) στην αρχή της πρότασης Πατήστε το Enter (Tα επεξηγηματικά σχόλια παίρνουν ένα πράσινο χρώμα.) Γράψετε την πιο κάτω απόδοση τιμής: lblMessage.Caption = “Hello World” ** Προσοχή – Η φράση “Hello World” πρέπει να περικλείεται σε εισαγωγικά Η πιο πάνω απόδοση τιμής δίνει το κείμενο “Hello World” στην ιδιότητα της λεζάντας (Caption Property) του χειριστηρίου, που ονομάζεται lblMessage. Αν και μπορείτε να γράψετε ολόκληρη την ιδιότητα Caption, παρατηρήστε ότι, όταν γράψετε το lblMessage και πατήσετε την τελεία, παρουσιάζεται ένας κατάλογος με ιδιότητες. Διπλοπατήστε πάνω στην ιδιότητα Caption για να την επιλέξετε. Η οθόνη σας τώρα πρέπει να μοιάζει με την ακόλουθηΕικόνα.

Επεξηγηματικά σχόλια Απόδοση τιμής

Για να επιστρέψετε στη φόρμα, επιλέξετε την προβολή αντικειμένου από τον εξερευνητή έργου (Project explorer) Προβολή Κώδικα Προβολή Αντικειμένου Ο εξερευνητής έργου

Για τη γραφή του κώδικα του χειριστηρίου “Έξοδος” ακολουθήστε τα πιο κάτω βήματα: Διπλοπατήστε στη φόρμα σας το χειριστήριο “Έξοδος”. Το παράθυρο κώδικα της Visual Basic θα ανοίξει και θα έχει γραμμένες την πρώτη και την τελευταία γραμμή της διαδικασίας Μετά από την πρώτη γραμμή της διαδικασίας γράψετε τα επεξηγηματικά σχόλια ‘Έξοδος από την εφαρμογή Πατήστε το Enter Γράψετε την εντολή End Η εντολή End προσδιορίζει το τέλος της εφαρμογής. Δηλαδή κατά την εκτέλεση του προγράμματος, όταν πατάτε το κουμπί Έξοδος από τη φόρμα, θα τελειώνει η εφαρμογή. Επιστρέψετε στη προβολή της φόρμας σας, επιλέγοντας Από το παράθυρο ιδιοτήτων την επιλογή προβολή αντικειμένου.

Εκτέλεση της εφαρμογής Για την εκτέλεση της εφαρμογής, μπορείτε να επιλέξετε έναν από τους τρεις ακόλουθους τρόπους: Από το μενού επιλέξετε Run και μετά επιλέξετε Start Επιλέξετε το εικονίδιο Start από την γραμμή εργαλείων Από τα προγραμματισμένα πλήκτρα πατήστε το F5

Η οθόνη σας τώρα πρέπει να μοιάζει :

Επιλέγοντας από την φόρμα το κουμπί “Πάτησε εδώ” εμφανίζεται στο χώρο της ετικέτας το μήνυμα Hello World . Επιλέγοντας από την φόρμα το κουμπί “Έξοδος” τερματίζεται η εφαρμογή και επιστρέφετε στη φόρμα σχεδίασης.

Φύλαξη του έργου: Κάθε έργο στη Visual Basic αποτελείται από δύο ή περισσότερα αρχεία: Το αρχείο με επέκταση VBP (Visual Basic Project), το οποίο ονομάζεται Project file. Το Project file είναι ένα μικρό αρχείο κειμένου, το οποίο περιλαμβάνει τα ονόματα των άλλων αρχείων του έργου. Το αρχείο με επέκταση FRM (Form), το οποίο ονομάζεται Form file. Το Form file περιλαμβάνει όλα τα χειριστήρια, τα οποία έχετε δημιουργήσει στη φόρμα σας, τις ιδιότητες τους και ακόμη τη διαδικασία, που έχετε γράψει για το κάθε χειριστήριο. Έτσι όταν θα φυλάξετε το έργο πρέπει να φυλάξετε χωριστά το Project file και το Form file.

Φύλαξη του Form file (αρχείου φόρμας): Από το File επιλέξετε Save form as. Στο πλαίσιο δίπλα από το Save in επιλέξετε Floppy A, για να φυλάξετε το αρχείο στο μαλακό δίσκο. Στο πλαίσιο δίπλα από το File name γράψετε “hello” χωρίς τα εισαγωγικά . Το hello θα είναι το όνομα του αρχείου φόρμας. Επιλέξετε Save, για να φυλάξετε το αρχείο φόρμας και να επιστρέψετε στη φόρμα σχεδίασης.

Φύλαξη του Project file: Από το File επιλέξετε Save Project as Στο πλαίσιο δίπλα από το Save in επιλέξετε Floppy A, για να φυλάξετε το αρχείο στο μαλακό δίσκο. Στο πλαίσιο δίπλα από το File name γράψετε hello. Το hello θα είναι το όνομα του Project file. Επιλέξετε Save, για να φυλάξετε το Project file και να επιστρέψετε στη φόρμα σχεδίασης.

Έξοδος από το πρόγραμμα: Από το μενού επιλέξετε file Από το file επιλέξετε exit.