ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΕ ΜΙΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ ΓΙΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ

Η Επίτροπος για την Εκπαίδευση Viviane Reding σχολιάζει «Αν πρόκειται η Ευρώπη να επιτύχει τους σκοπούς που έθεσαν τα Συμβούλια της Ευρώπης στη Λισσαβόνα και την Μπαρτσελόνα, να κάνουμε την ήπειρο μας μια ανταγωνίσιμη οικονομική δύναμη βασισμένη στη γνώση και ένα παγκόσμιο σημείο αναφοράς μέχρι το 2010, πρέπει να εισαχθούν στις περισσότερες χώρες τέτοιες μεταρρυθμίσεις που θα καταστήσουν τη δια βίου εκπαίδευση πραγματικότητα»

ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ 1. ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ 1. ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ: - υπότροπος αναλφαβητισμός - αναλφαβητισμός - διεθνείς έρευνες - στατιστικά δεδομένα

ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ 2. ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ 2. ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Η έννοια της Διαβίου μάθησης στην Ε.Ε.: - Ένταξη και Ενίσχυση - Γενική Παιδεία - Δεξιότητες και Στρατηγικές - Συναισθηματική Αγωγή

ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ 3. ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ 3. ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ Συστημική αναδόμηση και αναθεώρηση των αναλυτικών προγραμμάτων Ανάπτυξη του εκπαιδευτικού ως φορέα ανάπτυξης προγραμμάτων

1. ΟΙ ΠΡAΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ 80%: Υπότροπος αναλφαβητισμός (European Report, July 3, 2002, Eurostat) - 15 ετών: 7% - 35%: Γλωσσικός αναλφαβητισμός 3% - 27%: Αριθμητικός αναλφαβητισμός 7% - 32%: Επιστημονικός αναλφαβητισμός - Ενήλικες: 7% - 30%: Αναλφαβητισμός για την αντιμετώπιση των καθημερινών αναγκών της σύγχρονης ζωής 80%: Υπότροπος αναλφαβητισμός 80%: Τεχνολογικός αναλφαβητισμός

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 1991 Γλωσσικός αλφαβητισμός – Δημοτικό – 24/29 1991 Γλωσσικός αλφαβητισμός – Γυμνάσιο – 22/31 1995 TIMSS – Μαθηματικά – Δημοτικό – 18/26 1995 TIMSS – Επιστήμη – Δημοτικό – 23/26 1995 TIMSS – Μαθηματικά – Γυμνάσιο – 36/41 1995 TIMSS – Φυσική – Γυμνάσιο – 38/41 1995 TIMSS - Μαθηματικά+Φυσική – Τελειόφοιτοι Λυκείου – 20/21 1995 TIMSS – Μαθηματικά - Τελειόφοιτοι Λυκείου S2 – 6/16 1995 TIMSS - Φυσική – Τελειόφοιτοι Λυκείου S2 – 8/16

1999 – TIMSS-R- Μαθηματικά – Γυμνάσιο – 24/38 2001- Γλωσσικός Αλφαβητισμός - Δημοτικό – 26/35 1999 – Αγωγή του Πολίτη – Γυμνάσιο – 3/28 2000 - Αγωγή του Πολίτη – Τελειόφοιτοι Λυκείου – 6/14

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ

ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑ ΥΠΟΥΡΓΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Ε.Ε ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑ ΥΠΟΥΡΓΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Ε.Ε Να δοθούν ευκαιρίες δια βίου εκπαίδευσης για όλους, ανεξάρτητα από ηλικία Να βελτιωθεί η εκπαίδευση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών Να ενθαρρυνθεί η μεταφορά προσόντων και ικανοτήτων μεταξύ χωρών, τομέων και εταιρειών Να πληροφορηθούν οι πολίτες για τη δυνατότητα πρόσβασης σε δια βίου εκπαίδευση Να τονιστεί η ποιοτική εκπαίδευση σε όλες τις πρωτοβουλίες τις σχετικές με τη δια βίου εκπαίδευση

2. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε. Η Διαβίου εκπαίδευση παίρνει δυο μορφές: [1] Ένταξης με εναλλακτικές μορφές εκπαίδευσης [2] Ενίσχυσης μέσα στην επίσημη εκπαίδευση Εκπαίδευση έξω από το σχολείο – π.χ. πρόσβαση στα computers Εξ αποστάσεως εκπαίδευση Κατάρτιση στο χώρο εργασίας Κατ’ οίκον επιμόρφωση

Η Δια βίου εκπαίδευση θεμελιώνεται σε: - Μια ευρεία γενική παιδεία: Περιεχόμενο της γνώσης - Δεξιότητες και στρατηγικές: Διαδικασία σκέψης/δράσης - Στάσεις και συναισθηματική αγωγή: Ανάπτυξη του εαυτού σε σχέση με τους άλλους

Α. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ Θεμελιακές – Πυρηνικές γνώσεις: με εγγενή ικανότητα να υποστηρίζουν, παράγουν νέες γνώσεις στα θέματα: (Sg1/01/2004) - Μητρική γλώσσα Λειτουργικός - Ξένη γλώσσα Αναλφαβητισμός - Τεχνολογία/Πληροφορική - Μαθηματικά - Επιστήμη - Πολιτική Αγωγή (citizenship) - Επιχειρηματική Αγωγή (enterpreurnship) - Πολιτιστικά

Β. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗΣ Β.1. Επιστημονικής Σκέψης: Λύση προβλήματος Αναλυτικό-συνθετική σκέψη Επιχειρηματολογία και τεκμηρίωση Συλλογή / οργάνωση / ανάλυση / ερμηνεία / παρουσίαση δεδομένων / επιλογή / εφαρμογή Γνώση διαδικασιών και στρατηγικών Μετασχηματισμοί από μια γλώσσα / σύμβαση σε άλλη

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ Β.2. Κοινωνικής Συμμετοχής: - Επίλυσης διαφορών - Διακανονισμού επίμαχων σημείων - Συνεργατικής εργασίας - Καλλιέργειας κλίματος εμπιστοσύνης και αποδοχής Β.3. Αυτορύθμισης της Γνώσης: Μεταγνώση: Γνώση του τι γνωρίζουμε Γνώση του τι χρειάζεται να μάθουμε Αυτό οργάνωση Αυτοέλεγχος διαδικασιών, χρόνου, αποτελεσμάτων Αυτό διόρθωση Αυτό αξιολόγηση Επιλογή κατάλληλων στρατηγικών και χρήση τους σε νέο περιβάλλον Ικανότητα Μεταφοράς της Γνώσης

Γ. ΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ανάπτυξη εσωτερικών κινήτρων Γνωριμία και αποδοχή του εαυτού Προσωπική στοχοθεσία και προσδοκίες αναγνώρισης και επιτυχίας

3. ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ενίσχυση της δια βίου εκπαίδευσης μέσα από την ανάπτυξη αναλυτικών προγραμμάτων σε μικροεπίπεδο Η ανάπτυξη των εκπαιδευτικών ως φορέων ανάπτυξης προγραμμάτων σε μικροεπίπεδο

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ Δια βίου εκπαίδευση είναι η συνεχής δέσμευση ν´ αποκτήσεις γνώση και δεξιότητες μέσα σ’ ένα περιβάλλον από αυτό-κατευθυνόμενα προβλήματα Η εκπαίδευση επιτυγχάνεται σε περιβάλλον που παράγει αυθεντικά προβλήματα Η μάθηση επιτυγχάνεται μέσα από δραστηριότητες που ανταμείβουν Συνεργατική μάθηση πρέπει να υποστηρίζεται γιατί το ανθρώπινο μυαλό έχει τα όριά του Δεξιότητες και διαδικασίες που υποστηρίζουν δια βίου μάθηση πρέπει να καλλιεργούνται

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΑΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ ΒΙΒΛΙΑ / ΟΔΗΓΙΕΣ ↓ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΟΡΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΩΓΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ↔ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ↑ -ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΧΟΛΕΙΩΝ -ΣΧΟΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟ ΚΛΙΜΑ ΜΙΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ -ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ: ΕΝΤΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ -ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ - ΜΑΘΗΣΗ

ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΝΕΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΡΟΛΟ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ (Final Report on Objective 1, June 2003, p.13) 1. Προώθηση νέων μαθησιακών αποτελεσμάτων Συμβολή στην ανάπτυξη ενεργού ευρωπαίου πολίτη Ανάπτυξη επιχειρηματικού πνεύματος Διαπολιτισμική Αγωγή

2. Νέοι τρόποι εργασίας στην τάξη * Ανταπόκριση στις κοινωνικές, πολιτιστικές και εθνικές διαφορές των μαθητών * Οργάνωση δυναμικού μαθησιακού περιβάλλοντος και διευκόλυνση της μαθησιακής διαδικασίας για όλους τους μαθητές * Συνεργασία και εργασία σε ομάδες με όλους τους εκπαιδευτικούς που ασχολούνται με την εκπαίδευση του ίδιου του μαθητή

Προώθηση της ανάπτυξης ικανοτήτων στους μαθητές/εκπαιδευόμενους για την κοινωνία της γνώσης και τη δια βίου εκπαίδευση - κίνητρο για μάθηση πέρα από την υποχρεωτική εκπαίδευση - να μάθει πώς να μαθαίνει/ανεξάρτητη μάθηση - κριτική επεξεργασία πληροφοριών - τεχνολογικός, γλωσσικός, μαθηματικός και επιστημονικός αλφαβητισμός - δημιουργικότητα και καινοτομίες - λύση προβλήματος - επιχειρησιακό πνεύμα και δεξιότητες - επικοινωνία - πολιτισμική γνωριμία και εκτίμηση - σύνδεση της ανάπτυξης νέων ικανοτήτων με όλα τα πιο κάτω:

3. Εργασία «πέρα από την τάξη» * Εργασία σε ανάπτυξη προγραμμάτων, αξιολόγηση και οργάνωση μαθησιακών ευκαιριών σε σχολική βάση * Συνεργασία με γονείς και άλλους κοινωνικούς εταίρους 4. Ενσωμάτωση της τεχνολογίας * Ενσωμάτωση της τεχνολογίας στις επίσημες μαθησιακές διαδικασίες και σε κάθε επαγγελματική πρακτική μάθησης περιεχομένου

5. Επαγγελματική Δράση * Δράση με ερευνητικό τρόπο / με βάση διαδικασίες λύσης προβλήματος * Ανάληψη μεγαλύτερης ευθύνης για την επαγγελματική τους ανάπτυξη, με δια βίου προοπτική (Final Report on Objective 1, June 2003, p.13)

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΕ ΜΙΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ Διάγνωση της ετοιμότητας των μαθητών σε τάξεις μεικτής ικανότητας (3 – 5 επίπεδα ετοιμότητας) Δείκτες διάγνωσης: τα κριτήρια ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου Χρησιμοποίηση της ύλης = εγχειριδίου για την ανάπτυξη του μαθητή Δραστηριοποίηση του κάθε μαθητή για να ικανοποιήσει τις διαφορετικές ανάγκες του: Διαφοροποίηση διδασκαλίας

Ανάπτυξη Αρχείων – κωδικοποίηση της παρέμβασης και των αποτελεσμάτων της Αξιολόγηση του προγράμματος - αναστοχασμός για επανάδραση ΕΡΕΥΝΑ ΔΡΑΣΗΣ

O/η εκπαιδευτικός και ο/η εκπαιδευτής πρέπει να είναι σε θέση να: υποστηρίζουν μάθηση για όλους τους μαθητές/μαθήτριες (διαδικασίες διαφοροποίησης σε τάξεις μεικτής ικανότητας) διαχειρίζονται τη δυναμική της ομάδας μεικτής ικανότητας συμμετέχουν σε διαδικασίες λήψης απόφασης σε σχολικό επίπεδο με εποικοδομητικό τρόπο δρουν ως φορείς αλλαγής

συνδέουν τη θεωρία με την πράξη διεξάγουν Έρευνα Δράσης χρησιμοποιούν στην τάξη διαδικασίες Αναστοχασμού και Επανάδρασης (Reflective Practitioners) χρησιμοποιούν ποικιλία μεθοδολογιών που κάνουν τη μάθηση ελκυστική αναπτύσσουν συνεργασίες με κέντρα έρευνας, πανεπιστήμια, ινστιτούτα και εργασιακά περιβάλλοντα για ανάπτυξη ενεργητικής μάθησης και ευέλικτου περιβάλλοντος μάθησης

Έμφαση επίσης πρέπει να δοθεί στην Επαγγελματοποίηση (Professionalism) του εκπαιδευτικού. Μια έννοια που συνδέεται ολοένα και περισσότερο με την παιδαγωγική ικανότητα και την αυτονομία του εκπαιδευτικού μια και η διδασκαλία σήμερα απαιτεί: - Ανάλυση της κάθε μαθησιακής κατάστασης, επιλογή και οικοδόμηση μαθησιακών ευκαιριών και περιβάλλοντος, ποικίλους και πολλαπλούς τρόπους αξιολόγησης, αναστοχασμό σε δεδομένη δράση και επαναδράση - Συνεχή αναπροσαρμογή και ανάπτυξη γνώσεων, στάσεων του ιδίου του εκπαιδευτικού

ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ «Η εκπαίδευση είναι μια επένδυση στο μέλλον των πολιτών και των κοινωνιών. Στην αυγή του 21ου αι., το δικαίωμα στην εκπαίδευση δεν είναι τίποτε άλλο παρά το δικαίωμα της συμμετοχής στη ζωή του σύγχρονου κόσμου» [Εκπαίδευση για τον 21ο αι. – UNESCO]