Διδακτική της ιστορίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ «ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΛΗΝΟΣ» ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΟΥ Δ’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ: Διδακτική της ιστορίας Διδάσκουσα:Μαρία Ρεπούση Ομάδα εργασίας Βασιλειάδης Παλτατσίδου Κωνσταντίνος Ευδοκία Μετεκπαιδευόμενοι εκπαιδευτικοί 

ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΠΑΤΡΙΔΑ   ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΠΑΤΡΙΔΑ  

Στόχοι Οι μαθητές Να κατανοήσουν το πλήθος και το μέγεθος των προβλημάτων που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες . Να αξιολογήσουν τις προσπάθειες της ελληνικής πολιτείας για την εγκατάσταση και αφομοίωση των προσφύγων. Να γνωρίσουν τις κύριες παραμέτρους της διάστασης γηγενών και προσφύγων. Να εκτιμήσουν την επίδραση της παρουσίας των προσφύγων στην οικονομική, πολιτική, πολιτιστική ζωή της Ελλάδας. Να κατανοήσουν και να διακρίνουν την έννοια του πρόσφυγα και του μετανάστη.

Επιμέρους διδακτικοί στόχοι: Οι μαθητές Να γνωρίσουν τις αιτίες που προκαλούν τα προβλήματα εγκατάστασης, αποκατάστασης και κοινωνικής ένταξης των προσφύγων στη χώρα υποδοχής. Να συνειδητοποιήσουν τους λόγους για τους οποίους πληθυσμοί εξαναγκάζονται να καταφεύγουν σε άλλο τόπο. Να αναπτύξουν την έννοια της ενσυναίσθησης, να στοχαστούν και να αναστοχαστούν σε κοινωνικά ζητήματα, όπως αυτά της προσφυγιάς και της μετανάστευσης. Να κατανοήσουν με επαγωγικό τρόπο την παγκόσμια και διαχρονική διάσταση του προσφυγικού ζητήματος.

Ειδικότεροι διδακτικοί στόχοι: Οι μαθητές Να έλθουν σε επαφή με ποικιλία κειμένων και πηγών (αφηγηματικά, περιγραφικά, πολυτροπικά, επιχειρηματολογικά κλπ) να τα αξιολογούν και να εξάγουν συμπεράσματα και υποθέσεις. Να εξασκηθούν στη μελέτη ιστορικών πηγών. Να αναλύουν στατιστικούς πίνακες και να παρουσιάζουν δεδομένα σε πίνακες , ραβδογράμματα. Να εντοπίζουν, να κατανοούν και να αξιολογούν πληροφορίες μέσα από ποικιλίες πηγών. Να εξασκηθούν στον κριτικό, επιστημονικό τρόπο προσέγγισης της γνώσης, στην ανάλυση και καταγραφή της πορείας τους προς την ανακάλυψη αυτής. Να γνωρίσουν τον τρόπο σύνταξης μιας επιστολής, αναφοράς κλπ.

"Ποιούς θα μπορούσε να βρει κανείς περισσότερο δυστυχισμένους από μας που, μέσα σε μια μέρα, χάσαμε και την πατρίδα μας και τη γη μας και την περιουσία μας και τώρα στερημένοι απ'όλα τα απαραίτητα, πλανιόμαστε εδώ κι εκεί σαν ζητιάνοι, μη ξέροντας που να στραφούμε και υποφέροντας σ'όποιο μέρος κι αν καταφύγουμε. Γιατί, αν βρούμε εκεί δυστυχισμένους ανθρώπους, πονάμε, αφού αναγκαστικά, εκτός απ'τις δικές μας συμφορές μετέχουμε και στων άλλων τις λύπες. Κι αν πάλι βρεθούμε ανάμεσα σ'ευτυχισμένους, πονάμε πιο πολύ όχι επειδή φθονούμε τα πλούτη τους, αλλά επειδή, μπροστά στην ευτυχία τους, νιώθουμε πιο βαθειά τη δική μας κακοπάθεια. Που εξαιτίας της, δεν περνάμε ούτε μια μέρα αδάκρυτοι, μόνο πενθούμε καθημερινά και αδιάκοπα τον χαμό της πατρίδος μας και θρηνούμε για την καταστροφή που μας βρήκε.     Αληθινά, τι νομίσετε πως νιώθουμε βλέποντας τους γονείς μας να ζουν άθλια γερατιά και τα παιδιά μας ν'ανατρέφονται όχι όπως εμείς είχαμε ελπίσει, παρά άλλα να καταντάνε δούλοι εξαιτίας μικροδανείων, άλλα να μπαίνουν υπηρέτες, κι άλλα να παλεύουν για τον επιούσιο όπως μπορούν, με τρόπο που δεν ταιριάζει ούτε στα έργα των προγόνων τους, ούτε στην ηλικία τους, ούτε στη δική μας περηφάνεια. Και το πιο σπαρακτικό, απ'όλα, να βλέπεις να χωρίζονται όχι μόνο πολίτες από συμπολίτες, αλλά και γυναίκες απ τους άνδρες τους και θυγατέρες από τις μητέρες τους, κι όλοι οι συγγενικοί δεσμοί να διαλύονται, όπως έγινε με πολλούς συντοπίτες μας εξαιτίας της κατάρας που μας βρήκε. Γιατί αφού χάθηκε η κοινή ζωή μας ο καθένας δεν στηρίζει πια τις ελπίδες τον παρά στον εαυτό του μονάχα.     Και βέβαια, δεν ξαστοχάτε - νομίζουμε - και τις άλλες ντροπές και ταπεινώσεις που γέρνει η φτώχια και η προσφυγιά, και που εμείς τις νιώθουμε στην ψυχή μας πιο βαριά απ'τους άλλους, αλλά δεν τις ξεστομίζουμε, επειδή ντρεπόμαστε να συζητάμε μια-μια τις δυστυχίες μας.“  Aπό τον "Πλαταϊκό", λόγο του Ισοκράτη που έγραψε για τους Πλαταιείς, για να τον εκφωνήσουν στην Αθηναϊκή Εκκλησία του Δήμου, όταν η πόλη τους καταστράφηκε από τους Θηβαίους το 374 π.Χ.

Τα προσωπα http://www.de.sch.gr/mikrasia/

1.Διαβάζοντας το λόγο του Ισοκράτη καθώς και τις προσωπικές μαρτυρίες που παρουσιάζονται στις παρακάτω πηγές, αναζητήστε τα στοιχεία εκείνα που σκιαγραφούν την ιστορική διάσταση του προσφυγικού ζητήματος. Μαρτυρίες προσφύγων 1 Μαρτυρίες προσφύγων 2 Πηγή 1 

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ 1.Μελετώντας τους παρακάτω χάρτες και πηγές, μπορείτε να υποθέσετε σε ποιες περιοχές εγκαταστάθηκε ο μεγαλύτερος όγκος του προσφυγικού πληθυσμού; Υπήρχε σχεδιασμός για την εγκατάσταση των προσφύγων; Με τη βοήθεια της πηγής 3 αξιολόγησε τις υποθέσεις αυτές. Χάρτες 1 Η άφιξη σε διάφορα μέρη της Ελλάδας Μετακινήσεις προσφυγικών πληθυσμών Εγκατάσταση προσφύγων ανά περιοχή(3)  Τα πρώτα σπίτια 

2.Αξιολογείστε τους πίνακες προέλευσης και εγκατάστασης προσφύγων και εξάγετε συμπεράσματα όσον αφορά την επίδραση του προσφυγικού πληθυσμού στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα. Πίνακας 1, 2 Προέλευση & εγκατάσταση προσφύγων -Επαγγέλματα αυτών   3.Αναφέρατε τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες. Αξιοποιείστε τις προσωπικές μαρτυρίες και τις πηγές. Εγκατάσταση των προσφύγων Εφημερίδα Σκριπ Τα παθήματα των προσφύγων Εφ. Εμπρός 

4.Αξιοποιήστε τις παρακάτω πηγές και καταγράψτε τις παρατηρήσεις σας ως προς το είδος της παραγωγικής δραστηριότητας των γηγενών και προσφύγων αλλά και το ποσοστό των γυναικών ανάλογα με τη δραστηριότητα. Α)Ανακοινώστε τις παρατηρήσεις σας και συζητήστε στην τάξη. Β)Χρησιμοποιήστε τους δυο πίνακες και βρείτε τον αριθμό των γηγενών που απασχολούνταν σε κάθε κλάδο. Παραγωγικός πληθυσμός προσφύγων & αναλογία γηγενών-προσφύγων εργαζομένων 5.Να μελετήσετε, μέσα από την έρευνα του Εθνικού Παρατηρητηρίου Απασχόλησης-Ερευνητικής Πληροφορικής, τα επαγγέλματα των μεταναστών στην Ελλάδα. Να καταγράψετε τις παρατηρήσεις σας και να παρουσιάσετε τα αποτελέσματα αυτά σε πίνακες. Επαγγέλματα μεταναστών 

6.Μελετήστε την έρευνα αυτή και εργαστείτε ανάλογα σχετικά με τις αποδοχές, τις ώρες εργασίας, τον τρόπο εύρεσης εργασίας. Παρουσιάστε τα αποτελέσματα της μελέτης σας στις υπόλοιπες ομάδες και αναφέρετε τις επιπτώσεις αυτές στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Υπήρχε κάτι ανάλογο και στην περίπτωση των προσφύγων. Έρευνα για την απασχόληση των μεταναστών στην Ελλάδα2 Εργασία και ημερομομίσθια την εποχή του μεσοπολέμου  Επαγγελματική αποκατάσταση προσφύγων  

 ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΓΗΓΕΝΩΝ-ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ 1.Από τις πηγές που παρατίθενται παρακάτω να καταγράψετε τα αίτια της σύγκρουσης γηγενών και προσφύγων .Ποιό από αυτά θεωρείται το πιο σημαντικό αίτιο;Αιτιολογείστε την άποψή σας και προτείνεται τρόπους αντιμετώπισης τέτοιων αιτίων. Τα αίτια της σύγκρουσης Η εγκατάσταση των προσφύγων στο Κερατσίνι  2.Θεωρείται ότι αυτά τα αίτια υπάρχουν και σήμερα ανάμεσα σε «ντόπιους» και μετανάστες; Η αντιμετώπιση των Πόντιων προσφύγων   .

Θέμα για μελέτη Τα στερεότυπα είναι αποτέλεσμα του τρόπου σκέψης όπου με αφετηρία την ταξινόμηση ενός ατόμου σε συγκεκριμένη κοινωνική κατηγορία οδηγείται σε ατεκμηρίωτες γενικεύσεις για τα χαρακτηριστικά του… …Πρόκειται για υποθέσεις που παρουσιάζονται ως βεβαιότητες και τεκμηριωμένες διαπιστώσεις..

Η εγκατάστασις των προσφύγων και αι εκ ταύτης ωφέλειαι Ανακαλύπτω Ανατρέξτε στις πηγές της διαφάνειας 13 καθώς και στην παρακάτω πηγή και αναφέρετε περιπτώσεις γέννησης ή και ενίσχυσης στερεοτύπων. Συμφωνείτε με την παραπάνω διαπίστωση; Εξευρενώ Αναφέρατε στην τάξη κι άλλες περιπτώσεις στερεοτυπικών πρακτικών και στερεοτυπικού λόγου. Συμπεραίνω Με βάση τις πηγές ως προς την εργασία των προσφύγων και των μεταναστών αναφέρετε τις συνέπειες των στερεοτυπικών αντιλήψεων. Η εγκατάστασις των προσφύγων και αι εκ ταύτης ωφέλειαι

ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1.Αφού γνωρίσετε το ιστορικό πλαίσιο , να μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και να αξιολογήσετε : Α) τη στάση του ελληνικού κράτους , απέναντι στους πρόσφυγες. Β) τον τρόπο με τον οποίο προσπάθησε το ελληνικό κράτος να ανταπεξέλθει στις αυξανόμενες ανάγκες. Απαλλοτρίωση τσιφλικιών  Η στέγαση των προσφύγων  Δημοσιονομική αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος Βασικό χρονολόγιο προσφυγικού ζητήματος  2. Πιστεύετε ότι η Ε.Α.Π. ανταποκρίθηκε στο έργο της.Αξιοποιήστε τις παρακάτω πηγές και τεκμηριώστε την απάντησή σας. Ε.Α.Π  Ε.Α.Π Εφ. Ριζοσπάστης  Η βιομηχανική εγκατάσταση των προσφύγων στη Ν.Ιωνία

Η προσφορά των προσφύγων Ελευθέριος Βενιζέλος …Δεν νομίζω ότι υπάρχει κανείς σήμερον που μπορεί να αρνηθεί ότι μετά την επελθούσαν Μικρασιατικήν καταστροφήν η άφιξις επί του ελληνικού εδάφους των εκατόν είκοσι μυριάδων προσφύγων, υπήρξε ευλογία δια το Ελληνικόν Κράτος… http://rhodeslibrary.gr/info/2002_5/chapter_4.html Αριστείδης Στεργιάδης Όταν ο Στεργιάδης ανακοίνωσε στον νεαρό τότε πολιτικό Γ.Παπανδρέου την επερχόμενη καταστροφή, δέχτηκε την ερώτηση: «Γιατί δεν ειδοποιείτε τον κόσμο να φύγει;» Η απάντηση του έλληνα αρμοστή της Σμύρνης ήταν η εξής: «Καλύτερα να μείνουν εδώ να τους σφάξει ο Κεμάλ, γιατί αν πάνε στην Αθήνα θα ανατρέψουν τα πάντα». Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές αξιολογείστε και κρίνετε τις απόψεις των δυο αυτών πολιτικών ανδρών.

1.Να αναλύσετε και εξετάσετε τους παρακάτω πίνακες και σχεδιαγράμματα, και να αποδώσετε αναφορά σχετικά με τη συμβολή του προσφυγικού πληθυσμού στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Πίνακας 1 «Αξία παραγωγής » Πίνακας 2 « Αριθμός επιχειρήσεων »  Πίνακας 3 « Αύξηση συσταθεισών εταιρειών »  Πίνακας 4 « Εξαγωγές ως ποσοστό των εισαγομένων »  Πίνακας 5 «Κλάδος μηχανικών κατασκευών »  

Η συμβολή των προσφύγων στην τέχνη  Ποντιακοί χοροί Μάρκος Βαμβακάρης Γ.Σεφέρης Η συμβολή των προσφύγων στην τέχνη  Παρατηρώ τις εικόνες και αναφέρω αν γνωρίζω για τα πρόσωπα στα οποία αναφέρονται.  Η.Βενέζης Αυτοπρωσοπογραφία Φ.Κόντογλου