Διασύνδεση των σχολικών μονάδων με τις τοπικές κοινωνίες
Η σχολική μονάδα και η τοπική κοινωνία Κάθε σχολική μονάδα, ως κοινωνικό υποσύστημα, λειτουργεί και αναπτύσσει τις δραστηριότητές της σε συνάρτηση με τις ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά της τοπικής κοινωνίας στην οποία ανήκει
Κατσαρός (2008)
Η σχολική μονάδα και η τοπική κοινωνία Στη σύγχρονη εποχή υποστηρίζεται από αρκετούς κοινωνιολόγους της εκπαίδευσης (Bernstein, Temple κ.ά.) πως η διασύνδεση των σχολικών μονάδων με τις τοπικές κοινωνίες μπορεί να προσδώσει σημαντικά οφέλη
Η σχολική μονάδα και η τοπική κοινωνία Το σχολείο μπορεί να συμμετέχει ενεργά στη ζωή της τοπικής κοινωνίας αλλά και η τοπική κοινωνία μπορεί να συμμετέχει ενεργά στη σχολική ζωή Δυναμική σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης
Η σχολική μονάδα και η τοπική κοινωνία Το «άνοιγμα» του σχολείου στην τοπική κοινωνία μπορεί να ενεργοποιήσει αναξιοποίητους έως τώρα πόρους (υλικούς και ανθρώπινους), δίνοντας μια νέα διάσταση στο ρόλο του σχολείου ως βασικό φορέα κοινωνικοποίησης
Η σχολική μονάδα και η τοπική κοινωνία Το άνοιγμα του σχολείου στις συνθήκες αλλά και τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας επιτυγχάνεται με τρεις βασικούς τρόπους:
Η σχολική μονάδα και η τοπική κοινωνία Την προσαρμογή του περιεχομένου σπουδών του στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της τοπικής κοινωνίας Τον προσανατολισμό σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες πέραν του τυπικού προγράμματος σπουδών, οι οποίες φέρνουν τους μαθητές σε επαφή με τις τοπικές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες
Η σχολική μονάδα και η τοπική κοινωνία Τη διάθεση των πόρων και των υποδομών του στις ανάγκες του τοπικού πληθυσμού για την εκπαίδευση των ενηλίκων, την κατάρτιση και τις πολιτιστικές δραστηριότητες.
Oι τοπικές κοινωνίες – Τοπική αυτοδιοίκηση: συνεισφέρουν με πόρους και συμμετέχουν σε αποφάσεις που αφορούν: α) στο ζήτημα των σχολικών υποδομών β) σε ζητήματα αγοράς εκπαιδευτικών μέσων γ) στις παρεχόμενες στους μαθητές έξω- διδακτικές υπηρεσίες (μεταφορές, εκδηλώσεις, γεύματα κ.ά.)
Oι τοπικές κοινωνίες: συνεισφέρουν με πόρους και συμμετέχουν σε αποφάσεις που αφορούν: δ) στην αξιοποίηση των υποδομών και του ανθρώπινου δυναμικού της σχολικής μονάδας για την εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών και πολιτιστικών αναγκών της τοπικής κοινωνίας
Οι παραγωγικοί φορείς και οι επαγγελματικές ενώσεις Οι παραγωγικοί φορείς της περιοχής (συνδικάτα, συνεταιρισμοί, επαγγελματικές και επιστημονικές ενώσεις, επιμελητήρια, πολιτιστικοί φορείς, κ.α.) μπορούν να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων που αφορούν:
Οι παραγωγικοί φορείς και οι επαγγελματικές ενώσεις α) τη σύνδεση της διδακτέας ύλης με ορισμένα γνωστικά αντικείμενα ή και τμήματα γνωστικών αντικειμένων (π.χ. συγκεκριμένες διδακτικές ενότητες) που άπτονται των ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων τους και σχετίζονται με τις συνθήκες της τοπικής κοινωνίας
Οι παραγωγικοί φορείς και οι επαγγελματικές ενώσεις β) τη διοργάνωση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που απαιτούν τη συνεργασία του σχολείου με τους συγκεκριμένους φορείς (π.χ. εκπαιδευτικές επισκέψεις και πρακτικές ασκήσεις των μαθητών)
Οι παραγωγικοί φορείς και οι επαγγελματικές ενώσεις γ) το περιεχόμενο του επαγγελματικού προσανατολισμού του μαθητικού πληθυσμού δ) τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων ή/και εκδηλώσεων ενημερωτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα για τις ανάγκες του τοπικού πληθυσμού.
Αναδιαμόρφωση του σχολείου (Re-schooling) το σχολείο ανοίγει στην κοινωνία για να αποτελέσει τον πόλο συσπείρωσης του κοινωνικού ιστού Ταυτόχρονα, συνιστά θεσμό που τροφοδοτείται και ταυτόχρονα νοηματοδοτείται μέσα από μια αμφίδρομη σχέση με τις πολιτιστικές, μορφωτικές και κοινωνικές ανάγκες του πολίτη ως μέλος του κοινωνικού συνόλου
Αναδιαμόρφωση του σχολείου (Re-schooling) Υποστήριξη από κεντρικές πολιτικές επιλογές Αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος και σύνδεση με τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά κάθε περιφέρειας Λήψη κάποιων αποφάσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο
Αναδιαμόρφωση του σχολείου (Re-schooling) η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο συγκεντρωτικά εκπαιδευτικά συστήματα της Ευρώπης Οι εκπαιδευτικές πολιτικές διαμορφώνονται από το Υπουργείο Παιδείας, ενώ το σχολείο αποτελεί τον τελικό αποδέκτη αποφάσεων, αναλαμβάνοντας ως μόνη υποχρέωσή του την υλοποίησή τους.
Αναδιαμόρφωση του σχολείου (Re-schooling) - Προβλήματα Έλλειψη δημοκρατικής διαβούλευσης Σχεδιασμός «εκ των άνω» Λειτουργικές αδυναμίες και δομικές αγκυλώσεις εκπαιδευτικών οργανισμών Εσωστρέφεια – στερεοτυπικές αντιλήψεις για τον τυποποιημένο ρόλο του σχολείου
Βιβλιογραφία: Banks, J. (2010). Multicultural Education. Issues and Perspectives. New York: Wiley and Sons Bernstein, B. (2000). Pedagogy, symbolic control and identity: Theory, research, critique (revised edition). London: Rowman & Littlefield. Κουλαιδής, Β., Κόκκος, Α. και άλλοι (2006). Ανοικτό Σχολείο στην Κοινωνία, Αθήνα Temple, J. (2001). Growth effects of Education and social capital in OECD countries. Bristol: CEPRE Moore, R., Arnot, M., Beck, J. and Daniels, H. (2006). Knowledge, power and educational reform. Applying the sociology of Basil Bernstein. London: Routledge