ΟΛΙΓΟΘΕΣΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ολιγοθέσια (Multigrade Schools) ονομάζονται τα σχολεία εκείνα στα οποία οι εκπαιδευτικοί εργάζονται συγχρόνως με περισσότερες από μία τάξεις και ηλικιακές ομάδες μέσα στην ίδια αίθουσα. Στην Ελλάδα ολιγοθέσια θεωρούνται τα 1/θέσια, 2/θέσια και 3/θέσια Δημοτικά Σχολεία. Η Φ.3/897/97652/Γ1 ΦΕΚ 1507/13-10-2006 απόφαση της Υπ. Παιδείας ορίζει: "Συχνά η επιλογή του ολιγοθέσιου σχολείου είναι μια επιλογή ανάμεσα στην εκπαίδευση και την παντελή απουσία εκπαίδευσης. Δεν είναι λύση δεύτερης ποιότητας»". Etienne Brunswic & Jean Valerien (2004). Multigrade Schools. UNESCO International Institute for Educational Planning. Μαθητές Δάσκαλοι Οργανικότητα 10 έως 15 1 Μονοθέσιο 16 έως 30 2 Διθέσιο 31έως 45 3 Τριθέσιο Πηγή: NEMED Δίκτυο για τα Ολιγοθέσια Σχολεία www.nemed-project.org

ΟΛΙΓΟΘΕΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΟΛΙΓΟΘΕΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 1/Θέσια 731 13% 2/Θέσια 761 14% 3/Θέσια 438 8% 4/Θέσια 198 4% 5/Θέσια 64 1% 6/Θέσια 1374 24% 7/Θέσια 187 3% 8/Θέσια 212 9/Θέσια 107 2% 10/Θέσια 253 5% 11/Θέσια 39 12/Θέσια 1167 21% Πηγή: ΔΟΕ

Συν και πλην ενός μικρού Σχολείου Μειονεκτήματα  Το αναλυτικό πρόγραμμα δεν είναι σχεδιασμένο για αυτά Οι δάσκαλοι δεν τα προτιμούν και μετακινούνται συχνά (transit) Οι δάσκαλοι κάνουν μια πολυδιάστατη εργασία  Υπάρχει μόνιμη έλλειψη χρόνου για τον δάσκαλο  Έλλειψη άμιλλας στην σχολική κοινότητα Η απουσία εκπαιδευτικών ειδικοτήτων Πλεονεκτήματα Ανάπτυξη δεξιοτήτων αυτομάθησης Καλές σχέσεις των μαθητών με τον δάσκαλο Ευκολία στην ανάληψη εναλλακτικών παιδαγωγικών μεθόδων  Γρήγορη και αποτελεσματική κοινωνικοποίηση των μαθητών Ισχυροί δεσμοί του σχολείου με την τοπική κοινωνία Τα  ολιγοθέσια σχολεία  είναι σαν την  περιοχή που λειτουργούν: Δεν υπάρχουν πολλοί  άνθρωποι γύρω  αλλά έχεις πολλούς  φίλους

Είναι το ολιγοθέσιο προβληματικό σχολείο; Οι έρευνες δείχνουν (παρά τα όσα πιστεύουμε): Το Ολιγοθέσιο προσφέρει θετικότερο-μαθησιακό περιβάλλον τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς Όπου υπάρχει συνδιδασκαλία τάξεων δεν επηρεάζεται αρνητικά η επίδοση των μαθητών. Το Ολιγοθέσιο Σχολείο μπορεί να είναι αποτελεσματικό αν χρησιμοποιεί κατάλληλες μεθόδους και διαμορφώσει κατάλληλη οργανωτική δομή Δεν υπάρχουν ενδείξεις για τη διδακτική «ανεπάρκεια» των Ολιγοθέσιων Δημοτικών Σχολείων. Απαιτείται αλλαγή της αντίληψης των ιθυνόντων της εκπαιδευτικής πολιτικής. (Φύκαρης, 2002, Μπρούζος 1999- 2000) ‘’Τα στατιστικά στοιχεία είναι αναμφισβήτητα, τα παιδιά σας είναι καλύτερα εκεί κάτω’’

Ολιγοθέσια Σχολεία στον κόσμο Κύρια μορφή σχολείων στον τρίτο (αναπτυσσόμενο) κόσμο Φιλανδία: Το 50% των Σχολείων. Και τα πολυθέσια σχολεία λειτουργούν με συνύπαρξη διαφορετικών ηλικιών, σιωπηρές εργασίες, κύκλους μαθημάτων. Γαλλία: Έντονη συζήτηση και αναστροφή της τάσης συγκεντρωτισμού. Στήριξη από το Διακοινοτικό Παιδαγωγικό Δίκτυο ( R. P. I.) και συχνή χρήση του διαδικτύου και τηλεδιασκέψεων. Καναδάς: Αντί της συγκέντρωσης - ομοσπονδοποίηση των σχολείων, την ίδρυση δικτύων αλληλοβοήθειας και ενίσχυσης μεταξύ των σχολείων. Προτιμότερη η διατήρηση μικρών σχολείων παρά η μεταφορά μαθητών. Σουηδία: Χτίζονται σε μικρά χωριά νέα σχολεία που σχεδιάστηκαν για να λειτουργούν και ως πολιτιστικά κέντρα που διαθέτουν βιβλιοθήκη, κέντρο τοπικής ιστορίας, αίθουσα συνελεύσεων, πολιτιστικών εκδηλώσεων. ΗΠΑ: Η ιδέα των μικρών σχολείων κερδίζει έδαφος λόγω των έντονων προβλημάτων κοινωνικής συνοχής και της παιδικής εγκληματικότητας. Γενικά: Χώρες με μεγάλη εδαφική ιδιομορφία όπως η Αυστρία και η Πορτογαλία που δεν ενέδωσαν στη λογική της κατάργησης των ολιγοθέσιων σχολείων, κι άλλες (Ισπανία, Κύπρος) προχώρησαν σ’ αυτή. Ευρωπαϊκή τάση: Ευέλικτες λύσεις που εξυπηρετούν σε μεγαλύτερο βαθμό τις ανάγκες της στοιχειώδους εκπαίδευσης στην ύπαιθρο.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Η συνδιδασκαλία των τάξεων Τα ημίωρα εργασίας Η τροποποίηση του προγράμματος της διδακτέας ύλης Οι σιωπηρές εργασίες των μαθητών 

Η συνδιδασκαλία των τάξεων Στα 1/θ Α΄ και Β΄ τάξεις συνδιδάσκονται όλα τα μαθήματα εκτός από την Γλώσσα και τα Μαθηματικά. Γ΄-Δ΄ τάξεις και Ε΄ και ΣΤ΄ τάξεις συνδιδασκονται όλα τα μαθήματα πλην Μαθηματικών Τα μαθήματα κάθε τάξης διδάσκονται εκ περιτροπής στο συνιδιδασκόμενο τμήμα Α΄ κύκλος μαθημάτων (μαθήματα Γ΄ τάξης και μαθήματα Ε΄ τάξης) το επόμενο σχολικό έτος Β΄ κύκλος μαθημάτων (μαθήματα Δ΄ τάξης και μαθήματα Στ΄ τάξης)

Τα ημίωρα εργασίας- Σιωπηρές εργασίες- Διδακτέα ύλη Κάθε μάθημα, σε κάθε συνδιδασκόμενο τμήμα, 20΄ Η εργασία με το δάσκαλο εναλλάσσεται με σιωπηρές εργασίες Οι σιωπηρώς εργαζόμενοι μαθητές παραμένουν στην αίθουσα και μετακινούνται αθόρυβα στην βιβλιοθήκη, στο εργαστήριο, στη γωνιά Η/Υ Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Ενθάρρυνση συνεργασίας μικρών- μεγάλων Συνδυασμός διδακτικών αντικειμένων Οδηγίες ΠΙ για επιλογή διδακτικών αντικειμένων και ενεργειών

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ Διθέσιο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Πανεπιστημίου Πατρών http://dim-peir-patras.ach.sch.gr Κάθε τάξη 5 μαθητές -τριες και συνολικά 30 μαθητές- τριες Επιλογή μαθητών με κλήρωση. Διδασκαλία με κύκλους μαθημάτων, οι Γ΄ και Δ΄ τάξεις καθώς και οι Ε΄ και Στ΄ τάξεις συνδιδάσκονται (πλην Μαθηματικών). Οι Α΄ και Β΄ τάξεις διδάσκονται κανονικά τα μαθήματα που αντιστοιχούν σε αυτές. 

ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΣ-Η ΟΛΙΓΟΘΕΣΙΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΘΕΛΕΙ ΑΡΕΤΗ ΚΑΙ ΤΟΛΜΗ ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΣ-Η ΟΛΙΓΟΘΕΣΙΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΘΕΛΕΙ ΑΡΕΤΗ ΚΑΙ ΤΟΛΜΗ Διευθύνει το σχολείο Γραφική δουλειά- Αρχείο του σχολείου Οικονομικός διαχειριστής λίγο ταμίας, λίγο γραμματέας, λίγο υπόλογος, λίγο λογιστής, λίγο εξωτερικών εργασιών (Εφορία, ΙΚΑ κλπ), λίγο πυροσβέστης και λίγο νοσοκόμος, λίγο ηλεκτρονικός, λίγο ηλεκτρολόγος, λίγο υδραυλικός, λίγο οικοδόμος, λίγο πληροφορικάριος, λίγο μουσικός και πολλά άλλα… Και κυρίως Δάσκαλος!!! (και μας αρέσει!!!)

Κύρια νομοθεσία Ν. 1566/85 - Δομή και λειτουργία της εκπαίδευσης Π.Δ. 201/98- Οργάνωση και λειτουργία Δημοτικών Σχολείων. Ν. 3528/07 και 3839/10- Δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας Δημοσιεύεται σε Εθνικό Τυπογραφείο www.et.gr Υπ. Παιδείας www.ypepth.gr www.alfavita.gr www.esos.gr

ΣΕΛΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΟΛΙΓΟΘΕΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ http://paroutsas.jmc.gr/monothesio2.htm http://edu.klimaka.gr Το εγκόλπιο του εκπαιδευτικού (ΔΟΕ) http://www.doe.gr/diaf/egkolpio2008.pdf 2/θ ΠΠΣΠΠ http:// dim-peir-patras.ach.sch.gr mail@dim-peir-patras.ach.sch.gr

ΛΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΠΕ και εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση (ΟΙΚΑΔΕ-OLPC) Συνεργασία- Ομοσπονδοποίηση Το Ολιγοθέσιο σχολείο ως κέντρο Παιδείας και πολιτισμού

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Μπρούζος, Α., "Ο εκπαιδευτικός και κοινωνικός αποκλεισμός στα ολιγοθέσια σχολεία. Μύθοι και πραγματικότητα",, Πρακτικά 8ου Διεθνούς Συνεδρίου Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος, Αθήνα 1999, σελ. 263-279. Μπρούζος, Α., "Στάσεις και αντιλήψεις δασκάλων για τα Μονοθέσια και τα Ολιγοθέσια Σχολεία",, Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος, Αθήνα 2000, σελ. 824-831. Παπασταμάτης, Α., Τα Ολιγοθέσια Δημοτικά Σχολεία της ελληνικής υπαίθρου, Αθήνα1996. Φύκαρης, Ι., Τα Ολιγοθέσια Δημοτικά Σχολεία και Ελληνική Εκπαίδευση, Θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση, Θεσσαλονίκη 2002. Barker, O. "Distance Learning technologies. Curriculum equalities in rural and small schools" Journal Rural and small schools, Vol. 1, No 2, 1986, σελ. 4-7. Fickerman, W. Und Weishaupt, H. (Hrsg.): Klein Grundschulen in Europa, Weinheim: Dt Studien 1998. Galton, M., et al., "Classroom Practice and the National curriculum in small rural primary schools", British Educational Research Journal, Vol. 24, No. 1, 1998, σελ. 43-61. Keast., D., The educational reform and small primary school, Exeter University of Exeter 1990. Tabitha, D. and Terry, K., Multiage Classroom by design. Beyond the one room school, California: Corwin Press Inc 1995.