ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Λόγοι που συνηγορούν στο σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και τη συγκροτημένη διαχείριση της τουριστικής ανάπτυξης μιας περιοχής είναι οι εξής: - Τα προβλήματα που δημιούργησε η απρογραμμάτιστη τουριστική ανάπτυξη των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών Σε πολλές περιοχές παρά την οικονομική ανάπτυξη υπήρξε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής ή/και του περιβάλλοντος - Τα νέα δεδομένα της τουριστικής ζήτησης Τα νέα τουριστικά πρότυπα είναι πιο απαιτητικά και αυτό καθιστά αναγκαίο το σχεδιασμό - Το γεγονός ότι ο τουρισμός έχει γίνει για αρκετές περιοχές ή/και χώρες, βασικός ή κυρίαρχος τομέας της οικονομίας τους.
Ι. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Τουριστικοί πόροι (φέρουσα ικανότητα) και δυνατότητες αξιοποίησής τους Τουριστικές υποδομές και υπηρεσίες της περιοχής Τουριστικές υποδομές και υπηρεσίες της ευρύτερης περιοχής Σχέδιο μάρκετινγκ της περιοχής (αν υπάρχει) Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο τουριστικής ανάπτυξης Έρευνες αγοράς που έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με την τουριστική ζήτηση της περιοχής Οι ανθρώπινοι πόροι της περιοχής
ΦΑΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ 1η ΦΑΣΗ Καταγραφή των βασικών παραμέτρων της τουριστικής ανάπτυξης μιας περιοχής (φέρουσα ικανότητα, συγκριτικά πλεονεκτήματα, βασικές ανάγκες σε έργα και παρεμβάσεις) 2η ΦΑΣΗ Προσδιορισμός των κύριων σκοπών του σχεδίου τουριστικής ανάπτυξης (π.χ. συγκράτηση πληθυσμού, συμπληρωματικά εισοδήματα, βελτίωση ποιότητας ζωής του τοπικού πληθυσμού κ.λ.π.) 3η ΦΑΣΗ Επιλογή του βασικού σχεδίου τουριστικής ανάπτυξης (Βασικός άξονας, εναλλακτικά σενάρια)
4η ΦΑΣΗ Διαμόρφωση των βασικών συνισταμένων της πολιτικής τουριστικής ανάπτυξης Οι στρατηγικές για την επίτευξη των βασικών σκοπών (π.χ. προσέλκυση επενδύσεων, χρηματοδότηση υποδομών κ.λ.π.) Προγράμματα πλαισίωσης (π.χ. εκπαίδευση στον τουρισμό, πρόγραμμα μάρκετινγκ κ.λ.π.) Ειδικές μελέτες για μακροπρόθεσμη σταθερότητα (π.χ. περιβαλλοντικές μελέτες) 5η ΦΑΣΗ Μέθοδοι και πολιτικές εφαρμογής του σχεδίου (π.χ. δημιουργία ειδικού φορέα που θα παρακολουθεί την εφαρμογή του προγράμματος)
Ⅱ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Διαχείριση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της τουριστικής ανάπτυξης Συστηματική έρευνα για τα προβλήματα που δημιουργούνται Διασπορά της τουριστικής ανάπτυξης στο χώρο και τον χρόνο Προώθηση δραστηριοτήτων (π.χ. πολιτιστικές), προώθηση της πληροφόρησης (π.χ. γραφεία ενημέρωσης) Οργάνωση και έλεγχος των τουριστικών δραστηριοτήτων κατά την τουριστική περίοδο Προώθηση κώδικα δικαιωμάτων για τους τουρίστες και τους ντόπιους
Τουριστικής ανάπτυξης Τομείς διαχείρισης της τουριστικής ανάπτυξης Διαχείριση Τουριστικής ανάπτυξης Χωροταξικός σχεδιασμός Πολεοδομικός σχεδιασμός Διαχείριση οι- κον. και κοιν. επιπτώσεων Διαχείριση περι- βαλλοντικών ανθρώπινων πόρων Θεσμικό πλαί- σιο για τη διαχείριση Πρόγραμμα μάρκετινγκ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χωροταξικός σχεδιασμός της περιοχής π.χ. καθορισμός οικιστικών ζωνών, διαπλάτυνση οδικών αρτηριών κλπ Πολεοδομικός σχεδιασμός π.χ. συντελεστής δόμησης, ύψος κτηρίων, στυλ κλπ Προγράμματα προστασίας του περιβάλλοντος π.χ. αποκομιδή σκουπιδιών, συντήρηση δασών, δασοπροστασία κλπ Κατασκευή έργων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής π.χ. αναδασώσεις
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Θέσπιση αυστηρών προτύπων για τα όρια της ανάπτυξης Έλεγχος τήρησης των προτύπων Ανάπτυξη νέων υποδομών (π.χ. χωματερές, επέκταση υδρευτικού και αποχετευτικού δικτύου κλπ) ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Συστηματική προβολή της περιοχής (διαφήμιση, εκθέσεις, δημόσιες σχέσεις κλπ) Συγκρότηση ιδιαίτερης διαφημιστικής «εικόνας» της περιοχής (π.χ. Σήμα κατατεθέν) Διαρκής αναζήτηση νέων αγορών και «ομάδων στόχων» Συνεργασία με κατοίκους, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς (προώθηση συμμετοχικών διαδικασιών)
Τουριστικό πρόγραμμα μάρκετιγκ μάρκετινγκ Συγκρότηση ιδιαίτερης διαφημιστικής εικόνας Συστηματική προβολή της περιοχής Διαρκής αναζήτηση νέων αγορών Συνεργασία με επιχει- ρηματίες και τοπικούς φορείς
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Προγράμματα τουριστικής εκπαίδευσης του ντόπιου πληθυσμού Προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης για όσους ήδη ασχολούνται με τον τουρισμό Συστηματική μελέτη και έρευνα των χαρακτηριστικών της απασχόλησης στην περιοχή (εποχικότητα, συμπληρωματικότητα με άλλα επαγγέλματα, ιδιαίτερα προβλήματα κλπ)