Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών Παρουσίαση Προόδου Μεταπτυχιακής Διατριβής Θέμα: «Σχεδιασμός και Υλοποίηση Πρότυπου Πληροφοριακού Συστήματος για την Διαχείριση των Φαρμάκων σε Δημόσιο Νοσοκομείο» Επιβλέπων Καθηγητής: Πρόδρομος Χατζόγλου αρχίζοντας την παρουσίαστη αυτή θα ήθελα να σταθώ λίγο στον τίτλο της διατριβής και συγκεκριμένα στην σημασία του όρου πληροφοριακού σύστημα. Για να μελετήσουμε και να υλοποιήσουμε το θέμα αυτό, χρησιμοποιήσαμε το νοσοκομείο καβάλας. Γιατί ο βαθμός διυσδισης είναι μεγαλύτερος από τα υπόλοιπα νοσοκομεία της περιφέρειάς μας. Χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια, και πολλά ΠΣ. Αντωνία Τζαμπάζη Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών Οργάνωση και Διοίκηση Τεχνικών Συστημάτων ΑΝΤΩΝΙΑ ΤΖΑΜΠΑΖΗ
Το ΠΣ ΔΕΝ είναι απλώς μία εφαρμογή ! Στόχος Έρευνας. Το ΠΣ ΔΕΝ είναι απλώς μία εφαρμογή ! Το κοινωνικό τεχνικό υποσύστημα του οργανισμού που περιλαμβάνει όλες τις ενέργειες επεξεργασίας και διάχυσης της πληροφορίας καθώς και τους σχετικούς παράγοντες, ανθρώπινους και τεχνικούς στους αντίστοιχους ρόλους. (Winter et al., 2001) Εισαγωγή Διοικητικοί, οικονομικοί, νομικοί, παράγοντες αντιλήψεις και ικανότητες εργαζομένων Ροή Πληροφορίας Σύνολο Διαδικασιών Για να κατανοήσουμε το αντικείμενο τις διατριβής αυτής πρέπει να καταλάβουμε πως ένα πσ δεν είναι απλώς μία εφαρμογή. Σύμφωνα με τον Winter το πσ είναι το κοινωνικο-τεχνικό υποσύστημα του οργανισμού που περιλαμβάνει όλες τις ενέργειες επεξεργασίας και διάχυσης της πληροφορίας και τους σχετικούς ανθρώπινους και τεχνικούς παράγοντες, στους αντίστοιχούς ρόλους. Για να κατανοήσουμε καλύτερα την έννοια του ΠΣ μπορούμε να το προσδιορίσουμε ως το σύστημα εκείνο που καθορίζει την ροή της πληροφορίας σε ένα οργανισμό. Περιλαμβάνει δηλαδή ολόκληρο τον μηχανισμό συλλογής αποθήκευσης και μεταφοράς δεδομένων καθώς και τους τρόπους με τους οποίους τα δεδομένα αυτά συνδυάζονται ώστε να παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες για κάθε δραστηριότητα ανάλογα με τις υπάρχουσες ανάγκες. Το πληροφοριακό σύστημα δηλαδή συνδέεται άμεσα με τον τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένες οι δραστηριότητες σε έναν οργανισμό, διότι η μεταφορά και ο μετασχηματισμός των πληροφοριών πραγματοποιείται μέσα από αυτές τις δραστηριότητες. Με την σειρά τους οι δραστηριότητες και οι διαδικασίες σε έναν οργανισμό καθορίζονται από μία ποικιλία παραγόντων όπως διοικητικοί, οικονομικοί νομικοί και θεσμικοί, αλλά και από το εργασιακό περιβάλλον, τις αντιλήψεις και τις διαθέσεις των εργαζομένων, καθώς και τις πεποιθήσεις τις διοίκησης. Όταν λοιπόν καλούμαστε να αναπτύξουμε ένα πληροφοριακό σύστημα, πρέπει να μελετήσουμε σε βάθος τις διαδικασίες τις οποίες καλούμαστε να υποστηρίξουμε έτσι ώστε χρησιμοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες να τις μετασχηματίσουμε για να δημιουργήσουμε νέες βελτιωμένες διαδικασίες. Αυτή ακριβώς είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση στον χώρο της τεχνολογίας της πληροφορίας: το πώς δηλαδή θα εναρμονιστούν οι νεες τεχνολογικές δυνατότητες πάνω σε ήδη υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα, ώστε να μπορέσουν να βελτιώσουν την αποδοτικότητα των συστημάτων αυτών. Στην Ελλάδα όπως και στο εξωτερικό κατά την μηχανοργάνωση ενός συστήματος. Αποτύπωση κατάστασης χωρίς να αλλάξουν οι διαδικασίες…. Πρέπει να αλλαχτούν διαδικασίες, για να εκμεταλλεύονται καλύτερα τις δυνατότητες που θα δίνει το νέο σύστημα. Υπάρχουσες Διαδικασίες Τεχνολογικές Δυνατότητες Νέες Βελτιωμένες Διαδικασίες
Πλαίσιο Έρευνας Καταρράχτη. Spiral (Boehm 1988) Ανάπτυξη Βάσει Προτύπου (Kushniruk 2002) RAD (Rapid Application Development) Συστημική Μεθοδολογία (Samaras and Horst 2005) Εισαγωγή Ανάγκη Απαιτήσεις Προδιαγραφές Τελικό Προϊόν Επαλήθευση Απαιτήσεων Επαλήθευση Προδιαγραφών Επαλήθευση Προϊόντος Επικύρωση Προϊόντος Για να φτάσουμε στο τελικό στόχο μας…. Ποια είναι τα στοιχεία που συνιστούν ένα καλό μοντέλο… Μελετήσαμε και συγκρίναμε τα κυριότερα μοντέλα… Samaras and Horst 2005… FDA για κατασκευαστές ιατρικού εξοπλισμού... Όσο Ένα μοντέλο πρέπει να προσαρμόζεται στο πρόβλημα… Να έχει την δυνατότητα επαναλήψεων ώστε να βρίσκονται τα λάθη και να βελτιώνεται συνεχώς… -βιβλιογραφική έρευνα πάνω στα ΠΣ -βιβλιογραφική έρευνα πάνω στα ΠΣ υγείασ Στην ελλάδα Διακίνηση φαρμάκων. (περιορισμοί σύμφωνα με νομικό και θεσμικό πλαίσιο) !βάλε κόκκινο ν!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!1 (κάναμε μία μικρή έρευνα με την οποία θέλαμε να μετρήσουμε την πρόθεση χρήσης του συστήματος από τις νοσηλεύτριες χρησιμοποιόντας το μοντέλο του .. ) Στην στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων παρουσιάστηκε ένα πρόβλημα συνοχής σε έναν από τους παράγοντες που χρησιμοποιήσαμε και συγκεκριμένα στις συνθήκες διευκόλυνσης ο οποίος είναι ένας γενικός παράγοντας που περιέχει και την τεχνική και την ποιοτική υποστήριξη του χρήστη, και θα πρέπει να διαχωρίσουμε τον παράγοντα….. Έρευνα Ανάλυση Υλοποίηση Σχεδιασμός
Πλαίσιο Έρευνας Εισαγωγή Έρευνα Ανάλυση Σχεδιασμός Επικύρωση Προϊόντος Επαλήθευση Απαιτήσεων Επαλήθευση Προδιαγραφών Επαλήθευση Προϊόντος Ανάγκη Απαιτήσεις Προδιαγραφές Τελικό Προϊόν Εισαγωγή Έρευνα Ανάλυση Σχεδιασμός Υλοποίηση ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Έρευνα πάνω στα ΠΣ. Έρευνα πάνω στα Π. Σ. Υγείας και ειδικότερα πάνω στα ΠΣ διακίνησης φαρμάκων Μελέτη Π.Σ. Υγείας στην Ελλάδα ΦΑΡΜΑΚΟ Νομικό και θεσμικό πλαίσιο διάθεσης και διακίνησης φαρμάκου στην ελλάδα. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Οριοθέτηση και περιγραφή του συστήματος αναφοράς Ανάλυση της διαδικασίας διακίνησης των φαρμάκων Μελέτη των εφαρμογών που χρησιμοποιούνται Αποτίμηση των αναγκών και των δυνατοτήτων του προσωπικού ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΝΕΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Σχεδιασμός νέας διαδικασίας διακίνησης ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΤΥΠΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Σχεδιασμός και υλοποίηση βάσης δεδομένων. Επιλογή πλατφόρμας ανάπτυξης Υλοποίηση λειτουργιών Υλοποίηση διεπαφών χρήστη Για να φτάσουμε στο τελικό στόχο μας…. Ποια είναι τα στοιχεία που συνιστούν ένα καλό μοντέλο… Μελετήσαμε και συγκρίναμε τα κυριότερα μοντέλα… Samaras and Horst 2005… FDA για κατασκευαστές ιατρικού εξοπλισμού... Όσο Ένα μοντέλο πρέπει να προσαρμόζεται στο πρόβλημα… Να έχει την δυνατότητα επαναλήψεων ώστε να βρίσκονται τα λάθη και να βελτιώνεται συνεχώς… -βιβλιογραφική έρευνα πάνω στα ΠΣ -βιβλιογραφική έρευνα πάνω στα ΠΣ υγείασ Στην ελλάδα Διακίνηση φαρμάκων. (περιορισμοί σύμφωνα με νομικό και θεσμικό πλαίσιο) !βάλε κόκκινο ν!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!1 (κάναμε μία μικρή έρευνα με την οποία θέλαμε να μετρήσουμε την πρόθεση χρήσης του συστήματος από τις νοσηλεύτριες χρησιμοποιόντας το μοντέλο του .. ) Στην στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων παρουσιάστηκε ένα πρόβλημα συνοχής σε έναν από τους παράγοντες που χρησιμοποιήσαμε και συγκεκριμένα στις συνθήκες διευκόλυνσης ο οποίος είναι ένας γενικός παράγοντας που περιέχει και την τεχνική και την ποιοτική υποστήριξη του χρήστη, και θα πρέπει να διαχωρίσουμε τον παράγοντα…..
Πληροφοριακά Συστήματα & Διακίνηση και Διάθεση Φαρμάκων Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας Ολοκλήρωση Συστημάτων. Κάλυψη ολόκληρης της περίθαλψης του ασθενή, Εκμετάλλευση δεδομένων Έρευνα Κωδικοποιήσεις, Ενιαία Μητρώα Ασθενών Πρότυπα (HISA, HL7) Συστήματα Προσανατολισμένα στον Χρήστη. Η χρήση ενός φαρμάκου είναι η πιο συνηθισμένη πράξη που πραγματοποιείται κατά την ιατρική φροντίδα ενός ασθενή. Από οικονομική σκοπία, η παραγωγή και διάθεση των φαρμάκων είναι μία τεράστια βιομηχανία. Γύρω στα 333… ετησίως στην ελλάδα Βαγγελάτος 2002... 112 νοσοκομεία έχουν 48 εργαζόμενους με ανώτατο πτυχίο στο τμήμα πληροφορικής. Ατομικό Συνταγολόγιο (δεκαετία του 90) βάση που διαλέξαμε το φάρμακο, στην συνέχεια θα μπορούμε να βάλουμε και άλλα υλικά αλλά και ιατρικές εξετάσεις. 110 εκ ευρώ στα πλαίσια του επιχειρισιακού προγράμματος υγεία και πρόνοια. Από νομική πλευρά υπάρχει ένα μεγάλο πλήθος νόμων, κανόνων και οδηγιών που αποσκοπούν στο να ρυθμίσουν την διάθεση των φαρμάκων, με κύριο μέλημα την προστασία της δημόσιας υγεία, αλλά και τον ορισμό ενός πλαισίου που θα επιτρέπει την ομαλή συνεργασία όλων των φορέων που εμπλέκονται στην διακίνηση των φαρμάκων. Από διαχειριστική πλευρά η διακίνηση ενός φαρμάκου συνδέεται, με μία μεγάλη ποικιλία διαδικασιών και εφαρμογών Εμείς από όλο αυτό το σύστημα θα εξετάσουμε ένα κομάτι της διάκίνησης του φαρμάκου και συγκεκριμένα αυτήν που πραγματοποιείται μέσα στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας μας. Μας ενδιαφέρει πως γίνεται η διακίνιση φαρμάκων μέσα σε ένα οργάνισμό υγείας. Πρόκειται για ένα σημαντικό τμήμα της διακίνσης καθώς πρέπει να γνωρίζουμε ότι το μέγαλύτερο μέρος της διακίνησης των φαρμάκων γίνεται στα δημόσια νοσοκομεία. Ότι τα νοσοκομεία έχουν υπό την ευθύνη τους την διάθεση ευαίσθητων φαρμακευτικών ουσιών που δεν διακινούνται σε άλλα σημεία. Η διακίνηση των φαρμάκων γενικά και ιδικότερα μέσα στα νοσοκομεία έχει 2 σημαντικές πλευρές. Η μία είναι η αυτου καθ’αυτού διακίνηση δηλαδή το σύστημα που υποστηρίζει την μεταφορά των φαρμάκων μέσα στον νοσοκομείο από την στιγμή που το φάρμακο θα συνταγογραφηθεί σε ένα συγκεκριμένο ασθενή μέχρι την στιγμή που θα χορηγηθεί σε αυτόν. Ελληνικός Χώρος Μη επάνδρωση των τμημάτων πληροφορικής. Μη τμηματική ανάπτυξη
Πληροφοριακά Συστήματα & Διακίνηση και Διάθεση Φαρμάκων Φάρμακα Ελεγχόμενο Υλικό. Ναρκωτικά, Αντιβιοτικά υπό Περιορισμό, Εξαιρούμενα. Έρευνα Κωδικοποίηση. Εφαρμογή ενιαίας κωδικοποίησης από τον ΕΟΦ. Ατομικό Συνταγολόγιο. Χορήγηση φαρμάκων χάπι-χάπι. Η χρήση ενός φαρμάκου είναι η πιο συνηθισμένη πράξη που πραγματοποιείται κατά την ιατρική φροντίδα ενός ασθενή. Από οικονομική σκοπία, η παραγωγή και διάθεση των φαρμάκων είναι μία τεράστια βιομηχανία. Γύρω στα 333… ετησίως στην ελλάδα Βαγγελάτος 2002... 112 νοσοκομεία έχουν 48 εργαζόμενους με ανώτατο πτυχίο στο τμήμα πληροφορικής. Ατομικό Συνταγολόγιο (δεκαετία του 90) βάση που διαλέξαμε το φάρμακο, στην συνέχεια θα μπορούμε να βάλουμε και άλλα υλικά αλλά και ιατρικές εξετάσεις. 110 εκ ευρώ στα πλαίσια του επιχειρισιακού προγράμματος υγεία και πρόνοια. Από νομική πλευρά υπάρχει ένα μεγάλο πλήθος νόμων, κανόνων και οδηγιών που αποσκοπούν στο να ρυθμίσουν την διάθεση των φαρμάκων, με κύριο μέλημα την προστασία της δημόσιας υγεία, αλλά και τον ορισμό ενός πλαισίου που θα επιτρέπει την ομαλή συνεργασία όλων των φορέων που εμπλέκονται στην διακίνηση των φαρμάκων. Από διαχειριστική πλευρά η διακίνηση ενός φαρμάκου συνδέεται, με μία μεγάλη ποικιλία διαδικασιών και εφαρμογών Εμείς από όλο αυτό το σύστημα θα εξετάσουμε ένα κομάτι της διάκίνησης του φαρμάκου και συγκεκριμένα αυτήν που πραγματοποιείται μέσα στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας μας. Μας ενδιαφέρει πως γίνεται η διακίνιση φαρμάκων μέσα σε ένα οργάνισμό υγείας. Πρόκειται για ένα σημαντικό τμήμα της διακίνσης καθώς πρέπει να γνωρίζουμε ότι το μέγαλύτερο μέρος της διακίνησης των φαρμάκων γίνεται στα δημόσια νοσοκομεία. Ότι τα νοσοκομεία έχουν υπό την ευθύνη τους την διάθεση ευαίσθητων φαρμακευτικών ουσιών που δεν διακινούνται σε άλλα σημεία. Η διακίνηση των φαρμάκων γενικά και ιδικότερα μέσα στα νοσοκομεία έχει 2 σημαντικές πλευρές. Η μία είναι η αυτου καθ’αυτού διακίνηση δηλαδή το σύστημα που υποστηρίζει την μεταφορά των φαρμάκων μέσα στον νοσοκομείο από την στιγμή που το φάρμακο θα συνταγογραφηθεί σε ένα συγκεκριμένο ασθενή μέχρι την στιγμή που θα χορηγηθεί σε αυτόν.
Ανάλυση – Εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν. Επιτόπια παρατήρηση. Προσωπικές συνεντεύξεις. Εργασία με τις υπάρχουσες εφαρμογές Ερωτηματολόγιο σχετικά με την «Αποδοχή και Χρήση της Τεχνολογίας» (Venkatesh 2003) Ανάλυση Αναμενόμενη Απόδοση Προσπάθεια Κοινωνική Επιρροή Συνθήκες Διευκόλυνσης Στάση ως προς την χρήση της τεχνολογίας Χρήση Φύλο Εμπειρία Ηλικία Εθελοντισμός Μοντέλο Αποδοχής και Χρήσης της Τεχνολογίας Αναφέρω περιληπτικά ποιες εργασίες έκανα στην ανάλυση του συστήματος UTAUT unified theory of acceptance and use of technology.
Ανάλυση – Το υπό μελέτη σύστημα. Εσωτερικό σύστημα διακίνησης, από το φαρμακείο του νοσοκομείου, στις κλινικές Ανάλυση Το Νοσοκομείο της Καβάλας. Χωρισμένο σε 2 τμήματα. Το φαρμακείο του νοσοκομείου βρίσκεται στο Σανατόριο. Μηχανογραφημένο σύστημα διακίνησης σε ορισμένες κλινικές (συμπεριλαμβάνει μόνο τα φάρμακα). Ερωτηματολόγιο – Συνεντεύξεις
Ανάλυση - Συμπεράσματα Διαδικασία, Χρήστες, Εφαρμογή Το ατομικό συνταγολόγιο έχει επιβαρύνει κατά πολύ την εργασία των φαρμακοποιών. Δείχνουν πρόθεση να χρησιμοποιήσουν νέες τεχνολογίες. Η επίσημη διαδικασία δεν καλύπτει τις απαιτήσεις του συστήματος με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται άτυποι τρόποι για κάλυψη των αναγκών Η ανάπτυξη της εφαρμογής έγινε χωρίς αναδιάρθρωση της διαδικασίας. Ανάλυση Καλύπτει όλα τα ενδεχόμενα μόνο όταν χρησιμοποιείται από έμπειρους χρήστες. Φιλικό περιβάλλον αλλά ο χρήστης δεν έχει συμμετάσχει στην διαδικασία ανάπτυξης. Θεωρούν ότι δεν έχουν την κατάλληλη τεχνική υποστήριξη. τις κατάλληλες γνώσεις που θα τους διευκολύνουν στην χρήση. Ερωτηματολόγιο – Συνεντεύξεις
Σχεδιασμός της διαδικασίας διακίνησης. Νέες προτάσεις Απόθεμα φαρμάκων στις κλινικές αυτοματοποιημένο κύκλωμα παραγγελιών. Παραγγελία ειδικών κατηγοριών φαρμάκων κατευθείαν από το φαρμακείο Στόχοι Σχεδιασμός Μειώσουμε τον μέγιστο χρόνο που απαιτείται μέχρι να φτάσουν τα φάρμακα στον ασθενή. Μειώσουμε τον χρόνο που αφιερώνει ο φαρμακοποιός στην εκπλήρωση παραγγελιών. Μειώσουμε τον χρόνο που απαιτείται από τους νοσηλευτές για την διαχείριση των φαρμάκων. Περιορίσουμε άτυπες δραστηριότητες (δανεικά φάρμακα). Καλύτερη τεκμηρίωση της διακίνησης
Ανταλλάσουν μεταξύ τους μηνύματα. Τα Υπο-Συστήματα Τα 3 κύρια υποσυστήματα Σχεδιασμός για να διασφαλίστεί η επεκτασιμότητα και η διαλειτουργικότητα του συστήματος. Ανταλλάσουν μεταξύ τους μηνύματα. Αναπτύχθηκαν για να μπορούν να λειτουργούν σαν ανεξάρτητες αυτόνομες μονάδες,
Διαδικασία Διακίνησης Σχεδιασμός
Ορισμός Φαρμακευτικής Αγωγής Ασθενή Σχεδιασμός Προηγούμενο επίπεδο
Διαδικασία Διαχείρισης Παραγγελιών Φαρμακείου Σχεδιασμός Προηγούμενο επίπεδο
Διαδικασία Εκπλήρωσης Παραγγελιών σε Αναμονή Σχεδιασμός Προηγούμενο επίπεδο
Διαδικασία Διαμόρφωσης Φαρμακευτικής Καρτέλας Ασθενή Διαδικασία Διαμόρφωσης Φαρμακευτικής Καρτέλας Ασθενή Σχεδιασμός Προηγούμενο επίπεδο
Διαδικασία Επιβεβαίωσης και Έγκρισης Δεδομένων Φαρμακευτικής Καρτέλας Ασθενή. Σχεδιασμός Προηγούμενο επίπεδο
Χρεοπίστωση Διαθέσιμου Φαρμάκου και Παραγγελία Αποθεματικού Σχεδιασμός Προηγούμενο επίπεδο
Συνταγογράφηση Φαρμάκου Σχεδιασμός Προηγούμενο επίπεδο
Χρήση λογισμικού ανοικτού κώδικα. (php, mysql) Υλοποίηση Web based εφαρμογή Χρήση λογισμικού ανοικτού κώδικα. (php, mysql) Σχεδιασμός και υλοποίηση της βάσης δεδομένων. (ενημέρωση από τον ΕΟΦ). Υλοποίηση δοκιμαστικής εφαρμογής αναζήτησης φαρμάκων. Υλοποίηση
Δοκιμαστική Εφαρμογή Υλοποίηση
ΤΕΛΟΣ ευχαριστώ πολύ!
Παράρτημα: Παρούσα Διαδικασία Διακίνησης Ανάλυση