EMΠΕΔΩΣΗ Στα Νέα Ωρολόγια Προγράμματα – Καλές πρακτικές … Δημήτρης Μικελλίδης ΕΔΕ

Γιατί Εμπέδωση; (1)... Πολλαπλασιασμός των ευκαιριών για: 1. Όλα τα παιδιά που δυσκολεύονται και όλα τα παιδιά που προχωρούν πιο γρήγορα, ανεξαρτήτως οποιονδήποτε διαφορών (γλώσσας, θρησκείας, ικανοτήτων κτλ). 2. Τον εκπαιδευτικό (χωρίς το άγχος της νέας ύλης) για: Περαιτέρω εξατομίκευση – διαφοροποίηση Επαρκή καθοδήγηση των παιδιών στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα

Γιατί Εμπέδωση; (2) Κάλυψη οποιονδήποτε κενών – δυσκολιών εντοπίζει. Στήριξη των παιδιών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Δραστηριότητες εμπλουτισμού. Επικέντρωση στην απόκτηση και εμπέδωση των πυρηνικών γνώσεων. Ολοκλήρωση μέρους της κατ’ οίκον εργασίας του μαθητή.

Εμπέδωση και κατ’ οίκον εργασία (1)  Η κατ’ οίκον εργασία ΔΕΝ καταργείται …  Καταργείται όμως οποιαδήποτε εργασία που από μόνο του το παιδί δεν μπορεί να διεκπεραιώσει χωρίς τη στήριξη του δασκάλου. Δεν πρέπει να αναμένουμε τη στήριξη αυτή από τους γονείς.  Οποιαδήποτε εργασία χρειάζεται καθοδήγηση ή/και στήριξη πρέπει να γίνεται είτε στο χρόνο των διαφόρων μαθημάτων του Α.Π. είτε στο χρόνο της Εμπέδωσης.

Εμπέδωση και κατ’ οίκον εργασία (2)  Η κατ’ οίκον εργασία για το σπίτι πρέπει να χαρακτηρίζεται από:  1. Απλότητα και ευκολία, για να γίνεται από τον κάθε μαθητή χωρίς έξωθεν στήριξη.  2. Διαφοροποίηση, για να καλύπτει τις ανάγκες όλων των παιδιών ανάλογα με τις δυνατότητές τους, τη γλωσσική τους επάρκεια κλπ.  3. Δημιουργικότητα, για να ελκύει το μαθητή και να του καλλιεργεί στάσεις και δεξιότητες πέρα από τις οποιεσδήποτε γνώσεις.  4. Περιορισμένη χρονική διάρκεια, για να μην καταπονεί και απωθεί, αναλόγως της τάξης και των ικανοτήτων των παιδιών.

Δραστηριότητες στην Εμπέδωση… (1)  Περαιτέρω εξατομίκευση της διδασκαλίας του μαθήματος της ημέρας αναλόγως των ικανοτήτων και των αναγκών του κάθε παιδιού ξεχωριστά.  Ενίσχυση της στήριξης που προσφέρεται στα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες ως προς την υλοποίηση των στόχων του Α.Π., με επικέντρωση στην απόκτηση και εμπέδωση πυρηνικών γνώσεων, στάσεων, δεξιοτήτων κλπ.  Θεραπευτική εργασία, ατομικά ή ομαδικά για κάλυψη κενών και δυσκολιών που παραμένουν μετά από τη διδασκαλία κάποιας ή κάποιων ενοτήτων, ώστε να επιτυγχάνονται σταδιακά όλοι οι στόχοι.

Δραστηριότητες στην Εμπέδωση…(2)  Παροχή περισσότερων ευκαιριών στα παιδιά που επιτυγχάνουν πιο εύκολα από τα υπόλοιπα παιδιά τα επιδιωκόμενα κάθε μαθήματος, ώστε να ασχοληθούν με επιπρόσθετες δραστηριότητες εμπλουτισμού και να εμβαθύνουν περαιτέρω ανάλογα με τις δυνατότητές τους.  Παροχή περισσότερων ευκαιριών προς τον εκπαιδευτικό για στήριξη, ενδυνάμωση και καθοδήγηση των παιδιών, ομαδικά ή ατομικά, στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα. ΠΡΟΣΟΧΗ: Η Εμπέδωση δεν είναι μόνο Ελληνικά και Μαθηματικά … Άρα χρειαζόμαστε καλή συνεργασία του Υπεύθυνου του Τμήματος με όλους τους εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο τμήμα.

Καλές πρακτικές/στρατηγικές για την Εμπέδωση … (1)  Ανάπτυξη «Τράπεζας Υλικού» (έντυπου ή/και ψηφιακού) στη σχολική μονάδα και στην τάξη. Το υλικό αυτό είναι διαβαθμισμένο σε επίπεδα (τα οποία γνωρίζει ο εκπαιδευτικός) για να δίνεται το ανάλογο υλικό στον κάθε μαθητή. Στρατηγικές διαφοροποίησης της διδασκαλίας, όπως: 1. Σταθμοί 2. Ημερήσιες διατάξεις 3. Σύνθετη διδασκαλία4. Τροχιακές μελέτες 5. Κέντρα μάθησης6. Μαθησιακά συμβόλαια 7. Προσομοιώσεις

Σταθμοί είναι διαφορετικά σημεία στην αίθουσα διδασκαλίας, οι οποίοι συσχετίζονται και εκεί οι μαθητές εργάζονται συχνά ή περιστασιακά. Οι σταθμοί επιτρέπουν σε διαφορετικούς μαθητές να εργαστούν πάνω σε διαφορετικές εργασίες πάνω στο ίδιο θέμα. Δεν είναι απαραίτητο να επισκεφθούν όλοι oι μαθητές όλους τους σταθμούς. Μπορούν να αφιερώσουν διαφορετικό χρόνο σε κάθε σταθμό. Οι εργασίες που προγραμματίζονται σε κάθε σταθμό μπορούν να διαφοροποιούνται από μέρα σε μέρα ανάλογα με το ποιοι μαθητές πρόκειται να τους επισκεφθούν. 1. Σ ΤΑΘΜΟΙ :

Ο εκπαιδευτικός προγραμματίζει ημερήσια διάταξη για κάθε μαθητή διάρκειας 2 – 3 εβδομάδων, η οποία είναι ένας προσωπικοποιημένος κατάλογος εργασιών τον οποίο πρέπει ο μαθητής να συμπληρώσει. Ενώ οι μαθητές ασχολούνται με την ημερήσια διάταξή τους ο εκπαιδευτικός μπορεί να παρέχει εξατομικευμένη βοήθεια ή να συγκεντρώνει μικρές ομάδες μαθητών για άμεση διδασκαλία. 2. Η ΜΕΡΗ Σ ΙΕ Σ ΔΙΑΤΑΞΕΙ Σ

Είναι μια πλούσια στρατηγική μέσω της οποίας αντιμετωπίζονται τα διαφορετικά ακαδημαϊκά επίπεδα που συναντάμε σε μια ανομοιογενή τάξη. Η σύνθετη διδασκαλία είναι πολύπλοκη και απαιτεί στοχασμό και προγραμματισμό. Βοηθά στη δημιουργία μαθησιακής ατμόσφαιρας κατά την οποία εκτιμάται η συνεισφορά του καθενός απ’ όλους τους μαθητές. 3. Σ ΥΝΘΕΤΗ ΔΙΔΑ Σ ΚΑΛΙΑ

Οι σύνθετοι διδακτικοί στόχοι: Απαιτούν συνεργατική εργασία σε μικρές ομάδες. Ορίζονται για να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες όλων των μελών της ομάδας. Είναι ανοικτού τύπου και προκαλούν πραγματικό ενδιαφέρον στους μαθητές. Επενδύουν στη ρεαλιστική χρήση πολλαπλών τύπων νοημοσύνης. Χρησιμοποιούν πολυμέσα. Ενεργοποιούν ανώτερες νοητικές λειτουργίες Δεν έχουν μόνο μια σωστή απάντηση. Σ ΥΝΘΕΤΗ ΔΙΔΑ Σ ΚΑΛΙΑ

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού: Κινούνται ανάμεσα στις ομάδες καθώς εργάζονται οι μαθητές. Ενεργοποιούν τη σκέψη των μαθητών και διευκολύνουν την κατανόηση αυτού που μελετούν. Παρέχουν διευρυμένη ελευθερία στους μαθητές να αποφασίσουν για τη μάθησή τους. Στηρίζουν τους μαθητές να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να διαχειριστούν ορθά την πιο πάνω ελευθερία. Παρακολουθούν συστηματικά τους μαθητές, προσδιορίζουν τις δυνατότητες του καθενός και σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις … Σ ΥΝΘΕΤΗ ΔΙΔΑ Σ ΚΑΛΙΑ

Τροχιακές μελέτες είναι ανεξάρτητες έρευνες των μαθητών, που διαρκούν για σημαντικό χρονικό διάστημα (3-6 εβδομάδες) και περιστρέφονται γύρω από κάποια πτυχή του Α.Π. Οι μαθητές επιλέγουν τα δικά τους θέματα για τροχιακές μελέτες και εργάζονται υπό την καθοδήγηση του εκπ/κού για να αναπτύξουν πιο πολλή εμπειρογνωμοσύνη στο θέμα και στη διαδικασία που απαιτείται για να γίνουν οι ίδιοι ανεξάρτητοι ερευνητές. 4. Τ ΡΟΧΙΑΚΕ Σ ΜΕΛΕΤΕ Σ

Τα Κέντρα Μάθησης έχουν αυτοτέλεια ως προς τα θέματα που μελετώνται. Ένα κέντρο μάθησης μπορεί να αφορά εργασία στην ιστορία, ένα άλλο στη γεωγραφία, ένα τρίτο στη γραπτή έκφραση, στα εικαστικά κ.ο.κ. Σε αντίθεση με τους σταθμούς στα κέντρα μάθησης οι εργασίες δε συσχετίζονται μεταξύ τους, αλλά είναι ανεξάρτητες. Το κέντρο μάθησης είναι ένας χώρος στην αίθουσα διδασκαλίας στον οποίο υπάρχουν διάφορα διδακτικά μέσα και οργανώνονται διάφορες δραστηριότητες με στόχο τη διδασκαλία, την ενίσχυση ή την επέκταση μιας συγκεκριμένης δεξιότητας ή έννοιας. 5.Κ ΕΝΤΡΑ Μ ΑΘΗ Σ Η Σ

Τα Κέντρα Μάθησης πρέπει: Να εστιάζονται σε σημαντικούς μαθησιακούς στόχους. Να χρησιμοποιούν ποικιλία διδακτικών μέσων και δραστηριοτήτων. Να περιλαμβάνουν δραστηριότητες διαφορετικής υφής και δυσκολίας από απλές μέχρι σύνθετες, από συγκεκριμένες μέχρι αφηρημένες. Κ ΕΝΤΡΑ Μ ΑΘΗ Σ Η Σ

Να περιλαμβάνουν σαφείς οδηγίες και οδηγίες για το τι πρέπει να κάνει ένας μαθητής, όταν χρειάζεται βοήθεια, αλλά και όταν τελειώσει. Να περιλαμβάνουν σχέδιο αρχειοθέτησης για να είναι εφικτός ο έλεγχος της εργασίας του μαθητή. Να περιλαμβάνουν σχέδιο για συντρέχουσα αξιολόγηση των μαθητών. Τα διδακτικά μέσα και οι εργασίες στα κέντρα μάθησης σχεδιάζονται κατά κανόνα από τον εκπαιδευτικό. Κ ΕΝΤΡΑ Μ ΑΘΗ Σ Η Σ

Είναι μια συμφωνία ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και το μαθητή αναφορικά με μια εργασία στην οποία ο μαθητής θα εργαστεί ατομικά και με κάποια ελευθερία. Τα μαθησιακά συμβόλαια: 1. Σχετίζονται με βασικές έννοιες και δεξιότητες στις οποίες ο μαθητής θα επικεντρώσει την προσοχή του. 2. Απαιτούν από τους εκπαιδευτικούς να αντιστοιχίσουν μαθησιακούς στόχους και επιλογή μαθησιακών συμβολαίων, έτσι ώστε οι μαθητές να ασκηθούν σε σημαντικές δεξιότητες και να τις εφαρμόσουν. 6. Μ ΑΘΗ Σ ΙΑΚΑ Σ ΥΜΒΟΛΑΙΑ

Προσομοίωση είναι δραστηριότητα που έχει σκοπό να επιτρέψει στους μαθητές να εργαστούν ως εμπειρογνώμονες σε αυθεντικές καταστάσεις ή προβλήματα. Η προσομοίωση περιλαμβάνει οδηγίες ή απαιτήσεις για τα μέτρα που οι μαθητές πρέπει να λάβουν καθώς «υποδύονται» ή μιμούνται ένα γεγονός. Αυτό συμβάλλει ώστε η προσοχή των μαθητών να στρέφεται στις σημαντικές έννοιες και δεξιότητες, αφήνοντας ταυτόχρονα περιθώρια για δημιουργικότητα των μαθητών. 7. Π ΡΟ Σ ΟΜΟIΩ Σ Η

Ευχαριστώ …