Αντιπρόεδρος BIC Aττικής Μέλος του ΔΣ του ΕΒΝ - Βρυξέλλες “Η αναγκαιότητα της καινοτομίας για την επίτευξη ανταγωνιστικότητας στην παγκόσμια αγορά” ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ Αντιπρόεδρος BIC Aττικής Μέλος του ΔΣ του ΕΒΝ - Βρυξέλλες Παρασκευή 14-09-2007
Τί είναι καινοτομία; Χρησιμοποιώντας την ευρωπαϊκή φιλοσοφία περί καινοτομίας, αυτή μπορεί να οριστεί έμμεσα σαν η απάντηση στα δύο επόμενα ερωτήματα: α. Τι είδους επιχείρηση θα έπρεπε να δημιουργηθεί σε μιά περιοχή για να την κάνει πιο ανταγωνιστική; ή / και β. Τι διαδικασίες αλλαγών απαιτούνται σε υφιστάμενες επιχειρήσεις της περιοχής, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά τους (τεχνολογική, εμπορική, οργανωτική, χρηματοοικονομική). Έννοιες, όπως τεχνολογία, εφεύρεση, νέα μέθοδος κ.λ.π. εμπεριέχουν την έννοια της καινοτομίας, αλλά δεν ταυτίζονται αναγκαστικά με αυτήν.
Τί είναι καινοτομία; Καινοτομικό προϊόν Με τα προηγούμενα δεδομένα θα μπορούσαμε να ορίσουμε την καινοτομία σαν την ανάπτυξη, υιοθέτηση και χρήση νέων ιδεών στην οικονομική και κοινωνική ζωή. Καινοτομικό δε είναι το προϊόν, το οποίο έχει τέτοια τεχνικά χαρακτηριστικά και ιδιότητες, ώστε διαφοροποιείται από τα όμοιά του, είναι χρήσιμο στην κοινωνία και σε δεδομένη τιμή ζητιέται. Επομένως για μας κάθε προϊόν το οποίο έχει ζήτηση είναι καινοτομικό.
Ποίοι την παράγουν και που βρίσκεται η καινοτομία; Καινοτομία παράγεται από την ίδια την επιχείρηση (δημιουργία ερευνητικής ομάδας, επενδύσεις σημαντικών ποσών στην έρευνα) Τους φορείς της παραγωγής γνώσης (πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα κλπ)
Xρήστες της Καινοτομίας Το κράτος στις διάφορες μορφές του Οι Δημόσιοι Οργανισμοί Οι δημόσιες επιχειρήσεις Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις
Παγκοσμιοποίηση Παγκόσμια Αγορά
Χαρακτηριστικά της παγκόσμιας αγοράς Πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις: Απελευθέρωση των αγορών. Οικονομίες κλίμακος Φθηνή εργασία Φθηνές ΠΥ Φθηνή τεχνολογία (παρ. software στην Ινδία) Μεγάλες ευκαιρίες ανάπτυξης σε ΜΜΕ (π.χ. η Γ&Δ Χασαπάκης ΟΕ) Μεγαλύτερες αγορές Περισσότερα αναμενόμενα κέρδη. Νέες ανεκμετάλλευτες αγορές (niche markets)
Δυσκολίες της Παγκόσμιας Αγοράς Υψηλό μεταφορικό κόστος Χάνονται θέσεις εργασίας Αυξάνεται η ανεργία Εκμετάλλευση της φθηνής εργασίας (παιδιά) Μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση Έλλειψη κοινών κανόνων δικαίου Μεγάλοι και απρόβλεπτοι κίνδυνοι Έλλειψη προστατευτισμού
Ποιες είναι οι δίοδοι διαφυγής για κάθε επιχείρηση; Θωράκιση της επιχείρησης (άριστο πληροφοριακό σύστημα με τη χρήση της νέας τεχνολογίας) Άριστο προϊόν με συνεχείς βελτιώσεις Συνεργασία με Πανεπιστήμια Καινοτομία παντού (νέα προϊόντα, νέες μέθοδοι παραγωγής) Ευελιξία στις τιμές Εκμετάλλευση ευκαιριών, συμμετοχή σε δίκτυα. Διεθνοποίηση των συναλλαγών της
Ανάπτυξη νέων προϊόντων στην ανάπτυξη νέων προϊόντων εμπλέκονται ολοένα και περισσότερο αλληλεξαρτώμενοι «παίκτες» : Πελάτες Προμηθευτές Ενδιάμεσοι Ρυθμιστικές αρχές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (πχ ΕΟΦ) Κράτος (προμήθειες, επιχορηγήσεις, νομοθεσία) Φορείς παραγωγής γνώσης (Πανεπιστήμια Ερευνητικά Ινστιτούτα κτλ) που πρέπει να συνδυάσουν πολλές και διαφορετικού τύπου γνώσεις
Εκμετάλλευση ευκαιριών, συμμετοχή σε δίκτυα Η ανάπτυξη καινοτομιών με την μορφή του δικτύου έχει όρια που συνδέονται με τις δυσκολίες μεταφοράς γνώσης και ελέγχου της καινοτομίας Η διαπεριφερειακή συνεργασία μπορεί να δώσει καινοτομικά αποτελέσματα εάν βασίζεται σε συνδυασμό εξειδικευμένων γνώσεων Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα ΝETWIN
Διαπεριφερειακές δικτυώσεις Η περίπτωση της Ιρλανδίας Διαπεριφερειακή καινοτομία ΝORIBIC WESTBIC Η περίπτωση της Ιταλίας Διασυνδέσεις ΜΜΕ (Industrial districts) Udine
Συμπεράσματα Η απελευθέρωση των αγορών δίνει μεγάλες ευκαιρίες σε καλά οργανωμένες καινοτομικές επιχειρήσεις Οι ευκαιρίες αυτές μετατρέπονται σε μεγάλο κίνδυνο για τις μη δυναμικές, μη καινοτομικές επιχειρήσεις.