Η εξωτερική πολιτική κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου Η εξωτερική πολιτική κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου α. Η Συνθήκη της Λωζάννης β. Η Ιταλική πίεση και η κατάληψη της Κέρκυρας γ. Το ελληνοϊταλικό σύμφωνο φιλίας δ. Η ελληνοτουρκική προσέγγιση ε. Προσπάθειες Βαλκανικής ενότητας

α. Η Συνθήκη της Λωζάννης (24 Ιουλίου 1923) α. Η Συνθήκη της Λωζάννης (24 Ιουλίου 1923) Η Διεθνής Συνδιάσκεψη στη Λωζάννη στις 24 Ιουλίου 1923 κατέληξε στην υπογραφή της οριστικής συνθήκης ειρήνης μεταξύ Συμμάχων και Τουρκίας. Η Συνθήκη της Λωζάννης κατάργησε την Συνθήκη των Σεβρών και σηματοδότησε το τέλος της ελληνικής «Μεγάλης Ιδέας». Συνέβαλε, δηλαδή, στην μεταβολή των στόχων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, της οποίας βασικός σκοπός, πλέον, ήταν η διατήρηση των συνόρων και της ακεραιότητας της χώρας. Βασικός όρος της Συνθήκης της Λωζάννης ήταν η ανταλλαγή των πληθυσμών με βάση το θρησκευτικό κριτήριο. Ο ελληνικός πληθυσμός της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης μετακινήθηκε στο πλαίσιο της ανταλλαγής με τους μουσουλμάνους της Μακεδονίας, της Ηπείρου και της Κρήτης.

Η Συνθήκη της Λωζάννης (24 Ιουλίου 1923) Η Συνθήκη της Λωζάννης (24 Ιουλίου 1923)

β. Η Ιταλική πίεση και η κατάληψη της Κέρκυρας (31 Αυγούστου 1923) β. Η Ιταλική πίεση και η κατάληψη της Κέρκυρας (31 Αυγούστου 1923) Στις 31 Αυγούστου του 1923 τρία θωρηκτά και άλλα ιταλικά πολεμικά πλοία βομβάρδισαν και κατέλαβαν για μία εβδομάδα την Κέρκυρα, με αφορμή την δολοφονία του Ιταλού στρατηγού Tellini στην Κακαβιά των Ιωαννίνων. Η παρουσία του Ιταλού αξιωματικού στην Ήπειρο είχε σχέση με τη χάραξη των νοτίων συνόρων της Αλβανίας που εκκρεμούσε από το 1913. Η κατάληψη της Κέρκυρας ήταν ένα θέμα που απειλούσε τη διεθνή ειρήνη και η επίλυσή του αφορούσε την Κ.Τ.Ε.. Ωστόσο, η Κ.Τ.Ε. αντανακλώντας τη θέληση της Βρετανίας και της Γαλλίας, άφησε τη διευθέτηση του ζητήματος σε έναν άλλο διεθνή οργανισμό, την Πρεσβευτική Διάσκεψη. Στις 8 Σεπτεμβρίου η Διάσκεψη ανακοίνωσε στην Ελλάδα ότι έπρεπε να αποδεχτεί τους Ιταλικούς όρους για να απελευθερωθεί η Κέρκυρα.

β. Η Ιταλική πίεση και η κατάληψη της Κέρκυρας (31 Αυγούστου 1923) β. Η Ιταλική πίεση και η κατάληψη της Κέρκυρας (31 Αυγούστου 1923)

γ. Το ελληνοϊταλικό σύμφωνο φιλίας (23 Σεπτεμβρίου 1928) Στις 23 Σεπτεμβρίου του 1928 υπογράφτηκε στη Ρώμη από τους Πρωθυπουργούς της Ιταλίας Benito Mussolini και της Ελλάδας Ελευθέριο Βενιζέλο η διμερής συνθήκη «φιλίας, συνδιαλλαγής και δικαστικού διακανονισμού». Επρόκειτο για αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας και Ιταλίας, η οποία οδήγησε στην έξοδο από την διπλωματική απομόνωση της χώρας. Με το συγκεκριμένο σύμφωνο φιλίας, το οποίο είχε πενταετή διάρκεια, οι δύο χώρες δήλωναν τη προσήλωσή τους στις αρχές της Kοινωνίας των Eθνών (Κ.Τ.Ε.) και υπογράμμιζαν την βούλησή τους να συνεργαστούν στον πολιτιστικό και τον οικονομικό τομέα. Παράλληλα, προβλεπόταν ότι σε περίπτωση επίθεσης τρίτου κράτους εναντίον ενός των μερών, το άλλο θα τηρούσε ευμενή ουδετερότητα.

γ. Το ελληνοϊταλικό σύμφωνο φιλίας (23 Σεπτεμβρίου 1928)

Ο Υπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Μιχαλακόπουλος

δ. Η ελληνοτουρκική προσέγγιση (30 Οκτωβρίου 1930) Ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Ισμέτ Ινονού υπέγραψαν στις 30 Οκτωβρίου του 1930 στην Άγκυρα α) ένα διμερές σύμφωνο φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, β) μία συμφωνία για το θέμα των ναυτικών εξοπλισμών και γ) μία εμπορική σύμβαση. Οι ανωτέρω συμφωνίες έθεσαν τις σχέσεις των δύο χωρών σε νέες βάσεις και συνέβαλαν στην πολιτική προσέγγιση Ελλάδας και Τουρκίας. Πάντως, γρήγορα, μετεξελίχθησαν σε ένα διμερή άξονα, ο οποίος είχε την δυνατότητα να υπάρχει αυτόνομα στη νότιο Βαλκανική. Το φθινόπωρο του 1931 ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ισμέτ Ινονού επισκέφθηκε επισήμως την Αθήνα. Η πολιτική του Ελευθερίου Βενιζέλου σε σχέση με την Τουρκία συνεχίστηκε και από την κυβέρνηση του Παναγή Τσαλδάρη το 1933.

δ. Η ελληνοτουρκική προσέγγιση (30 Οκτωβρίου 1930)

ε. Προσπάθειες Βαλκανικής ενότητας Στις 17 Μαρτίου του 1929 υπεγράφη στη Γενεύη το ελληνογιουγκοσλαβικό Πρωτόκολλο Φιλίας Συνδιαλλαγής και Δικαστικού Διακανονισμού, το οποίο προώθησε, μεταξύ των δύο χωρών, μία αμοιβαία παροχή διπλωματικής υποστήριξης. Ωστόσο, δεν συγκροτήθηκε μια ελληνογιουγκοσλαβική συμμαχία, εξαιτίας της ισχυρής επιρροής του ιταλικού παράγοντα αλλά και των δεδομένων στη διεθνή σκηνή, που μεταβάλλονταν συνεχώς. Αντίστοιχη συμφιλίωση με τη Βουλγαρία δεν επετεύχθη. Το Βαλκανικό Σύμφωνο Συνεννόησης του 1934 υπογράφηκε από την Ελλάδα, την Τουρκία, την Ρουμανία και την Γιουγκοσλαβία στις 9 Φεβρουαρίου 1934 στην Αθήνα και είχε διετή διάρκεια. Σε αυτό, τονιζόταν η επιθυμία κατοχύρωσης της ειρήνης στα Βαλκάνια και ο σεβασμός στις αρχές της διεθνούς νομιμότητας.