ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Ομηρικά έπη: Ιλιάδα Ραψωδία Π : Το κύκνειο άσμα και ο θάνατος του Πάτροκλου Τάξη: Β Γυμνασίου Δημιουργός: Αλεξάνδρα Γερακίνη

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Επιδιώκεται οι μαθητές: Να γνωρίσουν τις τελευταίες φάσεις της αριστείας του Πάτροκλου και να διαπιστώσουν την αξία και τη γενναιότητα του. Να κατανοήσουν ότι ο θάνατος του Πάτροκλου αποτελεί σύμπραξη θεών και ανθρώπων. Να παρακολουθήσουν το θάνατο του Πάτροκλου, που είναι ο σημαντικότερος θάνατος επώνυμου Αχαιού στην Ιλιάδα, και να εκτιμήσουν τη σημασία του γεγονότος αυτού για την εξέλιξη της πλοκής. Να συνειδητοποιήσουν ότι ο θάνατος του Πάτροκλου είναι προάγγελος της επιστροφής του Αχιλλέα στη μάχη.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Επιδιώκεται οι μαθητές: ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Επιδιώκεται οι μαθητές: Να κατανοήσουν ότι κινητήρια δύναμη του έπους δε θα είναι πλέον ο θυμός αλλά η διάθεση του Αχιλλέα για εκδίκηση. Να διαπιστώσουν την ύβρη του Έκτορα, ώστε ο επικείμενος θάνατος του να είναι δικαιολογημένος με βάση την ομηρική ηθική. Να εμπεδώσουν ότι οι θεοί στο πλαίσιο του ανθρωπομορφισμού έχουν ανθρώπινα ελαττώματα. Να κατανοήσουν καλύτερα ως τρόπους αφηγηματικής και έκφρασης: α) την ομηρική παρομοίωση β) την προοικονομία δ) την αποστροφή και το ρόλο τους.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Να καλλιεργήσουν οι μαθητές συνεργατικό πνεύμα μέσα στα πλαίσια της εργασίας σε ομάδες. Να αναπτύξουν οι μαθητές πρωτοβουλίες και να μάθουν να διακρίνουν την αξιοπιστία των διάφορων πηγών. Να προχωρήσουν οι μαθητές μέσω της συνεργασίας από την ανακάλυψη και τη σύγκριση στη σύνθεση και στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων τους αξιοποιώντας δημιουργικά το υλικό που συνέλλεξαν.

ΣΤΟΧΟΙ Τ.Π.Ε. Να εξοικειωθούν οι μαθητές με τη χρήση μηχανών αναζήτησης και διαδικτυακών πηγών γενικότερα.(νέος γραμματισμός). Να μάθουν να χρησιμοποιούν τις Τ.Π.Ε. και τους υπάρχοντες ψηφιακούς πόρους ώστε να παράγουν δικό τους έργο αξιοποιώντας τις νέες δυνατότητες που παρέχουν οι Τ.Π.Ε. ( νέος γραμματισμός). Η τεχνολογία που επιλέχτηκε για να χρησιμοποιηθεί εξυπηρετεί αυτούς τους δύο βασικούς στόχους.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΙ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ Ανάπτυξη αιτιολογημένης και τεκμηριωμένης άποψης για τα κείμενα που διαβάζουν. Αξιολόγηση της δικής τους προσέγγισης καθώς και εκείνης των συμμαθητών τους. Αναγνώριση της Ιλιάδας ως ποιητικής ανθρωπογεωγραφίας με ιδιαίτερο σύστημα αξιών, ιδεών και αντιλήψεων. Αναγνώριση των αφηγηματικών τεχνικών και των εκφραστικών μέσων που χρησιμοποιεί ο Όμηρος.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ερμηνευτική Κατευθυνόμενος διάλογος Ανακαλυπτική Κατευθυνόμενος διάλογος Ανακαλυπτική Ομαδοσυνεργατική Έχει τη μορφή του σχεδίου Project

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΧΡΟΝΟΥ 1η διδακτική ώρα: αφόρμηση 2η-3η διδακτική ώρα: χωρισμός της τάξης σε ομάδες και ανάθεση εργασιών. 4η -5η διδακτική ώρα: παρουσίαση αποτελεσμάτων 6η διδακτική ώρα: μελέτη παράλληλων κειμένων από τη κάθε ομάδα και παρουσίαση εργασιών. 7η διδακτική ώρα: αναζήτηση εικονιστικού υλικού στο εργαστήριο πληροφορικής και σύνθεση κολάζ.

ΠΡΩΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ Οι μαθητές κοιτούν τις εικόνες του βιβλίου τους και σχολιάζουν αυτά που βλέπουν . Στη συνέχεια στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://sites.google.com/site/troikospolemos/kef14 παρακολουθούν σκηνές από την ταινία «Τροία» και συζητούν για αυτές τις σκηνές. Τέλος στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AC%CF %84%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%BF%C F%82 διαβάζουν τις πληροφορίες για τον Πάτροκλο.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ Ανάγνωση του κειμένου από τη/το φιλόλογο. Οι μαθητές μπορούν επίσης να ακούσουν το κείμενο στην ηλεκτρονική διεύθυνση : http://www.youtube.com/watch?v=KEPMgISMQd U Η τάξη χωρίζεται σε 5 ομάδες των 4 ή 5 ατόμων και η κάθε μια αναλαμβάνει κάποιες εργασίες. Οι μαθητές μπορούν να παρακολουθούν το κείμενο στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Y liko/OMHROS-ILIADA/Iliada/Iliada25.htm

ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ 1η ομάδα: μελετά τους στίχους 684-867 και απαντά στις εξής ερωτήσεις: Ποια είναι τα κατορθώματα του Πάτροκλου; Ποια στοιχεία του κειμένου επιβεβαιώνουν την αριστεία του Πάτροκλου; Οι μαθητές μπορούν να συμβουλευτούν την ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.scribd.com/doc/35884237/%CE%91%CF%86% CE%B7%CE%B3%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9 %CE%BA%CE%AD%CF%82- %CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE% AD%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD- %CE%99%CE%BB%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B1 για την έννοια της αριστείας.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ 2η ομάδα: μελετά τους στίχους 684-867 και απαντά στις εξής ερωτήσεις : Πως γινόταν μια Ομηρική μάχη και ποιους κανόνες ακολουθούσε; Πως δικαιολογείται η μάχη γύρω από το σώμα του νεκρού Κεβριόνη; Ποια όπλα(επιθετικά και αμυντικά) χρησιμοποιούσαν οι ήρωες στη μάχη;

ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ 3η ομάδα: παρουσιάζει τις προσωπικότητες των ηρώων του κειμένου (του Έκτορα και του Πάτροκλου) , εντοπίζει τα σημεία από τα οποία φαίνεται το ήθος τους και καταγράφει την άποψη της για το αν οι πρωταγωνιστές, με τον τρόπο που συμπεριφέρονται , ανταποκρίνονται στο πρότυπο της εποχής. Η ομάδα μπορεί επίσης να συμβουλευτεί το λογισμικό «Ομηρικά έπη» και να διαβάσει τις πληροφορίες για το ηρωικό ιδεώδες.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ 4η ομάδα: μελετά τους στίχους 684-867 και απαντά στις εξής ερωτήσεις: Ποιοι (άνθρωποι και θεοί) συμπράττουν στην ήττα του Πάτροκλου και τι ακριβώς κάνει ο καθένας; Ποιο ρόλο παίζει ο Απόλλων στους συγκεκριμένους στίχους; Ο ρόλος του Απόλλωνα μειώνει ηθικά τον ίδιο ή προβάλλει περισσότερο την ανδρεία του θύματος του;

ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ 5η ομάδα: μελετά τους τρόπους αφηγηματικής τέχνης και έκφρασης του Ομήρου. Πιο συγκεκριμένα εντοπίζει τα σημεία του κειμένου στα οποία συναντά κανείς α) ομηρικές παρομοιώσεις γ) προοικονομία δ) το σχήμα της αποστροφής και κατανοεί το λειτουργικό τους ρόλο. Η ομάδα μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://users.sch.gr/panosloupasis/lexico.pdf

ΤΕΤΑΡΤΗ ΚΑΙ ΠΕΜΠΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ Οι ομάδες παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των εργασιών τους στην ολομέλεια της τάξης. Ακολουθεί συζήτηση και η μία ομάδα συμπληρώνει την άλλη. Καταγράφονται τα κυριότερα σημεία στον πίνακα από το/τη φιλόλογο.

ΕΚΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ Οι μαθητές χωρίζονται και πάλι σε ομάδες και η κάθε μία μελετά ένα παράλληλο κείμενο. 1η ομάδα: μελετά το παράλληλο κείμενο του σχολικού εγχειριδίου (σελίδα 117). 2η ομάδα: μελετά το ποίημα «Η κηδεία του Σαρπηδόνα» του Κ. Καβάφη στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=154&a uthor_id=60 3η ομάδα: μελετά το ποίημα «Τα άλογα του Αχιλλέα» του Κ. Καβάφη στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.mikrosapoplous.gr/iliada/Aloga_Axillews.h tm

ΕΚΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ 4η ομάδα: μελετά τους στίχους 328-461 από τη ραψωδία Γ της Ιλιάδας στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.mikrosapoplous.gr/iliada/BIBLIO_3_ 328_461_telos.htm 5η ομάδα: μελετά τους στίχους 206-315 από τη ραψωδία Η της Ιλιάδας στη σελίδα 81 του σχολικού εγχειριδίου.

ΕΚΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ Οι μαθητές εντοπίζουν ομοιότητες ή διαφορές ανάμεσα στο κείμενο της Ιλιάδας και τα παράλληλα κείμενα και επίσης καταγράφουν τις καινούριες πληροφορίες που υπάρχουν στα παράλληλα κείμενα . Καταγράφουν πληροφορίες που έχουν σχέση με τους κανόνες μιας Ομηρικής μάχης, με την παρέμβαση των θεών και με τον ανθρωπομορφισμό των θεών. Ακολουθεί διάλογος και ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα στους μαθητές. Διατύπωση τελικών συμπερασμάτων.

ΕΒΔΟΜΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ Οι μαθητές , στο εργαστήριο της πληροφορικής, αναζητούν εικόνες σχετικές με το θέμα τους στο διαδίκτυο. Στη συνέχεια με τη βοήθεια της/του φιλολόγου δημιουργούν κολάζ χρησιμοποιώντας την εφαρμογή http://www.vuvox.com/

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗΝ ΙΛΙΑΔΑ