ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ -ΛΑΜΙΑΣ Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας—Λαμίας “PLEASE ENTER” ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΕΠΙΛΟΓΗ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΟΣΜΑ ΑΛΙΚΗ MSc ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΠΟΝΙΑΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008

Επιλογή Προσωπικού Εξαιρετικής σημασίας για την αποδοτικότητα και ευημερία της επιχείρησής μας Μοντέλο επιλογής προσωπικού Μέθοδοι και τεχνικές επιλογής προσωπικού

Μοντέλο Επιλογής Προσωπικού

Προσέλκυση υποψηφίων Αγγελίες σε εφημερίδες και περιοδικά ευρείας κυκλοφορίας Αγγελίες σε επιστημονικά περιοδικά Αναζήτηση στην βάση δεδομένων του οργανισμού Ενημέρωση των εργαζομένων για το άνοιγμα θέσης (πιθανή εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους ίδιους, ή και από άτομα του φιλικού και οικογενειακού τους περιβάλλοντος) Κυνήγι κεφαλών Ανάθεση σε γραφείο ευρέσεως εργασίας

Ανάλυση της θέσης εργασίας (Job Analysis) Σχετικά πολύπλοκη διαδικασία που αφορά στην καταγραφή όλων των πιθανών ενεργειών και καθηκόντων που περιλαμβάνει μία θέση εργασίας, με στόχο τον εντοπισμό των γνώσεων, ειδικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων που απαιτούνται για την εκτέλεση της συγκεκριμένης εργασίας.

Ανάπτυξη κριτηρίων Έχοντας εντοπίσει τις γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες που απαιτούνται για την συγκεκριμένη θέση, αναπτύσσουμε κριτήρια πάνω στα οποία θα αξιολογήσουμε τους μελλοντικούς υποψηφίους για την θέση αυτή.

Μέτρηση των κριτηρίων Έχοντας αναπτύξει κριτήρια επιλογής προσωπικού, το επόμενο βήμα είναι να βρούμε κατάλληλες μεθόδους μέτρησης αυτών. Αυτές θα πρέπει να είναι: Αξιόπιστες (συνέπεια & σταθερότητα στον χρόνο) Έγκυρες (να μετρούν αυτό που υποτίθεται ότι μετρούν) Δίκαιες (απουσία προκαταλήψεων & διακρίσεων κάθε είδους)

Μέθοδοι Επιλογής Προσωπικού Η Συνέντευξη Οι Συστατικές Επιστολές Οι Τυποποιημένες Αιτήσεις (WAB) -Βιογραφικά Δεδομένα Τα Τεστ Νοητικής ικανότητας Τα Τεστ Προσωπικότητας Τα ‘Δείγματα Εργασίας’ (work samples) Οι Ασκήσεις ‘Ενδεχομένων Καταστάσεων’ (Situational exercises) Τα Κέντρα Αξιολόγησης (Assessment Centres) Άλλες Σύγχρονες και Αμφιλεγόμενες μέθοδοι

Η Συνέντευξη Ιδιαίτερα διαδεδομένη Παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία κυρίως ως προς την δομή (δομημένη- μη δομημένη) Προβλήματα λόγω της υποκειμενικότητας που περιλαμβάνει (έδαφος για προκαταλήψεις και διακρίσεις) Πλεονεκτήματα: η αμεσότητα της επαφής, και η διττή επικοινωνία Μπορεί να γίνει πολύ χρήσιμη και αξιόπιστη αν: είναι απόλυτα δομημένη, προσαρμοσμένη αποκλειστικά στην συγκεκριμένη θέση εργασίας και βασισμένη σε ανάλυση αυτής, και διεξάγεται από έμπειρο αξιολογητή.

Οι Συστατικές Επιστολές Πολύ φτωχό εργαλείο Εύκολο να πλαστογραφηθούν Έμφυτη προκατάληψη

Τυποποιημένες Αιτήσεις (WAB)- Βιογραφικά δεδομένα Φόρμες συμπλήρωσης προσωπικών στοιχείων, σπουδών, και επαγγελματικής εμπειρίας Αρκετά αντικειμενική και δύσκολο να πλαστογραφηθεί Απαραίτητη η προσαρμογή της στην συγκεκριμένη θέση εργασίας, και μιας σαφής εικόνας του τι ακριβώς ζητάμε από τον υποψήφιο

Τεστ Νοητικής Ικανότητας Αξιόπιστο και έγκυρο εργαλείο –συσχέτιση μεταξύ επίδοσης στο τεστ και μελλοντικής εργασιακής επίδοσης Απαραίτητη η επιλογή τεστ που βρίσκονται σε συνάφεια με το γνωστικό αντικείμενο της θέσης –επιπτώσεις στην εγκυρότητα Τρία είδη τεστ: Τεστ γενικής νοητικής ικανότητας ( γενική ικανότητα κατανόησης και χρήσης πληροφοριών) Τεστ επίτευξης (γνώσεις πάνω σε ένα συγκεκριμένο είδος) Τεστ κλίσης (ευκολία απόκτησης καινούργιων γνώσεων)

Τεστ Προσωπικότητας Αξιολόγηση της προσωπικότητας των υποψηφίων και εντοπισμός εξεχόντων στοιχείων του χαρακτήρα τους Απουσία σωστών και λάθος απαντήσεων Κάποιες ενδείξεις για επίδραση της προσωπικότητας στην εργασία Κριτική: ασάφεια του όρου προσωπικότητα εύκολη η παραποίηση των απαντήσεων από τους υποψηφίους αν είναι γνωστό τι αναζητά ο εργοδότης

Άλλα Τεστ Για χειρονακτικές εργασίες ή εργασίες που απαιτούν χειρισμό μηχανημάτων και εργαλείων μπορούν να χρησιμοποιηθούν: ψυχοκινητικά και αισθητηριακά τεστ (ικανότητα χειρισμού διαφόρων αντικειμένων, συντονισμός των κινήσεων και ευαισθησία των αισθήσεων σε ερεθίσματα ) Τεστ φυσικής και σωματικής ικανότητας

Δείγματα Εργασίας (Work Samples) Για εργασίες όπως οι προηγούμενες (χειρονακτικές) Εκτέλεση μέρους της εργασίας ή δραστηριοποίηση σε συνθήκες και αντιμετώπιση προβλημάτων που παρουσιάζονται εν ώρα εργασίας Ρεαλιστικό δείγμα της μελλοντικής εργασιακής επίδοσης

Ασκήσεις Ενδεχομένων Καταστάσεων Αντίστοιχες με τα δείγματα εργασίας για την επιλογή στελεχών και διοικητικού προσωπικού ‘Πώς θα αντιδρούσατε αν βρισκόσασταν σε αυτήν την κατάσταση; Πώς θα αντιμετωπίζατε αυτό το πρόβλημα;’ Αξιολόγηση οργανωτικής ικανότητα, προγραμματισμού, ικανότητας επίλυσης προβλημάτων, ποιότητα αποφάσεων

Κέντρα Αξιολόγησης (Assessment Centres) Σύγχρονη, πολλά υποσχόμενη μέθοδος Διοργανώσεις που περιλαμβάνουν ένα σύνολο ασκήσεων, ομαδικών και ατομικών, για την αξιολόγηση ενός αριθμού χαρακτηριστικών, από έναν αριθμό αξιολογητών Ιδιαίτερα αξιόπιστη, έγκυρη, και αντικειμενική μέθοδος επιλογής στελεχών και διοικητικού προσωπικού Μειονέκτημα: πολύ υψηλό κόστος

Σύγχρονες & Αμφιλεγόμενες Μέθοδοι Ανιχνευτές Ψεύδους Τεχνικές ανίχνευσης φαρμάκων και ναρκωτικών Γραφολογία Συναισθηματική νοημοσύνη

Κριτήρια Σύγκρισης Υψηλή Μέτρια χαμηλό Χαμηλή Μέτριο Υψηλό Μέθοδος Επιλογής προσωπικού Εγκυρότητα Δικαιοσύνη Εφαρμοσιμότητα Κόστος Τεστ νοημοσύνης Υψηλή Μέτρια χαμηλό Ψυχοκινητικά τεστ Χαμηλή Τεστ προσωπικότητας Μέτριο Τεστ φυσικής ικανότητας Συνεντεύξεις Κέντρα αξιολόγησης Υψηλό Δείγματα εργασίας

Μέτρια Άγνωστη Χαμηλή Μέτριο Υψηλή χαμηλό Ασκήσεις ενδεχομένων καταστάσεων Μέτρια Άγνωστη Χαμηλή Μέτριο Βιογραφικά δεδομένα Υψηλή χαμηλό Συστατικές επιστολές Τεστ ανίχνευσης φαρμάκων & ναρκωτικών ουσιών

Αξιολόγηση Προσωπικού Ανάγκη ύπαρξης ενός επίσημου συστήματος αξιολόγησης στην επιχείρηση που θα ενισχύσει την αξιοπιστία των αποφάσεων της Πολυδιάστατη η έννοια της εργασιακής επίδοσης Ανάπτυξη κριτηρίων αξιολόγησης βάση της ανάλυσης της κάθε θέσης εργασίας Συλλογή δεδομένων για την αξιολόγηση

Πηγές Συλλογής Πληροφοριών για την Αξιολόγηση Τρία είδη δεδομένων: Αντικειμενικά δεδομένα παραγωγής (μονάδες που παρήχθησαν, ελαττωματικές μονάδες, πωλήσεις κτλ) Δεδομένα προσωπικού (απουσίες, αργοπορίες, ατυχήματα, κλοπές, πορεία καριέρας) Δεδομένα κρίσεων (προϊόντα αξιολογήσεων από προϊσταμένους πάνω σε θέματα όπως ποιότητα, ποσότητα εργασίας, κίνητρο, συνεργασία, γνώση αντικειμένου)

Εκπαίδευση Προσωπικού Η απόκτηση νέων γνώσεων, η ανάπτυξη και βελτίωση των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων Στόχος η βελτίωση της επίδοσης των εργαζομένων και η συνακόλουθη αύξηση του κέρδους της επιχείρησης Ανάγκες εκπαίδευσης προκύπτουν από: Την αξιολόγηση προσωπικού Την τεχνολογική ανάπτυξη Οικονομικές, πολιτικές, και κοινωνικές μεταβλητές

Σύστημα εκπαίδευσης προσωπικού Αποτίμηση των εκπαιδευτικών αναγκών του οργανισμού (ανάλυση του οργανισμού, της εργασίας και των ατόμων) Ορισμός αντικειμενικών εκπαιδευτικών στόχων Επιλογή και σχεδιασμός εκπαιδευτικού προγράμματος Εφαρμογή του προγράμματος Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του

Εργαλεία και Τεχνικές Εκπαίδευσης Προσωπικού Μέθοδοι και Τεχνικές στον χώρο εργασίας( on the job training) Μέθοδοι και Τεχνικές εκτός του χώρου εργασίας (off the job training)

Μέθοδοι και Τεχνικές στον χώρο εργασίας( on the job training) Δεν απαιτείται ειδικός εξοπλισμός Εξασφαλίζεται η βασική αρχή της εκπαίδευσης, η μεταφορά της μάθησης από τον χώρο εκπαίδευσης στον χώρο εργασίας Όμως, περιορισμένης διάρκειας και όχι εφικτή για όλες τις δουλειές Στην κατηγορία αυτή ανήκουν: Η παρακολούθηση της εκτέλεσης της εργασίας από έμπειρο εργαζόμενο Η εκτέλεση υπό επίβλεψη της ίδιας της εργασίας Η εκπαίδευση πάνω σε 2 ή περισσότερες εργασίες εκτελώντας τις διαδοχικά (job rotation)

Μέθοδοι και Τεχνικές εκτός του χώρου εργασίας (off the job training) Διαλέξεις (οικονομική, αλλά κυρίως για θεωρητικά και λιγότερο για πρακτικά θέματα, και με περιορισμούς λόγω της μονόδρομης επικοινωνίας) Οπτικοακουστικά μέσα (δυνατότητα οπτικής και ακουστικής παρακολούθησης, εύκολα προσαρμόσιμη στις εκπαιδευτικές ανάγκες, αλλά αρκετά πολυέξοδη) Εκμάθηση μέσω υπολογιστών (προσαρμογή στον χρήστη, μείωση του χρόνου εκμάθησης, εργασία από τον χώρο του χρήστη)

Εκπαίδευση μέσω διαδικτύου (τεράστιος όγκος πληροφοριών, εφέ, εικονική πραγματικότητα, δυνατότητα επικοινωνίας με άλλους χρήστες-γρηγορότερη, διασκεδαστικότερη, αποτελεσματικότερη εκπαίδευση) Προσομοίωση (ομοίωμα εξοπλισμού ή του περιβάλλοντος εργασίας με διακυμάνσεις στην πιστότητα και το κόστος ανάλογα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες, ιδανική επιλογή για εργασίες όπου δεν μπορεί για λόγους ασφαλείας ή κόστους να γίνει η εκπαίδευση στον χώρο εργασίας)