Accounting for business combinations and consolidated financial statements Δρ Στέργιος Αθιανός

IFRS 10 Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις Έλεγχος IFRS 10 Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις MW

Στόχος Παροχή πληροφοριών σχετικά με: Πηγές υπό των έλεγχο ενός ομίλου (ΣΕ - assets) και Απαιτήσεις έναντι αυτών των πηγών Βοηθάει τους χρήστες να έχουν μία καλύτερη πρόσβαση στις μελλοντικές προοπτικές για καθαρές χρηματοροές του ομίλου, το οποίο θα είναι χρήσιμο στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων για την παροχή «πηγών» χρηματοδότησης στον όμιλο. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση έχει επισημάνει τη σημαντικότητα της παροχής γνωστοποιήσεων, ειδικά στην περίπτωση της επιχειρηματικής διάρθρωσης των ομίλων. MW

Ορισμός του Ελέγχου Όμιλος Εταιριών Ο Όμιλος εταιριών αποτελείται από τη μητρική επιχείρηση με τις θυγατρικές της επιχειρήσεις, καθώς και από τις θυγατρικές των θυγατρικών επιχειρήσεων. Σχέση μητρικής επιχείρησης προς θυγατρική Σύμφωνα με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα και τα ΔΠΧΑ σχέση μητρικής επιχείρησης προς θυγατρική υπάρχει όταν μια επιχείρηση (μητρική): Έχει την πλειοψηφία του κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου Ελέγχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου Συμμετέχει στο κεφάλαιο Ασκεί δεσπόζουσα επιρροή σε μιαν άλλη επιχείρηση (θυγατρική) Δεσπόζουσα επιρροή υπάρχει όταν η μητρική επιχείρηση διαθέτει, άμεσα ή έμμεσα τουλάχιστον 20% του κεφαλαίου ή δικαιωμάτων ψήφου της θυγατρικής και ταυτόχρονα ασκεί κυριαρχική επιρροή στη διοίκηση ή τη λειτουργία της θυγατρικής Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ, σχέση μητρικής επιχείρησης προς θυγατρική υπάρχει όταν η μητρική ελέγχει τη θυγατρική επιχείρηση, δηλαδή έχει το δικαίωμα να κατευθύνει τις οικονομικές και επιχειρηματικές πολιτικές της και να λαμβάνει οφέλη από αυτές.

Ορισμός Ελέγχου Συγγενής επιχείρηση Συγγενής είναι η επιχείρηση στην οποία η επενδύουσα ασκεί σημαντική επιρροή και η οποία δεν είναι εξαρτημένη της επενδύουσας ούτε κοινοπρακτεί μ' αυτήν.

ΔΛΠ 28 - «Επενδύσεις σε Συγγενείς Επιχειρήσεις» Σύμφωνα με το Πρότυπο αυτό, συγγενής είναι μια επιχείρηση στην οποία η επενδύουσα ασκεί ουσιώδη επιρροή (όχι έλεγχο) και η οποία δεν είναι ούτε θυγατρική ούτε κοινοπραξία της επενδύουσας. Ουσιώδης επιρροή υπάρχει όταν η επενδύουσα κατέχει άμεσα ή έμμεσα το 20% των δικαιωμάτων ψήφου της εκδότριας (συγγενούς επιχείρησης). Επίσης, η ύπαρξη της ουσιώδους επιρροής από μία επενδύουσα καθορίζεται συνήθως με έναν ή περισσότερους από τους εξής τρόπους: αντιπροσώπευση στο Δ.Σ. Συμμετοχή στις διαδικασίες χάραξης της πολιτικής Σημαντικές συναλλαγές μεταξύ επενδύουσας και εκδότριας. Ανταλλαγή διευθυντικού προσωπικού. Παροχή ουσιαστικής τεχνογνωσίας.

Γιατί Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις; Ο λογαριασμός «Συμμετοχές σε συνδεμένες επιχειρήσεις» εμφανίζεται ως επένδυση, ενώ αντιστοιχεί σε συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία. Η επένδυση εμφανίζεται στην αξία κτήσης, η οποία σπάνια συμπίπτει με την αντίστοιχη λογιστική της αξία. Υπάρχουν διεταιρικές απαιτήσεις - υποχρεώσεις, καθώς και διεταιρικά έσοδα - έξοδα. Γίνονται, μερικές φορές, μετατοπίσεις αποτελεσμάτων από εταιρία σε εταιρία του Ομίλου.

Σχετικά Λογιστικά Πρότυπα ΔΠΧΑ 3 «Συνενώσεις Επιχειρήσεων» ΔΠΧΑ 10 «Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις» το οποίο αντικατέστησε από 1.1.2013, κατά το μέρος της ενοποίησης, το ΔΛΠ 27 «Ενοποιημένες και Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» και την ΜΕΔ 12. ΔΠΧΑ 11 «Κοινές Συμφωνίες», το οποίο αντικατέστησε από 1.1.2013 το ΔΛΠ 31 «Συμμετοχές σε Κοινοπραξίες» και τη σχετική ΜΕΔ 13. ΔΠΧΑ 12 «Γνωστοποιήσεις συμμετοχών σε λοιπές οντότητες», και ΔΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς Επιχειρήσεις».

Επιχειρήσεις υποκείμενες σε ενοποίηση Σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 10, οι εταιρίες που υπόκεινται σε ενοποίηση είναι η μητρική εταιρία και όλες οι θυγατρικές της, δηλαδή όλες οι εταιρίες που ελέγχονται από τη μητρική. Κατέχει άμεσα ή έμμεσα την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου (εκτός εάν μπορεί να αποδειχθεί ότι η πλειοψηφία αυτή δεν συνιστά έλεγχο). Κατέχει το ήμισυ ή λιγότερο των δικαιωμάτων ψήφου αλλά υπάρχει συμφωνία με άλλους επενδυτές ή κατευθύνει την οικονομική και επιχειρηματική πολιτική σύμφωνα με καταστατικό ή συμβατικό όρο ή να έχει το δικαίωμα να ορίζει ή να παύει ή να συγκεντρώνει ή να επηρεάζει την πλειονότητα των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ή άλλου ισοδύναμου διοικητικού οργάνου που διοικεί την οικονομική οντότητα (θυγατρική). Ελέγχει τα ενδεχόμενα δικαιώματα ψήφου, τα οποία υφίστανται υπό άσκηση, τα οποία εξετάζονται στην εκτίμηση του ελέγχου.

Επιχειρήσεις που δεν υπόκεινται σε Ενοποίηση Σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 10, η μητρική επιχείρηση απαλλάσσεται από την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων όταν: Είναι θυγατρική μιας άλλης μητρικής με την προϋπόθεση ότι η κορυφαία μητρική κατέχει είτε το σύνολο των δικαιωμάτων αυτής είτε λιγότερο, αλλά δεν αντιτάσσεται η μειοψηφία στη μη ενοποίηση. Οι μετοχές της ή άλλοι χρεωστικοί τίτλοι (π.χ. ομολογίες κ.λπ) δεν διαπραγματεύονται σε Χρηματιστήριο ή δεν είναι σε διαδικασία εισαγωγής σε Χρηματιστήριο Η κορυφαία ή οποιαδήποτε άλλη ενδιάμεση μητρική εταιρία (της εν λόγω μητρικής εταιρίας) δημοσιεύει ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ.

Μέθοδος Ενοποίησης Σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ Σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 3, όλες οι ενοποιήσεις επιχειρήσεων πρέπει να λογιστικοποιούνται με την εφαρμογή της μεθόδου της απόκτησης (αγοράς). Κατά την εφαρμογή της μεθόδου αυτής ακολουθούνται τα εξής βήματα: Αναγνώριση του αποκτώντος (δηλαδή της ενοποιούσας οντότητας που αποκτά τον έλεγχο άλλων επιχειρήσεων) Προσδιορισμός της ημερομηνίας απόκτησης, δηλαδή της ημερομηνίας που αποκτάται ο έλεγχος Προσδιορισμός της παροχής τιμήματος για την απόκτηση Αναγνώριση και επιμέτρηση των προσδιορίσιμων στοιχείων του ενεργητικού, υποχρεώσεων και των μη ελεγχόμενων ποσοστών (μη ελέγχουσα συμμετοχή) Αναγνώριση και επιμέτρηση υπεραξίας