Μaθηση και μορφες διδασκαλιας

Φυσική μάθηση Α Μ

Παιδαγωγικά κατευθυνόμενη αυτόνομη μάθηση Μ Α Δ

Γνήσια διδακτική διαδικασία Μ Α Δ

Ελεύθερη διδακτική διαδικασία Μ Α Δ

Διδακτική διαδικασία ταύτισης Μ Δ Α

Μορφές διδασκαλίας Διαφορετικός ο ρόλος καθενός από τους κύριους παράγοντες της διδακτικής διαδικασίας. Η καταλληλότητα και η έκταση εφαρμογής μίας μορφής διδασκαλίας δεν προσδιορίζονται κάθε φορά αποκλειστικά και μόνο με βάση παιδαγωγικά κριτήρια Το γνωστικό αντικείμενο εξαρτάται άμεσα από κοινωνικο-οικονομικούς παράγοντες.

4 χαρακτηριστικές μορφές διδασκαλίας Μονολογική Ερωτηματική Υποδειγματική-πειραματική Διαλογική

Μονολογική μορφή διδασκαλίας Παραδοσιακή μορφή διδασκαλίας Εξασφαλίζει έλεγχο μεγάλου αριθμού μαθητών Διευκολύνει άπειρους ή λιγότερο καταρτισμένους δασκάλους Διοικητικά εύκολη Αρχιτεκτονικά απλή Οικονομική

Ερωτηματική μορφή διδασκαλίας Προερχόμενη από το δάσκαλο Προερχόμενη από το μαθητή

Υποδειγματική-πειραματική μορφή διδασκαλίας Επίδειξη αντικειμένων Εκτέλεση πειραμάτων Παραδοσιακά είχε παρανοηθεί…

Διαλογική μορφή διδασκαλίας Διακριτική παρουσία ή ισότιμη συμμετοχή του δασκάλου Προβλήματα εφαρμογής στα αρχικά στάδια Ελεύθερος ή κατευθυνόμενος διάλογος Δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε σταθερή βάση σε όλα τα μαθήματα

Διδακτικές αρχές βασικοί κανόνες που εφαρμόζονται κατά τη διαδικασία της διδασκαλίας αποτέλεσμα μακροχρόνιας διδακτικής εμπειρίας θεμελιώνονται σε παιδαγωγικά και ψυχολογικά δεδομένα διαμορφώθηκαν από τις επικρατούσες κοινωνικές, ψυχολογικές και παιδαγωγικές αντιλήψεις της εποχής τους συμπλήρωση υφιστάμενων παιδαγωγικών αξιωμάτων αποτέλεσμα αντίδρασης σε ξεπερασμένες καταστάσεις

Διδακτικές Αρχές Εποπτεία Η εποπτική διδασκαλία Άσκηση και επανάληψη Comenius (1912) Didactica Magna Ratichius (1626) Methodus nova Institutionis Εποπτεία Άσκηση και επανάληψη Εγγύτητα στη ζωή Ολικότητα Βιωματικότητα Εφαρμογή Η εποπτική διδασκαλία Η συχνή επανάληψη Η αποφυγή απομνημόνευσης Η παρεμβολή διαλειμμάτων μεταξύ των μαθημάτων Η έναρξη εκμάθησης των γλωσσικών μαθημάτων από τη μητρική γλώσσα

Διδακτικές αρχές η ονομασία και η αξιολογική σειρά των διδακτικών αρχών ποικίλλουν ο αριθμός όλων των διδακτικών αρχών, που εφαρμόστηκαν κατά καιρούς, είναι μεγαλύτερος του 100 ένας πυρήνας η αρχή της εποπτείας, της αυτενέργειας και της εμπέδωσης, αναφέρονται από όλους τους συγγραφείς έχουν εκτεταμένη ισχύ, αλλά όχι και απεριόριστη διακρίνονται σε βασικές-θεμελιακές και σε βοηθητικές

Διδακτικές αρχές Παιδοκεντρική αρχή Αρχή της εποπτείας Αρχή αυτενέργειας Αρχή της εμπέδωσης Αρχή της εγγύτητας στη ζωή Αρχή της ολικότητας Αρχή δημιουργικότητας

Παιδοκεντρική αρχή σεβασμός της ιδιαιτερότητας του παιδιού, αναγνώριση και διαφύλαξη των δικαιωμάτων του, η αποδοχή πως το παιδί δεν είναι μία μικρογραφία του ενήλικου, αλλά μία ιδιαίτερη αυτόνομη ύπαρξη που εξελίσσεται συνεχώς, το δικαίωμά του να είναι παιδί πριν γίνει ενήλικος, μεταρρυθμιστική παιδαγωγική κίνηση (Montessori, Dewey, Decroly, Steiner, Neil, κα. ) τα προγράμματα και οι μέθοδοι προσαρμόζονται στο παιδί λαμβάνεται σοβαρά υπόψη κάθε ιδιαίτερο στοιχείο της ατομικότητάς εσωτερική πειθαρχία

Αρχή της εποπτείας Η επαφή των αισθήσεων του μαθητή με το αντικείμενο της μάθησης αποτελεί μία απαραίτητη, αλλά όχι επαρκή προϋπόθεση για ουσιαστική εποπτεία Πείραμα του Dewey Όσο περισσότερες αισθήσεις συμμετέχουν στο σχηματισμό εποπτειών, τόσο καλύτερα κατανοούν οι μαθητές το αντικείμενο μάθησης Κατ’ αίσθηση και νοητές εποπτείες

Αρχή αυτενέργειας η συνειδητή και αυτόβουλη δραστηριοποίηση του μαθητή αυθόρμητη και καθοδηγούμενη

Αρχή της εμπέδωσης συνειδητή καλλιέργεια της ικανότητας του μαθητή για βαθιά κατανόηση των σχέσεων μεταξύ των στοιχείων της νέας και της παλιάς γνώσης επιτυγχάνεται με την άσκηση και τις συχνές επαναλήψεις Ελληνικό σχολείο

Αρχή της εγγύτητας στη ζωή Πως ορίζεται η «ζωή»; υλικές και επαγγελματικές ανάγκες οι διαφορετικές αξίες ευθύνη στον εκπαιδευτικό

Αρχή της ολικότητας Προσφορά κάθε μορφωτικού αγαθού στη βάση ενός ενιαίου συνόλου που έχει αρχή και τέλος και παρουσιάζει εσωτερική διάρθρωση Ένταξη περιεχομένου σε ένα ενιαίο νοηματικό πλαίσιο Σύνδεση με προηγούμενες γνώσεις

Αρχή δημιουργικότητας Τι είναι η δημιουργικότητα και πως μπορούμε να γίνουμε πιο δημιουργικοί; Η στάση του εκπαιδευτικού Ο στόχος της δημιουργικής σκέψης στο σχολείο Προϋποθέσεις

Βιβλιογραφία Comenius, J.A. (1912) Didactica Magna. Αθήνα. Masialas, B.G., & Zevin, J. (1976) Δημιουργική εργασία στο σχολείο. Αθήνα. Γεωργούλης, Κ. (1974) Γενική Διδακτική. Αθήνα. Γιαννούλης, Ν. (1980) Εισαγωγή στη Γενική Διδακτική. Αθήνα. Καψάλης, Α. (1981) Παιδαγωγική Ψυχολογία. Θεσσαλονίκη. Μάνος, Κ. (1989) Γενική Διδακτική με στοιχεία Γενικής Παιδαγωγικής. Αθήνα. Μπάρκας, Ν. (1962) Διδακτική των μαθηματικών και φυσικών μαθημάτων. Αθήνα. Παπάς, Α. (1988) Σύγχρονη θεωρία και πράξη της παιδείας. Αθήνα.

Άσκηση Ορίστε τις έννοιες μάθηση, εκπαίδευση, εκπαιδευτικό σύστημα. Από την εμπειρία σας με το εκπαιδευτικό σύστημα, γράψτε 5 θετικά και 5 αρνητικά στοιχεία που συναντήσατε στην μαθητική και φοιτητική σας πορεία. Περιγράψτε τα στοιχεία της διδακτικής προσέγγισης του αγαπημένου σας δασκάλου ή καθηγητή. Περιγράψτε τους βασικούς άξονες σχεδίασης ενός κοινωνικού δικτύου μάθησης, που να ενσωματώνει τις κυριότερες διδακτικές αρχές. Τι εργαλεία θα πρέπει να έχει ένα τέτοιο σύστημα και τι λειτουργίες να υποστηρίζει;