Ειδική Αγωγή – Γενική Αγωγή Αποτελεσματικότερη συνεργασία ΚΕ. Δ. Δ. Υ Ειδική Αγωγή – Γενική Αγωγή Αποτελεσματικότερη συνεργασία ΚΕ.Δ.Δ.Υ.-ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Θέμα: το «Υ» του ΚΕ.Δ.Δ.Υ Το θέμα που μας απασχόλησε τη φετινή χρονιά ήταν η συνεργασία μας με τα σχολεία όλων των βαθμίδων με στόχο τη βελτίωση της υποστήριξης που τα ΚΕΔΔΥ παρέχουν στα σχολεία. Η Υποστήριξη των ΚΕΔΔΥ αποτελεί τη συνέχεια του κεντρικού άξονα της λειτουργίας μας (Διάγνωση- Διαφοροδιάγνωση). Είναι η διαδικασία με την οποία επιδιώκεται να διαχυθούν μέσα στο σχολείο και να μετατραπούν σε εκπαιδευτική πράξη τα αποτελέσματα της διαγνωστικής διαδικασίας.

Η ΑΦΕΤΗΡΙΑ Αφετηρία αποτέλεσε τα γεγονός ότι από τη μέχρι πρότινος εμπειρία μας είχαμε καταλήξει σε κάποιες παρατηρήσεις σε σχέση με τον τρόπο σύνδεσής μας με τα σχολεία, με τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών, π.χ. ευκολία παραπομπής στα ΚΕΔΔΥ, άγνοια των γνωματεύσεων και των ΕΠΕ, σύγχυση σε σχέση με τη φοίτηση των παιδιών, σύγχυση των όρων επίδοση και ειδική εκπαιδευτική ανάγκη κ.τ.λ.

Γι’ αυτό το λόγο… Καλέσαμε τους εκπαιδευτικούς ανά βαθμίδα. Πραγματοποιήσαμε 3 συναντήσεις. Για την προσχολική, για το Δημοτικό Σχολείο και για το Γυμνάσιο- Λύκειο. Αρχικά παρουσιάσαμε κάποια βασικά πληροφοριακά στοιχεία όπως: Τη φιλοσοφία της ένταξης Το θεσμικό πλαίσιο Την υποχρεωτικότητα της ειδικής αγωγής Την κατηγοριοποίηση των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών Διευκρίνιση για το ποιοι μαθητές δεν υπάγονται στην κατηγορία της αναπηρίας και των ειδικών εκπ/κών αναγκών

Ενημερώσαμε για… Τη φοίτηση των παιδιών με ΕΕΑ (γενική τάξη, τμήματα Ένταξης, Παράλληλη Στήριξη, Αυτοτελείς μονάδες ΣΜΕΑΕ) Υπογραμμίσαμε τη συνευθύνη εκπ/κών Γενικής και Ειδικής Αγωγής ως προς την εκπ/ση των παιδιών με ΕΕΑ και Αναπηρίες Μιλήσαμε για τον τρόπο παραπομπής στα ΚΕΔΔΥ σύμφωνα με το ενημερωτικό σημείωμα του Συμβούλου ΕΑΕ Ενημερώσαμε για τη διαδικασία της διαγνωστικής διαδικασίας στην υπηρεσία μας.

Καταγραφή παρατηρήσεων Καταγράψαμε αρκετές παρατηρήσεις και λίγες προτάσεις!!! Οι παρατηρήσεις δεν αφορούσαν μόνο τη σχέση των ΚΕΔΔΥ και του σχολείου, αλλά επεκτείνονταν σε όλο το πεδίο που αφορά τη σχέση ειδικής και γενικής αγωγής. Για λόγους λειτουργικούς κατηγοριοποιήσαμε κατά κάποιο τρόπο τις παρατηρήσεις σε δυο αδρές ομάδες. Η πρώτη αφορά τη διαδικασία διάγνωσης στα ΚΕΔΔΥ. Έτσι λοιπόν : Η διαδικασία παραπομπής όπως προτείνεται σύμφωνα με το Νόμο και εισηγείται από τον σύμβουλο ειδικής αγωγής, θεωρείται αρκετά χρονοβόρα. Εκφράστηκε προβληματισμός για την αρχική αξιολόγηση που χρειάζεται να κάνουν οι ίδιοι στους/στις μαθητές/τριές τους, για το τι είναι το βραχύχρονο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Εκφράστηκε προβληματισμός σε σχέση με την άρνηση των γονέων να έρθουν στην υπηρεσία ή να φοιτήσει το παιδί τους στο ΤΕ

Καταγραφή παρατηρήσεων Επισημάνθηκε ο μακρύς χρόνος αναμονής στα ΚΕΔΔΥ Καταγράφηκε ως αρνητικό το γεγονός ότι η αξιολόγηση των μαθητών εκτός του φυσικού χώρου του σχολείου υποτιμά το σκέλος της παρατήρησης στο σύνηθες πεδίο. Σε σχολεία που λειτουργούν σε περιβάλλοντα με ιδιαίτερες κοινωνικο-οικονομικές- πολιτισμικές συνθήκες, οι γονείς δεν είναι εύκολο να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της διαγνωστικής διαδικασίας, ή να μην είναι συνεπείς στις επισκέψεις τους στην υπηρεσία μας με αποτέλεσμα δυσκολίες στην ανίχνευση και διάγνωση των παιδιών με αναπηρίες και ειδικές εκπ/κες ανάγκες.

Προτάσεις Θέσπιση ενημερωτικών συναντήσεων του ΚΕΔΔΥ στα σχολεία στην αρχή της χρονιάς Διασφάλιση ικανού χρόνου και συμμετοχή για τις αποδόσεις στα σχολεία Η αξιολόγηση των μαθητών να γίνεται στο φυσικό χώρο του σχολείου. Επιμόρφωση πάνω στο θέμα της συνεκπαίδευσης και της διαφοροποιημένης διδασκαλίας

Καταγραφή παρατηρήσεων-απόψεων που αφορούν τη σχέση της Ειδικής Αγωγής και Γενικής Αγωγής Στα τμήματα ένταξης φοιτά μεγάλος αριθμός μαθητών και με αυξημένες ανάγκες (σχόλιο κυρίως από την προσχολική) Σε σχολεία που δεν έχουμε Τ.Ε. και προτείνουμε ΕΠΕ ή κάποια παρέμβαση όπως εξατομικευμένη υποστήριξη εκφράστηκαν προβληματισμοί για το πώς θα εντάξουν το ΕΠΕ στην καθημερινή ροή του ωρολογίου προγράμματος . Θεωρούν ότι η φοίτηση σε ειδικό σχολείο και όχι στο Τ.Ε. του γενικού σχολείου θα πρέπει να έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα για κάποιες περιπτώσεις Καταγράφηκε μεγάλη σύγχυση για το ρόλο της παράλληλης

Καταγραφή παρατηρήσεων-απόψεων που αφορούν τη σχέση της Ειδικής Αγωγής και Γενικής Αγωγής Άγνοια για το τρόπο λειτουργίας Τ.Ε. (στη Δευτεροβάθμια είναι καινούριος θεσμός, σε κάποια σχολεία ιδρύθηκαν μόλις φέτος Τ.Ε. ) Αγνοούσαν την τροπολογία για τη δυνατότητα των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. να υποστηρίζουν τους μαθητές μέσα στην τάξη Εκφράστηκε η ανάγκη από τους εκπ/κούς στην επιμόρφωση και δηλώθηκε άγνοια σε πολλά από τα θέματα που θίχτηκαν . Άγχος εκπ/κών και Δ/ντών σε σχέση με τις ευθύνες που μπορεί να έχουν σε περιπτώσεις παιδιών με συμπεριφορά τέτοια που βάζει σε κίνδυνο τόσο τον εαυτό τους όσο και τα υπόλοιπα παιδιά Θέματα βαθμολογίας και εξέτασης παιδιών που δίνουν γραπτά (νοητική, γενικές) και πώς αντιμετωπίζεται το θέμα από τους συμμαθητές τους (παράπονα)

Συμπεράσματα από τη διαδικασία Επιμονή στον άμεσο και πιο απλουστευμένο τρόπο παραπομπής στο ΚΕΔΔΥ. Οι εκπαιδευτικοί εύκολα παραπέμπουν μαθητές στα ΚΕΔΔΥ, χωρίς προηγουμένως να έχουν επιχειρήσει να κάνουν βήματα για την παιδαγωγική αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν ανιχνεύσει, ενώ συχνά προκαταλαμβάνουν τους γονείς μιλώντας για συγκεκριμένες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (κυρίως στη Δευτεροβάθμια και σε σχέση με τον τρόπο εξέτασης των μαθητών/-τριών). Συχνή σύγχυση ανάμεσα στη χαμηλή επίδοση, στα προβλήματα συμπεριφοράς και στις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Διαχωρισμός αρμοδιοτήτων των εκπ/κών. Συνήθως τα (Αμ Α) & (ΑμΕΕΑ ) στα γενικά σχολεία θεωρούνται δικαιοδοσία των εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής. Δεν υπάρχει σταθερή συνεργασία των εκπαιδευτικών γενικής αγωγής με τους ειδικούς παιδαγωγούς των ΤΕ και της ΠΣ . Συχνά διαπιστώνουμε πως οι εκ/κοί δεν ενημερώνονται για τους/τις μαθητές /-τριές τους με (Αμ Α) & (ΑμΕΕΑ ). Αρκετές φορές δεν έχουν διαβάσει καν την γνωμάτευση του ΚΕΔΔΥ ούτε έχουν λάβει υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές των ΕΠΕ Υπάρχει μεγάλη πίεση για παράλληλη στήριξη

Συμπεράσματα από τη διαδικασία Δε γνωρίζουν και δεν είναι ευαισθητοποιημένοι σε θέματα παιδιών με ΕΕΑ (η συνεργασία προσκρούει στις παγιωμένες αντιλήψεις των εκπαιδευτικών ότι μόνο ο ειδικός μπορεί να βοηθήσει, ότι εκείνοι εξυπηρετούν μόνο τις γνωστικές και εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών τους χωρίς να αντιλαμβάνονται την παιδαγωγική διάσταση του ρόλου τους, κυρίως στη Δευτεροβάθμια Δεν υπάρχει καθιερωμένο πλαίσιο συνεργασίας (δυσκολία εύρεσης χρόνου, χώρου, προσώπων) Εκφράστηκε η ανάγκη από τους εκπ/κούς για επιμόρφωση. Η έννοια της διαφοροποίησης της διδασκαλίας δεν είναι γνωστή, συγχέεται με την απλούστευση της διδασκαλίας.

Συμπεράσματα από τη διαδικασία Υπάρχουν κατηγορίες EΕΑ (γενικές μαθησιακές, νοητική ανωριμότητα κ.α.) για τις οποίες δεν κατοχυρώνεται από το νόμο κάποια διαφοροποίηση στον τρόπο αξιολόγησης. Ωστόσο, στις γνωματεύσεις μας προτείνονται εναλλακτικοί τρόποι αξιολόγησης ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών. Παρόλα ταύτα θα πρέπει να σημειωθεί η έλλειψη του Νόμου ως προς την πρόβλεψη εναλλακτικών τρόπων αξιολόγησης για παιδιά με ΕΕΑ εκτός των ειδικών μαθησιακών και του αυτισμού. Παρατηρήθηκε ότι στα απευθυνόμενα προς εμάς αιτήματα υπήρχε πιθανή αλληλοεπικάλυψη με το ρόλο άλλων θεσμών και φορέων π.χ. η ανάγκη μιας δειγματικής διδασκαλίας με θέμα τη διαφοροποιημένη διδασκαλία που αφορά και τους Συμβούλους, η ανάγκη για συμβουλευτική υποστήριξη σε προβλήματα ψυχοσυναισθηματικής φύσης φορείς όπως τα κέντρα ψυχικής υγείας

Μια πρώτη απάντηση … Μοντέλο διευρυμένης συνεργασίας με τα ΣΔΕΥ. Συχνά στα αιτήματα σχολείων και γονέων προηγείται η εκτίμηση και μια πρώτη αξιολόγηση από τα ΣΔΕΥ επιτόπου στα σχολεία. Βιωματικό Εργαστήριο εφαρμογής ΕΠΕ στο ωρολόγιο πρόγραμμα γενικού νηπιαγωγείου με τη συνεργασία της Συμβούλου προσχολικής αγωγής και της εκπαιδευτικού προσχολικής του ΚΕΔΔΥ Διοργάνωση Παρουσίασης με ευθύνη των ψυχολόγων του ΚΕΔΔΥ με θέμα τη διαχείριση προβληματικών συμπεριφορών στα σχολεία, θεωρία και πράξη! Και έπεται συνέχεια…