ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΤΗΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ (ΕΠΠΑΙΚ) ΜΑΘΗΜΑ: Εκπαιδευτική Τεχνολογία-Πολυμέσα (Ε) YΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Α. ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΧΗΜΕΙΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΠΕ Γεωργία Βαρδάκα - Αλέξανδρος Τσιτούρας
Σενάριο Χημείας Τα οξέα» Τίτλος διδακτικού σεναρίου: «Τα οξέα» Χημεία Γνωστικό αντικείμενο: Χημεία Γ΄ Γυμνασίου Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου Γενική ενότητα: Κεφάλαιο 1 ο «Τα Οξέα» (σχολικό βιβλίο σελ ) Τα οξέα Υποενότητα: Τα οξέα 2.5 διδακτικές ώρες Προβλεπόμενος χρόνος: 2.5 διδακτικές ώρες
Σενάριο Χημείας Γενικοί Διδακτικοί Στόχοι παρουσία / χρησιμότητα οξέων βιολογική, τεχνολογική και βιομηχανική χρήση οξέων μακροέννοια της ομοιότητας → ομαδοποίηση επιπτώσεις [C] ↑ περιβάλλον – διατάραξη οικοσυστημάτων → περιβαλλοντική συνείδηση μακροέννοια μεταβολής μέσω χημικής αντίδρασης κωδικοποίηση (χημικοί τύποι – αντιδράσεις – ονοματολογία) → επικοινωνία επιστημόνων, πολιτών παγκόσμια
Σενάριο Χημείας Ειδικοί Διδακτικοί Στόχοι Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο Οι μαθητές πρέπει να διαπιστώνουν όξινο χαρακτήρα ουσιών που περιέχονται σε προϊόντα του άμεσου περιβάλλοντός τους να ορίζουν «οξέα κατά Arrhenius» να γράφουν Μ.Τ. ορισμένων οξέων, όταν δίνονται ονόματά τους να ονομάζουν ορισμένα οξέα, όταν δίνονται οι Μ.Τ. να γράφουν χημικές εξισώσεις σχηματισμού ιόντων κατά τη διάλυση ορισμένων οξέων σε Η 2 Ο να μετρούν το pH ενός διαλύματος με pH-μετρικό χαρτί
Σενάριο Χημείας Ειδικοί Διδακτικοί Στόχοι Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο Ταυτόχρονα πρέπει να αποσαφηνιστούν κάποιες συχνές παρανοήσεις των μαθητών ως προς τα ακόλουθα: Όλες οι ενώσεις που περιέχουν υδρογόνο στο μόριο τους είναι οξέα Οι ιδιότητες των οξέων είναι χαρακτηριστικές των μορίων τους Το pH παίρνει μόνο ακέραιες τιμές
Σενάριο Χημείας Ειδικοί Διδακτικοί Στόχοι B. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία Επιδιώκεται οι μαθητές: να αναπτύξουν ικανότητες ανάλυσης και σύνθεσης να αναπτύξουν ικανότητες αναζήτησης υλικού και βιβλιογραφίας στο διαδίκτυο να ανακαλύψουν τις κοινές ιδιότητες των οξέων να μάθουν να εργάζονται ομαδικά να αναπτύξουν ικανότητες συζήτησης και επικοινωνίας να αναπτύξουν ικανότητες αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης
Σενάριο Χημείας Ειδικοί Διδακτικοί Στόχοι Γ. Ως προς τη χρήση νέων τεχνολογιών (1/2) Επιδιώκεται οι μαθητές: να καλλιεργήσουν δεξιότητες χρήσης του internet explorer να καλλιεργήσουν δεξιότητες κριτικής αναζήτησης επιλογής & διαχείρισης πληροφοριών με χρήση λογισμικού αναζήτησης πληροφοριών (πχ google) να καλλιεργήσουν δεξιότητες χρήσης του λογισμικού επεξεργαστή κειμένου (word) και λογισμικού παρουσίασης (PowerPoint)
Σενάριο Χημείας Ειδικοί Διδακτικοί Στόχοι Γ. Ως προς τη χρήση νέων τεχνολογιών (2/2) Επιδιώκεται οι μαθητές: να χρησιμοποιήσουν υπερσυνδέσμους (links) που θα τους δοθούν ως χαρακτηριστικά παραδείγματα να λύσουν φύλλα αξιολόγησης που θα τους δοθούν και θα έχουν δημιουργηθεί με free QuizMaker της iSpring
Σενάριο Χημείας Μέσα Διδασκαλίας - Υλικά Internet Explorer – PowerPoint – Μs Word – free QuizMaker Προετοιμασία Εισήγηση με χρήση PowerPoint της ενότητας των οξέων (ιδιότητες - ορισμός κατά Arrhenius - ονοματολογία οξέων - μέτρηση pH) Να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο να αποσαφηνιστούν οι συχνές παρανοήσεις των μαθητών όπως αυτές ορίστηκαν προηγουμένως Προϋποθέσεις Εξοικείωση του διδάσκοντος και των μαθητών με ΤΠΕ Προηγούμενη εμπειρία μαθητών σε συνεργατική δραστηριότητα
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Το σενάριο διακρίνεται σε 3 Φάσεις Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες 2 ή 3 ατόμων Σε όλη τη διάρκεια της εργασίας τα βιβλία και οι σημειώσεις τους επιτρέπονται
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Α’ φάση (1/3) Δραστηριότητα 1: Απόδοση μίας κοινής γεύσης στα διαλύματα οξέων που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή και παράθεση παραδειγμάτων Δραστηριότητα 2: Αναζήτηση πληροφοριών για την αξιοποίηση των δεικτών για τον χαρακτηρισμό όξινων διαλυμάτων. Καταγραφή των δημοφιλέστερων δεικτών καθώς και τις αλλαγές που παρατηρούνται στο χρώμα των διαλυμάτων Δραστηριότητα 3: Καταγραφή των ιδιοτήτων των οξέων (όξινος χαρακτήρας) σε κείμενο word για χρήση στην μετέπειτα εργασία (Φάση Β) -1 διδακτική ώρα-
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Α’ φάση (2/3) Δραστηριότητα 4: Αναζήτηση με τη βοήθεια του google των κυριότερων οξέων και τους χημικούς τους τύπους και καταγραφή αυτών σε έγγραφο word για την Β’ Φάση Δραστηριότητα 5: Αναζήτηση στο διαδίκτυο και στη βιβλιογραφία για την εύρεση των κοινών ιόντων στα διαλύματα οξέων και πως επηρεάζουν τον όξινο χαρακτήρα Δραστηριότητα 6: Αναζήτηση πληροφοριών ως προς την μέτρηση του pH και σύνδεση της κλίμακα αυτής με τον όξινο χαρακτήρα Δραστηριότητα 7: Ανακεφαλαίωση των γνώσεων για τα οξέα σε ένα πίνακα στο word
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Α’ φάση (3/3) Σκοπός της παρούσας φάσης είναι οι μαθητές: Να καταφέρουν να αναζητήσουν και να εφαρμόσουν τις γνώσεις που διδάχθηκαν κατά την εισήγηση που προηγήθηκε Να ανταλλάξουν ελεύθερα στο πλαίσιο της ομάδας απόψεις και ιδέες Καθ’ όλη τη διάρκεια ο εκπαιδευτικός παραμένει κοντά στους μαθητές για οποιαδήποτε απορία ή συμβουλή είτε εννοιολογικού περιεχομένου, είτε σχετικά με το λογισμικό αναζήτησης, και παρεμβαίνει μόνο όταν ο ίδιος το θεωρήσει σκόπιμο
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Β’ φάση (1/3) Δραστηριότητα 1: Αναζήτηση στο διαδίκτυο videos που θα δείχνουν μέσω πειραμάτων τις βασικές ιδιότητες των οξέων. Ενδεικτικά αναφέρονται: Επίδραση οξέος σε μέταλλο και παραγωγή υδρογόνου: Αντίδραση οξέων με ανθρακικά άλατα: -1 διδακτική ώρα-
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Β’ φάση (2/3) Δραστηριότητα 2: Αναζήτηση πληροφοριών- φωτογραφικό υλικό- video σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που επιφέρει η χρήση οξέων στην καθημερινή ζωή και περιορισμός αυτών Επιπτώσεις όξινης βροχής σε μαρμάρινα αγάλματα-μνημεία (γυψοποίηση μαρμάρων), στην υγεία ανθρώπου (δερματολογικά, αναπνευστικά κ.α. προβλήματα), μέταλλα & δομικά υλικά (διάβρωση), λίμνες & υδροβιότοποι (αλλαγή του pH-νέκρωση), δάση & έδαφος (οξίνιση του εδάφους και καταστροφή της χλωρίδας-πανίδας), ορατότητα (οι ρύποι της όξινης βροχής μειώνουν την ορατότητα στην ατμόσφαιρα, ιδίως το καλοκαίρι) Σύνταξη portfolio και παράδοση PowerPoint στο οποίο θα παρουσιάζουν τα βασικά σημεία που συνέλεξαν
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Β’ φάση (3/3) Δραστηριότητα 3: Ανταλλαγή των βασικών πληροφοριών μεταξύ των ομάδων. Στη φάση αυτή οι μαθητές ενεργούν με την ιδιότητα του κριτή μέσα από την οποία πρέπει: να κρίνουν την ορθότητα και την πληρότητα πληροφοριών να συλλογιστούν τις διαφορές με τις δικές τους πληροφορίες να κατανοήσουν το διαφορετικό τρόπο σκέψης στην αναζήτηση πληροφοριών καθώς και τα διαφορετικά αξιακά κριτήρια που έθεσε κάθε ομάδα να σημειώσουν παρατηρήσεις και απορίες τους σε ένα φυλλάδιο το οποίο θα συλλέξει & θα αξιολογήσει ακολούθως ο εκπαιδευτικός √ Ο ρόλος του εκπαιδευτικού παραμένει ίδιος όπως και στην προηγούμενη φάση Α’
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Γ’ φάση Δίνεται στους μαθητές φύλλο αξιολόγησης με ερωτήσεις κλειστού τύπου που έχουν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας το λογισμικό free QuizMaker με σκοπό την αξιολόγηση των αποκτηθέντων γνώσεών τους από την ενότητα των οξέων (ή εάν υπάρχει η δυνατότητα χρήσης Η/Υ από τους μαθητές στην αίθουσα, να απαντήσουν στα ερωτήματα μέσω χρήσης Η/Υ) Καθ’ όλη τη διάρκεια ο εκπαιδευτικός παραμένει κοντά στους μαθητές για να παρέχει οποιαδήποτε διευκρίνιση σχετικά με τις ερωτήσεις -0.5 διδακτική ώρα-
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Γ’ φάση
Σενάριο Χημείας Σύντομη Περιγραφή του Σεναρίου Γ’ φάση
Σενάριο Χημείας Αξιολόγηση Οι μαθητές αξιολογούνται σύμφωνα με: τη συμμετοχική τους δραστηριότητα τη συμβολή τους στην ολοκλήρωση των εργασιών το τελικό portfolio που παρέδωσαν τη βαθμολογία που θα λάβουν στο φύλλο αξιολόγησης Φάσης Γ’
Σενάριο Χημείας Δυνατότητα τροποποίησης / επέκτασης του Σεναρίου Ο συγκεκριμένος διδακτικός σχεδιασμός μπορεί να αξιοποιηθεί από τον εκπαιδευτικό και στις ενότητες των βάσεων και των αλάτων Επίσης, οι τελικές εργασίες των ομάδων μπορούν: να παρουσιαστούν στην τάξη σε μορφή PowerPoint από τους ίδιους τους μαθητές να αναρτηθούν στον ιστότοπο του σχολείου δείγμα των εργασιών των μαθητών να αναρτηθεί σε ιστότοπους με περιεχόμενο χημείας
Σενάριο Χημείας Βιβλιογραφικές Αναφορές Θεοδωρόπουλος, Π., Παπαθεοφάνους, Π., Σιδέρη, Φ. (2013). Χημεία Γ’ Γυμνασίου, Βιβλίο Μαθητή. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ-ΟΕΔΒ. Θεοδωρόπουλος, Π., Παπαθεοφάνους, Π., Σιδέρη, Φ. (2013). Χημεία Γ’ Γυμνασίου, Βιβλίο Καθηγητή. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ-ΟΕΔΒ. Ματσαγγούρας, Η. (1999). Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας, Τόμος Ά, Θεωρία της διδασκαλίας. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg. Πετροπούλου, Ο., Κασιμάτη, Κ., Ρετάλης, Σ. (2015). Σύγχρονες Μορφές Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης με Αξιοποίηση Εκπαιδευτικών Τεχνολογιών. Αθήνα: Εκδόσεις Καλλίπος.
Ευχαριστούμε για την Προσοχή σας !