ΕΝΝΟΙΑ-ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Ορισμός 1: Λογιστική καλείται εκείνος ο κλάδος της Οικονομικής επιστήμης ο οποίος παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για την αποτελεσματική λειτουργία και την εκτίμηση της αποδοτικότητας της επιχείρησης. Αποτελεί ένα εργαλείο στην διαδικασία λήψης ορθολογικών αποφάσεων. Ορισμός 2: Ως λογιστική καλούμαι την διαδικασία συγκέντρωσης ποσοτικών πληροφοριών, ανάλυσής των, κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων και παρουσίασής τους στην διοίκηση της εταιρίας για την λήψη αποφάσεων.  Γενικά η λογιστική δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ της οικονομικής δραστηριότητας της επιχείρησης και η εξακρίβωση του κατά πόσο αποδοτική είναι αυτή η δραστηριότητα.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Καταγραφή-Καταχώρηση οικονομικών συναλλαγών Συστηματική κατάταξη-καταχώρηση δεδομένων Συνοπτική ανακεφαλαίωση των οικονομικών στοιχείων Διοχέτευση των στοιχείων στα ενδιαφερόμενα μέρη Ανάλυση-ερμηνεία των δεδομένων Πρόβλεψη μελλοντικών στοιχείων με βάση τα υπάρχοντα Λήψη αποφάσεων

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Ο προσδιορισμός της περιουσιακής κατάστασης της επιχείρησης Η παρακολούθηση των μεταβολών της περιουσιακής κατάστασης και του κεφαλαίου της επιχείρησης Ο προσδιορισμός των οικονομικών αποτελεσμάτων από την δράση της εταιρίας Ο έλεγχος της διαχειριστικής και διοικητικής ευθύνης Προγραμματισμός και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός των οικονομικών δραστηριοτήτων Άσκηση εσωτερικού ελέγχου για την βελτίωση της διοικήσεως Παροχή πληροφοριών για την λήψη αποφάσεων

ΠΟΙΟΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Ιδιοκτήτες της επιχείρησης (μέτοχοι) Προμηθευτές-πιστωτές Επενδυτές-Χρηματοδότες Κρατικές υπηρεσίες (ΔΟΥ, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, Χρηματιστήριο, Υπουργείο Εμπορίου κλπ.) Τράπεζες Το προσωπικό της επιχείρησης Επενδυτικό κοινό και πελάτες της επιχείρησης Λοιπές ομάδες (Επιμελητήρια, Οικονομικός τύπος, ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια κλπ.)

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Ενότητα λογισμού Η αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας της επιχειρήσεως Η χρηματική αρχή Η αρχή της αυτοτέλειας των χρήσεων Η αρχή της πραγματοποίησης των εσόδων και του συσχετισμού τους με τα έξοδα Η αρχή της αντικειμενικότητας και του επαληθεύσιμου των λογιστικών καταχωρήσεων Η αρχή της συνέπειας των λογιστικών μεθόδων Η αρχή της αποκαλύψεως ή ανακοινώσεως Η αρχή της συντηρητικότητας

Περιορισμοί λογιστικής Το κράτος για να προασπίσει τα συμφέροντα των επενδυτών αλλά και για να εξασφαλίσει την σωστή λειτουργία των χρηματαγορών θεσπίζει κάποιους περιορισμούς: Α) Καθιέρωση υποχρεωτικών κανόνων για την λογιστική απεικόνιση των οικονομικών των επιχειρήσεων (λογιστικά πρότυπα) Β) Καθιέρωση Οικονομικού ελέγχου

Τι είναι το «λογιστικό πρότυπο» Πρότυπο = διατύπωση μιας κοινής παραδοχής. Προσδιορίζουμε τι δεχόμαστε ότι σημαίνει ένας όρος ή ποιες προδιαγραφές ακολουθούνται για τον προσδιορισμό του. Όπου εφαρμόζεται το πρότυπο η έννοια και οι ιδιότητες είναι οι γνωστές που έχουμε καθορίσει.

Τι είναι το «λογιστικό πρότυπο» Η λογιστική αποτελεί σύστημα προτύπων. Τα πρότυπα δεν προσδιορίζουν αυστηρά το περιεχόμενο των λογιστικών όρων → τα όρια είναι ελαστικά → περιθώρια για αυθαιρεσία. Ανάγκη ακριβή προσδιορισμού των προτύπων.

Επίπεδα προσδιορισμού Λογιστικό σχέδιο στα πλαίσια κάθε επιχείρησης → κάθε εταιρεία έχει ελευθερία καθορισμού προτύπων αναλόγως των αναγκών της → ασάφειες, ελλιπής πληροφόρηση. Καθιέρωση εθνικών λογιστικών σχεδίων → παροχή αξιόπιστων στοιχείων σε κρατικό επίπεδο, όμως δυσκαμψία, υπερβολικοί περιορισμοί και δεσμεύσεις.

Θεσμοθέτηση λογιστικών προτύπων στην Ελλάδα Τρία βασικά νομοθετήματα: Α) Από το εμπορικό δίκαιο ο νόμος 2190/1920 περί Ανωνύμων Εταιρειών. Β) Από το φορολογικό δίκαιο το Π.Δ. 186/1992 «Κώδικας βιβλίων και στοιχείων». Γ) Από το λογιστικό δίκαιο το Π.Δ. 1123/1980 «περί ορισμού του περιεχομένου και του χρόνου ενάρξεως του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου». Δ) Νόμος 2992/2002 περί «διεθνών λογιστικών προτύπων»

Διεθνοποίηση οικονομιών Σήμερα υπάρχει ανάγκη καθιέρωσης διεθνών κανόνων παραδοχής των οικονομικών μεγεθών των εταιρειών. Την ανάγκη αυτή ακολούθησε και η χώρα μας: Αρχικά με την ψήφιση του ΕΓΛΣ ως αποτέλεσμα της 4ης και 7ης οδηγίας της ΕΟΚ. Ακολούθως με την υιοθέτηση των ΔΛΠ.

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Οι κυριότερες λογιστικές καταστάσεις που καταρτίζονται για την καταγραφή και συγκέντρωση των οικονομικών στοιχείων που πηγάζουν από τις δραστηριότητες της επιχείρησης είναι οι εξής: Το Ημερολόγιο (Βιβλίο αρχικών καταχωρήσεων) Το Καθολικό Το Προσωρινό Ισοζύγιο

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Ημερολόγιο καλούμαι το λογιστικό βιβλίο της επιχείρησης στο οποίο καταχωρείται κάθε πράξη-οικονομική συναλλαγή κατά ορισμένη σειρά και τάξη, χρονολογικά δηλαδή: Σε αυτό γίνεται για πρώτη φορά η διγραφική* καταχώρηση κάθε συναλλαγής, βάση των τιμολογίων και παραστατικών. Με το ημερολόγιο μειώνεται ο κίνδυνος λάθους διότι είναι πιο εύκολο να ελέγχουμε τα αθροίσματα των καταχωρήσεων Το ημερολόγιο είναι υποχρεωτικό από τον εμπορικό νόμο (άρθρο 9) και τον ΚΒΣ. Με το ημερολόγιο μπορούμε να έχουμε μια ιστορική απεικόνιση των οικονομικών πράξεων της επιχείρησης και να κατανοούμαι καλύτερα την φύση των συναλλαγών αφού υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες κάθε πράξης Η καταχωρήσεις στο ημερολόγιο καλούνται ημερολογιακές εγγραφές

*Διγραφική μέθοδος είναι η καταγραφή των μεταβολών των στοιχείων της περιουσίας μιας επιχείρησης σε δύο τουλάχιστόν ή περισσότερους λογαριασμούς από τους οποίους ένας ή περισσότεροι χρεώνονται και ένας ή περισσότεροι πιστώνονται. Το άθροισμα των ποσών των χρεώσεων είναι ίσο με αυτό των ποσών των πιστώσεων

Απαραίτητα στοιχεία κάθε ημερολογιακής εγγραφής Χρονολογία καταχώρησης Οι χρεούμενοι λογαριασμοί (αριστερά) και οι πιστούμενοι (δεξιά) λίγο κάτω των χρεούμενων για καλύτερη διάκριση Απέναντι από τους λογαριασμούς στις στήλες χρέωσης και πίστωσης τα ποσά με τα οποία χρεώνεται ή πιστώνεται κάθε λογαριασμός

Παράδειγμα μορφής ημερολογίου Α/ΑΑιτιολογίαΧρέωσηΠίστωση 1)-Ημερομηνία- Χρεούμενος Λογ/σμός Πιστούμενος Λογ/σμός ΧΧΧΧΧ

Οι ημερολογιακές εγγραφές διακρίνονται Σε απλές, όταν έχουμε ένα λογαριασμό προς χρέωση και ένα προς πίστωση Σύνθετες, όταν είναι ένας λογαριασμός προς χρέωση και δύο προς πίστωση ή το αντίθετο Πολυσύνθετες όταν είναι πάνω από τρεις λογαριασμοί σε κάθε εγγραφή

Παράδειγμα 2 1/1: Ο Γεωργίου ίδρυσε μια εμπορική επιχείρηση και κατέθεσε σε μετρητά 2/1: Αγόρασε έπιπλα αξίας και πλήρωσε το μισό ποσό με μετρητά και για το υπόλοιπο υπέγραψε γραμμάτια 3/1: Πλήρωσε τα ενοίκια όλου του χρόνου αντί με μετρητά 4/1: Αγόρασε εμπορεύματα αξίας με πίστωση από τον Δ. 5/1: Πούλησε εμπορεύματα στον Ε. αξίας αντί , το 50% το εισέπραξε σε μετρητά και για το υπόλοιπο αποδέχθηκε γραμμάτιο 10/1: Ο Ε. εξοφλεί το χρέος του 15/1: Εξοφλείται το μισό της οφειλής μας στο Δ. με γραμμάτιο

Παράδειγμα 3 1/1: Ένας ιδιώτης ιδρύει μια επιχείρηση και προσφέρει μετρητά 5000, πελάτες 1300, διάφορα υλικά 1600 και εξοπλισμό αξίας /1: Πλήρωσε τα ενοίκια τριών μηνών προς /1: Αγόρασε Η/Υ αξίας 2000 με πίστωση 6/1: Εισέπραξε από πελάτη 1150 έναντι λογαριασμού του 7/1: Πλήρωσε για διαφήμιση σε τοπική εφημερίδα /1:Πλήρωσε 1000 για τον υπολογιστή που είχε αγοράσει 13/1:Πλήρωσε το μισθό 15μέρου του υπαλλήλου του /1:Εισέπραξε 2560 από πωλήσεις 20/1:Πλήρωσε 1300 για την προμήθεια υλικών 27/1:Πλήρωσε το 2ο 15μερο του υπαλλήλου του /1:Πλήρωσε λογαριασμούς ρεύματος-τηλεφώνου 29/1:Εισέπραξε 2940 από πωλήσεις 30/1:Πραγματοποίησε πωλήσεις με πίστωση 1950

Παράδειγμα 4 Ο κος Νικολάου ιδρύει μια επιχείρηση και συνεισφέρει σε μετρητά και σε εξοπλισμό Πλήρωσε το ενοίκιο του τρέχοντος μήνα 1000 Αγόρασε υλικά με πίστωση αξίας 1000 Αγόρασε επιπλέον εξοπλισμό αξίας 500 με μετρητά Πλήρωσε τον μισθό του βοηθού του αντί 500 Υπέγραψε γραμμάτιο για τα υλικά που αγόρασε στο (3) αξίας 200 και κατέβαλε μετρητά 300 Πήρε μετρητά για επισκευές του τρέχοντος μήνα 1000 Πήρε ένα γραμμάτιο για επισκευές από πελάτη ύψους 150 Πλήρωσε έξοδα λειτουργίας του μήνα αντί 200 Πελάτες του οφείλουν 100 για εργασίες που έγιναν τον τρέχοντα μήνα

Παράδειγμα 5 Η κυρία Ιωαννίδη ιδρύει ένα κτηνιατρείο και καταθέτει 3000 μετρητά Πλήρωσε προκαταβολικά το ενοίκιο 2 μηνών με επιταγή ύψους 1000 Αγόρασε ιατρικά υλικά αξίας 200 με μετρητά Αγόρασε εξοπλισμό αξίας 6000 με πίστωση δίνοντας προκαταβολή το ¼ της αξίας Εισέπραξε από υπηρεσίες 1000 Πλήρωσε διάφορα έξοδα 100 Πλήρωσε για τον εξοπλισμό που αγόρασε στο (4) 1000 Εισέπραξε από ιατρικές υπηρεσίες 2000 Πλήρωσε το μισθό του βοηθού της αντί 500 Πλήρωσε ΙΚΑ και χαρτόσημο 200 Πελάτες της οφείλουν για υπηρεσίες που παρείχε 1000 Πλήρωσε για ασφάλιστρα ενός έτους 300

Παράδειγμα 6 1/1: Η επιχείρηση Ωμέγα διαθέτη τα εξής περιουσιακά στοιχεία: Ταμείο 50000, εμπορεύματα 30000, πελάτες 10000, γραμμάτια πληρωτέα 10000, προμηθευτές 15000, κεφάλαιο /1: Πωλεί εμπορεύματα στον Δ. αξίας αντί ως εξής: Μετρητά 7000, επιταγές 4000 και το υπόλοιπο παραμένει οφειλή 3/1: Η παραπάνω επιταγή κατατέθηκε στην τράπεζα σε λογαριασμό όψεως 4/1: Ο Δ. εξοφλεί το χρέος του με συναλλαγματική

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ Γενικό Καθολικό είναι το βιβλίο-αρχείο το οποίο περιλαμβάνει όλους τους λογαριασμούς της επιχείρησης. Η τήρησή του είναι υποχρεωτική από τον νόμο και οι λογαριασμοί που περιέχονται σε αυτό ενημερώνονται σύμφωνα με τις εγγραφές του ημερολογίου. Η διαδικασία αυτή λέγεται και μεταφορά των λογαριασμών από το ημερολόγιο στο γενικό καθολικό.

Το Γενικό καθολικό έχει την παρακάτω μορφή ΧΡΕΩΣΗΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣΠΙΣΤΩΣΗ ΗΜ/ΝΙΑΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΠΟΣΑΗΜ/ΝΙΑΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΠΟΣΑ 1/1 6/1 Αρχ.Κατάθ Είσπραξη από Δ /1 10/1 Αγορά επίπλων Πληρωμή εξόδων Σύνολο

Ισοζύγιο καλούμαι τον πίνακα στον οποίο αναγράφονται όλοι οι λογαριασμοί του γενικού καθολικού με το σύνολο της χρέωσης και της πίστωσης καθώς επίσης και τα υπόλοιπά τους. Ο σκοπός της σύνταξης του ισοζυγίου είναι να ελεγχθούν τυχόν λάθη στις μεταφορές των λογαριασμών από το ημερολόγιο στο γενικό καθολικό. Το ισοζύγιο έχει την παρακάτω μορφή:

ΣΥΝΟΛΑΥΠΟΛΟΙΠΑ Α/ΑΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙΧΡΕΩΣΗΠΙΣΤΩΣΗΧΡΕΩΣΤΙΚΑΠΙΣΤΩΤΙΚΑ 1ΤΑΜΕΙΟ **Για το ισοζύγιο ισχύουν οι σχέσεις: 1.Συνολικό άθροισμα χρεώσεων= Συνολικό άθροισμα πιστώσεων 2.Άθροισμα χρεωστικών υπολοίπων=Άθροισμα πιστωτικών υπολοίπων 3.Όσοι λογαριασμοί έχουν χρεωστικό υπόλοιπο είναι του ενεργητικού και όσοι έχουν πιστωτικό υπόλοιπο είναι του παθητικού ή της καθαρής περιουσίας.

Παράδειγμα 1 Μια Ποδοσφαιρική ΑΕ πραγματοποίησε κατά τον μήνα Σεπτέμβριο 2006 τις εξής συναλλαγές: 1/9:Πραγματοποίησε πωλήσεις εισιτηρίων διαρκείας ύψους 5εκ. 5/9:Πλήρωσε για συντήρηση και εκσυγχρονισμό του γηπέδου /9:Εισέπραξε από πωλήσεις διάφορων υλικών /9:Πλήρωσε τον μισθό του επιστάτη του γηπέδου /9:Εισέπραξε από χορηγίες /9:Εισέπραξε από το εμπορικό της κατάστημα /9:Πλήρωσε πρόστιμο ύστερα από απόφαση δικαστηρίου /9:Αγόρασε νέα καθίσματα για την θύρα των επισήμων με πίστωση ύψους /9:Κατέβαλε ΦΠΑ με επιταγή ύψους /9:Εξόφλησε τα καθίσματα που αγόρασε στις 26/9 το ήμισυ του ποσού με μετρητά και για το υπόλοιπο υπέγραψε γραμμάτιο λήξης 2 μηνών

Παράδειγμα 2 1/1:Ο Α. ιδρύει γυμναστήριο και καταβάλλει σε μετρητά 2/1:Πλήρωσε ενοίκιο 2 μηνών αντί /1:Αγόρασε εξοπλισμό για το γυμναστήριο αξίας 60000, το 1/3 με μετρητά, το 1/3 με επιταγή και για το τελευταίο 1/3 υπέγραψε γραμμάτιο λήξης 31/1 7/1:Εισέπραξε δικαιώματα εγγραφής ύψους /1:Αγόρασε έπιπλα με μετρητά αξίας /1:Πλήρωσε τον μισθό γυμναστή αντί /1:Πλήρωσε διάφορα λειτουργικά έξοδα ύψους /1:Εξόφλησε τον εξοπλισμό που αγόρασε στις 4/1 30/1:Εισέπραξε από μηνιαίες συνδρομές μελών /1:Πλήρωσε ΦΠΑ 300

Παράδειγμα 3 Στις 4/1/2006 ιδρύεται μια επιχείρηση με εισφορά μετρητών και στην συνέχεια γίνονται οι παρακάτω συναλλαγές: 5/1/2006-Αγορά εμπορευμάτων αξίας με μετρητά. 5/1/2006-Πώληση εμπορευμάτων αξίας με μετρητά 6/1/2006-Αγορά επίπλων από τον Βασιλείου αξίας με γραμμάτιο 7/1/2006-Πώληση εμπορευμάτων στην Μ. αξίας με πίστωση 9/1/2006-Αγορά αυτοκινήτου αντί με μετρητά 9/1/2006-Αγορά εμπορευμάτων από τον Α.Α αξίας με πίστωση 31/1/2006-Πληρωμή στον Α.Α έναντι του χρέους 31/1/2006-Είσπραξη από την Μ

Παράδειγμα 4 Στις 2/1/06 ιδρύεται ατομική επιχείρηση με συνολικό κεφάλαιο ως εξής: το 60% σε μετρητά, το 30% σε εμπορεύματα και το 10% σε έπιπλα. 5/1:Αγορά εμπορευμάτων αξίας , το 1/3 με μετρητά, το 1/3 με έκδοση γραμματίων και το 1/3 με πίστωση 6/1:Πώληση εμπορευμάτων αξίας , το 70% με μετρητά και το υπόλοιπο με πίστωση 7/1:Αγορά επίπλων αξίας τα 2/3 με μετρητά και το υπόλοιπο με αποδοχή συναλλαγματικής 7/1:Πώληση εμπορευμάτων αξίας με μετρητά 8/1:Πώληση εμπορευμάτων αξίας με γραμμάτιο