Ενότητα 2_3 Η Εξέταση Τίτλος μαθήματος: Εκπαιδευτική αξιολόγηση

Η ΕΞΕΤΑΣΗ Προφορική εξέταση Γραπτή εξέταση Επίσημη/τυπική εξέταση Ανεπίσημη/άτυπη εξέταση

Απαιτήσεις εξέτασης Αντικειμενικότητα Αξιοπιστία Εγκυρότητα

Αντικειμενικότητα Τα αποτελέσματα της μέτρησης πρέπει να είναι ανεξάρτητα από το πρόσωπο του εξεταστή και ότι διαφορετικοί εξεταστές δίνουν κατά τη μέτρηση της ίδιας επίδοσης τα ίδια αποτελέσματα, έτσι ώστε να υπάρχει μια διυποκειμενική συμφωνία.

Αξιοπιστία Ακρίβεια της μεθόδου μέτρησης: Σε ποιο βαθμό οι σχολικοί βαθμοί μετρούν αυτήν ακριβώς την επίδοση που πρέπει να μετρήσουν Η ίδια σχολική επίδοση αξιολογείται από τον ίδιο δάσκαλο σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα με τον ίδιο βαθμό (έρευνες Γεωγραφία, Ιστορία, Μαθηματικά)

Εγκυρότητα Εγκυρότητα περιεχομένου: Οι απαιτήσεις εξέτασης θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των στόχων μάθησης οι οποίοι πρέπει να επιτευχθούν στη διαδικασία μάθησης Προγνωστική εγκυρότητα

Α) Η προφορική εξέταση Μειονεκτήματα προφορικής εξέτασης Μειωμένη αντικειμενικότητα: -«Αποτέλεσμα αντίθεσης» -Η γλωσσική ευχέρεια και παρουσία του μαθητή Τυχαίοι παράγοντες: διάθεση εξεταζομένου ή εξεταστή, δυσκολία ή περιεχόμενο ερωτήσεων, άγχος κ.λπ.) Καταστρατήγηση του «ενιαίου κριτηρίου αξιολόγησης» (αδυναμία σύγκρισης) Χρονοβόρα διαδικασία

Πλεονεκτήματα προφορικής εξέτασης (1) Άμεση ανατροφοδότηση του μαθητή Διευκρινιστικές ερωτήσεις - έλεγχος κατανόησης Προώθηση του διαλόγου, της έκφρασης και υποστήριξης ιδεών του μαθητή

Πλεονεκτήματα προφορικής εξέτασης (2) Δυσκολία νόθευσης του αποτελέσματος (αντιγραφή, συνεργασία, τυχαίες απαντήσεις) Διευκόλυνση μαθητών με προβλήματα γραφής Απαλλαγή του δασκάλου από την διόρθωση γραπτών

Β) Η γραπτή εξέταση Γραπτές εξετάσεις α) Παραδοσιακές γραπτές εξετάσεις β) Δοκίμια επίδοσης (tests) Σταθμισμένα Μη σταθμισμένα (άτυπα)

α) Παραδοσιακές γραπτές εξετάσεις Σε σύγκριση με τις προφορικές: είναι πιο αντικειμενικές οι μαθητές έχουν περισσότερο χρόνο να απαντήσουν τα θέματα είναι κοινά για όλους Σε σύγκριση με τα τεστ: δεν έχουν αντικειμενικότητα, εγκυρότητα και αξιοπιστία

Ερωτήσεις ελεύθερης ανάπτυξης (δοκιμίου) Κατάλληλες για: α) την εξακρίβωση της ικανότητας διατύπωσης ιδεών, στάσεων, προσωπικών απόψεων β) την ανάπτυξη της γλωσσικής έκφρασης

Ερωτήσεις ελεύθερης ανάπτυξης (2) Πλεονεκτήματα: Χρησιμοποιούνται σε όλα τα μαθήματα Προσφέρονται για όλα τα είδη διδακτικών στόχων Δεν απαιτούν ειδικές γνώσεις ή προετοιμασία Μειονεκτήματα: Χρονοβόρα διόρθωση Υποκειμενική βαθμολόγηση Εξέταση περιορισμένης σε έκταση διδαγμένης ύλης

Ερωτήσεις σύντομης απάντησης Απαιτούν: α) απάντηση περιορισμένης έκτασης (π.χ. ορισμός, αναφορά γεγονότος, ή χαρακτηριστικών κάποιου αντικειμένου, ιδιότητες, αίτια, αποτελέσματα κ.λπ.) «Σημειώστε μέσα σε τρεις γραμμές...» β) αυξημένη κριτική ικανότητα από τον μαθητή Κατάλληλες: για τον έλεγχο μεγάλης έκτασης εξεταστέας ύλης για τον εντοπισμό της ικανότητας των μαθητών να αντιδιαστέλλουν το σημαντικό από το επουσιώδες όταν θέλουμε μεγαλύτερη αντικειμενικότητα

Διατύπωση ερωτήσεων Πρέπει να αποφεύγουμε: Δύσκολες λέξεις ή φράσεις, Λεπτομέρειες και εξεζητημένα θέματα Τη μετατροπή τίτλων ή υποτίτλων του βιβλίου σε ερωτήσεις Οι ερωτήσεις: να είναι διαφορετικού βαθμού δυσκολίας: από τις εύκολες στις δύσκολες Να καλύπτουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της ύλης Να είναι με διαφορετική σειρά από αυτήν της ύλης του βιβλίου Να υπάρχει συνδυασμός και ποικιλία ερωτήσεων

Μέθοδοι διόρθωσης γραπτών Συνολικής εκτίμησης ή γενικής εντύπωσης (ταχύτητα αλλά και υποκειμενικότητα) Μέθοδος υποδειγμάτων (γραπτά «μπούσουλας») Αναλυτική μέθοδος: πλάνο διόρθωσης

Αρχές διόρθωσης των γραπτών (ερωτήσεις ανάπτυξης) Ανάγνωση λίγων γραπτών – απόκτηση μιας γενικής ιδέας για την ποιότητα των γραπτών Διόρθωση του ίδιου θέματος σε όλα τα γραπτά και μετά διόρθωση του επόμενου θέματος Κάθε θέμα ως σύνολο και όχι με βάση το αποτέλεσμα Συζήτηση στην τάξη περί των θεμάτων και των απαντήσεων Δικαίωμα κάθε μαθητή να δει το γραπτό του και να ζητήσει εξηγήσεις για τον βαθμό που πήρε

Αντικειμενικά τεστ επίδοσης Τεστ: ένα σύνολο από ερωτήσεις, ασκήσεις και προβλήματα, τα οποία καλείται να επιλύσει ή να απαντήσει ο εξεταζόμενος Είδη τεστ: Σταθμισμένα Άτυπα 1. Τεστ σύντομης απάντησης 2. Τεστ σωστού – λάθους ή τεστ εναλλακτικής επιλογής 3. Τεστ πολλαπλής επιλογής 4. Τεστ αντιστοίχισης 5. Τεστ διάταξης

1. Τεστ σύντομης απάντησης (1) α) Κανονικής ερώτησης: «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;» ………………….. β) Συμπλήρωσης κενού: «Η Κωνσταντινούπολη έπεσε το έτος ………………...» Από τις λέξεις: συνέδριο, συνέλευση, συνεδρίαση, συμβούλιο, σύσκεψη, συνδιάσκεψη, χρησιμοποιήστε αυτές που θεωρείτε τις πιο κατάλληλες για να συμπληρώσετε τα παρακάτω κενά: «Το διοικητικό της εταιρείας προσκάλεσε σε τα διευθυντικά στελέχη, για να διαμορφώσουν την τελική τους εισήγηση, πριν από τη γενική των μετόχων»

1.Τεστ σύντομης απάντησης (2) γ) Ταύτισης ή συνειρμού: «Δίπλα σε κάθε κράτος γράψε την πρωτεύουσά του Γαλλία ……………….. Ισπανία ………………. Βουλγαρία …………… Σουηδία ………………»

Γνωρίσματα των τεστ σύντομης απάντησης Επίτευξη στόχων κατωτέρου επιπέδου Η απάντηση πρέπει να είναι απόλυτα ξεκάθαρη και με μια μόνο λέξη ή σύμβολο ή αριθμό Εύκολα στην σύνταξη, αλλά δύσκολα ανάγεται η ύλη στη μορφή αυτή

2. Τεστ σωστού-λάθους ή τεστ εναλλακτικής επιλογής α) «Πάντα κατά την εξάτμιση παράγεται ψύχος» (βάλε ένα σταυρό στο αντίστοιχο κουτάκι) 1 Σωστό 1 Λάθος β) «Ως προς την έκταση η Ασία είναι μεγαλύτερη από την Ευρώπη» (βάλε ένα σταυρό στο αντίστοιχο κουτάκι) 1 Ναι 1 Όχι γ) Στη Σελήνη, αν αφεθούν ελεύθερα από το ίδιο ύψος ένα ζάρι και μία χαρτοπετσέτα, τότε: (Βάλε μέσα σε κύκλο το Σ, αν αυτό που εκφράζει καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστό ή το Λ, αν είναι λάθος) -Θα φθάσουν στην επιφάνειά της ταυτόχρονα και τα δύο. Σ Λ -Θα φθάσει πρώτο το ζάρι.ΣΛ -Θα μείνουν μετέωρα και τα δύο.ΣΛ

Χαρακτηριστικά των τεστ σωστού-λάθους Δύσκολα στην σύνταξη Εξετάζουν πληροφορίες και συγκεκριμένα γεγονότα Αυτούσιες φράσεις από το εγχειρίδιο πρέπει να αποφεύγονται Απαιτούν απόλυτη διατύπωση ορθότητας ή λάθους που δεν ανταποκρίνεται πάντα στην πραγματικότητα Πιθανότητα τυχαίας απάντησης (50%)

3. Τεστ πολλαπλής επιλογής (1) α) Ερωτηματικής μορφής: Ποιος είναι ο εφευρέτης του φωνογράφου: (α) Φαρενάϊτ (β) Έντισον (γ) Ώμ (δ) Λαπλάς (ε) Τορικέλλι ……………………

3. Τεστ πολλαπλής επιλογής (2) β) Ερμηνευτικής μορφής: Με τους στίχους «Κάτω στα ρούσια χώματα και σε βαθύ λιβάδι εκεί σπέρνει ο Διγενής με τ΄ ώριον του ζευγάρι» του ακριτικού τραγουδιού υποδηλώνεται ότι: (Βάλε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση) Α: Το συγκεκριμένο τραγούδι δεν θα αναφερθεί σε ηρωικά κατορθώματα. Β: Οι Ακρίτες ήταν αναγκασμένοι να καλλιεργούν μόνοι τους τα κτήματα για να ζήσουν Γ: Το τραγούδι ξεκινά με μια κατάσταση ευδαιμονίας Δ: Πρόκειται για μια τυπική κατάσταση στα ακριτικά τραγούδια.

Χαρακτηριστικά των τεστ πολλαπλής επιλογής Αξιολόγηση πολύπλοκων ικανοτήτων και κατανόησης σε βάθος Ευρεία περιοχή γνώσεων Το πιο γνωστό και διαδεδομένο τεστ

4. Τεστ αντιστοίχισης Ταύτιση ονομάτων, χρονολογιών, δομών και γενικώς συνειρμικών δεδομένων Απλή αντιστοίχηση: …… 1. Ανακάλυψε την κυκλοφορία του αίματος …… 2. Εφάρμοσε την στατιστική μέθοδο στην έρευνα της κληρονομικότητας …… 3. Έκανε πειράματα και ανακάλυψε έτσι τους μηχανισμούς της κληρονομικότητας …… 4. Ανακάλυψε το μικρόβιο της φυματίωσης Α. Κωχ Β. Παστέρ Γ. Μέντελ Δ. Φλέμιγκ Ε. Γκάλιον Στ.Χάρβεϋ β) Να ενώσετε τραβώντας γραμμή κάθε όνομα της στήλης Α με το αντίστοιχο έργο της στήλης Β: Μπαχ?$ Ιταλικά καπρίτσιο Μπετόβεν?$ Ηρωική συμφωνία Μουσόργκσκυ?$ Νύχτα στο φαλακρό όρος Ροσσινι?$ Καρυοθραύστης Ταϊκόφσκυ?$ Τοκάτα και φούγκα σε ρε ελάσσονα

5. Τεστ διάταξης (1) Χαρακτηριστικά: Ερωτήσεις κλιμάκωσης ή ιεράρχησης Αποτελούνται από το στέλεχος και τις προς διάταξη απαντήσεις Χημεία: ταξινόμηση στοιχείων, Γεωγραφία: διάταξη ποταμών, χωρών, Γλώσσα: φράσεων κειμένου κ.ά. 5. Τεστ διάταξης (2) «Βάλτε σε χρονική σειρά τα παρακάτω ονόματα των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου: Βασίλειος Α΄ ο Μακεδών Μέγας Κωνσταντίνος, Ρωμανός ο Β΄, Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος, Φωκάς, Μαυρίκιος» …………………………….

Πλεονεκτήματα των τεστ: δυνατότητα για μια πιο αντικειμενική και αξιόπιστη αξιολόγηση των επιδόσεων και των ικανοτήτων των μαθητών εξέταση μεγάλου μέρους της διδαχθείσας ύλης (εγκυρότητα περιεχομένου) γλωσσική ικανότητα, δομή κειμένου, καλλιγραφία, εκφραστική ακρίβεια δεν ενδιαφέρουν καθόλου Ταχύτητα εξέτασης και διόρθωσης Ο μαθητής δεν νιώθει ότι αδικήθηκε (αναβαθμολόγηση τέλος) η ασφαλής και ορθολογική διάγνωση αδυναμιών και ικανοτήτων του μαθητή με στόχο την παιδαγωγική παρέμβαση

Μειονεκτήματα των τεστ δίνουν περισσότερο βάρος σε βασικές γνώσεις δεν αποτιμούν την ικανότητα του μαθητή για πιο σύνθετες γνωστικές και πνευματικές διεργασίες (συνθετική ικανότητα, γλωσσική ανάπτυξη, πρωτότυπες θέσεις και ιδέες, υποστήριξη άποψης) δύσκολα στην κατασκευή, εύκολα στη βαθμολόγηση (Επαγγελματίες: 5-15 καλές ερωτήσεις/ημέρα) άπειροι εκπονητές τεστ: Παράλειψη σημαντικών σημείων, υποβολή της ορθής απάντησης, επικάλυψη ερωτήσεων, απλή απομνημόνευση η πιθανότητα να δοθούν σωστές απαντήσεις στην τύχη μεγάλος κίνδυνος αντιγραφής