ΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΜΑΤΖΟΥΡΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΔΡ. ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

 Πρόδρομος των Σ.Ε. δύνανται να θεωρηθούν οι Σχολικές Εφορείες, οι οποίες συστάθηκαν με βάση τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν. 1566/1985, ως ΝΠΔΔ ανά δήμο ή κοινότητα και αντικατέστησαν τα Ν.Π.Δ.Δ. με το διακριτό τίτλο «Σχολικόν Ταμείον», που ιδρύθηκαν με το ν. 5019/1931. Τη διοίκηση των Σχολικών Εφορειών ασκούσε η Δημοτική ή Κοινοτική Επιτροπή Παιδείας, η οποία συστάθηκε με το άρθρο 50 του ίδιου νόμου.

Στις Σχολικές Εφορείες περιήλθε όλη η ακίνητη και κινητή περιουσία των τέως Σχολικών Ταμείων. Πρόκειται στην ουσία για την πρώτη συστηματική και οργανωμένη προσπάθεια της πολιτείας, να «εμπλέξει» την Τοπική Αυτοδιοίκηση α΄ βαθμού στον τομέα της δημόσιας εκπαίδευσης.

Η πρώτη επίσημη αναφορά του όρου «Σχολική Επιτροπή», απαντάται στο άρθρο 52 του νόμου 1566/1985: «Σε κάθε δημόσιο σχολείο συγκροτείται σχολική επιτροπή…» με τη διευκρίνιση ότι όσες σχολικές μονάδες στεγάζονται στο ίδιο κτήριο, αποτελούν ενιαία σχολική επιτροπή. Στις Σ.Ε. μεταβιβάστηκε και η κινητή περιουσία των σχολικών εφορειών.

Καθοριστικής σημασίας για τα τη λειτουργία των Σ.Ε., υπήρξε η ΚΥΑ Εσωτερικών, Παιδείας, Οικονομικών ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. (ΦΕΚ 732/1988/Β΄), καθώς μεταβίβαζε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο την κινητή και ακίνητη περιουσία των δημόσιων σχολείων της επικράτειας στους οικείους ΟΤΑ, καταργώντας τις εφορείες σχολείων του άρθρου 40 του ν. 1566/1985. Ταυτόχρονα (επαν) ίδρυε τις Σ.Ε., τις οποίες χαρακτήριζε ως νομικά πρόσωπα, με κατάργηση των Σ.Ε. του άρθρου 52 του ν. 1566/1985

Μερικούς μήνες αργότερα εκδόθηκε ανάλογη ΚΥΑ (σχεδόν επανάληψη της προηγούμενης (ΦΕΚ 238/1989/Β΄). Αξιοσημείωτο και των δύο ΚΥΑ είναι ότι νομιμοποιούσε κάθε είδους πράξεις και δαπάνες ου πραγματοποιήθηκαν είτε από τις σχολικές εφορείες (του άρθρου 40) είτε από τις νεοσύστατες σχολικές επιτροπές του (του άρθρου 52) του ν. 1566/1985. Επειδή όμως (ως γνωστόν) ΚΥΑ δεν μπορεί να καταργήσει άρθρο νόμου, υπήρξε πρόβλεψη οι αποφάσεις των δύο ΚΥΑ να κυρωθούν με νόμο. Την περίοδο αυτή ( ) θα την αποκαλούσαμε πρώιμη περίοδο των Σ. Ε.

Η κύρωση αυτή επήλθε με το ν. 1894/1990, (ΦΕΚ 10/Α΄) «Για την Ακαδημία Αθηνών και άλλες διατάξεις», όπου μεταβίβαζε κατά κυριότητα, την κινητή και ακίνητη περιουσία των Σχολικών Εφορειών στους Ο.Τ.Α. με την υποχρέωση έκδοσης διαπιστωτικής απόφασης από τους οικείους νομάρχες και ταυτόχρονη μεταγραφή των ακινήτων κάθε Σχολικής Εφορείας στα αντίστοιχα Υποθηκοφυλακεία και μάλιστα ατελώς. Ταυτόχρονα καταργούνταν οι Σχολικές Εφορείες. (άρθρο 5, § 1)

Ενώ, σύμφωνα με την § 8 του άρθρου 5 «Συνιστώνται δημοτικά ή κοινοτικά νομικά πρόσωπα με την επωνυμία «Σχολικές Επιτροπές». Κάθε σχολική επιτροπή καλύπτει ένα ή περισσότερα δημόσια σχολεία της Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Οι Σχολικές Επιτροπές αν και ΝΠΔΔ εξαιρέθηκαν από την υποχρέωση εφαρμογής των διατάξεων του Ν.Δ. 496/1974 «περί λογιστικού Ν.Π.Δ.Δ.» Για το σκοπό αυτό εκδόθηκε ΚΥΑ Εσωτερικών, Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων με θέμα: «Τρόπος και διαδικασία πραγματοποιήσεως, δικαιολογήσεως και ελέγχου των πάσης φύσεως εσόδων και εξόδων των Σ.Ε.». (ΦΕΚ 136/1991/Β΄)

Με το άρθρο 243 του Ν. 3463/2006 (ΦΕΚ 114/Α΄) «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων», συνιστώνται (εκ νέου) νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (προσθήκη δύο λέξεων) με την επωνυμία «Σχολικές Επιτροπές», οι οποίες διέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 5 του ιδρυτικού νόμου των Σ.Ε.

Η καινοτομία που επήλθε σε ό,τι αφορά τις Σ. Ε. υπήρξε με το ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης- Πρόγραμμα Καλλικράτης». Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 103 «Σύσταση Συγχώνευση νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου», όλες οι σχολικές επιτροπές των καλλικρατικών πλέον δήμων, συγχωνεύονταν σε δύο νομικά πρόσωπα, ένα για τις σχολικές μονάδες της Α/θμιας και ένα για τις σχολικές μονάδες της Β/θμιας εκπαίδευσης.

Παρείχε επίσης τη δυνατότητα σε δήμους με πληθυσμό άνω των κατοίκων να συστήσουν αντίστοιχες σχολικές επιτροπές, ανά δημοτική κοινότητα. Με βάση αυτή τη δυνατότητα, ο Δήμος Αθηναίων προχώρησε στην ίδρυση δύο σχολικών επιτροπών ανά δημοτική κοινότητα (μία Α/θμια και μία Β/θμια, ήτοι σύνολο 14 Σχολικές Επιτροπές.

Σε εφαρμογή του άρθρου 103 εκδόθηκε Υ.Α. (8440/2011) «Καθορισμός λειτουργίας των Σ.Ε. και ρύθμιση οικονομικών θεμάτων αυτών», όπου η μοναδική καινοτομία που εισάγει είναι η δυνατότητα ίδρυσης Σχολικών Κοινοτήτων/ ανά σχολικό συγκρότημα, με απόφαση της Σχολικής Επιτροπής. Κατά τα λοιπά είναι μια νεότερη έκδοση της παλαιότερης ΚΥΑ (αυτής του 1991), σχετικά με τη διαχείριση των οικονομικών της Σ.Ε.

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ  Κάλυψη των δαπανών λειτουργίας των αντίστοιχων σχολείων (θέρμανσης, φωτισμού, ύδρευσης, τηλεφώνου, υλικών καθαριότητας, γραφικής ύλης κ.ά.)  Αμοιβή καθαριστριών με σύμβαση έργου (υπογραφή σύμβασης, μισθοδοσία, ΙΚΑ, χορήγηση βεβαιώσεων εργοδότη για φορολογική χρήση, εγγραφή στον ΟΑΕΔ κ. ά)  Επισκευή και συντήρηση των σχολικών κτηρίων με μικρής κλίμακας παρεμβάσεις (στο παρελθόν). Τι συμβαίνει σήμερα;

 Εισήγηση προς τις Διευθύνσεις Α/θμιας & Β/θμιας Εκπ-σης για τον εφοδιασμό μέσω του τέως Ο.Σ.Κ. με έπιπλα και εξοπλιστικά είδη.  Παραχώρηση και χρήση σχολικών χώρων σε διάφορους φορείς. (δεν προβλεπόταν αρχικά)  Διαχείριση κυλικείων (πλειοδοτικοί διαγωνισμοί, συνθήκες λειτουργίας κ.ά.)  Η λήψη κάθε άλλου μέτρου που κρίνεται αναγκαίο για τη στήριξη της διοικητικής λειτουργίας των σχολικών μονάδων.

 Εισηγείται στο Δήμαρχο – Δημοτικό Συμβούλιο σχετικά με την καλύτερη οργάνωση και λειτουργία των σχολείων Α / θμιας & Β / θμιας εκπαίδευσης.  Κατανομή των πιστώσεων για λειτουργικές δαπάνες των σχολείων.  Ίδρυση, κατάργηση, συγχώνευση σχολείων.  Ο ρόλος και η λειτουργία των ΔΕΠ σήμερα. Ποια η προσφορά τους με βάση τη σημερινή δομή των Σχολικών Επιτροπών ; Ευέλικτο σχήμα ή δυσκίνητο ως προς τη λήψη αποφάσεων ;

Γ. Η λειτουργία της Σχολικής μας Επιτροπής από ιδρύσεώς της έως σήμερα. Ένα πετυχημένο μοντέλο ή κάτι το κοινότυπο ;

Σ Α Σ Ε Υ Χ Α Ρ Ι Σ Τ Ω Π Ο Λ Υ ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ 2016