Δυνατότητες & προκλήσεις των ψηφιακών τεχνολογιών για την υποστήριξη σύγχρονων εκπαιδευτικών σχεδιασμών Α ffordances of digital technologies for the support of contemporary learning designs Κυπαρισσία Παπανικολάου Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδαγωγικό Τμήμα Ανώτατη Σχολή Π AI δαγωγικής & Τεχνολογικής Εκπαίδευσης ( Α. Σ. ΠΑΙ. Τ. Ε.)

Προκλήσεις  Μαθαίνοντας με τεχνολογίες  Δεξιότητες 21 ου αιώνα : η συμβολή της τεχνολογίας  Μαθησιακά χαρακτηριστικά της γενιάς του δικτύου  Σχεδιάζοντας τεχνολογίες  Υποστήριξη μαθησιακού σχεδιασμού : LAMS, Learning Designer, INSPIREus  Υποστηρίζοντας την αυτονομία στην μάθηση  Διδάσκοντας με τεχνολογίες  Επιμόρφωση βασισμένη στον μαθησιακό σχεδιασμό σε μικτό πλαίσιο  προς ενίσχυση κοινοτήτων διερεύνησης

Μαθαίνοντας με τεχνολογίες Μαθαίνοντας με τεχνολογίες απαιτήσεις μαθητών & επιταγές των καιρών …

από Digital Natives/Immigrants, Net Generation ( ), στον Homo Sapiens Digital … Γενιά του Δικτύου, Ψηφιακοί Αυτόχθονες Γενιά του Δικτύου, Ψηφιακοί Αυτόχθονες (Prensky, 2001; Ras & Rech, 2009) : Επιλέγουν εξατομικευμένες υπηρεσίες & πολλαπλές δυνατότητες Επιλέγουν εξατομικευμένες υπηρεσίες & πολλαπλές δυνατότητες : προτιμούν προσαρμοστικά στις ανάγκες τους περιβάλλοντα μάθησης & προσαρμόσιμα στις επιλογέςτους Άμεσοι Άμεσοι : επικεντρώνουν σε ταχύτητα περισσότερο από ακρίβεια Εμπειρικοί Εμπειρικοί : προτιμούν μάθηση μέσω πράξης / εμπειρίας Επικοινωνιακοί Επικοινωνιακοί : προτιμούν αλληλεπίδραση & συνεργασία Συνδεδεμένοι Συνδεδεμένοι Ψηφιακά εγγράμματοι Ψηφιακά εγγράμματοι Homo Sapiens Digital Homo Sapiens Digital (Prensky, 2009) : Digital + Wise (σοφία, σύνεση)

21 ος αιώνας : τί χρειάζεται να μάθουμε / ξεπεράσουμε 21 ος αιώνας : τί χρειάζεται να μάθουμε / ξεπεράσουμε ; αλλά …  νοοτροπία ‘cut & paste’  λακωνισμός chat  νέες ανισότητες μεταξύ μαθητών Συμβολή της τεχνολογίας στον τρόπο δημιουργίας & δημοσίευσης της πληροφορίας στην ανάπτυξη κοινοτήτων που ορίζουν & διαμοιράζονται την πληροφορία που χρειάζονται Δεξιότητες 21 ου αιώνα o επικοινωνία και συνεργασία o δημιουργικότητα & καινοτομία o κριτική σκέψη & επίλυση προβλημάτων … νέες μορφές εγγραμματισμού - πληροφοριακός, τεχνολογικός -

21 ος αιώνας : τί & πώς διδάσκουμε 21 ος αιώνας : τί & πώς διδάσκουμε ; Μικτή μάθηση Ανάστροφη τάξη Μικτή μάθηση (blended learning), Ανάστροφη τάξη (flipped classroom) … « Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι ελεύθεροι αλλά να αντιμετωπίζουν με κριτική διάθεση και δημιουργικότητα τις νέες τεχνολογίες αλλά δεν μπορούν να τις αγνοήσουν αν θέλουν να προσεγγίσουν και να εμπλακούν ενεργά με τους μαθητές στη μαθησιακή διαδικασία …» Rethinking Pedagogy for a Digital Age, H. Beetham & R. Sharpe (eds.), 2007, Routlege

Συμμετοχή – επικοινωνία – συνδημιουργία

Δημιουργικότητα - πειραματισμός

… προς μια νέα γενιά εκπαιδευτικών περιβαλλόντων που υποστηρίζουν νέες μεθόδους διδασκαλίας / μάθησης

Ψηφιακές τεχνολογίες που υποστηρίζουν σύγχρονους μαθησιακούς σχεδιασμούς Ψηφιακές τεχνολογίες που υποστηρίζουν σύγχρονους μαθησιακούς σχεδιασμούς εξατομικευμένες υπηρεσίες & πολλαπλές δυνατότητες

Μαθησιακός σχεδιασμός / Σχεδιασμός για τη μάθηση (learning design / design for learning)  εμπερικλείει τόσο ‘ το σχεδιασμό, την οργάνωση και την ενορχήστρωση μαθησιακών δραστηριοτήτων ’, όσο και τα ψηφιακά εργαλεία που χρησιμοποιούνται γι ’ αυτό το σκοπό (Britain, 2004)  … διερευνούνται τρόποι αναπαράστασης των μαθησιακών σχεδιασμών, ώστε να είναι εύκολα κατανοητοί, διαμοιράσιμοι σε διαφορετικά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, και εφαρμόσιμοι από ένα μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών (Beetham & Sharpe, 2007; Laurillard et al., 2011)

Learning Activity Management System (LAMS) Learning Activity Management System (LAMS) Πληροφόρησης Ανατροφοδότησης Συνεργασίας & ομαδικών δραστηριοτήτων Αξιολόγησης περιεχόμενο διαδικασία “Κάθε συνταγή έχει 2 βασικά συστατικά: - μία λίστα υλικών (δηλ. περιεχόμενο) - ένα σύνολο ενεργειών που δημιουργούν το γεύμα (δηλ. διαδικασία)” (Dalziel, 2014)

Learning Designer απλουστευμένη έκδοση του LDSE (Learning Design Support Environment) (Charlton, Magoulas, Laurillard, 2012)

INSPIREus INSPIREus Νοηματοδότηση Ανάλυση Εφαρμογή

Προσαρμοστικό Εκπαιδευτικό Σύστημα Υπερμέσων INSPIREus: η εξέλιξη INSPIRE (Papanikolaou, Grigoriadou, Magoulas, Kornilakis, 2003) δυναμικά μαθήματα, προσαρμοσμένα στο στυλ μάθησης και το επίπεδο γνώσης των μαθητών δημιουργεί δυναμικά μαθήματα, προσαρμοσμένα στο στυλ μάθησης και το επίπεδο γνώσης των μαθητών, επιτρέποντάς τους να επιλέξουν στόχους που επιθυμούν να μελετήσουν. INSPIREus (Papanikolaou, 2014a) επιπλέον υποστηρίζει επικοινωνία και συνεργασία οπτικοποίηση αλληλεπίδρασης ευέλικτη διαδικασία συγγραφής σεναρίων ευέλικτη διαδικασία συγγραφής σεναρίων για εκπαιδευόμενους & εκπαιδευτές

Προσαρμοστικό Εκπαιδευτικό Σύστημα Υπερμέσων ΙΝ SPIRE us Δραστηριότητα Παράδειγμα Θεωρία Άσκηση Δραστηριότητα Παράδειγμα Θεωρία Άσκηση

Μοντελοποίηση εκπαιδευτικού περιεχομένου Το πεδίο γνώσης ως δομικό στοιχείο των προσαρμοστικών περιβαλλόντων αποτελεί τη βασική πηγή εκπαιδευτικού περιεχομένου για το σύστημα καθώς και τη βάση της μοντελοποίησης της γνώσης του κάθε μαθητή. Το πεδίο γνώσης τμηματοποιείται σε αυτόνομες μονάδες, όπως έννοιες, μονάδες εκπαιδευτικού υλικού, κλπ., με στόχο την επαναχρησιμοποίησή τους σε διαφορετικές συνθήκες, εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και προφίλ μαθητών.

INSPIRE us: ο έλεγχος στους εκπαιδευόμενους focusing on the perspectives of learners Πολλαπλές δυνατότητες – εξατομικευμένες υπηρεσίες 1. Συγγραφή και αξιολόγηση εκπαιδευτικού περιεχομένου 2. Ανοιχτό Μοντέλο Εκπαιδευόμενου με δυνατότητα παρέμβασης Επικοινωνία - Συνεργασία 1. Περιοχές Συζήτησης με χαρακτηρισμό μηνυμάτων από εκπαιδευόμενους 2. Διαμοιρασμός σημειώσεων, μοντέλου εκπαιδευόμενου Αναστοχασμός - αυτοπαρακολούθηση 1. Οπτικοποίηση στοιχείων αλληλεπίδρασης εκπαιδευόμενου που αντανακλούν τον τρόπο μελέτης

Ανάπτυξη εκπαιδευτικού περιεχομένου Ο Συγγραφέας εκπαιδευτικού περιεχομένου :  δημιουργεί εκπαιδευτικά σενάρια για τα οποία αποφασίζει ποιες έννοιες περιλαμβάνουν και αναπτύσσει για κάθε μία σελίδες εκπαιδευτικού υλικού που περιλαμβάνουν δραστηριότητες, παραδείγματα, ασκήσεις  Διαμορφώνει ή επιλέγει το Πρότυπο Μαθησιακού Σχεδιασμού που καθορίζει τα είδη σελίδων εκπαιδευτικού υλικού που θα αναπτυχθούν για κάθε έννοια, τα οποία αντιστοιχούν σε επίπεδα γνωσιακών διαδικασιών / στόχων / δεξιοτήτων ανάλογα με τη μαθησιακή / διδακτική μέθοδο που κάθε συγγραφέας υιοθετεί  διαμορφώνει τον Αλγόριθμο Προσαρμογής Σελίδων σύμφωνα με τον οποίο κάθε είδος σελίδας εκπαιδευτικού υλικού εξατομικεύεται για διαφορετικά μαθησιακά στυλ δηλαδή η σειρά εμφάνισης των περιεχομένων των σελίδων υλικού για κάθε στυλ  Επαναχρησιμοποιεί εκπαιδευτικό υλικό άλλων σεναρίων  Αξιολογεί σενάρια άλλων εκπαιδευόμενων

Η πρόσθετη αξία κύκλων σχεδιασμού & ανάπτυξης σεναρίων (Papanikolaou, 2014b) Αποφάσεις Μαθησιακού Σχεδιασμού : Πρόκληση αναστοχασμού / επιχειρηματολογίας σχετικά με  δομή εκπαιδευτικού : σενάριο, έννοιες, σελίδες,  διαμόρφωση στοχοθεσίας αξιοποιώντας σύγχρονες θεωρίες  ανάπτυξη υλικού που περιλαμβάνει ποικιλία αναπαραστάσεων / δράσεων προκειμένου να καλύψει συγκεκριμένες γνωσιακές διαδικασίες  διαδικασία αξιολόγησης Αποφάσεις σχετικά με εξατομικευμένη μάθηση Πρόκληση αναστοχασμού / επιχειρηματολογίας σχετικά με  επιλογή χαρακτηριστικών εκπαιδευόμενου που θα ληφθούν υπόψη στην προσαρμογή  σχεδιασμός ποικιλίας δραστηριοτήτων που καλύπτει ποικιλία αναγκών  αντιστοιχία στυλ με συμβουλές μελέτης του υλικού Αποφάσεις σχετικά με την οργάνωση πλαισίου η - μάθησης Πρόκληση αναστοχασμού / επιχειρηματολογίας σχετικά με  θέματα χρονοπρογραμματισμού (time schedule issues)  βοηθήματα / οδηγοί μελέτης (study aids/guides): διατύπωση στοχοθεσίας, ερωτήσεις δυνατότητες αυτοαξιολόγησης με παροχή κατάλληλης ανατροφοδότησης, ανακεφαλαίωσης  σχεδιασμός διεπαφής (interface design): προκειμένου να αναδεικνύει σημαντικά σημεία και να διευκολύνει την κατανόηση, χρήση πολυμέσων  θέματα αλληλεπιδραστικότητας (interactivity issues): ένταξη ψηφιακών αλληλεπιδραστικών τεχνολογιών / εφαρμογών σε δραστηριότητες

Επικοινωνία - Διαμοιρασμός Κάθε θέμα συζήτησης που δημιουργείται χαρακτηρίζεται βάσει της κατηγοριοποίησης (Gunawardena, Lowe, & Anderson, 1997) - από δημιουργό - από συμμαθητές

Οπτικοποιήσεις με νόημα για τον εκπαιδευόμενο Σκοπός Σκοπός : εξωτερίκευση & οπτικοποίηση προς εκπαιδευόμενο στοιχείων της αλληλεπίδρασής του με εκπαιδευτικό περιεχόμενο και παρεχόμενα εργαλεία με συγκεκριμένη εκπαιδευτική αξία Μέσο Μέσο : οπτικοποιήσεις επαυξημένες με το σκοπό χρήσης τους (purpose), τα παιδαγωγικά χαρακτηριστικά περιεχομένου και εργαλείων, στοιχεία επίδοσης, ενδείξεις ‘ ιδεατής ’ χρήσης Σταυροδρόμι ερευνητικών περιοχών  Ανάλυσης αλληλεπίδρασης (interaction analysis)  Learning analytics - focusing on the perspectives of learners  Ανοιχτή μοντελοποίηση (open learner modeling)  Συνεργατική μάθηση (computer supported collaborative learning) (Papanikolaou, 2014b)

Κύκλος Learning analytics (1/2) Κύκλος Learning analytics (1/2) (Chatti, Dyckhoff, Schroeder, and Thüs, 2012)ü  Φάση 1 – Συλλογή δεδομένων και προ - επεξεργασία. Επιλογή κατάλληλου τύπου δεδομένων από την αλληλεπίδραση εκπαιδευόμενου συστήματος και ορισμού του κατάλληλου εύρους παρατήρησης (observation grain), δηλ. η ακρίβεια των γεγονότων που λαμβάνονται υπόψη ως μονάδες ανάλυσης (Rouet and Passerault, 1998). Τύποι δεδομένων : ( α ) δεδομένα από την αλληλεπίδραση των εκπαιδευόμενων με το εκπ. υλικό και τα διαθέσιμα εργαλεία σε ποικίλα grains π. χ. δεδομένα πλοήγησης με χρονικά δεδομένα, παράλληλα με δεδομένα επίδοσης (b) μεταβλητές που εκφράζουν το μαθησιακό σχεδιασμό του περιβάλλοντος δίνοντας νόημα στις ενέργειες των εκπαιδευόμενων στο δεδομένο πλαίσιο (putting learners’ interaction in context).

 Φάση II - Analytics and action: ανάλυση και οπτικοποίηση της πληροφορίας εστιάζοντας στην υποστήριξη της παρακολούθησης (monitoring) και την πρόκληση αναστοχασμού (reflection). Κατασκευή δεικτών συμπεριφοράς :  δεικτών που εκφράζουν γνωστική εμπλοκή :  Αλληλεπίδραση εκπαιδευόμενων με εκπ. υλικό και διαθέσιμα εργαλεία όπως δυνατότητες για ανάληψη ελέγχου από το σύστημα  Ατομική συνεισφορά στην συνεργατική οικοδόμηση της γνώσης  δεικτών που εκφράζουν κοινωνική εμπλοκή  Αντανακλούν επίπεδο συμμετοχής σε forum,  Αξιοποίηση δυνατότητας διαμοιρασμού μοντέλου εκπαιδευόμενου, σημειώσεων, συζητήσεων στο forum. Κύκλος Learning analytics (2/2) Κύκλος Learning analytics (2/2) (Chatti, Dyckhoff, Schroeder, and Thüs, 2012)ü

Οπτικοποίηση συμμετοχής & αλληλεπίδρασης εκπαιδευόμενου Αναπαραστάσεις που αποτελούν : δείκτη έργου - εμπλοκής (indicator of effort - coarse grain) ( α ) δείκτη έργου - εμπλοκής (indicator of effort - coarse grain): οπτικοποίηση κατανομής χρόνου εκπαιδευόμενου σε έννοιες & διαφορετικούς τύπους υλικού, δείκτη προόδου (indicator of progress - indermediate grain) ( β ) δείκτη προόδου (indicator of progress - indermediate grain): οπτικοποίηση συμπεριφοράς εκπαιδευόμενου κατά τη μελέτη υλικού με αναλυτική παρουσίαση χρόνων παραμονής σε υλικό σε σύγκριση με ‘ ιδεατό ’- προτεινόμενο από εκπαιδευτικό, δείκτη στυλ εργασίας (indicator of working style - fine grain) ( γ ) δείκτη στυλ εργασίας (indicator of working style - fine grain): οπτικοποίηση επιλογών πλοήγησης εκπαιδευόμενου σε συγκεκριμένου τύπου υλικό και του χρόνου παραμονής σε αυτό σε διαδοχικές επισκέψεις στην έννοια ή σε σελίδες υλικού.

Δείκτης έργου εκπαιδευόμενου σε επίπεδο σεναρίου

Δείκτης προόδου εκπαιδευόμενου Δείκτης προόδου εκπαιδευόμενου : αναλυτική παρουσίαση ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων

Δείκτης στυλ εργασίας εκπαιδευόμενου Δείκτης στυλ εργασίας εκπαιδευόμενου : το ιστορικό πλοήγησης του Student A και το ιστορικό & η κατανομή του χρόνου ( πίτα ) σε διάφορους τύπους υλικού για τον Student B.

Δυνατότητα διαμοιρασμού μοντέλων μεταξύ εκπαιδευόμενων Δυνατότητα διαμοιρασμού μοντέλων μεταξύ εκπαιδευόμενων συμβάλλει στην αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευόμενου αλλά και στην επιλογή συνεργάτη

Διδάσκοντας με τεχνολογίες Επιμορφώνοντας υποψήφιους εκπαιδευτικούς

Νέες δεξιότητες για τους εκπαιδευτικούς... Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να αναπτύξουν δεξιότητες ( ευκολία στη χρήση ):  τεχνολογικού εγγραμματισμού που αφορά στη χρήση των ΤΠΕ  πληροφοριακού εγγραμματισμού που αφορά στον εντοπισμό, αξιολόγηση, και χρήση ψηφιακών πηγών  μαθησιακού σχεδιασμού ( ανάπτυξη υλικού / δραστηριοτήτων αξιοποιώντας ψηφιακά εργαλεία, οργάνωση & διαχείριση μαθημάτων ) καλούνται να αναγνωρίσουν ( χρησιμότητα ):  την εκπαιδευτική αξία για το γνωστικό τους αντικείμενο  σύγχρονες θεωρίες μάθησης που εισάγουν ένα μαθητοκεντρικό μοντέλο στην εκπαιδευτική διαδικασία

Διδάσκουν όπως επιμορφώνονται ; εμπλοκή επιμορφούμενων σε εποικοδομητικού τύπου μαθησιακά πλαίσια με αυξημένη δράση και αλληλεπίδραση Αναλαμβάνουν την ανάπτυξη μαθησιακών σχεδιασμών (learning designs) με ψηφιακά εργαλεία που απαιτούν το συνδυασμό τεχνολογικής γνώσης με τη γνώση του γνωστικού αντικειμένου και της διδακτικής του με στόχο  επαγγελματική ενδυνάμωση μέσω της ίδιας της διαδικασίας του σχεδιασμού

Στοχεύουμε σε ένα σύγχρονο πλαίσιο επιμόρφωσης υποψήφιων εκπαιδευτικών … Διερευνούμε ένα αυθεντικό πλαίσιο που να εστιάζει στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών σεναρίων, τη συνεργασία & τον κριτικό διάλογο μεταξύ συναδέλφων την οργάνωση μικτού μοντέλου εκπαίδευσης εκπαιδευτικών στη διδακτική αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας με έμφαση στο μαθησιακό σχεδιασμό το βαθμό που στοιχεία προσωπικότητας επηρεάζουν την αποτελεσματική ενσωμάτωση των ΤΠΕ Η έρευνα πραγματοποιείται τίτλο « ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΙΙΙ – Ενίσχυση Ερευνητικών Ομάδων στην Α. Σ. ΠΑΙ. Τ. Ε.» υλοποιείται στο πλαίσιο του επιχειρησιακού Προγράμματος " Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση " και συγχρηματοδοτείται από τη Ευρωπαϊκή Ένωση ( Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο ) και από εθνικούς πόρους.

Οι βασικές μας οι αρχές …  Μάθηση μέσω σχεδιασμού (learning by design) – μαθαίνω σχεδιάζοντας μαθησιακές δραστηριότητες, αξιοποιώντας και κατασκευάζοντας ψηφιακούς πόρους αντί της παρακολούθησης διαλέξεων (Beetham and Sharpe, 2007; Donald et al., 2009)  Τεχνολογική Παιδαγωγική Γνώση Περιεχομένου (TPACK - Technological Pedagogical Content Κ nowledge) (Mishra and Koehler, 2006)  Κοινότητες Διερεύνησης - μάθηση μέσα από αλληλεπίδραση γνωστικής, κοινωνικής, διδακτικής παρουσίας (Garrison, Anderson, & Archer, 2000)

Εκπαίδευση εκπαιδευτικών στη διδακτική αξιοποίηση των ΤΠΕ  Περιεχόμενο : προάγει τη σύνθεση παιδαγωγικών γνώσεων & τεχνολογικών δεξιοτήτων  Οργάνωση : σε πλαίσια μικτής μάθησης που συνδυάζουν δια ζώσης και εξ αποστάσεως δράσεις  Τεχνολογική Παιδαγωγική Γνώση Περιεχομένου ( ΤΠΓΠ - Technological Pedagogical Content Κ nowledge, TPACK)  Κοινότητες Διερεύνησης ( ΚΔ - Communities of Inquiry, CoI)

Τεχνολογική Παιδαγωγική Γνώση Αντικειμένου - TPACK (Mishra and Koehler, 2006) Δραστηριότητες ΤΠΓ εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την κατάλληλη αντιστοίχιση των ψηφιακών εργαλείων με συμβατές π ρος το σκε π τικό χρήσης τους π αιδαγωγικές τεχνικές Δραστηριότητες ΤΓΠ εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το π ώς μ π ορούν οι συμμετέχοντες εκ π αιδευτικοί να χειριστούν δύσκολες έννοιες ή π αρανοήσεις του αντικειμένου τους μέσω της τεχνολογίας Δραστηριότητες ΤΠΓΠ εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το π ώς μία νέα τεχνολογία μ π ορεί βέλτιστα να εξυ π ηρετήσει την ε π ίτευξη συγκεκριμένων μαθησιακών στόχων

Πώς ; συνδυάζοντας F2F με e- δραστηριότητες Ενισχύοντας ένα μοντέλο μάθησης που αναπτύσσεται σε τρεις διαστάσεις (Garisson & Vaughan, 2008): τη Διδακτική (teaching presence): παρεμβάσεις του εκπαιδευτικού τη Γνωστική (cognitive presence): με βάση τη διερεύνηση εννοιών την Κοινωνική (social presence): ενίσχυση της αλληλεπίδρασης και του διαλόγου

Κοινότητες Διερεύνησης ( ΚΔ ) σχετίζεται με το π ώς τα μέλη μίας ομάδας διαμοιράζονται π ληροφορίες και αλληλε π ιδρούν μεταξύ τους στηρίζει τη μαθησιακή εμ π ειρία και ενθαρρύνει τη διερεύνηση βαθμός στον ο π οίο οι συμμετέχοντες είναι ικανοί να κατασκευάσουν και να ε π ιβεβαιώσουν νοήματα μέσα α π ό διαρκή στοχασμό και διάλογο

Σενάριο επιμόρφωσης Δια ζώσης συναντήσεις που ολοκληρώνονται εξ αποστάσεως Δια ζώσης συναντήσεις που ολοκληρώνονται εξ αποστάσεως : έμφαση σε δραστηριότητες που στοχεύουν από την αρχή σε σύνθεση τεχνολογικής και παιδαγωγικής γνώσης Ατομική και συνεργατική ασύγχρονη εργασία Ατομική και συνεργατική ασύγχρονη εργασία : δίνεται έμφαση στην ομαδική εργασία και τον αναστοχασμό που σταδιακά εξελίσσονται σε επίπεδο ομάδας αλλά και τμήματος, μέσα από κύκλους στους οποίους σταδιακά αναπτύσσονται δραστηριότητες που στη συνέχεια εντάσσονται σε μια γενικότερη δομή σεναρίου. Σενάριο συνεργασίας Σενάριο συνεργασίας : ( α ) Η ατομική εργασία που προτάσσεται χρονικά της ομαδοσυνεργατικής κατασκευής είναι περιορισμένη, ενώ έμφαση δίνεται στην ομαδοσυνεργατική ανάπτυξη ενός τεχνολογικά εμπλουτισμένου μαθήματος ( β ) σταδιακή καταγραφή και εξέλιξη των σχεδιαστικών επιλογών μέσα από ασύγχρονη επικοινωνία της κάθε ομάδας και παράλληλη συμπλήρωση μιας λιτής φόρμας - εργαλείο αναστοχασμού και αυτοπαρακολούθησης για τις βασικές τεχνολογικές και παιδαγωγικές επιλογές στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του σεναρίου.

Παιδαγωγικά εργαλεία Pragmatist Συνεργασία Collaboration Μαθησιακοί στόχοι που αντιστοιχούν σε γνωσιακές διαδικασίες (knowledge processes) προς ανάπτυξη (Kalantzis & Cope, 2012) ReflectorActivist Theorist Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μαθητών Αφομοίωση Acqusiition Συζήτηση Discussion Έρευνα Investigation Πρακτική Practice Τυπολογία δραστηριοτήτων (Laurillard, 2012)

Διαδραστικές αφίσες Κόμικ Νοητικοί χάρτες Χρονογραμμές Τεχνολογικά εργαλεία Σύννεφα λέξεων Εργαλεία / δυνατότητες περιβάλλοντος συγγραφής

Σενάριο ‘ Σχολικός εκφοβισμός ’ σε wiki Σενάριο ‘ Σχολικός εκφοβισμός ’ σε wiki από απόφοιτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε πρόγραμμα παιδαγωγικής κατάρτισης ( ΑΣΠΑΙΤΕ )

Σενάριο ‘ Τα χαρακτηριστικά και οι επιπτώσεις των Διακρίσεων στην Κοινωνία ’ σε INSPIRE us Σενάριο ‘ Τα χαρακτηριστικά και οι επιπτώσεις των Διακρίσεων στην Κοινωνία ’ σε INSPIRE us από μεταπτυχιακούς φοιτητές ( ΕΚΠΑ ) & απόφοιτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε πρόγραμμα παιδαγωγικής κατάρτισης ( ΑΣΠΑΙΤΕ ) Δραστηριότητα Σελίδα εκπ. υλικού Εννοιολογική δομή

προωθούνται πολλαπλές αναπαραστάσεις μέσα από κείμενα, δυναμικές παρουσιάσεις, Web2.0 εργαλεία Σύννεφο λέξεων Διαδραστική αφίσα

Ιστοεξερευνήσεις από προπτυχιακούς φοιτητές ( ΑΣΠΑΙΤΕ, ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας )

Η κοινότητα … “…αξίζει τον κόπο & είναι αποτελεσματικό στη διάρκεια της διδασκαλίας μιας νέας έννοιας να απευθύνεσαι σε διάφορα στυλ μάθησης προκειμένου να αξιοποιήσεις τις δυνατότητες των μαθητών σου”

Αναφορές  E. Ras and J. Rech. Using Wikis to support the Net Generation in improving knowledge acquisition in capstone projects. The Journal of Systems and Software 82 (2009).  Dalziel, J. (2003). Implementing Learning Design: The Learning Activity Management System (LAMS), Sydney: E-learning Centre of Excellence (MELCOE), Macquarie University.  Papanikolaou, K.A., Grigoriadou, M., Kornilakis, H., & Magoulas, G.D. (2003). Personalizing the interaction in a Web-based educational hypermedia system: the case of INSPIRE”, User-Modeling and User-Adapted Interaction, vol. 13, no. 3, pp  Papanikolaou, K. (2014a).Constructing Interpretative Views of Learners’ Interaction Behavior in an Open Learner Model. IEEE Transactions on Learning Technologies, DOi: /TLT  Papanikolaou, K. (2014b). How Authoring Content for Personalised Learning may Cultivate Learning Design Skills? 14th IEEE International Conference on Advanced Learning Technologies (ICALT2014), 7-9 July 2014, Athens, pp  Prensky, M H. sapiens digital: From digital immigrants and digital natives to digital wisdom. Innovate 5 (3). Available at: (accessed April 4, 2009)  Laurillard, D. (2012). Teaching as a Design Science: Building Pedagogical Patterns for Learning and Technology. New York and London: Routledge.  Laurillard, D., Charlton, P., Craft, B., Dimakopoulos, D., Ljubojevic, D., Magoulas, D., Masterman, E., Pujadas, R., Whitley, E.A. & Whittlestone, K. (2011). A constructionist learning environment for teachers to model learning designs. Journal of Computer Assisted Learning. doi: /j x  TEDx Talk: Chris Dellarocas. Επανεφευρίσκοντας το πανεπιστήμιο (Reinventing University). Διαθέσιμο στο:

Ευχαριστώ για το χρόνο σας ! Homo sapiens digital accepts digital enhancement as an integral fact of human existence, and s/he is digitally wise. (Prensky, 2009) Digital wisdom means not just manipulating technology easily or even creatively; it means making wiser decisions because one is enhanced by technology (Prensky, 2009) Ο homo sapiens digital αποδέχεται την ψηφιακή επαύξηση ως ένα λειτουργικό γεγονός της ανθρώπινης ύπαρξης, και είναι ψηφιακά συνετός. (Prensky, 2009) Η ψηφιακή σύνεση αφορά όχι απλά το χειρισμό της τεχνολογίας εύκολα ή ακόμα και δημιουργικά ; αφορά τη λήψη πιο συνετών αποφάσεων από αυτόν που ενισχύεται από τεχνολογία (Prensky, 2009)