Εισηγητής: Γεώργιος Ν. Κόντος ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Στις 10 Νοεμβρίου 1494, ο φραγκισκανός μοναχός Luca Pacioli, διάσημος στην εποχή του μαθηματικός, παρουσιάζει τον νέο τρόπο αποτύπωσης των λογιστικών γεγονότων, γνωστό σήμερα ως ΔΙΠΛΟΓΡΑΦΙΑ (Double entry). ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Κάθε επιχειρηματικό γεγονός έχει διπλή επίπτωση, που μεταβάλλει τα στοιχεία (λογαριασμούς) που διατηρούν το σύστημα σε ισορροπία, χωρίς όμως να διαταράσσει την ίδια την ισορροπία. Η νέα ισορροπία που διαμορφώνεται κάθε φορά έχει νέα ποιοτικά ή και ποσοτικά χαρακτηριστικά. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Είναι η συγκέντρωση, κατά χρονολογική σειρά, γεγονότων οικονομικής φύσεως που έχουν ένα κοινό διακριτικό γνώρισμα και είναι εκπεφρασμένα σε χρηματικές μονάδες. Η έννοια του λογαριασμού είναι πρωταρχική και δεν προέκυψε εξαιτίας της διπλογραφίας. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Ενεργητικού Υποχρεώσεων Καθαρής θέσης Εσόδων Εξόδων Γενικοί (περιληπτικοί) Αναλυτικοί Πρωτοβάθμιοι, δευτεροβάθμιοι κλπ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ Παθητικού

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ Διπλογραφία γραφήχρήμααριθμητικήπίστωσηεμπόριοκεφάλαιο ατομική ιδιοκτησία

«Η διπλογραφία είναι μία από τις πιο σημαντικές επινοήσεις του ανθρωπίνου πνεύματος». ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

ενεργητικό ό,τι η επιχείρηση έχει π.χ. γήπεδα, κτήρια, μηχανήματα, εμπορεύματα κ.λπ. και ό,τι έχει λαμβάνειν π.χ. απαιτήσεις από πελάτες, από χρεώστες κ.λπ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ παθητικό … σε τρίτους π.χ. υποχρεώσεις σε προμηθευτές, υποχρεώσεις σε τράπεζες, υποχρεώσεις σε ΔΕΗ, ΟΤΕ κ.λπ. και στους επιχειρηματίες δηλαδή τα ποσά που έχουν καταθέσει για την επιχείρηση πλέον τα κέρδη και μείον τις ζημίες τα οφείλει…

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ Ενεργητικό Παθητικό Διαμέρισμα Δάνειο από τράπεζα Έπιπλα30.000Οφειλή στην Εφορία Εξοχικό Αγρόκτημα40.000Καθαρή θέση Απαίτηση από Π Κατάθεση στην τράπεζα Σύνολο Σύνολο

Κοινό τους σημείο η συσσώρευση πλούτου μέσα από την ελεύθερη επιχειρηματική πρωτοβουλία και δράση. Για τη λογιστική, το κεφάλαιο ταυτίζεται με το αντίστοιχο ονομαστικό, ενώ με την ευρύτερη έννοια περιλαμβάνει εκτός από το ονομαστικό κεφάλαιο, τη διαφορά από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο, τα αποθεματικά και το υπόλοιπο εις νέον (Καθαρή θέση/Equity). ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Τα λογιστικά βιβλία αποτυπώνουν συναλλαγές που έκανε η επιχείρηση ως αυτοτελής λογιστική οντότητα και όχι ο επιχειρηματίας ως πρόσωπο. Για την επιχείρηση, οι επιχειρηματίες θεωρούνται οι χρηματοδότες της επιχείρησης. Για τον λόγο αυτό, τα χρήματα που κατέθεσαν για την πραγματοποίηση των επιχειρηματικών επιδιώξεων θεωρούνται οφειλή της επιχείρησης σε αυτούς. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Κάθε αύξηση σε λογαριασμούς Ενεργητικού και Εξόδων και κάθε μείωση σε λογαριασμούς Παθητικού και Εσόδων την καταχωρούμε στο αριστερό σκέλος της ισότητας και την πράξη αυτή αποκαλούμε Χρέωση (Χ). ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Κάθε αύξηση σε λογαριασμούς Παθητικού και Εσόδων και κάθε μείωση σε λογαριασμούς Ενεργητικού και Εξόδων την καταχωρούμε στο δεξί σκέλος της ισότητας και την πράξη αυτή αποκαλούμε Πίστωση (Π). ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Οι λογαριασμοί ενεργητικού, όπως π.χ. ταμείο, κτήρια, αποθέματα, πελάτες και χρεώνονται και πιστώνονται. Πάντα όμως το υπόλοιπο τους είναι χρεωστικό. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

Οι λογαριασμοί παθητικού, όπως π.χ. υποχρεώσεις σε τράπεζες, προμηθευτές, κεφάλαιο και χρεώνονται και πιστώνονται. Πάντα όμως το υπόλοιπο τους είναι πιστωτικό. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

1. Κατάθεση από τους εταίρους της αρχικής τους εισφοράς € ΧΤαμείο ΠΚεφάλαιο Η επιχείρηση δανείζεται από τράπεζα € ΧΤαμείο ΠΥποχρεώσεις σε τράπεζες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

 Η επιχείρηση καταβάλει στην τράπεζα € σε μερική εξόφληση του χρέους της. Χ Υποχρεώσεις σε τράπεζες Π Ταμείο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

 Αγορά τοις μετρητοίς εμπορευμάτων αξίας € Χ Εμπορεύματα Π Ταμείο Η επιχείρηση μεταβάλει τη σύνθεση των στοιχείων του ενεργητικού της (asset mix) και το είδος των κινδύνων που αναλαμβάνει. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

 Η τράπεζα από πιστωτής γίνεται μέτοχος της επιχείρησης κατά € Χ Υποχρεώσεις σε τράπεζες Π Κεφάλαιο Η επιχείρηση μεταβάλει τον τρόπο χρηματοδότησής της (funding structure). ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ