ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Παράμετροι για την αξιολόγηση του περιεχομένου,της δομής και της εξέλιξης μιας διδασκαλίας Απόστολος Χατζηγεωργίου ΣΣ ΠΕ3

Συνήθως όταν παρακολουθήσουμε μια διδασκαλία μας μένει. . . Συνήθως όταν παρακολουθήσουμε μια διδασκαλία μας μένει. . . Μια γενική εικόνα για το μάθημα για το κλίμα της τάξης

Αν όμως ζητηθεί να την «αξιολογήσουμε» Πρέπει να καταγράψουμε και να εξετάσουμε λεπτομερώς συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της, με όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικό τρόπο.

Τα χαρακτηριστικά αφορούν: Την ύπαρξη σκοπού και στόχων το περιεχόμενο και τη δομή της διδασκαλίας την ποιότητα ερωτήσεων και ασκήσεων τη χρήση εποπτικών υλικών τη συμμετοχή των μαθητών την αξιολόγηση των μαθητών κλπ, κλπ, Ειδικότερα:

Υπάρχουν σκοπός και στόχοι; Υπάρχει σκοπός στη διδασκαλία; Δηλώνεται στους μαθητές; Ο καθηγητής έχει θέσει σαφείς διδακτικούς στόχους; Πόσο ρεαλιστικοί είναι; Σε ποιο βαθμό επιτυγχάνονται;

Γνώση της διδασκόμενης ύλης Γνωρίζει ο καθηγητής την ύλη που διδάσκει σε βάθος; Κάνει αναφορές σε θέματα: που σχετίζονται με αυτήν, από άλλες ενότητες που αναφέρονται σε άλλες επιστήμες από την ιστορία των μαθηματικών που αφορούν πρακτικές εφαρμογές της

Γνώση και εφαρμογή οδηγιών Λαμβάνει υπόψη του ο καθηγητής της οδηγίες του ΥΠΕΠΘ και του Π.Ι., που αφορούν το μάθημα που διδάσκει; Λαμβάνει υπόψη του οδηγίες που αφορούν εξετάσεις, τοπικές ή γενικές; Ενημερώνει τους μαθητές, όταν χρειάζεται;

Γνωρίζει ο καθηγητής την τάξη του; Γνωρίζει ο καθηγητής προσωπικά τους μαθητές του; Γνωρίζει την ύπαρξη πιθανών μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων τους; Λαμβάνει υπόψη του στη διδασκαλία αυτές τις ιδιαιτερότητες; Δίνει σε όλους τους μαθητές του ευκαιρίες;

Υπάρχει σχέδιο μαθήματος; Η πορεία του μαθήματος ακολουθεί κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο; Η ροή του μαθήματος είναι μονότονη ή παρουσιάζει εναλλαγές; Γενικά, το μάθημα μπορεί να χαρακτηριστεί ως «πληκτικό» ή ως ενδιαφέρον;

Διδακτικές μέθοδοι Ποια ή ποιες διδακτικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται; Οι διδακτικές προσεγγίσεις που επιλέχτηκαν είναι κατάλληλες για τη συγκεκριμένη τάξη και για το μάθημα που διδάσκεται;

Η κατανομή των δραστηριοτήτων Πού επικεντρώνεται η διδασκαλία: σε θεωρία; σε παραδείγματα; σε ασκήσεις; σε επίλυση προβλημάτων; σε πρακτικές δραστηριότητες; σε συνδυασμό δραστηριοτήτων;

Η ποιότητα των δραστηριοτήτων Ποια ήταν η ποιότητα : των ασκήσεων των ερωτήσεων των προβλημάτων Υπήρχε διαβάθμιση στη δυσκολία των δραστηριοτήτων; Υπήρχε καλή κατανομή χρόνου ως προς τις διάφορες δραστηριότητες;

Χρησιμοποίηση εποπτικών μέσων Έγινε σωστή και αποτελεσματική χρήση : του πίνακα; των μαθηματικών οργάνων; των εποπτικών μέσων; της Νέας Τεχνολογίας; Χρησιμοποιήθηκαν κατάλληλα φύλλα εργασίας, διαγράμματα, περιλήψεις κλπ σε φωτοαντίγραφα;

Συμμετοχή στις δραστηριότητες Υπήρχε κινητοποίηση των μαθητών; Είχαν τη δυνατότητα να εργαστούν: ατομικά σε ζεύγη σε ομάδες και να επικοινωνούν μεταξύ τους και να επικοινωνούν με τον καθηγητή τους Συμμετείχαν στο μάθημα όλοι οι μαθητές;

Η ποιότητα της επικοινωνίας Η γλώσσα και το ύφος του διδάσκοντα είναι τα ενδεδειγμένα; Δείχνουν εκτίμηση και σεβασμό στους μαθητές; Ο τόνος και το ύψος της φωνής του καθηγητή είναι τα κατάλληλα για τη συγκεκριμένη τάξη;

Έλεγχος κατανόησης και μάθησης Έγινε έλεγχος : της «κατ’ οίκον» εργασίας; της κατανόησης νέων εννοιών; και τελική αξιολόγηση επίτευξης των διδακτικών στόχων;

Η κατανομή του χρόνου Η κατανομή του χρόνου μεταξύ καθηγητή και μαθητών ήταν η ενδεδειγμένη; Ποια ήταν η κατανομή του χρόνου μεταξύ θεωρίας και προβλημάτων - ασκήσεων ;

Ανάθεση εργασιών Δόθηκε στους μαθητές εργασία για το σπίτι; Η εργασία ήταν από μία ή από περισσότερες πηγές; Η ποσότητα και το επίπεδο δυσκολίας της ήταν συμβατά με τη συγκεκριμένη τάξη; Υπήρχε δυνατότητα συνεργασίας μαθητών; Μέρος της εργασίας Θα χρησιμοποιηθεί για σύνδεση με το επόμενο μάθημα;

Το κλείσιμο του μαθήματος Έγινε ανακεφαλαίωση του μαθήματος; Έγινε ανάθεση εργασιών; Το μάθημα τελείωσε με το χτύπημα του κουδουνιού του διαλείμματος ;

Τελειώνοντας, παρατηρούμε ότι: Η οργάνωση και η πραγματοποίηση μιας «Υποδειγματικής Διδασκαλίας» δεν είναι εύκολο πράγμα ! Πάντοτε όμως υπάρχουν περιθώρια για συνεχή βελτίωση της διδασκαλία μας, ώστε να πλησιάζουμε αυτό που θεωρούμε ως «Υποδειγματικό»