«ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ» ΤΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ ΠΑΛΑΙΟΚΗΠΟΥ 2014
Η μετάβαση των νηπίων από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο, θεωρείται μια εξαιρετικά κρίσιμη εμπειρία στη ζωή του παιδιού, επειδή θέτει τις βάσεις της μετέπειτα σχολικής του πορείας. Για να επιτευχθεί η ετοιμότητα του παιδιού για μια ομαλή μετάβαση είναι απαραίτητο εκπαιδευτικοί, γονείς και παιδιά να συνεργαστούν προς την επίτευξη του κοινού σκοπού. Στόχοι της συγκεκριμένης στρατηγικής είναι η βιωματική επαφή των νηπίων με τους εκπαιδευτικούς, το χώρο και τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου και η εξοικείωση με τις εκπαιδευτικές μεθόδους και τις δραστηριότητες της Α’ Τάξης του Δημοτικού .
Για την ομαλή μετάβαση των παιδιών πρέπει να συνεργαστούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς , γι΄ αυτό ήρθαμε σε επικοινωνία με τη δασκάλα της Ά τάξης και το διευθυντή του Δημοτικού σχολείου ώστε να προγραμματίσουμε τις επισκέψεις, να σχεδιάσουμε και να οργανώσουμε από κοινού το θέμα και τις δραστηριότητες του προγράμματος. Αποφασίσαμε να γίνουν τρεις επισκέψεις και το θέμα να είναι «η θάλασσα και η προστασία της». Μέσα από τις δραστηριότητες που σχεδιάσαμε θέλαμε να δώσουμε στους μαθητές τη δυνατότητα να εκφραστούν, να προβληματιστούν, να διατυπώσουν ερωτήσεις, να αναλάβουν δράσεις και πρωτοβουλίες, να αλληλεπιδράσουν και να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση τους αξιοποιώντας τα όσα έμαθαν από τη φοίτηση τους στο νηπιαγωγείο . Στις δραστηριότητες μετέχουν προνήπια , νήπια και μαθητές της Α΄ Δημοτικού. Στα πλαίσια σχεδιασμού (προγραμματισμού) και οργάνωσης του Προγράμματος Μετάβασης έχουν διερευνηθεί οι προηγούμενες εμπειρίες και γνώσεις των παιδιών ( θέμα γνωστό στα παιδιά του νηπιαγωγείου αφού έχουμε ασχοληθεί με αυτό στο πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που υλοποιούμε φέτος στο νηπιαγωγείο μας και στα παιδιά της Α΄ τάξης από τη Μελέτη Περιβάλλοντος).
Το Δημοτικό σχολείο και το Νηπιαγωγείο Παλαιοκήπου βρίσκονται μέσα στην ίδια αυλή και ο χώρος του Δημοτικού σχολείου είναι γνωστός στα παιδιά του νηπιαγωγείου γιατί τον επισκεπτόμαστε αρκετές φορές καθώς στην αίθουσα εκδηλώσεων του κάνουμε πρόβες και τη χριστουγεννιάτική παράσταση μας. Πριν την επίσκεψη μας, για το πρόγραμμα της μετάβασης μιλήσαμε με τα παιδιά για το Δημοτικό σχολείο, για το τι κάνουν εκεί τα παιδιά, πως φαντάζονται πως γίνεται το μάθημα τους, τι παίρνουν μαζί τους καθημερινά στη μεγάλη τους τσάντα και είδαμε κάποια βιβλία τους. Βέβαια υπήρχαν και νήπια που είχαν μεγαλύτερα αδέλφια και ήξεραν να μας πουν γι΄ αυτά.
Βασικές επιδιώξεις μας ήταν να καλλιεργήσουν τα νήπια θετική στάση απέναντι στο νέο σχολείο, να εξαλείψουν τυχόν φοβίες τους, να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους σε σχέση με τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν εκεί, να προσδιορίσουν ομοιότητες και διαφορές των δύο σχολείων, να εξοικειωθούν με τον εσωτερικό χώρο του Δημοτικού, να αναπτύξουν τη γλώσσα και την επικοινωνία.
Α΄ Επίσκεψη γνωριμίας στο Δημοτικό Σχολείο. Η πρώτη επίσκεψη στο Δημοτικό σχολείο ήταν σύντομη, για να δούμε ποια είναι η τάξη που θα επισκεφτούμε και να γνωρίσουμε τη δασκάλα της Ά τάξης (τα παιδιά της πρώτης τα γνωρίζαμε αφού τη προηγούμενη χρονιά ήταν στο νηπιαγωγείο μας) και μετά από συνεννόηση με τη δασκάλα της και τον διευθυντή, τους επισκεφτήκαμε κατά την διάρκεια του πρώτου διαλλείματος. Ο διευθυντής και όλοι οι δάσκαλοι μας υποδέχτηκαν, μας ξενάγησαν, μας κέρασαν και φύγαμε από εκεί με πολύ «γλυκές» εντυπώσεις. Έτσι αποφασίσαμε να τους πάμε και εμείς κάποιο δώρο και φτιάξαμε ένα βιβλίο με ζωγραφιές μας και σελιδοδείκτες με θαλασσινό θέμα που τους τα δώσαμε στην επόμενη επίσκεψη μας. Επίσης τους χαρίσαμε μία αφίσα που είχαμε φτιάξει στο νηπιαγωγείο στα πλαίσια του περιβαλλοντικού μας προγράμματος.
Τα δώρα μας προς τα παιδιά του Δημοτικού
Β΄ Παρατήρηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας της Α΄Δημοτικού. Τη μέρα της μετάβασης πήγαμε από το πρωί στο Δημοτικό Σχολείο κάναμε προσευχή μαζί με τα μεγάλα παιδιά και μπήκαμε με σειρά στη τάξη. Τα παιδιά της πρώτης έγραψαν ορθογραφία και τα παιδιά του νηπιαγωγείου αντέγραψαν από τον πίνακα την ημερομηνία (καθημερινή συνήθεια και του νηπιαγωγείου), τον τίτλο του μαθήματος και έγραψαν το όνομα τους. Η δασκάλα της Ά τάξης έβαλε σε όλους άριστα και τους έβαλε και αυτοκολλητάκι. Οι ακόλουθες δραστηριότητες υλοποιήθηκαν λαμβάνοντας ως μαθησιακή περιοχή αφόρμησης τη θεματική ενότητα από το βιβλίο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Α΄ Δημοτικού «Ο Τόπος μου». Ο τόπος μας η Λέσβος περιβάλετε από θάλασσα και η περιοχή μας , η περιοχή της Γέρας έχει το δικό της κόλπο. Ο κόλπος της Γέρας έχει άμεση σχέση με καθημερινά βιώματα και εμπειρίες των παιδιών και ως εκ τούτου μπορεί να καλύψει ευρύ φάσμα των ενδιαφερόντων τους.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Τα παιδιά βρήκαν στο χάρτη της Ελλάδας το Αιγαίο πέλαγος και τον τόπο μας τη Λέσβο, παρατήρησαν τη μορφολογία του εδάφους, των ακτών ,τα ποτάμια και τους κόλπους της. Ο κόλπος της Γέρας γνωστός σε όλα τα παιδιά, μας απασχόλησε περισσότερο καθώς όλοι είχαν κάτι να μας διηγηθούν. Ακόμα και οι πιο ντροπαλοί ενθαρρυνθήκαν να μας διηγηθούν τις εμπειρίες τους. Μέσα στη συζήτηση τέθηκε από τα παιδιά το θέμα της καθαρής και της βρώμικης θάλασσας. Ενθαρρύναμε τα παιδιά να σκεφτούν συνθήματα για την προστασία της θάλασσας (θέμα γνωστό στα παιδιά του νηπιαγωγείου αφού έχουμε ασχοληθεί με αυτό στο πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που υλοποιούμε φέτος στο νηπιαγωγείο μας). Τα παιδιά του νηπιαγωγείου είπαν συνθήματα και τα παιδιά του δημοτικού τα έγραψαν
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ Τα παιδιά σκέφτηκαν ότι καλό θα ήταν να πουν σε όλα τα παιδιά του δημοτικού σχολείου για τα συνθήματα που έγραψαν και σκεφτήκαμε που θα μπορούσαμε να τα βάλουμε για να τα δούνε όλοι. Αποφασίσαμε να φτιάξουμε μια αφίσα και να κολλήσουμε τα συνθήματα των παιδιών και για να είναι πιο όμορφη να τη στολίσουμε με θαλασσινές ζωγραφιές των παιδιών. Όμως οι ζωγραφιές ήταν πολλές, και η αφίσα μας έγινε ένας θαλασσινός πίνακας σε χαρτί του μέτρου όπου τα παιδιά ζωγράφισαν θάλασσα με φύκια ουρανό και ήλιο και στη θάλασσα κόλλησαν τα συνθήματα και τις ζωγραφιές τους (ψάρια, χταπόδια , μέδουσες, καβούρια κ.ά.). Η συνεργατική αυτή εργασία χρησιμοποιήθηκε για σκηνικό στη καλοκαιρινή γιορτή μας γιατί τα παιδιά ήθελαν να δουν όλοι τη ωραία αυτή δημιουργία τους.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Τα παιδιά ζωγράφισαν ζώα της θάλασσας, ψάρια, χταπόδια , μέδουσες, καβούρια, αστερίες, φάλαινες, δελφίνια για να στολίσουν την αφίσα τους .Προτού τα κολλήσουμε όμως τα χρησιμοποιήσαμε για να κάνουμε μαθηματικά. Τα παιδιά του νηπιαγωγείου τα ομαδοποίησαν ανάλογα με το είδος και μέτρησαν πόσα ζωγράφισαν από κάθε είδος. Μετά ρωτήθηκαν από τη δασκάλα ποια ομάδα είναι πιο μεγάλη των καβουριών ή των μεδουσών και αντιστοιχίζοντας ένα προς ένα καβούρια και μέδουσες έδωσαν λύση στο πρόβλημα που τους έθεσε η δασκάλα. Τα παιδιά της Ά τάξης έλυσαν προβλήματα όπως πόσα είναι τα καβούρια και οι αστερίες μαζί ή πόσα παραπάνω είναι τα ψάρια από τα χταπόδια.
Γ΄ Επίσκεψη της Α΄ Δημοτικού στο Νηπιαγωγείο Γ΄ Επίσκεψη της Α΄ Δημοτικού στο Νηπιαγωγείο. Τα παιδιά της Α΄ τάξης επισκέφτηκαν το νηπιαγωγείο, τα νήπια τους υποδέχτηκαν με μεγάλη χαρά και τα κάλεσαν να παίξουν μαζί τους.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Διαβάσαμε το παραμύθι «Το δελφίνι η μαργαρίτα και ο μικρός Αιγαίας». Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με τη νίκη του Θησέα ενάντια στο Μινώταυρο αλλά στενοχωρήθηκαν με το θάνατο του Αιγαία. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΣΗΣ (ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ) Στα παιδιά άρεσε πολύ το παραμύθι που διαβάσαμε και θέλησαν να το δραματοποιήσουν. Χρησιμοποιώντας υλικά από τη γωνιά θεατρικού παιχνιδιού τα παιδιά με τη βοήθεια μας μοίρασαν ρόλους και προχωρήσαμε στην υλοποίηση της δραστηριότητας.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Το πρόγραμμα ομαλής μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό μέσα από αυτές δραστηριότητες ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Οι στόχοι που θέσαμε υλοποιήθηκαν στο βαθμό που ήταν δυνατόν. Τα νήπια με την ενθάρρυνση και την παρότρυνση μας συμμετείχαν με ενθουσιασμό στις δραστηριότητες και αποκόμισαν τις καλύτερες εμπειρίες και συναισθήματα για την συνεργασία τους με τα παιδιά της πρώτης τάξης. Με το αίσθημα της σιγουριάς ότι μπορούν να τα καταφέρουν, τα νήπια πέτυχαν την αποβολή του φόβου και της ανασφάλειας και την προσμονή για την ώρα που πλέον θα είναι και αυτά μαθητές του δημοτικού σχολείου