7ο ΛΥΚΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΣ Υπεύθυνη καθηγήτρια: Γεράκα Γλυκερία, ΠΕ10

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΣΙΓΑΡΟΥ Ανακαλύφθηκε από τους ινδιάνους μετά την άφιξη του Κολόμβου( 15ος αιώνας) Ραγδαία εξάπλωση και χρήση του καπνού ως: νομισματική μονάδα Φαρμακευτικό υλικό

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΣΙΓΑΡΟΥ Αντιδράσεις εναντίον του : Ρωμαιοκαθολική εκκλησία (νόμος του 1577) Βασιλιάς Ιάκωβος Ά ( 1864) Αντικαπνιστικές καμπάνιες του 20ου αιώνα (διαπίστωση σοβαρών ασθενειών όπως καρδιακές προσβολές, εγκεφαλικά επεισόδια, καρκίνος του πνεύμονα, βρογχίτιδα.) Προώθηση μέσω τέχνης : Σινεμά: Gary Cooper, James Stewart, Gregory Peck Εικαστική τέχνη: Salvador Dali, Pablo Picasso, Paul Sezan Λογοτεχνία: Oscar Wilde, Zane Paul Sartre, Charles Dickens Ασθενές φύλο: σύμβολο στυλ και ανεξαρτησίας

ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Θεωρούν ότι είναι μέσα στο πλαίσιο της παρέας και ότι έτσι θα δείχνουν μεγάλοι. Καπνίζει ο γονέας ή τα αδέρφια και θέλουν να μιμηθούν την πράξη αυτή. Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση ή ακόμα και κατάθλιψη. Σχετικά αποτελέσματα παίρνουμε και από το ανάλογο ερωτηματολόγιο που δημιούργησαν οι μαθητές κατά την διάρκεια του project.

Οι έφηβοι που ζούνε σε έντονα καπνιστικό περιβάλλον, έχουν πιο αρνητική στάση προς το κάπνισμα (55,6%) από τους εφήβους που ζούνε σε μη καπνιστικό περιβάλλον (44,4%) Οι έφηβοι που ανήκουν σε χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου οικογένειες είναι σε υψηλότερο ποσοστό καπνιστές. Ακολουθούν όσοι ανήκουν σε μέσου επιπέδου οικογένειες. Λιγότερο πιθανό είναι να καπνίσουν παιδιά υψηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου.

ΑΛΛΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ Οι νέοι εκτός των άλλων αντιμετωπίζουν και θέματα όπως : Καταστροφή πνευμόνων Δημιουργία φλέγματος Προβλήματα με την κυκλοφορία του αίματος Καταστροφή δοντιών Καθυστέρηση ανάπτυξης Δυσλειτουργίες αδένων (ο έφηβος καπνιστής έχει τα μισά σπερματοζωάρια από έναν μη καπνιστή) Οι έφηβοι καπνιστές έχουν περισσότερα κρυολογήματα και βήχα, Περιορισμό αναπνοής, ακόμα και μετά από ελαφριά άσκηση, Μείωση αντοχής και ελαττωμένες αθλητικές επιδόσεις, Κακή διάθεση….

ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΑΝΑΒΟΥΜΕ ΤΣΙΓΑΡΟ; ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΑΝΑΒΟΥΜΕ ΤΣΙΓΑΡΟ; Αν ένας καπνιστής τραβήξει μόνο μία ρουφηξιά από το τσιγάρο του και στη συνέχεια το σβήσει, ο μηχανισμός που μπαίνει σε λειτουργία αμέσως μετά είναι ο εξής: η νικοτίνη που εισπνεύσθηκε μπαίνει στην κυκλοφορία του αίματος και φτάνει σε όλα τα κύτταρα του σώματος. Στον εγκέφαλο φτάνει μέσα σε 8 έως 18 δευτερόλεπτα. Εκεί διεγείρει τους νευρώνες και αυτομάτως στέλνονται διάφορα μηνύματα στα όργανα του καπνιστή: δίνεται η εντολή να εκκριθεί αδρεναλίνη, "ειδοποιείται" η καρδιά να αρχίσει να χτυπά πιο γρήγορα, τα αγγεία συσπώνται, αυξάνεται η πίεση του αίματος απελευθερώνεται γλυκόζη

ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΑΝΑΒΟΥΜΕ ΤΣΙΓΑΡΟ; ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΑΝΑΒΟΥΜΕ ΤΣΙΓΑΡΟ; Η νικοτίνη: σε μικρή ποσότητα διεγείρει σε μεγάλη ποσότητα ναρκώνει και προκαλεί το θάνατο. Η περιεκτικότητα της νικοτίνης στο αίμα: πέφτει κατά 50% μισή ώρα μετά από μία ρουφηξιά και κατά 75% στα τρία τέταρτα της ώρας. Από τη στιγμή που μειώνεται η περιεκτικότητα της νικοτίνης στο αίμα, ο καπνιστής νιώθει την ανάγκη να ανεβάσει εκ νέου τα επίπεδα της. Γι' αυτό οι περισσότεροι καπνιστές καπνίζουν περίπου ένα πακέτο την ημέρα - δύο τσιγάρα την ώρα.

ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΑΝΑΒΟΥΜΕ ΤΣΙΓΑΡΟ; ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΑΝΑΒΟΥΜΕ ΤΣΙΓΑΡΟ; Επειδή πάντως, τα επίπεδα μειώνονται πολύ στη διάρκεια της νύχτας, το πρωινό τσιγάρο προκαλεί πάντα «ευχαρίστηση» Τα επόμενα τσιγάρα πάντως ανάβονται μηχανικά, γιατί δεν προκαλούν το ίδιο αίσθημα ευχαρίστησης. Ο οργανισμός μένει σχετικά αδιάφορος, επειδή τα επίπεδα της νικοτίνης δεν προλαβαίνουν να πέσουν στο μηδέν, και έτσι οι νευρώνες δεν διεγείρονται όσο με το πρώτο τσιγάρο. Επιπλέον η νικοτίνη -δυστυχώς- διεγείρει τα εγκεφαλικά κύτταρα, ώστε να δημιουργούν νέους νευρώνες για την υποδοχή της, με αποτέλεσμα όσο περισσότερο καπνίζει ένα άτομο τόσο περισσότερα τσιγάρα να ζητά.

ΤΙ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ ;

ΥΛΙΚΑ ΑΠΌ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ… …αέριο που βγαίνει από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων… ΥΔΡΟΚΥΑΝΙΟ το καύσιμο που χρησιμοποιούμε στους αναπτήρες… ισχυρότατο δηλητήριο που χρησιμοποιείται και ως χημικό όπλο… ΒΟΥΤΑΝΙΟ… ΜΕΘΑΝΙΟ… ΚΑΔΜΙΟ… ΑΡΣΕΝΙΚΟ…

ΠΩΣ ΔΡΑ ΤΟ ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ; ΠΩΣ ΔΡΑ ΤΟ ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ; Πρόκειται για την ίδια δηλητηριώδη ουσία που εκπέμπεται από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων. Ενώ η νικοτίνη κάνει την καρδιά να χτυπά πιο γρήγορα, το μονοξείδιο του άνθρακα της στερεί το έξτρα οξυγόνο που της χρειάζεται. Η αναπνοή γίνεται πιο γρήγορη και η θερμοκρασία του σώματος πέφτει. Αυτή η "κόντρα" γίνεται αιτία για πολλές καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις

ΤΙ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ Η ΠΙΣΣΑ; Ανάμεσα στις 4.000 ουσίες που περιέχει το τσιγάρο, η πίσσα περιέχει τις πλέον βλαβερές. Πρόκειται για μίγμα πολλών καρκινογόνων ουσιών, έχει σκούρο χρώμα και κολλώδη υφή. Επικάθεται στους βλεννογόνους τους στόματος, των πνευμόνων, του στομάχου και του εντέρου, συμβάλλοντας στην πρόκληση καρκίνου αυτών των περιοχών, αλλά και στην εκδήλωση εμφυσήματος, χρόνιων αναπνευστικών παθήσεων κ.λπ.. Στο μεταξύ, ο οργανισμός αναλώνει όλα τα αποθέματα βιταμίνης C

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Κάνει ζημιά στα νεύρα και στην ανάπτυξη των οργάνων Επηρεάζει αρνητικά όλα τα κύτταρα του σώματος χωρίς εξαιρέσεις Προκαλεί αμέτρητες ασθένειες: ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ καρκίνος του πνεύμονα Καρκίνος του λάρυγγα Καρκίνος της γλώσσας Καρκίνος του ύπατος Καρκίνος της ουροδόχου κύστης

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Υπέρταση Στεφανιαία νόσος Έμφραγμα του μυοκαρδίου Αρτηριοσκληρωτική αγγειακή νόσος Αποφρακτική αρτηριακή νόσος άκρων Γάγγραινα των άκρων ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ Χρόνια βρογχίτιδα Ρινικό και βρογχικό άσθμα Πνευμονικό εμφύσημα Λειτουργικές διαταραχές αναπνευστικού Ευπάθεια σε κρυολογήματα με επιπλοκές όπως ιγμορίτιδα

ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Επίμονος βήχας Κάψιμο στη γλώσσα Ξηρό στόμα Διαταραχές της γεύσης Βράχνιασμα, ζαλάδες και πονοκέφαλοι Πόνοι στο στήθος, καρδιακοί παλμοί και αρρυθμίες Εύκολη κόπωση, δύσπνοια Συχνουρία, αίμα στα ούρα Πόνοι στα άκρα και μελάνιασμα των δακτύλων Κάψιμο ή αιμορραγία στο στομάχι, δυσπεψίες και εμετοί Ελάττωση της όρεξης και απώλεια βάρους

Το τσιγάρο σχετίζεται επίσης και με…. Χαμηλή ποιότητα σπέρματος Αυξημένο ρίσκο αποβολής Αυξημένο ρίσκο γέννησης νεκρού εμβρύου Αυξημένο ρίσκο γέννησης λιπόβαρων μωρών Αυξημένο ρίσκο συνδρόμου «ξαφνικού νεογνικού θανάτου» ΣΤΕΙΡΩΣΗ ΤΥΦΛΩΣΗ ΤΕΡΑΤΟΓΕΝΕΣΕΙΣ ΣΟΒΑΡΟΤΑΤΗ ΑΠΩΛΕΙΑ ΜΝΗΜΗΣ ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΕΥΦΥΪΑΣ ΠΡΟΩΡΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ

ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Αποτελεί μια σημαντική αιτία θνησιμότητας που αφορά εξίσου μη καπνιστές και καπνιστές. (δικτατορία του καπνού) Οι μη καπνιστές διαμέσου του παθητικού καπνίσματος εισπνέουν τις ίδιες καρκινογόνες και τοξικές ουσίες με τους καπνιστές, μόνο που οι ποσότητες αυτών είναι σημαντικά μικρότερες, ικανές ωστόσο να προκαλέσουν καρκίνους ή άλλες ασθένειες. Σύμφωνα με εμπεριστατωμένες μελέτες των τελευταίων χρόνων αποδεικνύεται ότι το παθητικό κάπνισμα είναι εξίσου βλαβερό με το ενεργητικό. Στην Ευρώπη μόνο εκτιμάτε ότι 79.000 άνθρωποι πεθαίνουν από αυτό (οι 72.000 έχουν εισπνεύσει τον καπνό αυτό μέσα στο ίδιο τους το σπίτι ενώ οι υπόλοιποι στον εργασιακό τους χώρο.) Στις Η.Π.Α. 49.000 άνθρωποι πεθαίνουν από το παθητικό κάπνισμα.

ΣΥΠΤΩΜΑΤΑ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Ερεθισμός ματιών Πονοκέφαλος Ερεθισμός ρινικού βλεννογόνου Μείωση της αναπνευστικής λειτουργίας Πόνοι του στήθους Ενδεχομένως σε περιπτώσεις μακροχρόνιας συμβίωσης με καπνιστή, καρκίνο του πνεύμονα.

Τριτογενές Κάπνισμα Το «τριτογενές κάπνισμα» είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το αόρατο και τοξικό μείγμα αερίων και μορίων που επικάθεται στα μαλλιά και στα ρούχα των καπνιστών, αλλά και στα έπιπλα και στο πάτωμα. Το μείγμα παραμένει εκεί αφότου ο χώρος έχει καθαριστεί από τον καπνό. Στα κατάλοιπα περιλαμβάνονται βαρέα μέταλλα, καρκινογόνα ακόμα και ραδιενεργά υλικά. Το Εθνικό Πρόγραμμα Τοξικολογίας των Ηνωμένων Πολιτειών αναφέρει ότι το μείγμα σωματιδίων (particulate matters) που αφήνει ο καπνός του τσιγάρου περιλαμβάνει 250 τοξικά χημικά, και τουλάχιστον 10 από αυτά είναι αποδεδειγμένα καρκινογόνα.

«Υπάρχουν καρκινογόνα σε αυτόν τον τριτογενή καπνό και ο κίνδυνος του καρκίνου ελλοχεύει για όλους τους ανθρώπους, όλων των ηλικιών, που έρχονται σε επαφή»

Ο τριτογενής καπνός είναι αυτό που μυρίζουμε όταν ένας καπνιστής μπει σε έναν μικρό κλειστό χώρο, ακόμα και όταν έχει σβήσει το τσιγάρο του ή όταν μπαίνουμε σε ένα δωμάτιο όπου κάποιοι κάπνιζαν πριν. «Η μύτη μας δεν ψεύδεται. Αυτά τα στοιχεία είναι τόσο τοξικά, ώστε το μυαλό σου σε προειδοποιεί: Απομακρύνσου». Για να προστατευτούν τα παιδιά από το τριτογενές κάπνισμα, οι καπνιστές θα πρέπει όχι μόνο να μην καπνίζουν μέσα στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο, αλλά και να αλλάζουν τουλάχιστον σακάκι και να πλένουν τα χέρια τους προτού έλθουν σε επαφή με παιδιά. Πρέπει οπωσδήποτε να ενθαρρυνθούν να κόψουν το κάπνισμα.

ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Παρακολούθηση της χρήσης του καπνού και θέσπιση μέτρων προστασίας από τον καπνό. Προσφορά βοήθειας για την εγκατάλειψη της χρήσης του καπνού Προειδοποίηση των κινδύνων του καπνού Ενίσχυση απαγορεύσεων της διαφήμισης και προώθησης του καπνού Αύξηση της τιμής του. Χρήση διαφόρων μεθόδων για την καταπολέμηση όπως : αυτοκόλλητα, τσίχλες, εισπνεόμενα , υπογλώσσια δισκία ή διαλυόμενες παστίλιες.

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ Σήμερα οι καπνιστές μπορούν να απευθυνθούν στα Ιατρεία Διακοπής του Καπνίσματος, που λειτουργούν πλέον επιτυχώς και στην Ελλάδα. Στα συγκεκριμένα ιατρεία, γίνεται αρχικά μια ενημέρωση των καπνιστών σχετικά με τα προβλήματα που προκαλεί το κάπνισμα, αλλά και για τους τρόπους βοήθειας σε ό,τι αφορά τη διακοπή του.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΣΙΓΑΡΟ Το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν συνίσταται για μια ασφαλή απομάκρυνση το κάπνισμα. Συγκεκριμένα η ευρωπαϊκή πνευμονολογική εταιρεία δεν ταξινομεί το κάπνισμα στους ασφαλείς τρόπους διακοπής του καπνίσματος αφού μετά την εξέταση συγκεκριμένων δειγμάτων έδειξαν ότι περιέχει καρκινογόνες ουσίες όπως οη που χρησιμοποιείται ως υλικό απόψυξης. ΜΥΘΟΙ LIGHT ΤΣΙΓΑΡΩΝ Τα τσιγάρα αυτού του είδους είναι πιο επικίνδυνα αφού ο καπνιστής με την πεποίθηση ότι τα light τσιγάρα περιέχουν λιγότερη πίσσα και νικοτίνη καπνίζουν περισσότερα πακέτα και εισπνέουν σημαντική ποσότητα καρκινογόνων αερίων.

ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΔΥΣΚΟΛΕΥΟΝΤΑΙ ΝΑ ΚΟΨΟΥΝ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Σύμφωνα με μελέτες κάποιοι καπνιστές έχουν δυσκολία στην διακοπή του καπνίσματος διότι : Μεγαλύτερο βαθμό εξάρτησης Αρ. τσιγάρων / ημέρα Κάπνισμα εντός 30΄από την ώρα που θα ξυπνήσουν Διαμονή με καπνιστή Χαμηλότερο επίπεδο μόρφωσης Χαμηλότερο κοινωνικό-οικονομικό status Συνύπαρξη ψυχιατρικών διαταραχών

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Σε 20 λεπτά: Η πίεση του αίματος και οι σφυγμοί πέφτουν στο κανονικό. Η θερμοκρασία των άκρων ανεβαίνει στο κανονικό Σε 8 ώρες: Το μονοξείδιο του άνθρακα στο αίμα πέφτει στο κανονικό. Το οξυγόνο ανεβαίνει στα φυσιολογικά επίπεδα. Σε 24 ώρες: Μειώνεται η πιθανότητα καρδιακής προσβολής. Σε 48 ώρες: Ενδυναμώνει η γεύση και η όσφρηση. Σε 72 ώρες: Η αναπνοή αρχίζει να λειτουργεί ομαλότερα. Αυξάνεται η χωρητικότητα των πνευμόνων

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Από 2 εβδομάδες έως 3 μήνες: Η κυκλοφορία του αίματος βελτιώνεται. Το περπάτημα γίνεται ευκολότερο. Η λειτουργία των πνευμόνων αυξάνεται κατά 30%. Από 1 έως 9 μήνες: Σταματάει ο βήχας και η κούραση. Η αναπνοή διαρκεί περισσότερο. Αρχίζει η ανάπλαση του ενδοθηλίου των βρόγχων. Μετά από 5 χρόνια: Η πιθανότητα θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα μειώνεται κατά 50% Μετά από 10 χρόνια: Οι προκαρκινικές κυψέλες αντικαθίστανται. Οι πιθανότητες άλλων καρκίνων μειώνονται

ΤΑ «ΘΕΤΙΚΑ» ΤΟΥ ΤΣΙΓΑΡΟΥ Δίνει δουλειά στους καπνοπαραγωγούς Δίνει δουλειά σε καπνεμπόρους Δίνει δουλειά σε καπνοβιομηχάνους Δίνει δουλειά σε πνευμονολόγους, καρδιολόγους, φαρμακοποιούς κλπ. Δίνει φόρους στο κράτος Δίνει δουλειά σε … Αφήνει χήρες κι ορφανά

ΑΝΤΙΚΑΠΝΙΣΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ Από την 1η Σεπτεμβρίου του 2009 το κάπνισμα απαγορεύτηκε σε κλειστούς και δημόσιους χώρους μετά από απαίτηση της Ε.Ε. Παρόμοιες προσπάθειες για την θέσπιση τέτοιου προστατευτικού νόμου είχαν γίνει και στο παρελθόν αλλά άφηναν το περιθώριο στους ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων να αποφασίσουν οι ίδιοι αν θα τον εφαρμόσουν ξεχωριστά ή όχι γι’αυτό και δεν είχε κανένα αποτέλεσμα. (σχετικά αποτελέσματα περιέχει και η σχετική έρευνα της Hellas health III)

ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ ΕΙΝΑΙ ΠΑΘΟΣ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟ.

Oμάδα Εργασίας Μίχος Ελευθέριος Σγούρας Παναγιώτης Μπάρδας Θεόδωρος Μπουρονίκου Τούλα Νέμτσα Γεωργία Ντράλο Κρίστο Παπαδούλη Αποστολία Σαμαράς Ιωάννης Σαρρής Γεώργιος Σγούρας Παναγιώτης Σερέτης Αλέξανδρος Στάμου Γεωργία Τσιοτινού Βασιλική Τσιτσώνη Αθανασία Φάκα Ευδοκία Φουλούλης Λάμπρος Φωτάκη Χριστίνα-Μαρία

Βιβλιογραφία http://www.paidiatros.com/children/Tertiary-Thirdhand-smoking/ http://www.neaygeia.gr/page.asp?p=439