ΥΠΟΔΗΜΑ Το Παπούτσι είναι ένα κομμάτι της ενδυμασίας και καλύπτει το κάτω μέρος του ποδιού. Εκτός από το απλό κάλυμμα βοηθάει και στο βάδισμα. Συνήθως τα παπούτσια είναι από δέρμα ή ύφασμα, σπανιότερα και από λάστιχο ή πλαστικό. Παραδοσιακά τα παπούτσια κατασκευάζονταν από τσαγκάρηδες, σήμερα είναι συνήθως ένα βιομηχανικό προϊόν.

Γιατί φόρεσαν παπούτσια οι άνθρωποι; Οι άνθρωποι δεν αποφάσισαν να φορέσουν παπούτσια για λόγους καλλωπισμού. Τα ευρήματα και οι αναφορές της ιστορίας μας δείχνουν ότι η ανάγκη γέννησε την ιδέα για κάτι που καλύπτει και προτατεύει τα πόδια. Υπάρχουν αναφορές για πρωτόγονα παπούτσια (σαν σακούλες που κάλυπταν τα πόδια) από δέρμα ζώων ή φλοιό δέντρων, ήδη από τον νεολιθική εποχή (8.000 πΧ).

Φαίνεται ότι τα πρώτα παπούτσια στην ιστορία (που θύμιζαν παπούτσια) φτιάχτηκαν στην Αρχαία Αίγυπτο και την Ελλάδα, καθώς οι κάτοικοι προσπαθούσαν να βρουν έναν τρόπο να προστατεύσουν τα ευαίσθητα πόδια τους από το βαρύ κρύο, τα νερά, αλλά και από το άγριο έδαφος που δεν τους επέτρεπε να κινούνται άνετα και να κυνηγούν για να βρούν την τροφή τους.

Τα παπούτσια στην αρχαία ιστορία Το πιο δημοφιλές είδος παπουτσιού στην Αρχαία Ελλάδα ήταν τα σανδάλια από δέρμα που δένονταν με κομμάτια σχοινιού γύρω από το μηρό. Οι Αρχαίοι Έλληνες ήταν από τους πρώτους που άρχισαν να χρησιμοποιούν το χαλκό στα παπούτσια τους, και έτσι άρχισαν να ενισχύουν το κατεργασμένο δέρμα με μεταλλικά στοιχεία, έτσι ώστε να είναι μεγαλύτερης αντοχής σε περιπτώσεις μαχών και εκστρατειών. Έτσι δημιουργήθηκε ένα είδος σανδαλιού με επιγονατίδες που προφύλασσαν τα πόδια, τόσο από τις επιθέσεις των εχθρών όσο και από την ταλαιπωρία από τις πολύωρες πεζοπορίες.

Τα σανδάλια στην αρχαία Ρώμη Στη Ρώμη οι πιο καλλιτεχνικές απόψεις ήθελαν τους πλουσιότερους να ζωγραφίζουν ή να σκαλίζουν σχέδια στα δέρματα, ενώ αργότερα στον Μεσαίωνα αρχίζουν να εμφανίζονται τα πρώτα ραμμένα παπούτσια, που συνδύαζαν μεταλλικές λεπτομέρειες και δέρμα. Αυτά τα παπούτσια θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως τα πρώτα μοκασίνια στην ιστορία.

Τα σανδάλια σήμερα Είναι για την αίσθηση ελευθερίας που προσφέρουν καθώς και για το στιλ που προσθέτουν στο καθημερινό ντύσιμο. Tα σανδάλια χαρίζουν άνεση όσο κανένα άλλο παπούτσι αφου τα περισσότερα είναι φτιαγμένα από διάφορα δέρματα,ώστε να βοηθούν τη φυσική στάση του σώματος. Φοριούνται τόσο από άνδρες όσο κι από γυναίκες.

Τα παπούτσια στη Γαλλία το Μεσαίωνα Στο Μεσαίωνα τα παπούτσια διακοσμούνταν με γούνα από ζώα και με βελούδο, καθώς και με επιπλέον στολίδια – χρυσά κυρίως – που είχαν να κάνουν με τη θέση αυτού που τα φορούσε. Ειδικά οι Γάλλοι βασιλιάδες είχαν αναγάγει σε τέχνη την κατασκευή ευφάνταστων παπουτσιών. Στη Γαλλία κατασκευάστηκαν τα πρώτα τακούνια, τα οποία ήταν ένα είδος υποστηρίγματος του παπουτσιού σε περίπτωση βροχής. Αυτό το υποστήριγμα μάλλον δεν ήταν ενσωματωμένο, αλλά ήταν πρόσθετο και δενόταν στο παπούτσι όταν χρειαζόταν

Τα παπούτσια στην Αμερική Το 17ο αιώνα άρχισε ο σχεδιασμός και η κατασκευή παπουτσιών στην Αμερική, από τον Tomas Bird, που άνοιξε σχεδιαστήριο και κατάστημα παπουτσιών στη Μασαχουσέτη το 1629. Κατά τη βιομηχανική επανάσταση, υπήρχαν πολλά εργαστήρια κατασκευής χειροποίητων παπουτσιών που έδωσαν τις θέσεις τους σε μεγάλες βιομηχανικές μονάδες με μοντέρνες μηχανές που μπορούσαν να παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες παπουτσιών, κι έτσι στα τέλη του 1830 η παραγωγή έφτανε τα 10,000 ζευγάρια.

Τα παπούτσια στην Αγγλία Τα πολύχρωμα παπούτσια καθιερώθηκαν από την Ελισάβετ το 16ο αιώνα, καθώς εντάσσονταν στη διάθεση της βασίλισσας να εντυπωσιάζει τους προσκεκλημένους της στο παλάτι. Λένε μάλιστα ότι η Ελισάβετ είχε ένα ζευγάρι παπούτσια για κάθε κουρτίνα και χαλί του παλατιού, αλλά και για κάθε ζαρντινιέρα του κήπου της.

Τα παπούτσια στην Ελλάδα τον 18ο και 19ο αιωνα Το τσαρούχι είναι ένα  δερμάτινο υπόδημα το οποίο φορούσαν οι χωρικοί στην ηπειρωτική Ελλάδα αλλά και σε άλλες ορεινές περιοχές στα Βαλκάνια και την Τουρκίαμέχρι τον 19ο – αρχές του 20ου αιώνα. Σήμερα φοριούνται στην Ελλάδα ως υποδήματα μαζί με τη φουστανέλλα και με τη στολή των Ευζώνων.

Τα παπούτσια τον 20ο αιώνα Στις αρχές του 20ου αιώνα η Γαλλία είναι από τους πρωτοπόρους στο ευρωπαϊκό παπούτσι. Τις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα υπάρχει μια έντονη δραστηριότητα δημιουργίας νέων σχεδίων και τύπων υποδημάτων. Πολλά από τα υποδήματα που είναι στη μόδα σήμερα είχαν σταδιοδρομήσει τις δεκαετίες του 1920 και 1930. Την δεκαετία του '30 τα παπούτσια βάφονται με πολλά χρώματα και είναι φωτεινά και ζωηρά.Οι μύτες των παπουτσιών δεν είναι πια τετράγωνες, αλλά στρογγυλές και μυτερές. Τα τακούνια είναι μέχρι 2,5 πόντους για τα ανδρικά και 5,5 για τα γυναικεία. Κυκλοφορούν παπούτσια δίχρωμα με τρυπάκια όπως τα derby και τα oxford. Η Ιταλία αρχίζει να μπαίνει δυναμικά στο σχέδιο και την κατασκευή υποδημάτων.Την είσοδο τους εκείνα τα χρόνια έκαναν τα αθλητικά με πρωτοπόρο την Adidas του Γερμανού Adi Dassler και την Puma του αδερφού του Rudolf Dassler .

Τα παπούτσια σήμερα Σήμερα η παραγωγή παπουτσιών είναι υπόθεση τόσο μεγάλων και διάσημων σχεδιαστών, όσο και μικρότερων κατασκευαστών, που προτείνουν νέες μόδες, νέα υλικά, χρώματα και σχέδια κάθε εποχή είτε με χειροποίητα είτε με βιομηχανικά μοντέλα. Η τέχνη του παπουτσιού όχι μόνο δεν έχει χάσει την αίγλη της μετά από τόσους αιώνες ιστορίας, αλλά μάλιστα βρίσκεται στο απόγειο της, με τη μοντέρνα τεχνολογία να συνδυάζεται άψογα με την παραδοσιακή τεχνική. Σήμερα, στον 21ο αιώνα το παπούτσι γίνεται αντικείμενο διεθνών εκθέσεων, κερδίζοντας επάξια μια θέση σε μουσεία και γκαλερί.

ΤΕΛΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ Πέννυ Κεφαλά Αγγελική Βάκαλου Τατιάνα Ασπραδάκη