Επιχειρηματικο σχεδιο (business plan) Δρ. Κωνσταντίνος Ιατρίδης Λέκτορας στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, University of Central Lancashire, Cyprus 31 Ιανουαρίου 2015
Τι είναι το επιχειρηματικό σχέδιο Το επιχειρηματικό σχέδιο (business plan) είναι ένα έγγραφο το οποίο ορίζει τη βασική ιδέα για μια επιχείρηση, τους επιχειρηματικούς στόχους και την υλοποίηση αυτών (επιχειρησιακή στρατηγική). Σκοποί του επιχειρηματικού σχεδίου: Παρουσιάζει την προσέγγιση που θα ακολουθήσει ο επιχειρηματίας για να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία. Καθορίζει τους παράγοντες που σχετίζονται με την επιτυχία της επιχείρησης. Αποτελεί εργαλείο για την συγκέντρωση οικονομικού κεφαλαίου.
Χρήστες των επιχειρηματικών σχεδίων Επιχειρηματικό Σχέδιο Διοίκηση Επιχείρησης Υπάλληλοι Πελάτες Προμηθευτές Επενδυτές Εξωτερικοί Εσωτερικοί .
Τι περιλαμβάνει ένα επιχειρηματικό σχέδιο Εισαγωγική σελίδα (προκαταρτικές λεπτομέρειες) Σύνοψη (executive summary). Ανάλυση του εξωτερικού περιβάλλοντος και της αγοράς. Περιγραφή της επιχειρηματικής ιδέας. Σχέδιο παραγωγής (production plan). Σχέδιο μάρκετινγκ (marketing plan). Οργανωσιακό σχέδιο (organizational plan). Χρηματοοικονομικό σχέδιο (financial plan). Ανάλυση κινδύνων (risk analysis).
1. Εισαγωγική σελίδα Όνομα της επιχείρησης. Διεύθυνση. Τηλέφωνο/ fax/ email. Σημείωση εμπιστευτικότητας. Αριθμός σελίδων.
2. Σύνοψη (Executive summary) Περιγραφή της επιχειρηματικής ιδέας και της επιχείρησης. Επιχειρηματική ευκαιρία. Στρατηγική. Αγορά στόχοι και προβλέψεις. Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Βασικά οικονομικά στοιχεία. Διοικητική Ομάδα.
3. Ανάλυση του εξωτερικού περιβάλλοντος και της αγοράς Ανάλυση του ευρύτερου μάκρο-περιβάλλοντος (PEST/ SWOT ANALYSIS). Ανάλυση των ανταγωνιστών. Ανάλυση αγοράς (μέγεθος αγοράς, κερδοφορία αγοράς, κανάλια διανομής, ωριμότητα της αγοράς). Κλαδικές προβλέψεις.
4. Περιγραφή της επιχειρηματικής ιδέας Δήλωση αποστολής της νέας επιχείρησης (mission statement). Σαφής και ακριβής περιγραφή των προϊόντων ή/ και των υπηρεσιών. Ποια είναι η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ του προϊόντος; (Unique Selling Proposition) χαμηλότερη τιμή; καλύτερη ποιότητα; ταχύτερη λειτουργία; μοναδικό προϊόν; πλεονεκτήματα για τους πελάτες; Τοποθεσία εγκαταστάσεων και μέγεθος της επιχείρησης. Εξοπλισμός γραφείου και προσωπικό που απαιτείται.
5. Σχέδιο Παραγωγής (Production plan)* Παραγωγικές εγκαταστάσεις. Μηχανολογικός εξοπλισμός. Προμήθεια πρώτων υλών. Κόστος παραγωγής. Μελλοντικές ανάγκες εξοπλισμού. *Αφορά μεταποιητική (βιομηχανική) επιχείρηση . Σε περίπτωση παροχής υπηρεσιών η ενότητα αυτή αναφέρεται ως λειτουργικό σχέδιο (operational plan) και περιγράφει τα βήματα ολοκλήρωσης της επιχειρηματικής συναλλαγής με χρονολογική σειρά.
6. Σχέδιο Μάρκετινγκ (Marketing plan) Ποια είναι η στρατηγική μάρκετινγκ-mix; Πακέτα προϊόντων/ υπηρεσιών; Τιμολόγηση; Διανομή; (Απευθείας πωλήσεις; Ενδιάμεσοι;). Διαφήμιση και προώθηση (παραδοσιακοί τρόποι; word of mouth;). Τακτικές πωλήσεων;
7. Οργανωσιακό σχέδιο (Organizational plan) Καθορισμός των συνιδιοκτητών/ συνέταιρων ή των βασικών μετόχων. Δικαιοδοσία των μετόχων. Ομάδα διοίκησης. Ρόλοι και ευθύνες των μελών της επιχείρησης.
8. Οικονομικό σχέδιο (Financial plan) Προϋπολογισμοί. Ανάλυση ταμειακής ροής. Ταμειακός προγραμματισμός και ανάγκες κεφαλαίου κίνησης. Ανάλυση αποτελεσμάτων (νεκρό σημείο, χρηματοοικονομικοί δείκτες, κ.λπ.).
9. Απαιτούμενο ποσό χρηματοδότησης Καθορισμός αναγκαίου κεφαλαίου. Πότε θα χρειαστείτε το κεφάλαιο; Ίδια κεφάλαια/ χρηματοδότηση ή συνδυασμός; Πηγές χρηματοδότησης; Τι προσφέρετε στον εξωτερικό επενδυτή; Σε περίπτωση δανειοδότησης απαιτείται εγγύηση; Αν ναι, τι είδους;
10. Ανάλυση κινδύνων (Risk analysis) Εκτίμηση των πιθανών κινδύνων και των εναλλακτικών στρατηγικών ή σεναρίων που πρέπει να ακολουθηθούν ώστε να επιτευχθούν οι αντικειμενικοί στόχοι του επιχειρηματικού σχεδίου. Πιθανοί κίνδυνοι: αποσταθεροποίηση της οικονομίας, τεχνολογικές αλλαγές, αλλαγή κανονιστικού πλαισίου, έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού κλπ.
Ένα καλό επιχειρηματικό σχέδιο πρέπει να: Περιλαμβάνει μια καινοτόμα ιδέα, η οποία έχει μοναδικά χαρακτηριστικά και διαφοροποιείται αισθητά από τον υπάρχον ανταγωνισμό. Στηρίζεται πάνω σε ένα καθαρό επιχειρηματικό μοντέλο. Ορίζει σαφώς την αγορά, τις προοπτικές, τους πελάτες, τους προμηθευτές και τους ανταγωνιστές. Περιλαμβάνει αξιόπιστες επιχειρηματικές παραδοχές και προβλέψεις.
Ένα καλό επιχειρηματικό σχέδιο πρέπει να: Περιγράφει πως η επιχείρηση θα αποκτήσει διαρκές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Αναγνωρίζει τις παραδοχές στις οποίες η εταιρία είναι πιο ευαίσθητη, οι πιθανοί κίνδυνοι και δράσεις αντιμετώπισης αυτών. Αναγνωρίζει τις ανάγκες χρηματοδότησης της εταιρίας. Καθορίζει ένα ικανοποιητικό επίπεδο λειτουργικότητας και, αν είναι δυνατόν, να προσφέρει δυνατότητες μελλοντικών επεκτάσεων.
Πρακτικές Συμβουλές Αναθέστε διαφορετικά κεφάλαια του επιχειρηματικού σχεδίου σε διαφορετικά (αρμόδια) άτομα. Γράψτε το Executive Summary στο τέλος (είναι η περίληψη). Το Executive Summary καλό είναι να γίνει από ένα άτομο που έχει εποπτεία (π.χ. αρχικός εταίρος, CEO). Το Executive Summary θα πρέπει να είναι πειστικό, σύντομο και να προσελκύει το ενδιαφέρον του αναγνώστη.