ΚΥΡΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Η Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι ΑΗ Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι ΑΗ Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι ΑΗ Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι Α ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2008 Ελληνική Εκκλησία Ευαγγελική Κατερίνης

Κυριακή, 13 Απριλίου 2008 Υπερφυσικά χαρίσματα: προφητεία και γλωσσολαλιά

Στο σημερινό μάθημα … Θα εστιάσουμε σε δύο υπερφυσικά χαρίσματα, γύρω από τα οποία υπάρχει αρκετή συζήτηση στην εκκλησία σήμερα: Προφητεία Γλωσσολαλιά

Α. Προφητεία

Η προφητεία στην Παλαιά Διαθήκη Δεν υπάρχει αμφιβολία για το τι σήμαινε προφητεία στην Παλαιά Διαθήκη: Οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης μιλούσαν εκ μέρους του Θεού και ο λόγος τους ήταν λόγος Θεού χωρίς αμφιβολία. Έτσι, διαβάζουμε στον Ιερεμία: «Και εξέτεινε Κύριος την χείρα αυτού και ήγγισε το στόμα μου· και είπε Κύριος προς εμέ, Ιδού, έθεσα τους λόγους μου εν τω στόματί σου». Ιερ. α’ 9

Προφήτες και προφητείες στην Καινή Διαθήκη «σηκωθείς δε εις εξ αυτών ονόματι Άγαβος, εφανέρωσε διά του Πνεύματος ότι έμελλε να γείνη μεγάλη πείνα καθ' όλην την οικουμένην· ήτις και έγεινεν επί Κλαυδίου Καίσαρος». Πράξεις ια’ 28. «… προφήτης τις ονόματι Άγαβος και ελθών προς ημάς, έλαβε την ζώνην του Παύλου και δέσας τας χείρας εαυτού και τους πόδας είπε· Ταύτα λέγει το Πνεύμα το Αγιον· Τον άνδρα, του οποίου είναι η ζώνη αύτη, ούτω θέλουσι δέσει εν Ιερουσαλήμ οι Ιουδαίοι και θέλουσι παραδώσει εις τας χείρας των εθνών». Πράξ. κα’

Προφήτες και προφητείες στην Καινή Διαθήκη «Είχε δε ούτος (Φίλιππος) τέσσαρας θυγατέρας παρθένους, αίτινες προεφήτευον» Πράξεις κα’ 9. «Ακολουθείτε την αγάπην· και ζητείτε μετά ζήλου τα πνευματικά, μάλλον δε το να προφητεύητε». Α΄ Κορ. ιδ’ 1 «Προφήται δε ας λαλώσι δύο ή τρεις, και οι άλλοι ας διακρίνωσιν· εάν δε έλθη αποκάλυψις εις άλλον καθήμενον, ο πρώτος ας σιωπά. Διότι δύνασθε ο εις μετά τον άλλον να προφητεύητε πάντες, διά να μανθάνωσι πάντες και πάντες να παρηγορώνται». Α’ Κορ. ιδ’

Προφήτες και προφητείες στην Καινή Διαθήκη Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι στην πρώτη εκκλησία: Μπορούσαν να προφητεύουν και άνδρες και γυναίκες. Μπορούσαν να προφητεύουν περισσότεροι του ενός μέσα στην εκκλησία. Η προφητεία μπορούσε να περιέχει έναν λόγο προειδοποίησης ή οικοδομής. Η προφητεία μπορούσε επίσης να οδηγήσει απίστους σε μετάνοια (Α’ Κορ. ιδ’ 23-25).

Ο ρόλος της προφητείας στην Καινή Διαθήκη: δύο απόψεις ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΥΣΗΣ Πρόκειται για το ίδιο χάρισμα με εκείνο που συναντούμε στην Παλαιά Διαθήκη. Όμως έπαυσε με την πάροδο της αποστολικής εποχής, αφού συμπληρώθηκε η Καινή Διαθήκη. Αν συνεχιζόταν σήμερα, αυτό σημαίνει ότι σήμερα θα είχαμε λόγο Θεού ίσου κύρους με την Καινή Διαθήκη. ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ Πρόκειται για διαφορετικό χάρισμα από εκείνο της Παλαιάς Διαθήκης και δεν μπορεί να αξιώσει το ίδιο κύρος (W. Grudem). Οι προφητείες της Καινής Διαθήκης δεν είναι το ίδιο δεσμευτικές με εκείνες της Παλαιάς Διαθήκης και μπορούν να δεχτούν αμφισβήτηση.

Η θεωρία της παύσης Οι αδελφοί που πιστεύουν ότι η προφητεία έπαυσε στους μεταποστολικούς χρόνους στηρίζονται στο παρακάτω εδάφιο: «τα άλλα όμως, είτε προφητείαι είναι, θέλουσι καταργηθή· είτε γλώσσαι, θέλουσι παύσει· είτε γνώσις, θέλει καταργηθή». Α’ Κορ. ιγ’ 8 Θεωρούν επίσης ότι το προφητικό χάρισμα ήταν κάτι αντίστοιχο με το χάρισμα των αποστόλων: Ο Θεός το χρησιμοποίησε για να θεμελιώσει την εκκλησία. Σήμερα, όμως, δεν υπάρχουν προφήτες, όπως δεν υπάρχουν και απόστολοι. Ήταν χαρίσματα μοναδικά και μη επαναλαμβανόμενα.

Η θεωρία της παύσης «εποικοδομηθέντες επί το θεμέλιον των αποστόλων και προφητών, όντος ακρογωνιαίου λίθου αυτού του Ιησού Χριστού». Εφεσ. β’ 20 «το οποίον εν άλλαις γενεαίς δεν εγνωστοποιήθη εις τους υιούς των ανθρώπων, καθώς τώρα απεκαλύφθη διά Πνεύματος εις τους αγίους αυτού αποστόλους και προφήτας». Εφεσ. γ’ 5

Η θεωρία της συνέχειας Αδελφοί που πιστεύουν ότι η προφητεία συνεχίζει θεωρούν ότι το χάρισμα της προφητείας δεν είναι το ίδιο με εκείνο της Παλαιάς Διαθήκης. Πιστεύουν ότι το αντίστοιχο χάρισμα με την προφητεία της Παλαιάς Διαθήκης είναι το χάρισμα του αποστόλου, όχι του προφήτη. Ο λόγος των αποστόλων ήταν λόγος Θεού που δεν μπορούσε να δεχτεί αμφισβήτηση. Πιστεύουν ότι δεν συνέβαινε το ίδιο με τον λόγο των προφητών της Καινής Διαθήκης.

Προφητείες με μικρότερο κύρος; Ο Παύλος ακούει την προφητεία ότι τον περιμένουν δεσμά στην Ιερουσαλήμ, αλλά παρ’ όλα αυτά πηγαίνει (Πράξ. κα’ 4). Ο απ. Παύλος προτρέπει: «προφητείας μη εξουθενείτε» (Α’ Θεσ. ε’ 20). Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με την άποψη αυτή, θα ήταν αδιανόητο στην Παλαιά Διαθήκη. Ο απ. Παύλος προτρέπει να «ζυγίζουν» τις προφητείες, και πάλι, σύμφωνα με την άποψη αυτή, αδιανόητο για την Παλαιά Διαθήκη: «Προφήται δε ας λαλώσι δύο ή τρεις, και οι άλλοι ας διακρίνωσιν. Εάν δε έλθη αποκάλυψις εις άλλον καθήμενον, ο πρώτος ας σιωπά». Α’ Κορ. ιδ’ 29.

Η προφητεία για τους χαρισματικούς σήμερα Η προφητεία σύμφωνα με τους περισσότερους χαρισματικούς δεν ταυτίζεται με τον λόγο του Θεού. Είναι «αποκάλυψις» (Α’ Κορ. ιδ’ 29) με ευρύτερη έννοια, όχι με την έννοια του γραπτού λόγου του Θεού. Πρόκειται για «ισχυρές εντυπώσεις» που δίνει ο Θεός, μπορεί να αφορούν συγκεκριμένα πρόσωπα και καταστάσεις, αλλά δεν συνιστούν λόγο γενικότερα δεσμευτικό για την εκκλησία.

Β. Γλωσσολαλιά

Η γλωσσολαλιά ως σημείο πλήρωσης με Άγιο Πνεύμα Η γλωσσολαλιά πρωτοεμφανίζεται την ημέρα της Πεντηκοστής ως ΣΗΜΕΙΟ της πλήρωσης με το Άγιο Πνεύμα: « και επλήσθησαν άπαντες Πνεύματος Αγίου, και ήρχισαν να λαλώσι ξένας γλώσσας, καθώς το Πνεύμα έδιδεν εις αυτούς να λαλώσιν. […] Εξεπλήττοντο δε πάντες και εθαύμαζον, λέγοντες προς αλλήλους· Ιδού, πάντες ούτοι οι λαλούντες δεν είναι Γαλιλαίοι; Και πως ημείς ακούομεν έκα- στος εν τη ιδία ημών διαλέκτω, εν ή εγεννήθημεν; […] ακούομεν αυτούς λαλούντας εν ταις γλώσσαις ημών τα μεγαλεία του Θεού ». Πράξεις β’ 2 κ.ε.

Γλώσσες και ερμηνεία γλωσσών ως πνευματικά χαρίσματα Κατόπιν τη συναντούμε να την αναφέρει ως χάρισμα ο απ. Παύλος στην Α΄ Κορινθίους: «Διότι εις άλλον μεν δίδεται διά του Πνεύματος λόγος σοφίας, […] εις άλλον δε είδη γλωσσών, εις άλλον δε ερμηνεία γλωσσών». Α’ Κορ. ιβ’ 10

Τι είναι η γλωσσολαλιά; Πρόκειται για προσευχή σε άγνωστες για τον ομιλητή γλώσσες που δίνει το Άγιο Πνεύμα και το περιεχόμενό της είναι δοξολογία για τα μεγαλεία του Θεού. «ακούομεν αυτούς λαλούντας εν ταις γλώσσαις ημών τα μεγαλεία του Θεού». Πράξ. β’ 11 «διότι ήκουον αυτούς λαλούντας γλώσσας και μεγαλύνοντας τον Θεόν». Πράξ. ι’ 46

Ποιο το πνευματικό νόημα της γλωσσολαλιάς; Από τη μια πλευρά, οι άγνωστες γλώσσες αποτελούσαν ένα σημείο για τον άπιστο Ισραήλ: « Εν τω νόμω είναι γεγραμμένον ότι δι' ετερογλώσσων και διά ξένων χειλέων θέλω λαλήσει προς τον λαόν τούτον, και ουδέ ούτω θέλουσι με εισακούσει, λέγει Κύριος. Ώστε αι γλώσσαι είναι διά σημείον ουχί προς τους πιστεύοντας, αλλά προς τους απίστους· η προφητεία όμως είναι ουχί προς τους απίστους, αλλά προς τους πιστεύοντας ». Α’ Κορ. ιδ’ 21-22

Ποιο το νόημα της γλωσσολαλιάς; Από την άλλη πλευρά, με το σημείο των γλωσσών το Άγιο Πνεύμα αίρει εν μέρει την κατάρα της Βαβέλ. Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΥΣΗΣ: «Και είπεν ο Κύριος, Ιδού, εις λαός, και πάντες έχουσι μίαν γλώσσαν […] έλθετε, ας καταβώμεν και ας συγχύσωμεν εκεί την γλώσσαν αυτών, διά να μη εννοή ο εις του άλλου την γλώσσαν». Γεν. ια’ 6-7 Η ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗΣ: «Εξεπλήττοντο δε πάντες και εθαύμαζον, […] Και πως ημείς ακούομεν έκαστος εν τη ιδία ημών διαλέκτω, εν ή εγεννήθημεν;» Πράξ. β’ 8

Οι άγνωστες γλώσσες ανθρώπινες ή αγγελικές; Στις Πράξεις επρόκειτο οπωσδήποτε για γλώσσες ανθρώπινες που κάποιοι τις καταλάβαιναν: «Εξεπλήττοντο δε πάντες και εθαύμαζον, […] Και πως ημείς ακούομεν έκαστος εν τη ιδία ημών διαλέκτω, εν ή εγεννήθημεν;» Πράξ. β’ 8 Στην Κόρινθο αυτό δεν συνέβαινε, γι’ αυτό άλλωστε και επιμένει ο απόστολος στη διερμηνεία (Α’ Κορ. ιδ’ 16). Εδώ ο απόστολος μιλά για γλώσσες τόσο ανθρώπινες όσο και αγγελικές: «Εάν λαλώ τας γλώσσας των ανθρώπων και των αγγέλων». Α’ Κορ. ιγ’ 1. Ωστόσο, πολύ πιθανόν ο απόστολος χρησιμοποιεί γλώσσα υπερβολής.

Πώς λειτουργούσαν οι γλώσσες στην πρώτη εκκλησία; Ο σκοπός ήταν η οικοδομή της εκκλησίας. Αυτό, βεβαίως, προϋπέθετε τη μετάφραση. «Τι πρέπει λοιπόν, αδελφοί; Όταν συνέρχησθε, έκαστος υμών ψαλμόν έχει, διδαχήν έχει, γλώσσαν έχει, αποκάλυψιν έχει, ερμηνείαν έχει· πάντα ας γίνωνται προς οικοδομήν. Εάν τις λαλή γλώσσαν αγνώριστον, ας κάμωσι τούτο ανά δύο ή το περισσότερον ανά τρεις και εκ διαδοχής, και εις ας διερμηνεύη· αλλ' εάν δεν ήναι διερμηνευτής, ας σιωπά εν τη εκκλησία, ας λαλή δε προς εαυτόν και προς τον Θεόν». Α’ Κορ. ιβ’ 26-28

Όλοι λαλούσαν σε γλώσσες; Ο απόστολος Παύλος είναι πολύ σαφής: «Μη πάντες είναι απόστολοι; μη πάντες προφήται; μη πάντες διδάσκαλοι; μη πάντες ενεργούσι θαύματα; μη πάντες έχουσι χαρίσματα ιαμάτων; μη πάντες λαλούσι γλώσσας; μη πάντες διερμηνεύουσι;» Α’ Κορ. ιβ’ 30

Γλώσσες σήμερα; Η κλασική ευαγγελική άποψη θεωρεί ότι το χάρισμα των γλωσσών έπαυσε στους μεταποστολικούς χρόνους, σύμφωνα και με το εδάφιο: «τα άλλα όμως, είτε προφητείαι είναι, θέλουσι καταργηθή· είτε γλώσσαι, θέλουσι παύσει· είτε γνώσις, θέλει καταργηθή». Α’ Κορ. ιγ’ 8 Πολλοί ευαγγελικοί, λοιπόν, αμφισβητούν λοιπόν τη γνησιότητα των σημερινών φαινομένων. Εμείς θα μπορούσαμε να αφήσουμε το θέμα στην κυρίαρχη απόφαση του Θεού: το χάρισμα μπορεί να δοθεί, όποτε ο Θεός θέλει.

Το σημερινό ζήτημα Το ζήτημα ανέκυψε εξαιτίας του Πεντηκοστιανού δόγματος ότι η γλωσσολαλιά είναι το υποχρεω- τικό σημείο του βαπτίσματος του Αγίου Πνεύμα- τος. Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι χριστιανοί πρέπει να λαλήσουν σε γλώσσες, αντίθετα με τη ρητή δήλωση του αποστόλου (Α’ Κορ. ιβ’ 30). Η έμφαση που δόθηκε, κατά συνέπεια, στη γλωσσολαλιά ξέφυγε από τη βιβλική ισορροπία. Από έλασσον χάρισμα, έγινε πρωτεύον. Ο απόστολος Παύλος στην Α’ Κορινθίους ιδ’ προβαίνει σε μια διεξοδική σύγκριση της γλωσ- σολαλιάς με το χάρισμα της προφητείας, για να δείξει ακριβώς την υπεροχή του τελευταίου χαρίσματος.

Το σημερινό ζήτημα Από την άλλη, η σημερινή αντιπαράθεση γύρω από τη γλωσσολαλιά εστιάζεται και σε καταχρήσεις, όσον αφορά την εκζήτηση και την εφαρμογή του χαρίσματος, π.χ.: –Σε πολλούς κύκλους έχουν αναπτύξει εμμονή για την απόκτηση του χαρίσματος και τεχνικές απόκτησής του. –Επίσης, οι περισσότεροι από τους σημερινούς γλωσσολάλους πιστεύουν ότι λαλούν σε γλώσσες αγγελικές. Αναφορές σε ανθρώπινες γλώσσες είναι σπάνιες έως σπανιότατες. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το χάρισμα των γλωσσών στην Καινή Διαθήκη.

Γ. Σημαντικές υπενθυμίσεις

Τα χαρίσματα είναι ενέργειες του Πνεύματος, όχι δικές μας «και ήρχισαν να λαλώσι ξένας γλώσσας, καθώς το Πνεύμα έδιδεν εις αυτούς να λαλώσιν». Πράξ. β’ 4 «Πλην ο Σαύλος, […] πλησθείς Πνεύματος Αγίου και ατενίσας εις αυτόν, είπεν· […] ιδού, χειρ του Κυρίου είναι κατά σου, και θέλεις είσθαι τυφλός, μη βλέπων τον ήλιον μέχρι καιρού». Πράξ. ιγ’ Ο λόγος του Θεού δεν αφήνει περιθώρια για χειραγώγηση και ανθρώπινες τεχνικές. Δεν αποφασίζει ο χαρισματούχος αλλά το Άγιο Πνεύμα πότε και πώς θα εκδηλωθεί ένα χάρισμα.

Υπάρχουν και άλλα πνεύματα Υπάρχουν προφητείες και γλωσσολαλιά και εκτός χριστιανισμού, από άλλα πνεύματα. Η γλωσσολαλιά είναι γνωστή και στον σαμανισμό και στον πνευματισμό. Κάτι παρόμοιο, εξάλλου, πρέπει να συνέβαινε στους Δελφούς με την Πυθία.

Το Άγιο Πνεύμα δεν μας οδηγεί σε ασυνείδητες καταστάσεις «Προφήται δε ας λαλώσι δύο ή τρεις, και οι άλλοι ας διακρίνωσιν· εάν δε έλθη αποκάλυψις εις άλλον καθήμενον, ο πρώτος ας σιωπά. Διότι δύνασθε ο εις μετά τον άλλον να προφητεύητε πάντες, διά να μανθάνωσι πάντες και πάντες να παρηγορώνται· και τα πνεύματα των προφητών υποτάσσονται εις τους προφήτας· διότι ο Θεός δεν είναι ακαταστασίας, αλλ' ειρήνης». Α’ Κορ. ιδ’ 32-3

Βιβλιογραφία Grudem, Systematic Theology κεφ. 53