Εναλλακτικά επιχειρηματικά μοντέλα για την ανάπτυξη ασύρματων δικτύων στους Δήμους Πέτρος Καβάσαλης ATLANTIS Group Πέτρος Καβάσαλης ATLANTIS Group ΚΕΔΚΕ / ΤΕΔΚ Ν. Ηρακλείου / Δήμος Ηρακλείου / ΕΜΠ: Αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και την Τοπική Ανάπτυξη

Πέτρος Καβάσαλης, ATLANTIS Group 2 Agenda Δημοτικά Ασύρματα Δίκτυα (Wireless Municipal Networks) Δημοτικά Ασύρματα Δίκτυα (Wireless Municipal Networks) Μήπως είναι για τους άλλους και όχι για μας; Μήπως είναι για τους άλλους και όχι για μας; Τι μπορούμε να κερδίσουμε; Τι μπορούμε να κερδίσουμε; Πώς; Πώς; Ομπρέλλες και... πλέγματα Ομπρέλλες και... πλέγματα Χερσόνησος, Κρήτη: W ΗΕR 21 Χερσόνησος, Κρήτη: W ΗΕR 21 Και μετά; Και μετά; Επιχειρηματικά μοντέλα Επιχειρηματικά μοντέλα Αναγκαίες πολιτικές παρεμβάσεις Αναγκαίες πολιτικές παρεμβάσεις

3 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Στους Δήμους ξέρετε από δίκτυα! Ανάπτυξη και διαχείριση δικτύων Ανάπτυξη και διαχείριση δικτύων Νερό Νερό Φώτα στους δρόμους Φώτα στους δρόμους Φανάρια στις διασταυρώσεις Φανάρια στις διασταυρώσεις Περισυλλογή σκουπιδιών Περισυλλογή σκουπιδιών «Βαριές» υποδομές «Βαριές» υποδομές Βιολογικός καθαρισμός Βιολογικός καθαρισμός +1

4 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Τί είναι ένα Ασύρματο Δημοτικό Δίκτυο; +

5 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Δεν συμβαίνει μόνον στις ΗΠΑ: Hamburg, GE Ενδιαφέρον μοντέλο / Το μεγαλύτερο free WLAN στη Γερμανία Ενδιαφέρον μοντέλο / Το μεγαλύτερο free WLAN στη Γερμανία Μέρος του προγράμματος: Hamburg Always On (με τη συμβολή των: Deutsche Telekom, Fujitsu Siemens, Datenlosen Information Systems) Μέρος του προγράμματος: Hamburg Always On (με τη συμβολή των: Deutsche Telekom, Fujitsu Siemens, Datenlosen Information Systems) Περισσότερα από 50 hotspots (σημεία πρόσβασης) Περισσότερα από 50 hotspots (σημεία πρόσβασης) Εστιατόρια, καφέ, βιβλιοπωλεία, ξενοδοχεία συμμετέχουν Εστιατόρια, καφέ, βιβλιοπωλεία, ξενοδοχεία συμμετέχουν Χορηγοί χρηματοδοτούν τον εξοπλισμό, την εγκατάσταση, τις υπηρεσίες και την υποστήριξη με αντάλλαγμα δωρεάν διαφήμιση στα welcome screens Χορηγοί χρηματοδοτούν τον εξοπλισμό, την εγκατάσταση, τις υπηρεσίες και την υποστήριξη με αντάλλαγμα δωρεάν διαφήμιση στα welcome screens To περίφημο Hotel Vier Jahreszeiten είναι μέλος του HOTSPOT HAMBURG To περίφημο Hotel Vier Jahreszeiten είναι μέλος του HOTSPOT HAMBURG

6 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Μήπως είναι μόνο για «αυτούς»; > 100Κ€ Δήμοι και ΤΕΔΚ αρχίζουν να αναπτύσσουν ασύρματες υποδομές για να συνδέσουν δημοτικά κτίρια και όχι μόνο (Μπράβο ΤΕΔΚ Καβάλας και Κοζάνης! Μπράβο Τρίκαλα!) Δήμοι και ΤΕΔΚ αρχίζουν να αναπτύσσουν ασύρματες υποδομές για να συνδέσουν δημοτικά κτίρια και όχι μόνο (Μπράβο ΤΕΔΚ Καβάλας και Κοζάνης! Μπράβο Τρίκαλα!) Ας γίνουμε λοιπόν... οπορτουνιστές (για καλό!) Ας γίνουμε λοιπόν... οπορτουνιστές (για καλό!) Η ασύρματη δικτυακή της 105 (ίσως μαζί με λίγο εξοπλισμό της 84) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προσφέρει σύνδεση στο Ίντερνετ στους κατοίκους, σε όλους ή εκεί που το DSL αργεί ή δεν θα φτάσει ποτέ (απομακρυσμένες περιοχές) Η ασύρματη δικτυακή της 105 (ίσως μαζί με λίγο εξοπλισμό της 84) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προσφέρει σύνδεση στο Ίντερνετ στους κατοίκους, σε όλους ή εκεί που το DSL αργεί ή δεν θα φτάσει ποτέ (απομακρυσμένες περιοχές) Γιατί; Γιατί; Για να ενισχύσετε τις τοπικές επιχειρήσεις και την ανάπτυξη (υπάρχει σχέση, λένε μελέτες στις ΗΠΑ) Για να ενισχύσετε τις τοπικές επιχειρήσεις και την ανάπτυξη (υπάρχει σχέση, λένε μελέτες στις ΗΠΑ) Για να δείξετε ότι η πόλη σας είναι δυναμική για να προσελκύσει επενδύσεις της κοινωνίας της πληροφορίας και της γνώσης Για να δείξετε ότι η πόλη σας είναι δυναμική για να προσελκύσει επενδύσεις της κοινωνίας της πληροφορίας και της γνώσης Για να... προσελκύσετε τους «νεολαίους» ψηφοφόρους! Και ξέρετε ότι συμβαίνει τελευταία οι εκλογές να παίζονται σε μερικούς ψήφους... Για να... προσελκύσετε τους «νεολαίους» ψηφοφόρους! Και ξέρετε ότι συμβαίνει τελευταία οι εκλογές να παίζονται σε μερικούς ψήφους...

7 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Και οι policy makers πρέπει να βοηθήσουν Τα ασύρματα δίκτυα μπορούν να γεφυρώσουν το «ψηφιακό χάσμα»; Τα ασύρματα δίκτυα μπορούν να γεφυρώσουν το «ψηφιακό χάσμα»;... αφού ζητούν μικρότερες τεχνολογικές επενδύσεις... αφού ζητούν μικρότερες τεχνολογικές επενδύσεις

8 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Τι να κάνετε / κάνουμε; Βάλτε ομπρέλλες (ευκολάκι!) Βάλτε ομπρέλλες (ευκολάκι!) Λέγονται Public Hotspots και εγκαθίστανται εύκολα Λέγονται Public Hotspots και εγκαθίστανται εύκολα (Πιο δύσκολο) Κάνετε πλέγμα την 105 (Πιο δύσκολο) Κάνετε πλέγμα την 105 Διαβολική... επέκταση του δικτύου κορμού της 105 (εγκατάσταη μικρών κεραιών-routers σε δημόσια / ιδιωτικά σημεία) – πιο πολλοί κόμβοι, πιο καλό δίκτυο! Διαβολική... επέκταση του δικτύου κορμού της 105 (εγκατάσταη μικρών κεραιών-routers σε δημόσια / ιδιωτικά σημεία) – πιο πολλοί κόμβοι, πιο καλό δίκτυο! ADSL

9 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Τι κάνουμε στο Δήμο Χερσονήσου; Σ W ΗΕR 21 Λιμήν Χερσονήσου Δημαρχείο

10 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Και μετά; Καλημέρα ΣΔΙΤ! Ένα δίκτυο έχει: Ένα δίκτυο έχει: Κόστος κατασκευής ( Κ€) Κόστος κατασκευής ( Κ€) Κόστος λειτουργίας (4-5Κ€ / μήνα) Κόστος λειτουργίας (4-5Κ€ / μήνα) Κόστος επέκτασης και ανανέωσης εξοπλισμού... Κόστος επέκτασης και ανανέωσης εξοπλισμού... Ποιός πληρώνει; Ποιός πληρώνει; Δημοτικά τέλη: Χμμμ... Δημοτικά τέλη: Χμμμ... Συνδρομή: Οι δημότες μάλλον θα πρέπει να πληρώνουν Συνδρομή: Οι δημότες μάλλον θα πρέπει να πληρώνουν Η διαφήμιση: Μην το πιστεύετε... Η διαφήμιση: Μην το πιστεύετε... Βιωσιμότητα: Βιωσιμότητα: Η οργάνωση της λειτουργίας του ασύρματου δικτύου (business model!) Η οργάνωση της λειτουργίας του ασύρματου δικτύου (business model!) Momentum βιωσιμότητας: Προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλάιων και τεχνογνωσίας Momentum βιωσιμότητας: Προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλάιων και τεχνογνωσίας

11 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Εναλλακτικά επιχειρηματικά μοντέλα Πολιτική παρέμβαση 1: Τυποποίηση ΣΔΙΤ μοντέλων Πολιτική παρέμβαση 1: Τυποποίηση ΣΔΙΤ μοντέλων Πολιτική παρέμβαση 2: Περισσότερο διαθέσιμο «ελεύθερο» φάσμα Πολιτική παρέμβαση 2: Περισσότερο διαθέσιμο «ελεύθερο» φάσμα ιδιοκτησία λειτουργία Δήμος Ιδιωτικά κεφάλαια Δήμος Ιδιωτικά κεφάλαια Αναπτυξιακή ή νέα μικτή εταιρεία (χορηγίες) Reselling Ο reseller «πουλά» στους δημότες (έλεγχος τιμών) Franchising (Cerritos, CA, USA) Αττική οδός

12 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Ευχαριστώ Ευχαριστώ MuniWireless MuniWireless MIT Communications Futures Program MIT Communications Futures Program New America Foundation / Wireless Futures Program New America Foundation / Wireless Futures Program D=19 D=19 D=19 D=19 Δήμος Χερσονήσου Δήμος Χερσονήσου Βήμα επικοινωνίας και δημοσίευσης χρήσιμης πληροφορίας Βήμα επικοινωνίας και δημοσίευσης χρήσιμης πληροφορίας

13 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Η ασύρματη επικοινωνία είναι «in» και παντού!

14 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Düsseldorf, GE City-wide > 100 σημεία πρόσβασης City-wide > 100 σημεία πρόσβασης Κόμβοι σε σχολεία και άλλη δημόσια κτίρια που «φέρουν» DSL σύνδεση Κόμβοι σε σχολεία και άλλη δημόσια κτίρια που «φέρουν» DSL σύνδεση Πρόβλεψη υπηρεσιών: multi- service platform «ανοικτή» σε όλους τους παροχείς υπηρεσιών Πρόβλεψη υπηρεσιών: multi- service platform «ανοικτή» σε όλους τους παροχείς υπηρεσιών Βασικές εφαρμογές (υπηρεσίες) Βασικές εφαρμογές (υπηρεσίες) Τουρισμός: πληροφορίες χρήσιμες στους τουρίστες είναι διαθέσιμες on the move Τουρισμός: πληροφορίες χρήσιμες στους τουρίστες είναι διαθέσιμες on the move

15 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Παράδειγμα: Cerritos, CA Πληθυσμός > κάτοικοι Πληθυσμός > κάτοικοι Έκταση: Έκταση: 15 τετρ. χλμ. 15 τετρ. χλμ νοικοκυριά νοικοκυριά Ιδιωτικό έργο (Aiirmesh Communications, Pronto Networks, Tropos Networks) με υποστήριξη από το Δήμο Ιδιωτικό έργο (Aiirmesh Communications, Pronto Networks, Tropos Networks) με υποστήριξη από το Δήμο Γρήγορη εγκατάσταση, απλότητα (+ captive portal) Γρήγορη εγκατάσταση, απλότητα (+ captive portal) Κοινότυποι b clients Κοινότυποι b clients < 1 μήνα εγκατάσταση < 1 μήνα εγκατάσταση Χαμηλό κόστος λειτουργίας Χαμηλό κόστος λειτουργίας

16 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Παράδειγμα: Turku, FI Το μεγαλύτερο επιστημονικό πάρκο της χώρας (3 Πανεπιστήμια) / Έδρα 750 εταιρειών και οργανισμών Το μεγαλύτερο επιστημονικό πάρκο της χώρας (3 Πανεπιστήμια) / Έδρα 750 εταιρειών και οργανισμών Ένα κοινό ασύρματο δίκτυο για όλους: Multi-operator WLAN δίκτυο που εκτείνεται από το επιστημονικό πάρκο σε όλο το εύρος της πόλης και των γύρω περιοχών Ένα κοινό ασύρματο δίκτυο για όλους: Multi-operator WLAN δίκτυο που εκτείνεται από το επιστημονικό πάρκο σε όλο το εύρος της πόλης και των γύρω περιοχών Συμμετέχουν: Πανεπιστήμια και γειτονικοί Δήμοι Συμμετέχουν: Πανεπιστήμια και γειτονικοί Δήμοι Αρχές 2004: 400 access points (802.11g σε ταχύτητα 54Mbps) Αρχές 2004: 400 access points (802.11g σε ταχύτητα 54Mbps) > φοιτητές και προσωπικό κάνουν δωρεάν χρήση του δικτύου > φοιτητές και προσωπικό κάνουν δωρεάν χρήση του δικτύου Κόστος εγκατάστασης δικτύου: 1€ / χρήστη Κόστος εγκατάστασης δικτύου: 1€ / χρήστη

17 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Ποια είναι η λογική ακριβώς; Η πρόσβαση στο (ευρυζωνικό) Ίντερνετ και στις υπηρεσίες της πληροφορίας είναι κρίσιμος παράγοντας για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή Η πρόσβαση στο (ευρυζωνικό) Ίντερνετ και στις υπηρεσίες της πληροφορίας είναι κρίσιμος παράγοντας για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή Άρα πρέπει να υπάρχει σε μεγάλη διαθέσιμη ποσότητα (που όμως δεν «καταναλώνεται» αμέσως) Άρα πρέπει να υπάρχει σε μεγάλη διαθέσιμη ποσότητα (που όμως δεν «καταναλώνεται» αμέσως) Για να γίνει αυτό χρειάζονται επενδύσεις. Οι ιδιωτικές επενδύσεις μάλλον δεν φτάνουν (market failure) Για να γίνει αυτό χρειάζονται επενδύσεις. Οι ιδιωτικές επενδύσεις μάλλον δεν φτάνουν (market failure) Γιατί ένα δίκτυο επικοινωνιών δεν είναι μόνο υποδομή αλλά και παροχή υπηρεσιών (που έχει αυξάνον κόστος) και marketing Γιατί ένα δίκτυο επικοινωνιών δεν είναι μόνο υποδομή αλλά και παροχή υπηρεσιών (που έχει αυξάνον κόστος) και marketing Γιατί γίνονται αργά και δύσκολα φθάνουν στις πιο απομακρυσμένες περιοχές Γιατί γίνονται αργά και δύσκολα φθάνουν στις πιο απομακρυσμένες περιοχές Γιατί οι τεχνολογίες αλλάζουν και οι ιδιωτικές επενδύσεις πρέπει να είναι προσεκτικές Γιατί οι τεχνολογίες αλλάζουν και οι ιδιωτικές επενδύσεις πρέπει να είναι προσεκτικές

18 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Θέλουμε μεγαλύτερη ποσότητα «ευρυζωνικότητας» S  Sn S  Sn Ασύρματα δίκτυα (Δίκτυα με μικρότερου κόστους επένδυσης) Ασύρματα δίκτυα (Δίκτυα με μικρότερου κόστους επένδυσης) Δημόσιες επενδύσεις Δημόσιες επενδύσεις Price D S P1 Q1 Quantity Sn P0 Q0

19 ΚΕΔΚΕ – ΤΕΔΚ Ηρακλείου – Δήμος Ηρακλείου – ΕΜΠ Κρήτη, 5-6 Μαίου 2006 Εδώ αρχίζει ο ρόλος των Δήμων Ναι, διότι οι δημόσιες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν σε «μικρές ποσότητες» και σε τοπικό επίπεδο Ναι, διότι οι δημόσιες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν σε «μικρές ποσότητες» και σε τοπικό επίπεδο Οι Δήμοι μπορούν να δημιουργήσουν «economies of scope»: η ίδια ασύρματη υποδομή να χρησιμοποιείται για να υποστηρίζει τις δημοτικές υπηρεσίες, τα σχολεία και τους κοινωφελείς οργανισμούς και το ευρύτερο κοινό και τις επιχειρήσεις Οι Δήμοι μπορούν να δημιουργήσουν «economies of scope»: η ίδια ασύρματη υποδομή να χρησιμοποιείται για να υποστηρίζει τις δημοτικές υπηρεσίες, τα σχολεία και τους κοινωφελείς οργανισμούς και το ευρύτερο κοινό και τις επιχειρήσεις Τα μικρά τοπικά projects είναι μάλλον πιο ελεγχόμενα όσον αφορά το χρόνο περαίωσης (συγκρίνετε με το ΣΥΖΕΥΞΙΣ) και κυρίως «ευκίνητα» στην τεχνολογική αλλαγή Τα μικρά τοπικά projects είναι μάλλον πιο ελεγχόμενα όσον αφορά το χρόνο περαίωσης (συγκρίνετε με το ΣΥΖΕΥΞΙΣ) και κυρίως «ευκίνητα» στην τεχνολογική αλλαγή Οι Ελληνικοί Δήμοι δεν διαθέτουν όμως την τεχνογνωσία Οι Ελληνικοί Δήμοι δεν διαθέτουν όμως την τεχνογνωσία Χρειάζονται εκπαίδευση και «πειραματικές περιπτώσεις» να δουν Χρειάζονται εκπαίδευση και «πειραματικές περιπτώσεις» να δουν Χρειάζονται να στηριχθούν σε ένα πλαίσιο συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ποιος θα έχει την ευθύνη λειτουργίας του τοπικού ασύρματου δικτύου – μια δημοτική «μικτή» επιχείρηση, μια ιδιωτική εταιρεία όπως στην Αττική οδό;) Χρειάζονται να στηριχθούν σε ένα πλαίσιο συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ποιος θα έχει την ευθύνη λειτουργίας του τοπικού ασύρματου δικτύου – μια δημοτική «μικτή» επιχείρηση, μια ιδιωτική εταιρεία όπως στην Αττική οδό;)