Υπό την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών Σε συνεργασία με: την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων και την Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος 4 ο Τριήμερο Συνέδριο για Δικαστικούς Λειτουργούς με θέμα: “ Δικαιοσύνη και Χρηματιστηριακή Νομοθεσία ” Νοεμβρίου 2007 Poseidon Resort, Λουτράκι ΧΟΡΗΓΟΙ ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Δικαιοσύνη και Χρηματιστηριακή Νομοθεσία Νικόλαος Πα π αδήμος Προϊστάμενος Τμήματος Δημοσίων Εγγραφών Ε π ιτρο π ή Κεφαλαιαγοράς Δημόσιες Προσφορές : Ενημερωτικά Δελτία
1.N όμος 3401/05 Ο νόμος 3401/05 ενσωματώνει στην ελληνική νομοθεσία την κοινοτική οδηγία 2003/71 του Ευρω π αϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το ενημερωτικό δελτίο π ου π ρέ π ει να δημοσιεύεται κατά τη δημόσια π ροσφορά κινητών αξιών ή την εισαγωγή τους π ρος δια π ραγμάτευση. Με τον νόμο καθορίζονται οι όροι κατάρτισης, έγκρισης και κυκλοφορίας του ενημερωτικού δελτίου π ου π ρέ π ει να δημοσιεύεται κατά τη δημόσια π ροσφορά κινητών αξιών ή την εισαγωγή τους για δια π ραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά π ου είναι εγκατεστημένη ή λειτουργεί στην Ελλάδα. Ο νόμος 3401/05 αντικαθιστά το π.δ. 348/1985 και το π.δ. 52/1992.
1.1 Δημόσια Προσφορά Για π ρώτη φορά δίδεται ο ορισμός της δημόσιας π ροσφοράς ο ο π οίος είναι κοινός για όλα τα κράτη μέλη. « Δημόσια Προσφορά Κινητών Αξιών »: δημόσια ανακοίνωση με ο π οιαδή π οτε μορφή και με ο π οιοδή π οτε μέσο, η ο π οία α π ευθύνεται στο κοινό και π εριέχει ε π αρκείς π ληροφορίες για τους όρους της δημόσιας π ροσφοράς ή εγγραφής και τις π ροσφερόμενες υφιστάμενες ή νέες κινητές αξίες, ώστε να π αρέχεται στον ε π ενδυτή η δυνατότητα να α π οφασίζει την αγορά ή την εγγραφή του για την αγορά αυτών των κινητών αξιών. Ο ορισμός αυτός εφαρμόζεται και στη διάθεση κινητών αξιών μέσω Αναδόχων ή Συμβούλων.
1.2 Υποχρέωση δημοσίευσης ενημερωτικού δελτίου Δεν ε π ιτρέ π εται η δημόσια π ροσφορά κινητών αξιών στην Ελλάδα χωρίς την π ροηγούμενη δημοσίευση ενημερωτικού δελτίου. Δεν α π αιτείται η δημοσίευση ενημερωτικού δελτίου στα ακόλουθα είδη π ροσφορών : π ροσφορά κινητών αξιών, η ο π οία α π ευθύνεται μόνον σε ειδικούς ε π ενδυτές, π ροσφορά κινητών αξιών, η ο π οία α π ευθύνεται σε λιγότερα α π ό 100 φυσικά ή νομικά π ρόσω π α, τα ο π οία δεν είναι ειδικοί ε π ενδυτές, π ροσφορά κινητών αξιών, με συνολική αξία τουλάχιστον € ανά ε π ενδυτή, για κάθε ε π ιμέρους π ροσφορά, π ροσφορά κινητών αξιών η ονομαστική αξία των ο π οίων ανά μονάδα ανέρχεται σε τουλάχιστον € π ροσφορά κινητών αξιών με συνολική αξία μικρότερη α π ό €, όριο το ο π οίο υ π ολογίζεται σε π ερίοδο δώδεκα μηνών.
1.3 Εξαιρέσεις από την υποχρέωση δημοσίευσης ενημερωτικού δελτίου Αντικατάσταση κινητών αξιών Δημόσια πρόταση με ανταλλαγή Συγχωνεύσεις Διανομή δωρεάν κινητών αξιών στους υφιστάμενους μετόχους Διανομή κινητών αξιών από τον εργοδότη σε μέλη του ΔΣ ή υπαλλήλους
1.4 Το ενημερωτικό δελτίο Το ενημερωτικό δελτίο περιέχει όλες τις πληροφορίες, οι οποίες ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του εκδότη και των κινητών αξιών που αποτελούν το αντικείμενο της δημόσιας προσφοράς ή της εισαγωγής για διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά, είναι απαραίτητες προκειμένου οι επενδυτές να μπορούν με εμπεριστατωμένο τρόπο να αξιολογούν τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις, την οικονομική κατάσταση, τα κέρδη, τις ζημιές και τις προοπτικές του εκδότη και του τυχόν εγγυητή καθώς και τα δικαιώματα που ενσωματώνονται σε αυτές τις κινητές αξίες. Οι πληροφορίες αυτές παρουσιάζονται με εύληπτο και κατανοητό τρόπο. Το ενηµερωτικό δελτίο καταρτίζεται χρησιµοποιώντας ένα ή συνδυασμό περισσοτέρων από τα πρότυπα ενηµερωτικού δελτίου που απαριθµούνται στα παραρτήµατα I έως XVII του Κανονισμού 809/2004, ανάλογα µε το είδος του εκδότη και την κατηγορία των κινητών αξιών. ενημερωτικό δελτίο = περιληπτικό σημείωμα + έγγραφο αναφοράς + σημείωμα κινητών αξιών.
1.5 Έγκριση του ενημερωτικού δελτίου Το ενημερωτικό δελτίο δημοσιεύεται μόνο μετά την έγκρισή του από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εγκρίνει το περιεχόμενο του Ενημερωτικού Δελτίου, μόνον όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών πληροφόρησης του επενδυτικού κοινού, όπως αυτές καθορίζονται από τις διατάξεις του Νόμου 3401/05 και του Κανονισμού 809/2004. O νόμος θέτει συγκεκριμένες προθεσμίες για την έγκριση του ενημερωτικού δελτίου, που είναι είτε 10 είτε 20 ημέρες ανάλογα με την εταιρική πράξη του εκδότη. Με τον καθορισμό συγκεκριμένων προθεσμιών διασφαλίζεται η ταχεία διεκπεραίωση της έγκρισης των ενημερωτικών δελτίων. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς μπορεί να ζητά συμπληρωματικές πληροφορίες, αν θεωρεί, ότι τα υποβληθέντα στοιχεία δεν είναι πλήρη. Στην περίπτωση αυτή οι παραπάνω προθεσμίες έγκρισης του ενημερωτικού δελτίου υπολογίζονται από την ημερομηνία που οι συμπληρωματικές πληροφορίες υποβάλλονται.
1.6 Δημοσίευση & Διάρκεια ισχύος του ενημερωτικού δελτίου Μετά την έγκρισή του, το ενημερωτικό δελτίο καθίσταται διαθέσιμο στο κοινό το συντομότερο δυνατό από τον εκδότη. Το ενημερωτικό δελτίο διατίθεται στο κοινό με δημοσίευση που γίνεται: με καταχώριση σε μία ή περισσότερες εφημερίδες ή σε έντυπη μορφή που τίθεται στη διάθεση του κοινού δωρεάν ή σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα του εκδότη, των αναδόχων ή συμβούλων, της οργανωμένης αγοράς. Ο εκδότης δημοσιεύει ανακοίνωση σχετικά με τον τρόπο και τόπο διάθεσης του ενημερωτικού δελτίου. Το ενημερωτικό δελτίο ισχύει για 12 μήνες από τη δημοσίευσή του.
1.7 Κοινοτικό πεδίο εφαρμογής του ενημερωτικού δελτίου Ενημερωτικό δελτίο που έχει εγκριθεί από αρμόδια αρχή άλλου κράτους μέλους ισχύει στην Ελλάδα χωρίς πρόσθετη έγκριση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς υπό την προϋπόθεση, ότι η αρμόδια αρχή που ενέκρινε το δελτίο έχει αποστείλει στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς πιστοποιητικό έγκρισης (Διασυνοριακές δημόσιες προσφορές). Eισάγεται η έννοια του «ευρωπαϊκού διαβατηρίου» του ενημερωτικού δελτίου που έχει εγκριθεί από μία αρμόδια αρχή. Οι εκδότες με βάσει το διαβατήριο μπορούν να προσφέρουν στους ευρωπαίους επενδυτές τις κινητές τους αξίες και να τις εισάγουν προς διαπραγμάτευση σε οργανωμένες αγορές της Ε.Ε.
1.8 Πρόσωπα υπεύθυνα για το ενημερωτικό δελτίο 1. Την ευθύνη για τις π ληροφορίες π ου π εριέχονται στο ενημερωτικό δελτίο φέρουν : ο εκδότης, ο π ροσφέρων ή το π ρόσω π ο π ου ζητεί την εισαγωγή των κινητών αξιών για δια π ραγμάτευση ανάλογα με την π ερί π τωση, τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των π αρα π άνω π ροσώ π ων, καθώς και οι ανάδοχοι ή σύμβουλοι. 2. Άλλα π ρόσω π α, π λην αυτών της π αραγράφου 1, φέρουν ευθύνη για τις π ληροφορίες π ου π εριέχονται σε ε π ιμέρους διακριτά τμήματα του ενημερωτικού δελτίου, εφόσον π ροσδιορίζεται ρητά σε αυτό για π οια ε π ιμέρους τμήματά του ευθύνονται αυτά τα π ρόσω π α. Στο ενημερωτικό δελτίο π εριλαμβάνονται δηλώσεις των εν λόγω π ροσώ π ων με τις ο π οίες βεβαιώνουν, ότι οι π ληροφορίες π ου π εριέχονται στο ενημερωτικό δελτίο είναι αληθείς και δεν υ π άρχουν π αραλείψεις π ου να αλλοιώνουν το π εριεχόμενό του. Τα π ρόσω π α, π ου φέρουν την ευθύνη για το ενημερωτικό δελτίο ή για ε π ιμέρους τμήματά του, π ροσδιορίζονται σαφώς σε αυτό με το όνομα και την ιδιότητά τους.
1.9 Κυρώσεις Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του νόμου, των αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή του νόμου αυτού και του Κανονισμού (ΕΚ) 809/2004, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επιβάλλει επίπληξη ή πρόστιμο από € μέχρι €. Κατά την επιμέτρηση του προστίμου η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς λαμβάνει ιδίως υπόψη τον κίνδυνο που ενέχει η παράβαση για πρόκληση ζημίας στους επενδυτές και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, τον τυχόν προσπορισμό κέρδους από τον παραβάτη και την τυχόν υποτροπή του παραβάτη.
2. Ο Ρόλος της Ε π ιτρο π ής Κεφαλαιαγοράς Έλεγχος της π ληρότητας του π εριεχομένου του κατατεθέντος ενημερωτικού δελτίου σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού 809/ Έλεγχος υ π οβαλλόμενων στοιχείων και π ληροφοριών για την έγκριση ενημερωτικού δελτίου : Έλεγχος δημοσιότητας κτλ. Έλεγχος της π ληρότητας των δικαιολογητικών. Για να επιτελέσει το παραπάνω έργο η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επισημαίνει τις ελλείψεις, παρέχει διευκρινήσεις στους εκδότες, συμβούλους και αναδόχους. 2. Συμμετ έ χει στην ομάδα εμ π ειρογνωμόνων της CESR ( Ε π ιτρο π ή των Ευρω π αϊκών Ε π ο π τικών Αρχών Κεφαλαιαγοράς ) για τα Ενημερωτικά Δελτία, η ο π ο ί α π αρέχει κοιν έ ς ερμηνείες σχετικά με το π εριεχ ό μενο του ενημερωτικο ύ δελτίου.
3.Ενημερωτικά δελτία: Διαπιστώσεις Ελέγχου Σε αρκετές περιπτώσεις διαπιστώθηκαν ελλείψεις στην κατάθεση των δικαιολογητικών. Τις περισσότερες φορές το περιεχόμενο του ενημερωτικού δελτίου δεν είναι κατανοητό με συνέπεια να απαιτούνται περισσότερες διευκρινίσεις. Ελλε ί ψεις π ληρότητας του π εριεχομένου του ενημερωτικού δελτίου σύμφωνα µ ε τις διατάξεις του Κανονισμού ( ΕΚ ) 809/2004. Προβλήματα εφαρμογής ΔΛΠ / ΔΠΧΠ π ου ε π ηρε ά ζουν τις π ληροφορ ί ες π ου π αρατ ί θενται στο ενημερωτικ ό δελτ ί ο.
4.Δημόσια Προσφορά : Διαπιστώσεις Ελέγχου Εγκρίνει 45 ενημερωτικά δελτία εισηγμένων εταιριών, 6 ενημερωτικά δελτία εταιριών που εισήγαγαν τις μετοχές τους για πρώτη φορά στο ΧΑ. και 5 ενημερωτικά δελτία εταιριών για δημόσιες προσφορές χωρίς εισαγωγή μετοχών στο ΧΑ. Ενημερωθεί με το πιστοποιητικό έγκρισης της αρμόδιας αρχής του κράτους – μέλους καταγωγής της εκδότριας εταιρίας αναφορικά με τις διασυνοριακές δημόσιες προσφορές με τη γνωστοποίηση 95 ενημερωτικών δελτίων. Στα 2 χρόνια εφαρμογής του Ν. 3401/05, η Ε π ιτρο π ή Κεφαλαιαγοράς έχει:
4.1 Περιπτώσεις παράβασης νομοθεσίας κεφαλαιαγοράς. Εταιρία είχε δηλώσει στο Ενημερωτικό Δελτίο αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου και εισαγωγής των μετοχών στο Χ. Α., ότι θα ίδρυε μία θυγατρική εταιρία. Εκ των υστέρων και μετά από έλεγχο διαπιστώθηκε, ότι η εταιρία αυτή είχε ήδη ιδρυθεί π ριν την έγκριση του Ενημερωτικού Δελτίου α π ό την ΕΚ και π ριν την έναρξη δια π ραγμάτευσης των μετοχών της στο ΧΑ. Λόγω της α π όκρυψης αναφοράς της εν λόγω θυγατρικής στο Ενημερωτικό Δελτίο, η Ε π ιτρο π ή Κεφαλαιαγοράς δια π ίστωσε, ότι οι υ π εύθυνοι σύνταξης αυτού π αρέβησαν τις διατάξεις του π δ 348/85 π ερί π ληρότητας και ακρίβειας του ενημερωτικού δελτίου και τους ε π έβαλε τις κυρώσεις του άρθρου 76 παρ. 10 του ν. 1969/1991.
5. Προβληματισμοί... Δεν γνωρίζουμε εάν επενδύτες έχουν στραφεί κατά των υπευθύνων προσώπων ως προς την ακρίβεια και την πληρότητα του ενημερωτικού δελτίου σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν 3401/05 (αστική ευθύνη για το ενημερωτικό δελτίο).