Υπουργείο Γεωργίας - Ειδική Γραμματεία Γ’Κ.Π.Σ. Υπηρεσία Διαχείρισης Ε.Π. Κ.Π. LEADER+ ΗΜΕΡΙΔΑ “Η πιλοτική διάσταση του LEADER+” AGROTICA - Σάββατο 1η Φεβρουαρίου 2003 ΘΕΜΑ : Αξιοποίηση Τοπικών Πόρων, Προϊόντων και Υπηρεσιών με την Αναβάθμιση της Ποιότητας και της Τομεακής και Διατομεακής Οργάνωσης των Επιχειρήσεων ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : Βασίλης Παπαβασιλείου Γενικός Διευθυντής ΑΝΕΘ Α.Ε. ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : Βασίλης Παπαβασιλείου Γενικός Διευθυντής ΑΝΕΘ Α.Ε. Θεσσαλονίκη,

(α)Πιλοτική εφαρμογή προτύπων και ολοκληρωμένων στρατηγικών αειφόρου ανάπτυξης υψηλής ποιότητας που στρέφεται γύρω από ένα θέμα συσπείρωσης. (β)Συστηματική και μόνιμη δικτύωση και συνεργασία κυρίως για την απόκτηση τεχνογνωσίας και την ανταλλαγή εμπειριών. (γ)Μικρές επενδύσεις που δημιουργούν ένα παραγωγικό ιστό σε τοπικό επίπεδο εξασφαλίζοντας μεγαλύτερες προοπτικές παραμονής του πληθυσμού στην ύπαιθρο. 1.ΕΘΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Κ.Π. LEADER+ - ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΠΟ MAINSTREAM ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

2. ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (α) Η περιοχή Έκταση : km 2 Πληθυσμός : κάτοικοι

• Ύπαρξη προστατευόμενων περιοχών (Εθνικό Πάρκο Κορώνειας - Βόλβης - Στενών Ρεντίνας, προστατευόμενη περιοχή πρώην λίμνης Λάντζας - Δίκτυο NATURA 2000). Η περιοχή περιλαμβάνει ορεινές περιοχές (Οδηγία 75/268/ΕΟΚ) και εφαπτόμενες με αυτές μειονεκτικές περιοχές που επιλέχθηκαν για τους παρακάτω λόγους : • Διασφάλιση γεωγραφικής συνέχειας και συνακόλουθα αποτελεσματικότερης και συνολικής παρέμβασης στην περιοχή. • Χωροταξικά κριτήρια (ένταξη σε ίδιες χωροταξικές ενότητες με τις ορεινές με βάση το Χωροταξικό Σχέδιο της Περιφέρειας).

(β)Στόχοι – Στρατηγική Τοπικού Προγράμματος. Από την ανάλυση SWOT της επιλεγείσας περιοχής προέκυψε ότι : “Η προοπτική ανάπτυξης της περιοχής συνδέεται κατά κύριο λόγο με τη δυνατότητα συμπληρωματικής λειτουργίας της προς το Μητροπολιτικό Κέντρο της Θεσσαλονίκης, προσφέροντας παραδοσιακά τοπικά προϊόντα υψηλής ποιότητας, εύκολα προσβάσιμα φυσικό περιβάλλον και αναβαθμισμένες υπηρεσίες εναλλακτικού τουρισμού“. Με βάση την ανωτέρω διαπίστωση ο στρατηγικός αναπτυξιακός στόχος για την περιοχή συνοψίζεται ως εξής : “Η ενίσχυση της ελκυστικότητας, κυρίως έναντι του Μητροπολιτικού Κέντρου της Θεσσαλονίκης και η διαμόρφωση της ταυτότητας της περιοχής, μέσω της αειφόρου αξιοποίηση των ενδογενών αναξιοποίητων πόρων και της καθιέρωσης νέων μορφών οργάνωσης των οικονομικών της δραστηριότητας”.

Ο ανωτέρω στρατηγικός αναπτυξιακός στόχος για την περιοχή μπορεί να αναλυθεί στους εξής γενικούς στόχους. • Αύξηση της επισκεψιμότητας της περιοχής (προσέλκυση καταναλωτών επιτόπου) • Ενίσχυση ανταγωνιστικότητας (ποιότητας–ποσότητας προϊόντων και υπηρεσιών) • Διαφοροποίηση – εμπλουτισμός των οικονομικών δραστηριοτήτων

Από τα τομεακά προγράμματα και το ΠΕΠ αναμένεται να καλυφθούν επαρκώς θέματα όπως : • αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού και ενίσχυση της απασχόλησης • θεραπεία βασικών και χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων με την ορθολογική αξιοποίηση των τοπικών διαθεσίμων, • κλαδικές επενδυτικές πρωτοβουλίες, • τεχνικές υποδομές και βελτίωση ποιότητας ζωής των κατοίκων,

Το τοπικό πρόγραμμα LEADER+ επικεντρώνει την προσπάθεια του κυρίως στην διαμόρφωση της ταυτότητας της περιοχής και την συνακόλουθη ενίσχυση της ελκυστικότητας της μέσω “της αξιοποίησης των τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών που βασίζονται σε ενδογενείς φυσικούς, ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους (θέμα συσπείρωσης)” δίνοντας έμφαση - στην ποιότητα των προϊόντων και υπηρεσιών και στην τομεακή και διατομεακή οργάνωση των επιχειρήσεων Η επιλογή αυτή πηγάζει από “τη θεώρηση του τοπικού παραγωγικού συστήματος ως ενιαίου, αλληλοτροφοδοτούμενου και κατ’ εξοχήν ικανού να βελτιώσει και να κατοχυρώσει την ανταγωνιστικότητα της περιοχής”.

Στο πλαίσιο αυτό διατυπώνονται οι παρακάτω Ειδικοί και Επιχειρησιακοί Στόχοι : Στο πλαίσιο αυτό διατυπώνονται οι παρακάτω Ειδικοί και Επιχειρησιακοί Στόχοι : Ειδικοί Στόχοι :  Αύξηση της προσφοράς Τοπικών Προϊόντων Ποιότητας  Αύξηση και Αναβάθμιση του Τοπικού Δυναμικού της Περιοχής  Ανάδειξη και Αξιοποίηση Περιβαλλοντικών και Πολιτιστικών Πόρων  Τεχνική και Επαγγελματική Υποστήριξη

Επιχειρησιακοί Στόχοι - Δημιουργία και Εκσυγχρονισμός Μονάδων Επεξεργασίας Τοπικών Γεωργικών Προϊόντων και Πρώτων Υλών και Εμπορίας Τοπικών Προϊόντων - Ενίσχυση της Παραγωγής Νέων Προϊόντων με βάση την Τοπική Γεωργική, Κτηνοτροφική παραγωγή και τις Τοπικές Πρώτες Ύλες - Ενίσχυση και Αναβάθμιση της Τουριστικής Υποδομής και Βελτίωση των Υπηρεσιών - Εισαγωγή Νέων Τουριστικών Προϊόντων - Έργα Ανάδειξης και Αξιοποίηση Τουριστικών Περιβαλλοντικών και Πολιτιστικών Πόρων - Ενέργειες Αναβάθμισης και Υποστήριξης Ανθρώπινου Δυναμικού και Μικρών Επιχειρήσεων - Ενέργειες Τεχνικής Υποστήριξης, Προβολής και Προώθησης

(γ) Δομή και Συνοχή Στόχων Τοπικού Προγράμματος

3. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ LEADER+ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1 Ολοκληρωμένες και πιλοτικού χαρακτήρα στρατηγικές αγροτικής ανάπτυξης. ΜΕΤΡΟ 1.1. Τεχνική Στήριξη Φορέα Υλοποίησης (ΟΤΔ) Δράσεις Στελέχωση και Λειτουργία ΟΤΔ Ευαισθητοποίηση – Ενημέρωση Τοπικού Πληθυσμού Αξιολόγηση Προγράμματος και Επενδυτικών Σχεδίων 1.1.4Εξοπλισμός και Μηχανοργάνωση ΟΤΔ

ΜΕΤΡΟ 1.2.:Ενισχύσεις σε Επενδύσεις–Στήριξη στην Επιχειρηματικότητα Κατηγορίες πράξεων Αγροτικός Τουρισμός / Οργάνωση Τουριστικών Διαδρομών Δράσεις : Δημιουργία και Βελτίωση Υποδομών Διανυκτέρευσης για τη Συμπλήρωση της Δυναμικότητας της Περιοχής Δημιουργία και Βελτίωση Υποδομών Εστίασης για τη Συμπλήρωση της Δυναμικότητας της Περιοχής Ανάπτυξη Αγροτουρισμού (Επισκέψιμα Αγροκτήματα με Πρόβλεψη Υποδομής Διανυκτέρευσης) Ανάπτυξη Εναλλακτικών και Ειδικών Μορφών Τουρισμού (Θρησκευτικός, Ιαματικός, Ορεινός, Εκπαιδευτικός, Κατασκηνωτικός, κλπ) Τοπικά Κέντρα Οργάνωσης, Πληροφόρησης και Προώθησης Αγροτικού Τουρισμού Επιχειρήσεις Παροχής Υπηρεσιών για την Εξυπηρέτηση του Αγροτικού Τουρισμού (Παραδοσιακά Καφενεία, Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Επισκεπτών, κλπ) Βελτίωση Επιχειρήσεων Αγροτικού Τουρισμού για Προσαρμογή στις Ανάγκες Πιστοποίησης ή Δικτύωσης (Clusters)

1.2.2Μικρές Επιχειρήσεις του Αγροτικού και των Λοιπών Τομέων της Οικονομίας Δράσεις : Βιοτεχνικές Μονάδες (Οικοτεχνία, Χειροτεχνία, Παραγωγή Ειδών Παραδοσιακής Τέχνης, κλπ) Επιχειρηματική Αξιοποίηση Τοπικών Φυσικών Πόρων Επιχειρήσεις Μεταποίησης, Τυποποίησης Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής Επιχειρήσεις Μεταποίησης, Τυποποίησης Προϊόντων Ζωικής Παραγωγής Επιχειρήσεις Παραγωγής Ειδών Διατροφής μετά την Πρώτη Μεταποίηση Αξιοποίηση Παραδοσιακών Τεχνικών και Χώρων (Πατητήρια, Κελάρια, Επισκέψιμα Οινοποιία) Βελτίωση Επιχειρήσεων για Προσαρμογή στις Ανάγκες Πιστοποίησης ή Δικτύωσης (Clusters) 1.2.3Επενδύσεις που Ενισχύουν την Συλλογική, Τομεακή και Διατομεακή Δράση με τη Χρήση Σύγχρονης Τεχνολογίας,Τεχνογνωσίας και Νέων Τεχνικών Δράσεις : Δικτύωση Ομοειδών ή Συμπληρωματικών Επιχειρήσεων (Clusters)

ΜΕΤΡΟ 1.3 :Υποστηρικτικές Ενέργειες Κατηγορίες πράξεων Αναβάθμιση Δεξιοτήτων και Εξειδίκευση του Ανθρώπινου Δυναμικού – Κατάρτιση Δράσεις : Προγράμματα Επαγγελματικής Κατάρτισης Παροχή Συμβουλευτικής Υποστήριξης Δράσεις : Εμπειρογνωμοσύνες για την Υποστήριξη Δράσεων του Προγράμματος Διαγωνισμός Ιδεών / Μελέτες Σχεδιασμού Νέων Προϊόντων Ενέργειες Προώθησης - Προβολής Δράσεις : Προβολή της Περιοχής και Προβολής – Προώθησης των Τοπικών Προϊόντων

ΜΕΤΡΟ 1.4. :Προστασία – Ανάδειξη και Αξιοποίηση Φυσικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Κατηγορίες πράξεων Προστασία – Ανάδειξη και Αξιοποίηση Φυσικού Περιβάλλοντος Δράσεις : Αξιοποίηση, Ανάδειξη και Προστασία Περιοχών Φυσικού Κάλλους, Τοπίων και Περιοχών NATURA Συστήματα Προστασίας Περιβάλλοντος Βελτίωση Καταφυγίων Διαδρομές Πρόσβασης, Μονοπάτια Δράσεις για την Αναβάθμιση του Οικιστικού Περιβάλλοντος και την Ανάδειξη της Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς του Αγροτικού Χώρου Δράσεις : Ανάδειξη Μνημείων και Κτιρίων Κληρονομιάς Μουσεία Αγροτικής και Λαογραφικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2 Στήριξη συνεργασίας μεταξύ αγροτικών περιοχών ΜΕΤΡΟ 2.1. : Συνεργασία Μεταξύ Περιοχών της Ελλάδας (Διατοπική – Διαπεριφερειακή Συνεργασία) Κατηγορίες πράξεων Συνεργασία σε Θέματα Αγροτικού Τουρισμού Δράσεις : Οργάνωση Διαχείρισης και Προβολή του Ποιοτικού Τουρισμού στις Αγροτικές Περιοχές Συνεργασία σε Θέματα Μικρών Επιχειρήσεων του Αγροτικού και Λοιπών Τομέων της Οικονομίας Δράσεις : Προώθηση – Προβολή Τοπικών Προϊόντων Ποιότητας

ΜΕΤΡΟ 2.2. :Συνεργασία Μεταξύ Δύο Περιοχών Δύο ή Περισσοτέρων Κρατών – Διακρατική Συνεργασία Κατηγορίες πράξεων Συνεργασία σε Θέματα Αγροτικού Τουρισμού Δράσεις : Ο Θερμαλισμός ως Κινητήρια Δύναμη Τοπικής Ανάπτυξης Συνεργασία σε Θέματα Μικρών Επιχειρήσεων του Αγροτικού και Λοιπών Τομέων της Οικονομίας Δράσεις : Σήμα Τοπικής Ποιότητας

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΠΟ MAINSTREAM ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ - ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ LEADER+ Η περιοχή παρέμβασης LEADER+ περιλαμβάνει τμήματα 2 ΟΠΑΑΧ (Άξονας Προτεραιότητας 6 – ΠΕΠ Κ. Μακεδονίας). - ΟΠΑΑΧ Ορεινών Όγκων Βερτίσκου, Κερδυλλίων, Κρουσίων - ΟΠΑΑΧ Ορεινών Όγκων Ομβριανού – Χολομώντα Βασικά στοιχεία διαφοροποίησης που συνθέτουν και την πιλοτική διάσταση του LEADER+: i) Τήρηση πρόσθετων προδιαγραφών ποιότητας για το σύνολο των επενδύσεων στο πλαίσιο της LEADER+ (όπως αυτές προκύπτουν από τις εμπειρογνωμοσύνες του Μέτρου 1.3). ii) Υποχρέωση συμμετοχής των επενδυτών της LEADER+ σε κοινοπρακτικό σχήμα για την υλοποίηση κοινών δράσεων προώθησης, δικτύωσης, κλπ

ΣΤΟΧΟΣ :Η δημιουργία υπηρεσιών, υποδομών και επιχειρήσεων που μέσω της σταθερής ποιότητας τους συμβάλλουν στο να αποκτήσει η περιοχή ταυτότητα και αναγνωρισιμότητα και να αυξηθεί έτσι η ελκυστικότητά της iii) Απόκτηση από όλες τις επενδύσεις της LEADER+ σήματος ποιότητας του προγράμματος