Αναλυτικά Προγράμματα για τα Δημόσια Σχολεία της Κυπριακής Δημοκρατίας Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Μάχιμων Εκπαιδευτικών για τα Αναλυτικά Προγράμματα –Σεπτέμβριος, 2011 Κουτσίδης Γιώργος

Το σχολείο του 21ου αιώνα: Δημοκρατικό και Ανθρώπινο Το σχολείο του 21ου αιώνα: Δημοκρατικό και Ανθρώπινο

Στόχος της μεταρρύθμισης των Α.Π. Η προετοιμασία των νέων ανθρώπων για ενεργή και δημιουργική συμμετοχή τους στην κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική και οικονομική ζωή. Βασική αρχή Η διασφάλιση της ισότιμης συμμετοχής όλων των παιδιών στην εκπαίδευση.

Κατασκευαστικά Συστήματα Ηλεκτρονικά και Τεχνολογία Ελέγχου Το Πρόγραμμα Σπουδών (Π.Σ) του Σχεδιασμού και Τεχνολογίας προβλέπει τη διδασκαλία του μαθήματος στο Γυμνάσιο μέσα από επτά ενότητες για όλες τις τάξεις του Δημοτικού, Γυμνασίου και Α’ Λυκείου. Οι ενότητες αυτές καλύπτουν όλο το φάσμα των γνώσεων, δεξιοτήτων, αξιών, στάσεων και συμπεριφορών, που θα αναπτύξουν οι μαθητές/τριες στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος. Οι θεματικές περιοχές είναι: Κατασκευαστικά Συστήματα Μηχανισμοί Ενέργεια Τεχνολογία Υλικών Ηλεκτρονικά και Τεχνολογία Ελέγχου Ηλεκτρισμός Σχεδιασμός (Design)

Γενικούς Σκοπούς του μαθήματος Τεχνολογικές Ικανότητες Ειδικοί Στόχοι 1. Δομή Προγράμματος Σπουδών (Π.Σ) Γενικούς Σκοπούς του μαθήματος Τεχνολογικές Ικανότητες Ειδικοί Στόχοι Δείκτες Επιτυχίας Διδακτική Μεθοδολογία Τρόποι Αξιολόγησης

Προκειμένου να συνταχθεί το εγχειρίδιο της Α Γυμνασίου αλλά και το Π Προκειμένου να συνταχθεί το εγχειρίδιο της Α Γυμνασίου αλλά και το Π.Σ αξιοποιήθηκαν: Τα υφιστάμενα σχολικά εγχειρίδια (Βιβλία Θεωρίας και Ασκήσεων για Α’ Β’ και Γ΄ Γυμνασίου: ΥΑΠ), το περιεχόμενο των οποίων όμως διερευνήθηκε, χαρτογραφήθηκε και αναδιατάχθηκε, με γνώμονα τις καινούργιες θεματικές ενότητες. Έτσι, κάθε θεματική ενότητα εξυπηρετείται με κείμενα που προέρχονται όχι μόνο από το αντίστοιχο της κάθε τάξης αλλά από τα εγχειρίδια και των τριών τάξεων του Γυμνασίου.

Υλικό σε ηλεκτρονική μορφή αναρτημένο στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου που αναλύεται σε: επιπλέον εκπαιδευτικό υλικό (οπτικοακουστικό υλικό, βιβλία του εκπαιδευτικού κ.ά.), το οποίο μπορεί να λειτουργήσει βοηθητικά στη διδασκαλία, καθώς και το επιμορφωτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την επιμόρφωση των μαχίμων εκπαιδευτικών κατά τη σχολική χρονιά 2010-2011,

διδακτικές ενότητες και εφαρμογές που σχεδιάστηκαν σε αντιστοιχία με θεματικές ενότητες του Αναλυτικού Προγράμματος (Α.Π) και υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο της περιορισμένης εφαρμογής των νέων Α.Π στα σχολεία την Άνοιξη του 2011. Άλλου τύπου βοηθητικό υλικό, όπως βιβλιογραφία, αρχές σύνταξης δοκιμίου αξιολόγησης (διαγωνίσματος) και ενδεικτικό δοκίμιο αξιολόγησης.

Προσπάθεια του νέου Π.Σ είναι να δώσει έμφαση στη διαδικασία σχεδιασμού και επιλογής πρακτικών προβλημάτων, στη σύγκριση-αξιολόγηση προϊόντων και Διαδικασιών κατασκευής με τρόπο που να αναδεικνύεται πολλές φορές η διαχρονική εξέλιξη των θεμάτων αλλά και η εξελικτική σχέση που αναπτύσσουν διάφορα προϊόντα και διαδικασίες γύρω από την ίδια την θεματική ενότητα. Επομένως, όσο περισσότερο υλικό έχουν στη διάθεσή τους οι συνάδελφοι τόσο πιο άνετα μπορούν να οργανώσουν τη διδασκαλία τους σύμφωνα με την παραπάνω στόχευση.

Το νέο διδακτικό υλικό που ετοιμάστηκε για την Α’ Γυμνασίου και το οποίο βρίσκεται σε απόλυτη αντιστοιχία με το νέο Π.Σ. υπάρχει σε έντυπη και σε ηλεκτρονική μορφή. Το υλικό που περιλαμβάνεται είναι πολύ περισσότερο απ’ αυτό που απαιτείται για την Α’ Γυμνασίου, κρίθηκε όμως χρήσιμο να τεθεί στο σύνολο του στη διάθεση των συναδέλφων.

Εντούτοις, το υλικό που ετοιμάστηκε για την Α’ Γυμνασίου για το Σχεδιασμό και Τεχνολογία δεν πρέπει να θεωρηθεί απόλυτα δεσμευτικό, απαγορεύοντας τη χρήση άλλων πηγών πληροφόρησης που δεν συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτόν, πρέπει να εκληφθεί απλώς ως αφετηρία, ως μια βάση υλικού, που σκοπό έχει να διευκολύνει τους συναδέλφους κάθε σχολείου στην ανεύρεση εκπαιδευτικού υλικού.

Σύμφωνα με τη φιλοσοφία των νέων Α Σύμφωνα με τη φιλοσοφία των νέων Α.Π, ο σκοπός του μαθήματος δεν είναι να διδαχτούν οι μαθητές συγκεκριμένη και αναντικατάστατη ύλη, αλλά μέσω παραδειγμάτων να επιτευχθούν οι στόχοι που προβλέπονται από το Π.Σ του Σχεδιασμού και Τεχνολογίας όπως αυτοί προσδιορίζονται λεπτομερώς από τους δείκτες επιτυχίας.

Επομένως έχει προσεκτικά επιλεγεί συνδυασμός υλικού τέτοιος που να καλύπτει με πληρότητα τους στόχους κάθε ενότητας, που προβλέπει το Π.Σ. Ταυτόχρονα όμως, ο συνάδελφος θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να διαφοροποιεί το συγκεκριμένο υλικό επιλέγοντας και διδάσκοντας υλικό που δεν συμπεριλαμβάνεται αλλά ο ίδιος εκτιμά ότι είναι συμβατό με το Π.Σ και κατάλληλο για την τάξη στην οποία καλείται να διδάξει. Η συμβατότητα αυτή θα επιβεβαιώνεται πάντοτε με συγκεκριμένη παραπομπή στο Π.Σ του Σχεδιασμού και Τεχνολογίας.

Αξιολόγηση Το Π.Σ προβλέπει διάφορες μορφές αξιολόγησης των οποίων πρέπει να γίνεται χρήση. Η συλλογή πληροφοριών που αποσκοπούν στην αξιολόγηση των μαθητών/τριών μέσα από το μάθημα του Σχεδιασμού και Τεχνολογίας μπορεί να γίνει:

α. με ανεπίσημο τρόπο, όπως με παρατήρηση και συνομιλία,   β. με επίσημο τρόπο, όπως με κατ΄οίκον εργασία, διαγωνίσματα και εργασίες. Υπάρχουν δε διάφορες τεχνικές αξιολόγησης οι οποίες μπορούν να ταξινομηθούν με βάση τη δραστηριότητα του μαθητή/τριας. Όταν ο μαθητής/τρια απαντά γραπτώς έχουμε γραπτή αξιολόγηση, όταν οι απαντήσεις είναι προφορικές τότε έχουμε προφορική αξιολόγηση, και όταν ο αξιολογούμενος εκτελεί κάποια πρακτική δραστηριότητα έχουμε αξιολόγηση στην ικανότητα εκτέλεσης της δραστηριότητας.

Η Τεχνολογική Ικανότητα μέσα από τους 3 πυλώνες των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων Το μάθημα του Σχεδιασμού και Τεχνολογία διαπερνάται από τρεις συνιστώσες (Black & Harrison, 1994) που και οι τρεις αλληλεπιδρούν. Η ισορροπημένη αξιοποίηση τους οδηγεί στην κατάκτηση της τεχνολογικής ικανότητας. Οι συνιστώσες αυτές είναι: οι πηγές θεωρητικών γνώσεων, δεξιοτήτων και εμπειριών, από τις οποίες οι μαθητές/τριες αντλούν, συνειδητά ή υποσυνείδητα, όταν εμπλέκονται ενεργά στην υλοποίηση κάποιων στόχων, η ικανότητα να παίρνουν αποφάσεις και ακολούθως να εκτελούν, να δημιουργούν, να υλοποιούν και να κατασκευάζουν προϊόντα, η ικανότητα, να αντιλαμβάνονται και να κατανοούν τις καταστάσεις όταν απαιτείται να παίρνουν ισορροπημένες και αποτελεσματικές αποφάσεις.

Το Πρόγραμμα Σπουδών του Σχεδιασμού και Τεχνολογίας θα βοηθήσει τους/τις μαθητές/τριες να έχουν πολλαπλές ευκαιρίες όπου θα αξιοποιούνται ισόρροπα οι τρεις αυτές συνιστώσες μέσα από τους τρεις πυλώνες των νέων Α.Π.

Πυλώνες των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων Α. Επαρκές και συνεκτικό σώμα γνώσεων από όλες τις επιστήμες. Β. Απόκτηση γνώσεων και ανάπτυξη στάσεων και συμπεριφορών που απαρτίζουν τη σύγχρονη δημοκρατική πολιτότητα. Γ. Καλλιέργεια όλων των ιδιοτήτων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται στην κοινωνία του 21ου αιώνα (“ικανότητες-κλειδιά”).

α. Κατέχουν ένα συνεκτικό και επαρκές σώμα γνώσεων και δεξιοτήτων {1ος Πυλώνας}. Οι μαθητές/τριες συμμετέχουν ισότιμα σε αλληλεπιδραστικές, διερευνητικές δραστηριότητες, μελετούν, σχεδιάζουν και κατασκευάζουν προϊόντα, επιλύνουν πρακτικά προβλήματα σε προσωπικό, κοινοτικό και εθνικό επίπεδο (π.χ. παγκύπριους διαγωνισμούς, συνεργασία εκπαίδευσης και βιομηχανίας). Μέσα από την επίλυση προβλήματος γίνεται σύνδεση της θεωρίας με την πράξη και η σχολική πρακτική αντιμετωπίζεται στο γενικότερο πλαίσιο της κοινωνίας και της οικονομίας. Οι μαθητές/τριες συμμετέχουν σε ομάδες εργασίας και προσεγγίζοντας την κάθε δραστηριότητα μέσα στο δικό τους πλαίσιο ικανοτήτων, δεξιοτήτων και ενδιαφερόντων.

β. Αναπτύσσουν στάσεις και συμπεριφορές που διακρίνουν το δημοκρατικό πολίτη {2ος Πυλώνας}. Οι μαθητές/τριες μέσα από τις δραστηριότητες του μαθήματος αντιλαμβάνονται και αποδέχονται τη διαφορετικότητα, μέσα από τις διαφορετικές δυνατές λύσεις που προτείνονται από διαφορετικές ομάδες ανθρώπων (γεωγραφικά, φυλετικά, κοινωνικοοικονομικά). Κατανοούν τη διαφορετική επίδραση της τεχνολογίας στους ανθρώπους (σπουδές, επαγγέλματα, ποιότητα ζωής) και προωθούν την ιδέα των κοινών δυνατοτήτων μεταξύ γυναικών και ανδρών σε θέματα πρόσβασης και αξιοποίησης της τεχνολογίας. Αναπτύσσουν, επίσης, αξίες, πεποιθήσεις και στάσεις απέναντι στην τεχνολογία και την επίδρασή της στο ανθρώπινο περιβάλλον. Αποκτούν αυτοπεποίθηση ότι μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων για την τεχνολογική ανάπτυξη.

γ. Διαθέτουν στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο τις κομβικές ιδιότητες, ικανότητες και δεξιότητες που απαιτούνται στην κοινωνία του 21ου αιώνα {3ος Πυλώνας}. Οι μαθητές/τριες κατανοούν το ρόλο της τεχνολογίας στην κοινωνία και την οικονομία. Μαθαίνουν να είναι δημιουργικοί και καινοτόμοι με τρόπο που οι ιδέες να μετατρέπονται, μέσα από συνεργασία, σε προϊόντα και διαδικασίες. Οι μαθητές/τριες συμμετέχουν σε δραστηριότητες λήψης απόφασης, κατανόησης των διαφόρων παραμέτρων των ρεαλιστικών προβλημάτων, σχεδιασμού προϊόντων, κατασκευών και διαδικασιών για την επίλυση ενός προβλήματος.

Θεμελιώδεις παιδαγωγικές αρχές α) “Μαθητοκεντρική διδασκαλία”. β) Σεβασμός των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της παιδικής ηλικίας. γ) Σχολείο χωρίς άγχος. δ) “Σχολείο για παιδιά και νέους”.

Θεμελιώδεις παιδαγωγικές αρχές Μαθητοκεντρική διδασκαλία σημαίνει αντιμετώπιση των μαθητών/τριών ως: Μοναδικά πρόσωπα Κάθε μαθητής και κάθε μαθήτρια έχει δικαίωμα να αντιμετωπίζεται ως πρόσωπο που αξίζει και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο σχολείο για να αποκτήσει όλα τα εφόδια που χαρακτηρίζουν ένα μορφωμένο άνθρωπο. Μέλη της σχολικής κοινότητας Κάθε μαθητής και κάθε μαθήτρια έχει δικαίωμα να διδάσκεται και να μαθαίνει μαζί με τα άλλα παιδιά, ώστε η «ιδιαίτερη προσοχή του προσώπου» του να μην ταυτίζεται με αποκλεισμό, απομόνωση, στιγματισμό και υποβάθμιση της κοινωνικότητάς του. Μέλη της οικογένειας και του ευρύτερου περιβάλλοντός τους Κάθε μαθητής και κάθε μαθήτρια έχει δικαίωμα να διαπιστώνει καθημερινά ότι λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες και οι ευαισθησίες του οικογενειακού του και του ευρύτερου κοινωνικού και πολιτισμικού του περιβάλλοντος και συνεπώς δεν προσβάλλεται η ανθρώπινη αξιοπρέπειά του.

Θεμελιώδεις παιδαγωγικές αρχές Σεβασμός των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της παιδικής ηλικίας Σήμερα γνωρίζουμε ότι πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες έχουν αφετηρία στο γεγονός ότι η παιδικότητα και η νεανικότητα αντιμετωπίζονταν στο πλαίσιο της εκπαίδευσης ως εμπόδια. Με το νέο Π.Σ η παιδικότητα και η νεανικότητα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως συνθήκες που ευνοούν την αναζήτηση της γνώσης και τη χαρά που συνεπάγεται η διαδικασία αυτή όταν συνδυάζεται με την κοινωνική ζωή σε ένα προστατευμένο και γεμάτο ερεθίσματα σχολικό περιβάλλον.

Θεμελιώδεις παιδαγωγικές αρχές Σχολείο χωρίς άγχος Σχολείο για παιδιά και νέους Το δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο ταυτίζεται με τη διαμόρφωση: Ενός σχολικού περιβάλλοντος χωρίς άγχος στα παιδιά, στους εκπαιδευτικούς και στους γονείς. Μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας που ενισχύεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της παιδικής ηλικίας όπως είναι π.χ. η περιέργεια για το καινούριο και η αμφισβήτηση του δεδομένου.

Αρχές οργάνωσης και εφαρμογής των προγραμμάτων σπουδών Αρχές οργάνωσης και εφαρμογής των προγραμμάτων σπουδών Ενιαίο και συνεκτικό αναλυτικό πρόγραμμα από την προδημοτική εκπαίδευση έως (και) το Λύκειο. Συνοπτικό πρόγραμμα σπουδών. 3) Παιδαγωγική διαφοροποίηση. Διδασκαλία προσανατολισμένη στο επίπεδο ετοιμότητας κάθε παιδιού. 4) Συνεργατικές και βιωματικές μορφές μάθησης. 5) Διδασκαλία αποκλειστικά στο σχολείο. 6) Μάθηση με το νου, το χέρι και όλες τις αισθήσεις.

Αρχές οργάνωσης και εφαρμογής των προγραμμάτων σπουδών Αρχές οργάνωσης και εφαρμογής των προγραμμάτων σπουδών Ενιαίο και συνεκτικό αναλυτικό πρόγραμμα από την προδημοτική εκπαίδευση έως (και) το Λύκειο Οι διαδικασίες μάθησης και ανάπτυξης των μαθητών και των μαθητριών αντιμετωπίζονται ενιαία για το σύνολο της εκπαίδευσης και οργανώνονται με τρόπο που οι βασικές πυρηνικές γνώσεις, στάσεις, δεξιότητες επαναφέρονται και ανατροφοδοτούνται, όχι μόνο από επίπεδο σε επίπεδο εκπαίδευσης αλλά και από τάξη σε τάξη, όπου μαθητές και μαθήτριες διαφορετικών επιπέδων ετοιμότητας συνεργάζονται και μαθαίνουν.

Αρχές οργάνωσης και εφαρμογής των προγραμμάτων σπουδών 2) Συνοπτικό πρόγραμμα σπουδών Το αναλυτικό πρόγραμμα δεν είναι βαρυφορτωμένο με ύλη που περιορίζει τον παιδαγωγικό ρόλο του εκπαιδευτικού. Υποστηρίζει την «τάξη-εργαστήριο ζωής» και επιτρέπει στον εκπαιδευτικό να αναλάβει τις πρωτοβουλίες και τις παιδαγωγικές παρεμβάσεις που χρειάζονται για ποιοτική και αποτελεσματική διδασκαλία. Διασφαλίζει Ισορροπία στα είδη μάθησης που καλλιεργεί. Δεν είναι ετεροβαρές, (να στοχεύει δηλαδή μόνο στη γνώση-πληροφορία) για να μπορεί να επιτυγχάνει την ολόπλευρη ανάπτυξη του μαθητή. Χαρακτηρίζεται από Συνοχή, δηλαδή όλα τα δομικά του χαρακτηριστικά (στόχοι, μεθοδολογία, περιεχόμενο και αξιολόγηση) συμβάλλουν στην επίτευξη του γενικού σκοπού. Τέλος, είναι Αποτελεσματικό, με την έννοια ότι αυτά που περιέχει ως προσδοκώμενα αποτελέσματα (σκοποί, στόχοι και διαδικασίες) μπορούν να μετρηθούν/ τεκμηριωθούν ως αποτελέσματα της διδασκαλίας-μάθησης, χωρίς βέβαια να αγνοεί ότι το κλειδί για την αποτελεσματικότητα παραμένει πάντοτε ο εκπαιδευτικός.

Αρχές οργάνωσης και εφαρμογής των προγραμμάτων σπουδών 3) Παιδαγωγική διαφοροποίηση Διδασκαλία προσανατολισμένη στο επίπεδο ετοιμότητας κάθε παιδιού Ακόμη και οι μαθητές και μαθήτριες που έχουν την ίδια ηλικία διαφέρουν στην ετοιμότητά τους για μάθηση. Σε μια διαφοροποιημένη τάξη μαθαίνουν τόσο οι μαθητές όσο και οι εκπαιδευτικοί και η όλη διαδικασία γίνεται μια διαδικασία Έρευνας Δράσης, που εμπλέκει την τάξη, το σχολείο και το οικογενειακό- κοινωνικό περιβάλλον του μαθητή. 4) Συνεργατικές και βιωματικές μορφές μάθησης 5) Διδασκαλία αποκλειστικά στο σχολείο – Κατ’ οίκον εργασία δεν σημαίνει κατ’ οίκον διδασκαλία Δυνατότητα να απαλλαγεί η οικογένεια από το άγχος της «κατ’ οίκον συνδιδασκαλίας» που χαρακτηρίζει σε μεγάλο βαθμό σήμερα τη ζωή των οικογενειών που έχουν παιδιά στο σχολείο και αποτελεί τον σημαντικότερο μηχανισμό αποτυχίας των παιδιών, που δεν έχουν τη δυνατότητα να βοηθηθούν από μέλη του οικογενειακού τους περιβάλλοντος. 6) Μάθηση με το νου, το χέρι και όλες τις αισθήσεις

Δομή Προγράμματος Σπουδών Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Σκοπός της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης είναι ο Τεχνολογικός Αλφαβητισμός των μαθητών/τριών, ο οποίος θα επιτευχθεί μέσα από την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων σε θέματα τεχνολογίας και τεχνολογικών προϊόντων, την κατανόηση του ρόλου της τεχνολογίας στην επίλυση προβλημάτων και την κατανόηση της σχέσης της τεχνολογίας με την κοινωνία και την οικονομία.

Βασικοί άξονες του Αναλυτικού Προγράμματος Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ο πρώτος άξονας αναφέρεται στην Τεχνολογική Γνώση, Ο δεύτερος άξονας αναφέρεται στις Τεχνολογικές Ικανότητες, Ο τρίτος άξονας αναφέρεται στη σχέση Τεχνολογίας και Κοινωνίας.

Γενικές Δεξιότητες Ικανότητες Κλειδιά Οι διδακτικοί στόχοι και οι δείκτες επιτυχίας που προτείνονται μέσα από το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος, στοχεύουν παράλληλα και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων, Σχεδιασμού π.χ. Δημιουργούν ιδέες σχεδιάζοντας από μόνοι τους και αντλώντας ιδέες από άλλους συμμαθητές/τριες τους. Επικοινωνίας π.χ. Συζητούν και περιγράφουν τεχνολογικά προϊόντα και φυσικά αντικείμενα. Κατασκευής π.χ. Μετρούν, σημαδεύουν, επεξεργάζονται και συναρμολογούν υλικά και εξαρτήματα που έχουν διαθέσιμα.

Διαχείρισης Πληροφοριών, Επίλυσης Προβλήματος, Διαχείρισης Έργων και Οι μαθητές χρησιμοποιώντας τις πιο πάνω δεξιότητες μέσα από τη Διαδικασία Σχεδιασμού αναπτύσσουν την ικανότητα Διαχείρισης Πληροφοριών, Επίλυσης Προβλήματος, Διαχείρισης Έργων και Ανάπτυξη κοινωνικών και διαπροσωπικών δεξιοτήτων.

Η Κλίμακα 1 αναφέρεται στις τάξεις Α’ μέχρι Δ’ Δημοτικού. H Κλίμακα 2 αναφέρεται στις τάξεις Δ’ μέχρι και Στ’ Δημοτικού. Η Κλίμακα3 αναφέρεται στις τάξεις Στ’ Δημοτικού μέχρι και Γ’ Γυμνασίου. H Κλίμακα 4 καλύπτει τις τάξεις Γ’ Γυμνασίου και Α’ Λυκείου. Η θεματική περιοχή για κάθε Κλίμακα αναλύεται σε στόχους και σε δείκτες επιτυχίας.

1. Απόβαλε το άγχος: Η διαμόρφωση και εφαρμογή των νέων Π 1. Απόβαλε το άγχος: Η διαμόρφωση και εφαρμογή των νέων Π.Σ στις σχολικές μονάδες ανάμεσα σε άλλα αποσκοπεί και στην ικανοποίηση μιας διαχρονικής ανάγκης (αιτήματος) των παιδιών, των εκπαιδευτικών και των γονιών για διαμόρφωση ενός ανθρώπινου σχολείου, στο οποίο οι μαθητές/τριες θα έχουν το δικαίωμα και τη δυνατότητα να βιώνουν την παιδική και τη νεανική τους ηλικία ως τις πιο δημιουργικές και ευτυχισμένες περιόδους της ανθρώπινης ζωής και όχι αποκλειστικά ως περιόδους ιδιαίτερα κοπιαστικής προετοιμασίας για την ενήλικη ζωή. Συνεπώς και οι εκπαιδευτικοί, για να είναι σε θέση να προσφέρουν τις πιο πάνω συνθήκες στα παιδιά, θα πρέπει και οι ίδιοι να βιώνουν ανάλογες συνθήκες εργασίας. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουν οι εκπαιδευτικοί είναι να αποβάλουν το άγχος κατανοώντας ότι η εφαρμογή των αλλαγών δεν θα αποτελέσει έναν αγώνα δρόμου, αλλά μια σταδιακή διαδικασία.

2. Αξιοποίησε στον μέγιστο βαθμό το πλαίσιο αρχών των νέων Α. Π 2. Αξιοποίησε στον μέγιστο βαθμό το πλαίσιο αρχών των νέων Α.Π. και τα νέα προγράμματα σπουδών: Αυτό είναι και το πιο σημαντικό βήμα. Με βάση τη μέχρι σήμερα ακολουθούμενη πρακτική μάς καθοδηγούσε περισσότερο στην εργασία μας το διδακτικό εγχειρίδιο παρά το περιεχόμενο των Αναλυτικών Προγραμμάτων και των Προγραμμάτων Σπουδών των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων. Καιρός λοιπόν για αλλαγή νοοτροπίας και προσεκτική μελέτη, κατανόηση και αξιοποίηση των Π.Σ., όπως επιβάλλει η σύγχρονη παιδαγωγική προσέγγιση. Θα ήταν καλό πριν ξεκινήσετε τη μελέτη του Π.Σ. να διαβάσετε προσεκτικά το πλαίσιο αρχών των νέων Α.Π.

3. Εντόπισε τις θεματικές ενότητες που αναμένεται, σύμφωνα με το νέο Π 3. Εντόπισε τις θεματικές ενότητες που αναμένεται, σύμφωνα με το νέο Π.Σ. των γνωστικών αντικειμένων που θα διδάξεις, να καλυφθούν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς από τα παιδιά των τάξεων που διδάσκεις. Βρες στο Π.Σ δείκτες επιτυχίας που αναμένεται να καλύψεις στην τάξη που θα εργαστείς. Διευκρινίζεται ότι οι δείκτες επιτυχίας δεν καθορίζουν το περιεχόμενο ή τη θεματολογία των δράσεων που θα επιλέξεις να υλοποιήσεις με τους μαθητές/τριες σου.

4. Κάνε τις πρώτες σκέψεις για τον ετήσιο προγραμματισμό σου: Προβληματίσου για τυχόν ανάγκες που θεωρείς ότι έχουν οι μαθητές/τριες σου. Πρέπει να αναπτυχθούν διδακτικές δραστηριότητες που να ανταποκρίνονται σε δείκτες επιτυχίας που αντιστοιχούν σε επιτυχή υλοποίηση των θεματικών ενοτήτων που αναμένεται να καλυφθούν σύμφωνα με το νέο Π.Σ. Οι δραστηριότητες που θα επιλέξετε να αναπτύξετε θα πρέπει να ενδιαφέρουν πρωταρχικά τόσο τους μαθητές/τριες αλλά όσο και εσάς.

5. Συζήτησε με τους μαθητές/τριες: Οι μαθήτριες και οι μαθητές έχουν τις δικές τους εμπειρίες και ανάγκες. Ως εκ τούτου θα υπάρξουν θέματα και δραστηριότητες με τα οποία θα ασχοληθούν με ενθουσιασμό και άλλα που θα τους αδιάφορους. Είναι σημαντικό να αναζητήσετε μαζί ιδέες και δραστηριότητες που θα θέλατε να αναπτύξετε μέσα από συζήτηση προβληματισμό, και ιδεοθύελλες. Μόλις ολοκληρωθεί η αρχική αναζήτηση, ιεραρχήστε τις ιδέες σας με βάση τους δείκτες επιτυχίας του Π.Σ και τις δυνατότητες υλοποίησης τους. Η οποιαδήποτε επιλογή θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα αμοιβαίας επικοινωνίας και συνεργασία μαθητών και εκπαιδευτικού.

6. Αντιστοίχησε δείκτες επιτυχίας με εργασίες και δραστηριότητες: Μπορεί να υπάρξουν θέματα και δραστηριότητες που να ανταποκρίνονται σε πολλούς δείκτες επιτυχίας του Π.Σ, με αποτέλεσμα η ενασχόληση μια τάξης με τα συγκεκριμένα θέματα ή δραστηριότητες να διαρκέσουν περισσότερο διάστημα από άλλες. Δεν είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν μεγάλες δραστηριότητες/εργασίες που να ανταποκρίνονται στο σύνολο των Δεικτών Επιτυχίας της τάξης που διδάσκετε. Κάποιοι δείκτες μπορούν πολύ εύκολα να καλυφθούν ακόμη και στα πλαίσια μιας διδακτικής περιόδου ή και μιας ολιγόλεπτης δραστηριότητας.

7. Έλεγξε την ανταπόκριση των δραστηριοτήτων στους διάφορους δείκτες επιτυχίας και παρακολουθήστε την υλοποίηση τους: Είναι καλό να ελέγχετε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα ο βαθμός ανταπόκρισης των προγραμματιζόμενων δραστηριοτήτων στους δείκτες επιτυχίας. Εντόπισε του δείκτες που δεν μπορούν να καλυφθούν μέσα από δραστηριότητες που υλοποιήσατε και προγραμματίστε χρόνο και δραστηριότητες για αυτούς.

Τέσσερα βήματα για το πώς προχωρούμε. Βήμα 1: Εισαγωγή Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων. Βήμα 2: Επιμόρφωση εκπαιδευτικών. Βήμα 3: Παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού. Βήμα 4: Εφαρμογή νέων ωρολογίων προγραμμάτων. Κατά τη σχολική χρονιά 2011-12 θα εισαχθούν στο σύνολο της Δημοτικής Εκπαίδευσης και στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου. Τη σχολική χρονιά 2012-13 τα νέα αναλυτικά θα εισαχθούν στην Α’ Λυκείου. Την επόμενη χρονιά 2013-14 θα εφαρμοστούν στην Β’ Λυκείου. Την σχολική χρονιά 2014-15 θα ολοκληρωθεί η εφαρμογή με την εισαγωγή τους στην Γ’ Λυκείου.