4ο Συνέδριο «Δικαιοσύνη και Χρηματιστηριακή Νομοθεσία» 4ο Συνέδριο «Δικαιοσύνη και Χρηματιστηριακή Νομοθεσία» Συναλλαγές στην Ηλεκτρονική Δευτερογενή Αγορά Τίτλων (ΗΔΑΤ) Μιχαήλ Π. Μιχαλόπουλος Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων» ΗΔΑΤ Αγορά Μετοχών Αγορά Κρατικών Ομολόγων Κεντρικό Αποθετήριο Ομολόγων της Τ.Ε. (ΑΫΛΟΙ ΤΙΤΛΟΙ) & Ηλεκτρονική Δευτερογενής Αγορά Τίτλων (ΗΔΑΤ) Χρηματιστήριο (Χ.Α.Α.) – Αποθετήριο (Κ.Α.Α.) Στο Κ.Α.Α. υπάρχουν οι λογαριασμοί των τελικών επενδυτών Πριν την MIFID μόνο στο Χρηματιστήριο Αθηνών μπορούσαν να πραγματοποιηθούν συναλλαγές επί μετοχών. Στο Χρηματιστήριο Αθηνών οι προσφορές είναι μονόπλευρες δηλ. μόνο αγοράς ή μόνο πώλησης (order driven) Δεν υπάρχουν λογαριασμοί τελικών επενδυτών στο σύστημα ΑΫΛΩΝ ΤΙΤΛΩΝ. Υπάρχουν λογαριασμοί συλλογικοί για την πελατεία των μελών (omnibus account), δηλ. μόνο το υπόλοιπο των λογαριασμών των πελατών των μελών. Οι συναλλαγές επί ομολόγων μπορούν να πραγματοποιηθούν σε διάφορες αγορές οργανωμένες ή μη (εξωχρηματιστηριακές αγορές) Στην ΗΔΑΤ οι προσφορές είναι υποχρεωτικές και για αγορά και για πώληση (quote driven) με την διαφορά μεταξύ τιμής αγοράς και τιμής πώλησης να μην υπερβαίνει ένα προκαθορισμένο μικρό όριο (spread). Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων» ΗΔΑΤ Έργο της Ηλεκτρονικής Δευτερογενούς Αγοράς Όψεως Τίτλων (ΗΔΑΤ), την οποία διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος, είναι η διαπραγμάτευση τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου μέσω τηλεματικών κυκλωμάτων από συμμετέχοντες σε αυτό φορείς (Μέλη), που ενεργούν είτε για ίδιο λογαριασμό είτε για λογαριασμό της πελατείας τους Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων» ΗΔΑΤ Μέλη Χρηματοδοτικά και πιστωτικά ιδρύματα ή επενδυτικοί οίκοι της Ελλάδος ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τα εξουσιοδοτημένα ως τέτοια σε άλλη δικαιοδοσία από εποπτική αρχή που, κατά την κρίση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, επιβάλλει επαρκή εποπτεία / καθεστώς προστασίας των επενδυτών. Άλλοι φορείς οριζόμενοι με πράξη του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος μετά από εισήγηση της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Επίσης στην ΗΔΑΤ μπορούν να συμμετέχουν : Τα Διεθνή Δίκτυα Μετάδοσης Πληροφοριών (Information Providers), τα οποία συνδέονται απευθείας (on line and in real- time) με το σύστημα και μεταδίδουν πληροφορίες στο εξωτερικό περιβάλλον της ΗΔΑΤ για τη δραστηριότητα της αγοράς (Reuters, Bloomberg). Οι Παρατηρητές (Viewers), οι οποίοι έχουν πρόσβαση σε στατιστικές πληροφορίες για την αγορά χωρίς δικαίωμα διαπραγμάτευσης. Ως παρατηρητές χαρακτηρίζονται η Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου της ΗΔΑΤ και οι θεματοφύλακες των Μελών που δεν έχουν έδρα ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, μετά από σχετικό έγγραφο αίτημά τους. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων» ΗΔΑΤ Μοντέλο Αγοράς Στην ΗΔΑΤ οι προσφορές είναι υποχρεωτικές και για αγορά και για πώληση (quote driven) με την διαφορά μεταξύ τιμής αγοράς και τιμής πώλησης να μην υπερβαίνει ένα προκαθορισμένο μικρό όριο (spread). Βασικοί Διαπραγματευτές (Primary Dealers) Βασικοί Διαπραγματευτές Αγοράς ορίζονται χρηματοδοτικά και πιστωτικά ιδρύματα ή επενδυτικοί οίκοι των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή εξουσιοδοτημένα ως τέτοια σε άλλη δικαιοδοσία από εποπτική αρχή η οποία, κατά την κρίση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, και επιλέγονται για να παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες στην αγορά τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου, όπως συμμετοχή στις κοινοπραξίες και δημοπρασίες στην πρωτογενή αγορά και τη διενέργεια πράξεων (αγοράς και πώλησης) στην οργανωμένη Ηλεκτρονική Δευτερογενή Αγορά Τίτλων (ΗΔΑΤ) σε τιμές που είναι υποχρεωμένοι να ανακοινώνουν. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Μοντέλο Αγοράς (συνέχεια) ΗΔΑΤ Μοντέλο Αγοράς (συνέχεια) Υποχρεώσεις των Βασικών Διαπραγματευτών Υποχρεούνται να συμμετέχουν ενεργά στις δημοπρασίες που διενεργεί ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους με ανταγωνιστικές προσφορές Υποχρεούνται να προσφέρουν τιμές, επί τίτλων που τους έχουν ανατεθεί, τόσο για αγορά όσο και για πώληση, ανεξάρτητα από το αν επιθυμούν να πραγματοποιήσουν συναλλαγές. Πλεονεκτήματα των Βασικών Διαπραγματευτών Οι Βασικοί Διαπραγματευτές είναι οι αποκλειστικοί συμμετέχοντες στις δημοπρασίες που διενεργεί ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους Έχουν κατά προτεραιότητα δικαίωμα συμμετοχής στις κοινοπραξίες του Δημοσίου, Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Μοντέλο Αγοράς (συνέχεια) ΗΔΑΤ Μοντέλο Αγοράς (συνέχεια) Επιπλέον, οι Βασικοί Διαπραγματευτές δύνανται : Να εισάγουν προσφορές για όποιους άλλους τίτλους τίτλους επιθυμούν πέραν των υποχρεωτικών τους Να εισάγουν εντολές για πραγματοποίηση συναλλαγών επί προσφορών άλλων μελών Σημειώνεται ότι για το έτος 2007 οι Βασικοί Διαπραγματευτές είναι 22 εκ των οποίων οι 5 είναι τράπεζες με έδρα στην Ελλάδα (Εθνική, Εμπορική, Alpha Bank, Τράπεζα Πειραιώς και HSBC). Διαπραγματευτές (Dealers) Δύνανται να εισάγουν προσφορές για όποιους τίτλους επιθυμούν. Δύνανται να εισάγουν εντολές για πραγματοποίηση συναλλαγών επί προσφορών άλλων μελών Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Είδη Τίτλων προς Διαπραγμάτευση ΗΔΑΤ Είδη Τίτλων προς Διαπραγμάτευση Οι τίτλοι που διαπραγματεύονται στην ΗΔΑΤ είναι μόνο τίτλοι του Ελληνικού Δημοσίου που διακανονίζονται στο σύστημα ΑΫΛΩΝ ΤΙΤΛΩΝ της Τ.Ε. Δεν διαπραγματεύονται τίτλοι του Ελληνικού Δημοσίου που διακανονίζονται στο εξωτερικό π.χ. Clearstream, Euroclear. Έντοκα Γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου (TBL) Ομόλογα σταθερού επιτοκίου (FXD) Ομόλογα κυμαινομένου επιτοκίου (FRN) Ομόλογα μηδενικού τοκομεριδίου (Zero Coupon) Αποσυνδεδεμένα τοκομερίδια (STP) Τίτλοι συνδεδεμένοι με τον πληθωρισμό (ILB) Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Απαιτούμενος Εξοπλισμός ΗΔΑΤ Απαιτούμενος Εξοπλισμός Ο εξοπλισμός που απαιτείται για την διασύνδεση και την ηλεκτρονική διαπραγμάτευση ενός Μέλους στην αγορά της ΗΔΑΤ διακρίνεται σε δύο μέρη : το Υλισμικό (Hardware) και το Λογισμικό (Software). Το Υλισμικό μέρος αποτελείται από τα εξής στοιχεία : Έναν Η/Υ που έχει τον ρόλο του Διακομιστή (Proxy Server) μέσω του οποίου επιτυγχάνεται η τεχνική σύνδεση του Μέλους με το Κεντρικό Σύστημα της ΗΔΑΤ. Έναν Δρομολογητή (Router) - (αν αυτό κρίνεται απαραίτητο) Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Απαιτούμενος Εξοπλισμός ΗΔΑΤ Απαιτούμενος Εξοπλισμός Το Λογισμικό μέρος αποτελείται από τα εξής στοιχεία : Το Λογισμικό που βρίσκεται εγκατεστημένο στον Διακομιστή (Proxy Server Software), και επιτρέπει την σύνδεση του Μέλους με το Κεντρικό Σύστημα της ΗΔΑΤ. Το Λογισμικό το οποίο εγκαθίσταται στον Η/Υ του κάθε χρήστη του Μέλους (Client Application Software), βασίζεται στην τεχνολογία FAST-TRACK, και επιτρέπει στον χρήστη του Μέλους την ηλεκτρονική διαπραγμάτευση τίτλων στην ΗΔΑΤ Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων» ΗΔΑΤ Δελτίο Τιμών της ΗΔΑΤ Είναι το επίσημο ημερήσιο δελτίο τιμών αγοράς της ΗΔΑΤ βάσει του οποίου γίνεται η αποτίμηση της αξίας των τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου. Το Δελτίο αυτό (βάσει της ΚΥΑ 8614/5.3.1999) περιέχει τα εξής στοιχεία : Κωδικό έκδοσης τίτλου Περιγραφή του τίτλου (περιλαμβάνει την κατηγορία, την ημερομηνία λήξεως, την διάρκεια και το επιτόκιο Την τιμή του τίτλου Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Δελτίο Τιμών της ΗΔΑΤ (συνέχεια) Οι τιμές που περιλαμβάνονται στο Δελτίο Τιμών της ΗΔΑΤ προσδιορίζονται ως εξής : Για τίτλους για τους οποίους υπάρχουν προσφορές στην ΗΔΑΤ, το σύστημα επιλέγει σε τυχαία χρονική στιγμή στο διάστημα από 13:00 έως 13:30, την καλύτερη τιμή αγοράς ανά τίτλο η οποία και καταχωρείται στο Δελτίο Τιμών. Για τίτλους για τους οποίους δεν υπάρχουν προσφορές στην ΗΔΑΤ, οι τιμές τους προσδιορίζονται με μαθηματικούς τύπους οι οποίοι στηρίζονται στις τιμές των τίτλων για τους οποίους υπάρχουν προσφορές στην ΗΔΑΤ. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων» ΗΔΑΤ Διαχείριση της ΗΔΑΤ Η Τράπεζα της Ελλάδος, ως διαχειριστής του συστήματος της ΗΔΑΤ, έχει τις παρακάτω κύριες αρμοδιότητες : την εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας της ΗΔΑΤ τόσο από πλευράς υλισμικού (HW) όσο και από πλευράς λογισμικού (SW), την ενημέρωση, σε συνεχή χρόνο, των μελών της ΗΔΑΤ καθώς και του Συστήματος Άυλων Τίτλων για τις πράξεις που κλείνονται στην ΗΔΑΤ, την ανάπτυξη και συντήρηση της ιστορικής βάσης δεδομένων την εποπτεία και τον έλεγχο της τήρησης των υποχρεώσεων των Μελών της ΗΔΑΤ σύμφωνα με τις σχετικές συμβάσεις προσχώρησης και τις διατάξεις του Κανονισμού Λειτουργίας της ΗΔΑΤ, Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Διαχείριση της ΗΔΑΤ (συνέχεια) την έκδοση στατιστικών στοιχείων καθώς και του ημερήσιου Δελτίου Τιμών Αγοράς Τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου. Η Τράπεζα της Ελλάδος δεν υπέχει ευθύνη για τυχόν ζημίες που μπορούν να υποστούν τα Μέλη λόγω γεγονότων που προκαλούνται από ανωτέρα βία, όπως π.χ. πόλεμο, απεργίες (συμπεριλαμβανομένων και εκείνων του προσωπικού της), ανταπεργίες, κινήματα, στάσεις, κοινωνικές αναταραχές, επιδημίες, έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας, καυσίμων, πρώτων υλών ή άλλες ελλείψεις, επιτάξεις, πυρκαγιές, πλημμύρες, αδυναμία μεταφορών, άσκηση κυριαρχικής εξουσίας ή πράξεις των δημοσίων αρχών ή άλλες αιτίες ανεξάρτητες από τη θέλησή της. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Εποπτεία & Έλεγχος των Βασικών Διαπραγματευτών ΗΔΑΤ Εποπτεία & Έλεγχος των Βασικών Διαπραγματευτών Η εποπτεία και ο έλεγχος της Βασικών Διαπραγματευτών της ΗΔΑΤ διενεργείται από 10μελή Επιτροπή που συγκροτείται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, έχει διετή θητεία και έχει την ακόλουθη σύνθεση : 2 εκπρόσωποι της Τράπεζας της Ελλάδος 3 εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών εκ των οποίων ένας του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους 3 εκπρόσωποι των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς 1 εκπρόσωπος των Διαπραγματευτών Αγοράς 1 εκπρόσωπος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών Η Επιτροπή προεδρεύεται από έναν εκ των δύο εκπροσώπων της Τράπεζας της Ελλάδος και αποφασίζει με πλειοψηφία 7 τουλάχιστον μελών της. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Εποπτεία και Έλεγχος των Βασικών Διαπραγματευτών (συνέχεια) ΗΔΑΤ Εποπτεία και Έλεγχος των Βασικών Διαπραγματευτών (συνέχεια) Οι κυριότερες αρμοδιότητες της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς είναι οι ακόλουθες : Αξιολογεί τις υποψηφιότητες για το χαρακτηρισμό ενός Διαπραγματευτή Αγοράς ως Βασικού Διαπραγματευτή Αγοράς, με βάση τα προβλεπόμενα κριτήρια επιλογής, και υποβάλλει σχετική εισήγηση προς τις Αρμόδιες Αρχές οι οποίες αποφασίζουν από κοινού για την οριστική επιλογή των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς. Προσδιορίζει και εισηγείται περιοδικά στις Αρμόδιες Αρχές τα επιτρεπόμενα περιθώρια τιμών (spread), τα ελάχιστα διαπραγματεύσιμα ποσά για τα οποία ισχύει η τιμή προσφοράς και ζήτησης και τις συγκεκριμένες εκδόσεις των τίτλων για τις οποίες οι Βασικοί Διαπραγματευτές Αγοράς θα είναι υποχρεωμένοι να δίνουν δεσμευτικές προσφορές (bid/offer) στην ΗΔΑΤ. Παρεμβαίνει και προτείνει συμβιβαστικές λύσεις στις διαφορές που ανακύπτουν μεταξύ των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Ασφάλεια και Διαφάνεια Συναλλαγών ΗΔΑΤ Ασφάλεια και Διαφάνεια Συναλλαγών Το σύστημα της ΗΔΑΤ προσφέρει την απαιτούμενη ασφάλεια και διαφάνεια στο κλείσιμο συναλλαγών επί τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου για τους παρακάτω λόγους : Δεν επιτρέπει μεγάλα περιθώρια μεταξύ τιμών αγοράς και πώλησης. Τα επιτρεπόμενα περιθώρια ορίζονται στο Κεντρικό Σύστημα (βάσει της εκάστοτε απόφασης της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου των Βασικών Διαπραγματευτών) και δεν μπορεί κανείς τεχνικά να τα υπερβεί. Τα στοιχεία που αφορούν στις τρέχουσες τιμές αγοράς και πώλησης, στις τιμές και στον όγκο των κλεισμένων συναλλαγών που πραγματοποιούνται στην ΗΔΑΤ, είναι διαθέσιμα σε όλα τα Μέλη καθώς και στα Διεθνή Δίκτυα Μετάδοσης Πληροφοριών. Οι προσφορές των Μελών επί τίτλων είναι ανώνυμες και μόνο μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής ενός Μέλους εμφανίζεται η ταυτότητα του αντισυμβαλλομένου του. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Ασφάλεια και Διαφάνεια Συναλλαγών (συνέχεια) ΗΔΑΤ Ασφάλεια και Διαφάνεια Συναλλαγών (συνέχεια) Όταν ένα Μέλος εισάγει εντολή για συναλλαγή αυτομάτως προωθείται στην καλύτερη τιμή που είναι διαθέσιμη εκείνη την στιγμή, χωρίς να δίνεται το δικαίωμα επιλογής συγκεκριμένης τιμής από το Μέλος. Με την ολοκλήρωση της συναλλαγής το σύστημα παράγει αυτόματα χωρίς παρεμβολή, επιβεβαιωτικά μηνύματα στους δύο αντισυμβαλλόμενους και στο Σύστημα Άυλων Τίτλων. Διαθέτει μηχανισμό εισαγωγής και ελέγχου Πιστωτικού Κινδύνου. Στο πλαίσιο αυτού του μηχανισμού, το κάθε Μέλος μπορεί να εισάγει στο σύστημα όρια μέχρι των οποίων δέχεται να πραγματοποιεί συναλλαγές με τα άλλα Μέλη. Επίσης, δύναται να τροποποιήσει τα όρια αυτά ανάλογα με τα εκάστοτε δεδομένα της αγοράς. Η Τράπεζα της Ελλάδος εγγυάται τη μυστικότητα και ακεραιότητα των μεταδιδόμενων μέσω του τηλεματικού κυκλώματος πληροφοριών. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιεί μηχανισμούς και συσκευές ασφαλείας για προστασία του συγκεκριμένου κυκλώματος από προσβάσεις τρίτων. Η σύνδεση με το κεντρικό σύστημα θα είναι δυνατή μέσω ενός κώδικα αναγνώρισης μεταξύ των συμβαλλομένων. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»

Πρωτογενής Αγορά Τίτλων ΗΔΑΤ Πρωτογενής Αγορά Τίτλων Μέσω του συστήματος της ΗΔΑΤ πραγματοποιούνται οι Δημοπρασίες Ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου. Η διαδικασία είναι η ακόλουθη: Ανακοίνωση στους συμμετέχοντες των στοιχείων της Δημοπρασίας (ώρα, τίτλοι, δημοπρατούμενο ποσό). Εισαγωγή προσφορών από τους Συμμετέχοντες μέσα στο χρονικό διάστημα της Δημοπρασίας. Στην Δημοπρασία συμμετέχουν μόνο οι Βασικοί Διαπραγματευτές, εισάγοντας 5 ανταγωνιστικές προσφορές (τιμή και ποσότητα) και 1 μη ανταγωνιστική (μόνο ποσότητα). Οι προσφορές αυτές είναι μυστικές καθ’ όλη τη διάρκεια της Δημοπρασίας και εμφανίζονται στην Τράπεζα της Ελλάδος μόνο μετά τη λήξη της Δημοπρασίας. Ανακοίνωση - Αποστολή των αποτελεσμάτων στους συμμετέχοντες εντός 45 λεπτών μετά το πέρας της δημοπρασίας. Συνεδρία 6 : «Ο ειδικός χαρακτήρας των θεσμικών επενδύσεων»