Πρόταση για εφαρμογή του προγράμματος Στοματικής Υγείας μέσα από Βιωματική Διδασκαλία στην Αγωγή Υγείας σε παιδιά και εφήβους 27 Φεβρουαρίου 2010 - Θεσσαλονίκη Κοσμίδου Μαίρη, B.S., B.A, Master στην Διοίκηση και Οργάνωση Σχολείων, UAB, USA Ειδικευμένη σε παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες Υποψήφια Διδάκτωρ Παιδαγωγικού Τμήματος, Δ.Π.Θ. Προϊσταμένη Γραφείου Ε.Ε. ΡοδόπηςΔιαφάνεια 2

Η εφαρμογή του προγράμματος στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση (γνώση για τους οδοντιάτρους της παρέας) έχει τις ιδιαιτερότητές της και τα προβλήματά της που από μειονεκτήματα που ίσως θεωρούνται από κάποιους μπορεί να μετασχηματισθούν σε πλεονεκτήματα

1. Δεν υπάρχει ο σταθερός δάσκαλος της τάξης. 2 1. Δεν υπάρχει ο σταθερός δάσκαλος της τάξης. 2. Δεν λειτουργεί η ευέλικτη ζώνη και το πρόγραμμα εκπονείται εκτός ωρολογίου προγράμματος. 3. Οι μαθητές μας μπορεί να είναι από διαφορετικά τμήματα.

Μια φοβερή ποικιλία συνδυασμών Μαθητές από το ίδιο τμήμα με έναν εκπαιδευτικό Μαθητές από διαφορετικά τμήματα με ένα εκπαιδευτικό Μαθητές από διαφορετικά τμήματα με περισσότερους από έναν εκπαιδευτικούς ίδιας ή διαφορετικής ειδικότητας Μαθητές από το ίδιο τμήμα με περισσότερους από έναν εκπαιδευτικούς ίδιας ή διαφορετικής ειδικότητας

Που εφαρμόζεται το πρόγραμμα; Στην αίθουσα τους τμήματος οι μαθητές του οποίου συμμετέχουν στο πρόγραμμα ή Σε αίθουσα που μας διατίθεται από το σχολείο την οποία ονομάζουμε «αίθουσα αγωγής υγείας» και όπου εφαρμόζουμε τα προγράμματα αγωγής υγείας όλοι οι εκπαιδευτικοί του σχολείου μας

Η Δυσκολία να πεισθούν οι εκπαιδευτικοί ξεπερνιέται με την εφαρμογή του προγράμματος παράλληλα και στα πλαίσια του γνωστικού αντικειμένου άλλωστε οι μέθοδοι της βιωματικής μάθησης βρίσκουν εφαρμογή σε όλα τα μαθήματά μας και αντικείμενα διδασκαλίας και η διαθεματικότητα είναι πλέον το ζητούμενο

Εναποτίθεται στους εκπαιδευτικούς να διδάξουν σωστά και με την κατάλληλη μέθοδο και να μορφοποιήσουν τον αυριανό πολίτη. Εναποτίθεται στους εκπαιδευτικούς να παιδεύσουν υγιή και ευτυχισμένα παιδιά

Τα παιδιά και οι έφηβοι Βρίσκονται σε ηλικία διαμόρφωσης της προσωπικότητας Βιώνουν τις σχέσεις τους με το περιβάλλον και μαθαίνουν να το αντιμετωπίζουν Διαμορφώνουν συνήθειες που επηρεάζουν την υγεία και Μαθαίνουν πώς να μαθαίνουν

Ένα πρόγραμμα πρόληψης για την υγεία στο χώρο του σχολείου θα πρέπει να: Φροντίζει την ανάπτυξη ενός φιλικού και ευχάριστου σχολικού κλίματος Βοηθάει τους εφήβους να κατανοήσουν τη μοναδικότητά τους και την ατομικότητά τους Παρέχει διεξόδους για προσωπική ανάπτυξη και δημιουργία

4) Εισάγει έννοιες και μεθόδους πρόληψης σε όλα τα μαθήματα 5) Οργανώνει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα Αγωγής Υγείας 6) Επιδιώκει και ενισχύει την συνεργασία μεταξύ γονέων, σχολείου και ευρύτερης κοινότητας

Ένα πρόγραμμα αγωγής υγείας θα πρέπει να έχει πάντα δύο αποδέκτες: - την ομάδα εργασίας και - το άμεσο κοινωνικό περιβάλλον

Η ενασχόληση με προγράμματα αγωγής υγείας απαιτεί Μεράκι Φαντασία Χρόνο όραμα Δύσκολη - αλλά όχι αδύνατη - η εφαρμογή προγραμμάτων στην λυκειακή βαθμίδα με την σημερινή μορφή της

Οία η μορφή τοιάδε και η ψυχή Τίτλος προγράμματος Γερά δόντια … καλύτερη υγεία Γιατί τα γερά δόντια δημιουργούν συνήθως ένα όμορφο χαμόγελο για το οποίο δε ντρεπόμαστε, αισθανόμαστε και είμαστε ωραίοι, άρα υγιείς και ευτυχισμένοι Οία η μορφή τοιάδε και η ψυχή

(ηλικία μαθητών από 12 έως και 15 ετών) Αναγκαιότητα η επιπλέον εκπαίδευση των μαθητών μας – η στοματική υγιεινή αυτή καθεαυτή αλλά και οι παράγοντες από την οποία εξαρτάται είναι στα πλαίσια της διδακτικής ύλης του μαθήματος βιολογίας της Α΄ και Γ΄ Γυμνασίου (ηλικία μαθητών από 12 έως και 15 ετών) Επιλέχθηκε η ενεργητική μάθηση και βιωματική διδασκαλία εμπειρία και μάθηση

Εμπειρία και μάθηση Επίπεδο ατομικής Εμπλοκής Συνήθως θυμόμαστε Ακουστικά μηνύματα Οπτικά μηνύματα Αποδοχή και Συμμετοχή δράση Συνήθως θυμόμαστε 10% από όσα διαβάζουμε 20% από όσα ακούμε 30% από όσα βλέπουμε 5ο% από όσα ακούμε Και βλέπουμε 70% από όσα λέμε 90% από όσα Λέμε και κάνουμε Π Α Θ Η Τ Ι Κ Διαβάζω Ακούω Λέξεις Βλέπω Εικόνες Βλέπω μια Ταινία ή Έκθεση Παρακολουθώ Ένα γεγονός Συμμετέχω σε μια συζήτηση – Κάνω διάλεξη Αναπαριστώ μια κατάσταση Ε Ν Ρ Γ Η Τ Ι Κ

Η προώθηση της έννοιας της Στοματικής Υγείας και Υγιεινής Απαραίτητα θεωρητικά για την υποβολή του νομαρχιακού προγράμματος Σκοπός του προγράμματος Η προώθηση της έννοιας της Υγείας Η προώθηση της έννοιας της Υγιεινής Η προώθηση της έννοιας της Στοματικής Υγείας και Υγιεινής

Στόχοι Να αποκτήσουν οι μαθητές μας συνήθειες προσωπικής και ιδιαίτερα στοματικής υγιεινής Να γνωρίσουν τους παράγοντες που συμβάλλουν στη σωστή υγιεινή του στόματος (διατροφή, καθημερινές συνήθειες) Να αναγνωρίσουν τη σχέση ανάμεσα στη στοματική υγιεινή και ολική σωματική και ψυχική υγεία

Στόχοι Να γίνουν κοινωνοί της γνώσης στο άμεσο συγγενικό τους αλλά και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον τους Να μάθουν να εργάζονται ομαδικά και συνεργατικά Να μάθουν πώς να μαθαίνουν Να ενεργήσουν και να ερευνήσουν Να βιώσουν για να εμπεδώσουν

Στόχοι - Να αποδεχθούν ο ένας τον άλλον καλλιεργώντας τις διαπροσωπικές σχέσεις μέσα στο διαπολιτισμικό περιβάλλον που εκπαιδεύονται - να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση - Να ενεργήσουν ως ενήλικες

Μέθοδοι και τρόποι εργασίας Η μέθοδος της ενεργητικής μάθησης μέσα από τη μέθοδο της ομαδικής εργασίας – μέθοδος project τη γνώση μέσα από την έρευνα την έκφραση των συναισθημάτων τους

Κατά την ομαδική εργασία οι έφηβοι Αναλαμβάνουν ευθύνες Έχουν τη δυνατότητα να αποσαφηνίσουν ιδέες Μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα. Αποκτούν και εξασκούν νέες δεξιότητες Ζητούν πιο εύκολα διευκρινίσεις

6) Εμφανίζουν μεγαλύτερη συμμετοχή και έχουν περισσότερο χρόνο για ατομικές παρεμβάσεις 7) Έχουν περισσότερη δυνατότητα για συζήτηση 8) Αναπτύσσουν μια μεγάλη ποικιλία ιδεών

Η ομαδική εργασία δίνει λύσεις Στην αντιμετώπιση του <Πλακατζή> μαθητή Ντροπαλού / ήσυχου Κυρίαρχου Ενοχλητικού Αδιάφορου

Κατά την ομαδική εργασία Ο εκπαιδευτικός Εισάγει ένα θέμα και οι μαθητές το συζητούν σε ομάδες Επεξηγεί μια δραστηριότητα και οι μαθητές σε ομάδες εξασκούνται σε αυτήν Οι μαθητές Εργάζονται ομαδικά και συζητούν Χωρίζονται σε ομάδες συζητούν και προτείνουν λύσεις.

Τρεις επιλογές για την διαμόρφωση 1) αποφασίζει ο εκπαιδευτικός 2) οι μαθητές επιλέγουν την ομάδα τους 3) οι ομάδες δημιουργούνται τυχαία Οι ομάδες εργάζονται σε κύκλο ή σε τραπέζια ώστε οι μαθητές να έχουν οπτική επαφή μεταξύ τους

Β) κάθε ομάδα έχει κατανοήσει την εργασία που πρέπει να κάνει Στις ομάδες δίνονται χρονικά όρια Ο εκπαιδευτικός εποπτεύει για να βεβαιωθεί ότι : Α) έχει ορισθεί ο υπεύθυνος της ομάδας και το άτομο που παρουσιάζει τα συμπεράσματα Β) κάθε ομάδα έχει κατανοήσει την εργασία που πρέπει να κάνει

Αν οι ομάδες εργάζονται αποτελεσματικά μπορεί να διατηρηθεί η ίδια σύνθεση ενώ καλό είναι να αλλάζουν οι αρχηγοί των ομάδων κατά περιόδους Για να επιτύχει η ομαδική εργασία η ομάδα θέτει κανόνες – υπογράφει συμβόλαιο

Εφαρμόζουμε επίσης Ασκήσεις ελεύθερου συνειρμού Παιχνίδι ρόλων Καλλιτεχνική δημιουργία Παιδαγωγικά παιχνίδια Τον θεσμό του επισκέπτη ομιλητή Δημιουργία Εργασιών

Σύντομη περιγραφή της πορείας 1η συνεδρία : Ενημέρωση των μαθητών 2η συνεδρία : ενεργώ βιώνω 3η συνεδρία : Οργάνωση επίσκεψης ενός οδοντιάτρου από τους συντονιστές στην ομάδα 4η συνεδρία : επίσκεψη στο Κ. Υγείας ή στο Νοσοκομείο 5η συνεδρία : προφορική ανάπτυξη δεδομένων και συναισθημάτων 6η συνεδρία :ο ρόλος της διατροφής στην στοματική υγεία μας 7η συνεδρία : Σύνταξη ερωτηματολογίου

8η συνεδρία : ανάλυση απαντήσεων του ερωτηματολογίου 9η συνεδρία : έκθεση των παιδιών, δημιουργία αφίσας 10η συνεδρία : παιχνίδι 11η συνεδρία : δημιουργία - σύνθεση ποιήματος και ιστορίας 12η συνεδρία : παροιμίες, φράσεις και εκφράσεις 13η συνεδρία : Ας ψάξω στο διαδίκτυο 14η συνεδρία : δημιουργία ενημερωτικού φυλλαδίου