[Β2] – Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος
Σκοπός & Στόχοι Σκοπός Στόχοι: να μπορούν οι εκπαιδευτικοί να: παρουσίαση του τρόπου σχεδιασμού και οργάνωσης μιας διδασκαλίας Στόχοι: να μπορούν οι εκπαιδευτικοί να: επιλέγουν τις κατάλληλες διδακτικές τεχνικές σύμφωνα με το θέμα της διδασκαλίας, τους διδακτικούς στόχους και τις ανάγκες των μαθητών κρίνουν ποιες διδακτικές τεχνικές είναι κατάλληλες σε διάφορα θέματα του γνωστικού αντικειμένου της Πληροφορικής σχεδιάζουν και να οργανώνουν τη διδασκαλία που θα ακολουθήσουν σε ένα θέμα του γνωστικού αντικειμένου της Πληροφορικής Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Περιεχόμενα Παρουσίασης Προγραμματισμός Διδασκαλίας Εκπαιδευτικές Ανάγκες Διδακτική Στοχοθεσία Σχεδιασμός Περιεχομένου και Μεθοδολογίας Διδακτικές Τεχνικές Διδακτικές Προσεγγίσεις σε μαθήματα Προγραμματισμού Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Διδασκαλία Διακρίνεται σε: φυσική: συντελείται ασυνείδητα, ευκαιριακά και οπουδήποτε εκτός σχολείου συστηματική: είναι ενσυνείδητη, μεθοδικά οργανωμένη και συντελείται στο σχολείο θέτει στόχους σύμφωνα με τις ανάγκες του μαθητή και της κοινωνίας χρησιμοποιεί μεθοδολογικά σχήματα και στρατηγικές, λαμβάνοντας υπόψη τους μαθητές, το γνωστικό αντικείμενο και το περιβάλλον της τάξης αξιολογεί με έγκυρα και αντικειμενικά κριτήρια το βαθμό επίτευξης των στόχων εμπεριέχει στοιχεία της δημιουργίας και της προσωπικής σύλληψης του εκπαιδευτικού (Τριλιανός, 2004) Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Διδακτικός Σχεδιασμός ή Προγραμματισμός της Διδασκαλίας αφορά στις προδιδακτικές δραστηριότητες του εκπαιδευτικού λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με τη μορφή και το περιεχόμενο της διδασκαλίας καθορίζεται η ακολουθία των διδακτικών ενεργειών που πρέπει να πραγματοποιηθούν σε ένα μάθημα Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Γιατί είναι απαραίτητος ο προγραμματισμός της διδασκαλίας; μπορεί να επιλύσει το πρόβλημα της διδασκαλίας ενός θέματος σε περιορισμένα χρονικά όρια βοηθά τον εκπαιδευτικό να φανταστεί εκ των προτέρων την εξελικτική διαδικασία της διδασκαλίας δίνει αίσθημα ασφάλειας και αυτοπεποίθησης στον εκπαιδευτικό και διευκολύνει τον αυτοέλεγχό του βοηθά στην έγκαιρη πρόβλεψη των προβλημάτων συμβάλλει στην εξοικονόμηση χρόνου προσανατολίζει τον εκπαιδευτικό στο μαθησιακό έργο που πρέπει να επιτευχθεί αποκαλύπτει τις παιδευτικές δυνατότητες του περιεχομένου που πρόκειται να διδαχτεί (Ματσαγγούρας, 2001; Τριλιανός, 2004) Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Προγραμματισμός Διδασκαλίας Μακροπρόθεσμος Μεσοπρόθεσμος Εβδομαδιαίος Ωριαίος Αντικείμενο της παρουσίασης & Αποκλειστικό έργο του εκπαιδευτικού προσδιορισμός και η ανάλυση των εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών διατύπωση των διδακτικών στόχων επιλογή των στρατηγικών και των τεχνικών υλοποίησης της διδασκαλίας διαδικασίες της αξιολόγησης (Ματσαγγούρας 2001; Τριλιανός 2004) Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Προσδιορισμός & Ανάλυση Εκπαιδευτικών Αναγκών Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να συνυπολογίσει: τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μαθητών, όπως μαθησιακά ενδιαφέροντα στυλ μάθησης πρότερη γνώση τυχόν εσφαλμένες αντιλήψεις ή ελλιπείς γνώσεις εσωτερική παρώθηση (κίνητρα) ηλικία φύλο πολιτιστικό και γλωσσικό υπόβαθρο τις διαφορετικές ικανότητες και προσδοκίες κάθε μαθητή τις δυνατότητες και το ρυθμό μάθησης των μαθητών ως ομάδα Προκαταρκτική Αξιολόγηση υπό τη μορφή γραπτής δοκιμασίας ή προφορικών ερωτήσεων Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Διδακτική Στοχοθεσία Οι διδακτικοί στόχοι αφορούν στα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα πρέπει να προσδιορίζουν: τι επιδιώκεται να πετύχουν οι μαθητές τι αναμένεται να μπορούν να «κάνουν» οι μαθητές τι χρειάζεται να γνωρίζουν οι μαθητές προκειμένου να επιτελέσουν τις διδακτικές δραστηριότητες πρέπει να ... γνωστοποιούνται στους μαθητές καθορίζονται με ακρίβεια και σαφήνεια και το ύφος να είναι φιλικό περιγράφονται με σύντομο τρόπο μπορεί να καθορίζονται από τον εκπαιδευτικό μαζί με τους μαθητές Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Μοντέλα Διδακτικών Στόχων Το μοντέλο των αντικειμενικών στόχων: περιγράφουν συμπεριφορές των μαθητών, οι οποίες είναι μετρήσιμες και επαληθεύσιμες πρέπει να καθορίζονται οι συνθήκες, οι προϋποθέσεις και ο βαθμός επάρκειας του στόχου Το μοντέλο των γενικευμένων στόχων: διατύπωση γενικών θεματικών στόχων Το συνδυαστικό μοντέλο: διατύπωση γενικού διδακτικού στόχου με τη μορφή των γενικευμένων στόχων διδασκαλίας εξειδίκευση του γενικού στόχου σε επιμέρους με τη μορφή αντικειμενικών στόχων Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Σχεδιασμός Περιεχομένου & Μεθοδολογίας Σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβεί ο εκπαιδευτικός ώστε να σχεδιάσει το περιεχόμενο και τη μεθοδολογία της διδασκαλίας του; επιλογή κατάλληλων στρατηγικών ή τεχνικών διδασκαλίας οργάνωση της τάξης ανάλογα με την στρατηγική ή τεχνική διδασκαλίας που έχει επιλεχθεί καθορισμός των διδακτικο-μαθησιακών δραστηριοτήτων, της αλληλουχίας τους και του χρονοπρογραμματισμού τους δημιουργία κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού επιλογή εποπτικών και διδακτικών μέσων αξιολόγηση της μάθησης που επιτεύχθηκε στο πλαίσιο της διδασκαλίας εξαρτάται από ... διδακτικούς στόχους, στρατηγική/τεχνική διδασκαλίας, προφίλ μαθητών και διαθέσιμους πόρους Να συζητήσετε και αναλύσετε τις παραπάνω ενέργειες.......... Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Χρειάζεται να δημιουργούμε σενάρια/ σχέδια μαθήματος; Σχεδιασμός Περιεχομένου & Μεθοδολογίας: Σχέδιο ή Πλάνο ή Σενάριο Μαθήματος (Ι) αποτύπωση υπό τη μορφή ενός γραπτού σχεδίου του σχεδιασμού της διδασκαλίας ελλοχεύει ο κίνδυνος τα τυποποιημένα σχέδια μαθήματος να οδηγήσουν σε μηχανοποίηση της διδασκαλίας και να θέσουν φραγμούς στους εκπαιδευτικούς (Ματσαγγούρας 2001) Ερωτήσεις: Χρειάζεται να δημιουργούμε σενάρια/ σχέδια μαθήματος; Ποιους άξονες πρέπει να περιλαμβάνει ένα σχέδιο/σενάριο μαθήματος; Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Σχεδιασμός Περιεχομένου & Μεθοδολογίας: Σχέδιο ή Πλάνο ή Σενάριο Μαθήματος (ΙΙ) Ενδεικτικοί άξονες για το σχεδιασμό ενός σεναρίου/σχεδίου μαθήματος: Αντικείμενο Διδασκαλίας Βαθμίδα/Τάξη Εκπαιδευτικές Ανάγκες Γνωστικό Υπόβαθρο μαθητών Γενικός Διδακτικός στόχος του μαθήματος Αντικειμενικοί ή Ειδικοί στόχοι μαθήματος (προσδοκώμενα αποτελέσματα) Διδακτικές Τεχνικές/Προσεγγίσεις Χρονοπρογραμματισμός Διδασκαλίας Εποπτικά και Διδακτικά μέσα Διαδικασία & Πλαίσιο Χρησιμοποίησης των Διδακτικών Τεχνικών/Προσεγγίσεων Εργασίες για το σπίτι Πλαίσιο Αξιολόγησης των μαθητών Συνοπτικό Σχεδιάγραμμα Μαθήματος: Κατασκευάζεται ένα διάγραμμα (π.χ. με τη μορφή πίνακα, εννοιολογικού χάρτη, κ.λπ) στο οποίο παρουσιάζονται οι φάσεις της διδασκαλίας και οι διδακτικο-μαθησιακές δραστηριότητες Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Διδακτικές Τεχνικές ή Τεχνικές Διδασκαλίας Διδακτικές Τεχνικές ή Τεχνικές Διδασκαλίας αφορά στο παιδαγωγικό «εργαλείο» που αξιοποιείται στο πλαίσιο των διδακτικο-μαθησιακών δραστηριοτήτων χαρακτηρίζουν τη διδακτική μορφή της διδασκαλίας πρέπει να χρησιμοποιούνται εναλλακτικά ανάλογα με τους διδακτικούς στόχους, τις συνθήκες, τις απαιτήσεις και τις ανάγκες των μαθητών Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Τεχνικές Διδασκαλίας Ενδεικτικές τεχνικές διδασκαλίας: Εισήγηση ή Διάλεξη ή Μονολογική Παρουσίαση Συζήτηση ή Διάλογος Ερωταποκρίσεις Χιονοστιβάδα Καταιγισμός Ιδεών Επίδειξη Πρακτική άσκηση Ομάδες Εργασίας Παιχνίδι ρόλων Μελέτη Περίπτωσης Εννοιολογική Χαρτογράφηση & Εννοιολογικός Χάρτης Ποιες από τις παραπάνω τεχνικές έχετε χρησιμοποιήσει στη διδασκαλία σας; Να αναφέρετε παραδείγματα αξιοποίησής τους. Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Παιχνίδι Ρόλων ομάδα μαθητών αναλαμβάνει την αναπαράσταση μιας λειτουργίας ή ενός γεγονότος συνδυάζει την ενεργητική συμμετοχή με τη συνεργατική και βιωματική μάθηση Η εφαρμογή περιλαμβάνει τρία στάδια: Προετοιμασία της δραστηριότητας: καθορισμός διδακτικών στόχων ποιος θα είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού πόσος χρόνος θα διατεθεί για το παιχνίδι ποιος χώρος θα χρησιμοποιηθεί γενικό πλαίσιο της δραστηριότητας ειδικοί ρόλοι των μαθητών αναλυτικές οδηγίες για κάθε ρόλο καθώς και για το πλαίσιο διεξαγωγής της δραστηριότητας Εκτέλεση της δραστηριότητας: παρουσίαση του πλαισίου μέσα στο οποίο θα διεξαχθεί η δραστηριότητα ανάθεση ρόλων σε συγκεκριμένους μαθητές, εθελοντική συμμετοχή μαθητών Συζήτηση και αξιολόγηση της δραστηριότητας: μπορεί να πραγματοποιηθεί με συγκεκριμένες ερωτήσεις ή με ένα κατάλληλο φύλλο εργασίας Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Μελέτη Περίπτωσης Μια περίπτωση είναι ένα πραγματικό ή υποθετικό παράδειγμα που αντανακλά μια ευρύτερη κατάσταση Μελέτη Περίπτωσης ως πρόβλημα προς επίλυση: σχεδιασμός κατάλληλων καθοδηγητικών ερωτημάτων για την ανάλυση και την επεξεργασία του προβλήματος που παρουσιάζει η περίπτωση συνήθως εκπονούνται στο πλαίσιο ομάδων εργασίας και στη συνέχεια πραγματοποιείται στην τάξη συζήτηση των απαντήσεων των ομάδων Περίπτωση ως παράδειγμα αναφοράς: περιλαμβάνει την περιγραφή του προβλήματος τη λύση κάποιου ειδικού τα βήματα που ακολούθησε ο ειδικός για να λύσει το πρόβλημα την εξήγηση των βημάτων αυτών το τελικό αποτέλεσμα Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Εννοιολογική Χαρτογράφηση & Εννοιολογικός Χάρτης (ΕΧ) Αναπτύχθηκε από τον J. Novak (Novak & Gowin 1984) ο οποίος βασίστηκε στη θεωρία της μάθησης με νόημα (meaningful learning) του Ausubel (Ausubel et al. 1978) Βασικά συστατικά στοιχεία του ΕΧ: Οι κόμβοι αναπαριστούν τις έννοιες (αντικείμενα ή γεγονότα) και κάθε κόμβος έχει μια ετικέτα Οι σύνδεσμοι προσδιορίζουν τις σχέσεις μεταξύ των εννοιών περιγράφοντας πώς μια έννοια συνδέεται με μια άλλη Κεντρική έννοια: η βασική έννοια που περιγράφεται από τις έννοιες στις οποίες αναλύεται (συνήθως απεικονίζεται στην κορυφή του χάρτη) Η τριάδα Έννοια-Σύνδεσμος-Έννοια δημιουργεί μια πρόταση π.χ. Χωρητικότητα - έχει βασική μονάδα μέτρησης- Byte Η διαδικασία κατασκευής ενός χάρτη καλείται εννοιολογική χαρτογράφηση Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Εννοιολογικός Χάρτης: Παράδειγμα Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Εννοιολογικός Χάρτης: Χαρακτηριστικά Στατικοί & Δυναμικοί Σύνδεσμοι μεταξύ των εννοιών Στατικοί σύνδεσμοι π.χ. «Ανάλυση Ψηφιογραφικού Γραφικού - είναι ο αριθμός των - Εικονοστοιχεία» Δυναμικοί σύνδεσμοι π.χ. «Ανάλυση Ψηφιογραφικού Γραφικού - είναι καλύτερη όσο αυξάνεται ο αριθμός των - Εικονοστοιχεία» Δομή του χάρτη: Ιεραρχική / Κυκλική / Υβριδική Σύνθετες συνδέσεις: αναπαριστούν σχέσεις μεταξύ εννοιών που βρίσκονται σε διαφορετικές περιοχές/πεδία του χάρτη Παράδειγμα:διευκρινίζει το νόημα της έννοιας με την οποία συνδέεται Ποιοτικός ή ποσοτικός χαρακτηρισμός της κεντρικής έννοιας ή των επιμέρους εννοιών Ερώτηση εστίασης: καθορίζει το πρόβλημα ή το θέμα, το οποίο θα αναλυθεί/αναπαρασταθεί μέσω της κατασκευής του ΕΧ Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Ο ΕΧ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία διδακτική τεχνική και στρατηγική για το σχεδιασμό και την οργάνωση της διδασκαλίας του γνωστικού αντικειμένου της εκπαιδευτικής διαδικασίας (curriculum planning) εργαλείο αναπαράστασης και αξιολόγησης του «τι γνωρίζουν» οι μαθητές στη φάση της προκαταρκτικής αξιολόγησης για τη διερεύνηση των πρότερων αντιλήψεων των μαθητών στις φάσεις της διαμορφωτικής και της τελικής αξιολόγησης μαθησιακή στρατηγική (learning strategy) Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Ο ΕΧ στη Διδασκαλία οργανόγραμμα του μαθήματος, π.χ. Σε συνδυασμό με άλλες τεχνικές (π.χ. εισήγηση, ερωταποκρίσεις, συζήτηση, ομάδες εργασίας), μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως οργανόγραμμα του μαθήματος, π.χ. παρουσίαση του πλάνου του γνωστικού αντικειμένου παρουσίαση της σχεδίασης μιας διδασκαλίας, όπου θα απεικονίζονται οι στόχοι, το περιεχόμενο, οι διδακτικές τεχνικές, το εποπτικό υλικό, ο χρονοπρογραμματισμός της διδασκαλίας εισαγωγικός χάρτης προοργανωτής (advance organizer) παρουσιάζεται ο ΕΧ (προοργανωτής) αναπαριστώντας έννοιες οικείες στους μαθητές παρουσιάζονται οι νέες έννοιες και γίνεται η επεξεργασία τους ενσωματώνονται οι νέες έννοιες στον προοργανωτή και συνδέονται με τις έννοιες που ήδη αναπαρίστανται εφαρμόζεται ο προοργανωτής σε νέες φάσεις του εκπαιδευτικού έργου ή στην ερμηνεία προβληματικών καταστάσεων και στην επίλυση προβλημάτων χάρτης επανάληψης Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Δραστηριότητες Εννοιολογικής Χαρτογράφησης (Ι) Ανάλογα με τα προσδοκώμενα αποτελέσματα που επιδιώκεται να επιτευχθούν, οι δραστηριότητες μπορεί να αφορούν σε εργασίες, όπως κατασκευή ενός χάρτη που αφορά σε μια κεντρική έννοια ή σε μια ερώτηση ή μετά από μελέτη σχετικού υλικού διόρθωση ενός χάρτη: π.χ. τροποποιήσεις, διαγραφές στις έννοιες που απεικονίζονται και στις μεταξύ τους συνδέσεις) επέκταση ενός χάρτη: προσθήκες στο δοσμένο χάρτη νέων εννοιών/συνδέσμων συμπλήρωση ενός χάρτη: συμπλήρωση ενός δομημένου και ημισυμπληρωμένου χάρτη με έννοιες ή/και με συνδέσμους σχολιασμός ενός χάρτη από τους μαθητές ή απάντηση σε ερωτήσεις μετά από μελέτη σχετικού χάρτη οποιοσδήποτε συνδυασμός των παραπάνω π.χ. αξιολόγηση/διόρθωση και επέκταση ενός δοσμένου χάρτη Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Διδακτικές Προσεγγίσεις σε μαθήματα Προγραμματισμού Διδακτικές Προσεγγίσεις σε μαθήματα Προγραμματισμού Κλασσική (Παραδοσιακή) προσέγγιση παρουσίαση των βασικών προγραμματιστικών εννοιών/δομών μέσω μιας συγκεκριμένης γλώσσας προγραμματισμού Εναλλακτικές προσεγγίσεις που δίνουν έμφαση στη χρησιμοποίηση εναλλακτικών μορφών αναπαράστασης της λύσης στον πειραματισμό και στη διερεύνηση στη συνεργατική μάθηση στην αξιοποίηση εκπαιδευτικών εργαλείων Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Η Προσέγγιση «Μαύρο-Κουτί» Διαδικασία: εκτέλεση απλών προγραμμάτων (των οποίων οι μαθητές δε γνωρίζουν τον κώδικα και τη λειτουργία – «μαύρα κουτιά») «διάλογος» με τον υπολογιστή - είσοδος δεδομένων μελέτη του κώδικα του προγράμματος απαντήσεις σε ερωτήσεις σχετικά με τις εντολές που χρησιμοποιούνται επίλυση αποριών με το διδάσκοντα Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Προσέγγιση βασισμένη στις «Διερευνήσεις» Διαδικασία: μελέτη του κώδικα του προγράμματος απαντήσεις σε ερωτήσεις σχετικές με τη λειτουργία και τα αποτελέσματα της εκτέλεσης των προγραμματιστικών δομών που χρησιμοποιούνται πρόβλεψη της «συμπεριφοράς» του προγράμματος σε είσοδο δεδομένων εκτέλεση του προγράμματος σύγκριση και έλεγχος των απαντήσεων του βήματος 3 και των αποτελεσμάτων της εκτέλεσης του προγράμματος Σε περίπτωση που οι προβλέψεις δεν ανταποκρίνονται στα πραγματικά αποτελέσματα, τότε οι μαθητές καθοδηγούμενοι από ειδικά σχεδιασμένες ερωτήσεις/εργασίες καλούνται να εξηγήσουν/τεκμηριώσουν τις απαντήσεις τους Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Προσέγγιση βασισμένη στη συνεργασία: Προγραμματίζοντας σε Ζευγάρια Προσέγγιση βασισμένη στη συνεργασία: Προγραμματίζοντας σε Ζευγάρια Διαδικασία: το ένα μέλος της ομάδας, παίζει το ρόλο του «οδηγού» (driver) και έχει τον έλεγχο του μολυβιού/ποντικιού/ πληκτρολογίου στην ανάπτυξη του προγράμματος το δεύτερο μέλος είναι ο «παρατηρητής» (observer) που διαρκώς ελέγχει το έργο του «οδηγού» θέτοντας ερωτήσεις, διερευνώντας εναλλακτικές λύσεις, παρατηρώντας ελλείψεις, κ.λπ. οι ρόλοι του «οδηγού» και του «παρατηρητή» εναλλάσσονται μεταξύ των δύο ατόμων Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Προσέγγιση βασιζόμενη στο πλαίσιο ECLiP Διδακτικό πλαίσιο για το σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου συνόλου δραστηριοτήτων που καλύπτουν και επιτυγχάνουν μαθησιακούς στόχους σε διαφορετικά επίπεδα γνωστικών δεξιοτήτων Υιοθετεί χαρακτηριστικά από τη διερευνητική και συνεργατική μάθηση Υποστηρίζει για το σχεδιασμό των διδακτικο-μαθησιακών δραστηριοτήτων μία διαδικασία τριών βημάτων: Δημιουργία κινήτρου για μάθηση Οικοδόμηση της γνώσης μέσω της Διερεύνησης+Συνεργασίας Εφαρμογή – Εκλέπτυνση της γνώσης Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Πλαίσιο ECLiP: Δημιουργία κινήτρου για μάθηση Επιτυγχάνεται μέσα από δραστηριότητες που δημιουργούν στους μαθητές την ανάγκη για μάθηση ή προκαλούν την περιέργεια τους για το επικείμενο θέμα/έννοια Δραστηριότητες που ... παρουσιάζουν ενδιαφέρον και κρίνονται σημαντικές από τους μαθητές προκαλούν την περιέργεια τους και τους δίνουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τις απόψεις τους συνδέουν τη νέα γνώση με την προϋπάρχουσα και αναδεικνύουν ενδεχόμενες ελλείψεις των μαθητών Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Πλαίσιο ECLiP: Οικοδόμηση της γνώσης μέσω της Διερεύνησης+Συνεργασίας Επιτυγχάνεται μέσω γνωστικών δραστηριοτήτων, όπως παρατήρηση, διερεύνηση και κοινωνική αλληλεπίδραση Αξιοποίηση κατευθυνόμενων διερευνητικών δραστηριοτήτων Δραστηριότητες που ... αξιοποιούν Διερευνητικές Προσεγγίσεις όπως οι προσεγγίσεις «Μαύρο-Κουτί» και «Διερευνήσεις» (Γρηγοριάδου κ.ά. 2002) ζητούν από τους μαθητές να συνεργαστούν σε ομάδες, να διερευνήσουν τις εναλλακτικές λύσεις ενός προβλήματος (χρησιμοποίηση εναλλακτικών προγραμματιστικών δομών), και να σχολιάσουν τους δυνατούς τρόπους επίλυσης του προβλήματος Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Πλαίσιο ECLiP: Εφαρμογή – Εκλέπτυνση της γνώσης Επιτυγχάνεται μέσω του αναστοχασμού και της εφαρμογής της γνώσης Δραστηριότητες που ... να ανακαλέσουν τη νέα γνώση, να πειραματιστούν/ δοκιμάσουν/αξιολογήσουν εναλλακτικούς τρόπους εφαρμογής της γνώσης να συνεργαστούν να αξιολογήσουν τις λύσεις άλλων Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Ενδεικτικές Πηγές Βιβλία Περιοδικά Γρηγοριάδου, Μ., Γόγουλου, Α., Γουλή, Ε., Γλέζου, Κ., Μπούμπουκα, Μ., Παπανικολάου, Κ., Τσαγκάνου, Γ., Κανίδης, Ε., Βεργίνης, Η., & Δουκάκης, Δ. (2008). Διδακτικές Προσεγγίσεις και Εργαλεία για τη διδασκαλία της Πληροφορικής. Αθήνα: Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών (υπό έκδοση) Κόμης, Β. (2005). Εισαγωγή στη Διδακτική της Πληροφορικής. Αθήνα: Εκδόσεις Κλειδάριθμος. Ματσαγγούρας, Η. (2001). Στρατηγικές Διδασκαλίας. Η κριτική σκέψη στη Διδακτική Πράξη, Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας, Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg. Τριλιανός, Α. (2004). Μεθοδολογία της Σύγχρονης Διδασκαλίας. Καινοτόμες επιστημονικές προσεγγίσεις στη διδακτική πράξη. Τόμος Α΄ και Β΄, 3η έκδοση. Αθήνα: Αυτοέκδοση. Περιοδικά Γουλή, Ε., Γόγουλου, Α. & Γρηγοριάδου, Μ. (2006). Ο Εννοιολογικός Χάρτης στην Εκπαιδευτική Διαδικασία του μαθήματος της Πληροφορικής: Μια Πιλοτική Διερεύνηση. Θέματα στην Εκπαίδευση, Ειδικό Αφιέρωμα: Σύγχρονη έρευνα στη Διδακτική της Πληροφορικής, 7:3, 351-377. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Ενδεικτικές Πηγές Δημοσιεύσεις σε Εθνικά Συνέδρια Γόγουλου, Α., Γουλή, Ε. & Γρηγοριάδου, Μ. (2008). Αξιοποίηση του e-ECLiP στη διδασκαλία βασικών προγραμματιστικών δομών. 4o Πανελλήνιο Συνέδριο «Διδακτική της Πληροφορικής», Πάτρα, 35-44. Γουλή, Ε., Γόγουλου, Α., Παπανικολάου, Κ. & Γρηγοριάδου, Μ. (2005). Αξιοποιώντας τον εννοιολογικό χάρτη ως εργαλείο διδασκαλίας και αξιολόγησης στο μάθημα Πληροφορικής Γυμνασίου. Στο Α. Τζιμογιάννης (επιμ.), Πρακτικά 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου "Διδακτική της Πληροφορικής", Κόρινθος, 233-241. Γρηγοριάδου, Μ., Γόγουλου, Α. & Γουλή, Ε. (2002). Εναλλακτικές Διδακτικές Προσεγγίσεις σε Εισαγωγικά Μαθήματα Προγραμματισμού, Στο Α. Δημητρακοπούλου (επιμ.) Πρακτικά Εισηγήσεων 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή «Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση», Ρόδος, 239-248. Γρηγοριάδου, Μ., Γόγουλου, Α., Γουλή, Ε. & Σαμαράκου Μ. (2004). Σχεδιάζοντας “Διερευνητικές + Συνεργατικές” δραστηριότητες σε εισαγωγικά μαθήματα προγραμματισμού. Στο Π. Πολίτης (επιμ.) Πρακτικά 2ης Διημερίδας με Διεθνή Συμμετοχή με τίτλο: «Διδακτική της Πληροφορικής», Βόλος, 86-96. Κανίδης, Ε. (2005). Η Τεχνική Διδασκαλίας 'Παιχνίδι Ρόλων' και η εφαρμογή της στη διδασκαλία του αλγορίθμου ταξινόμησης των στοιχείων ενός πίνακα. Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου "Διδακτική της Πληροφορικής", Κόρινθος. Κυριακού, Χ., Μπούμπουκα, Μ., Παπανικολάου, Μ. & Γρηγοριάδου, Μ. (2007). Διδακτική πρόταση για τη Δομή Επανάληψης στον Προγραμματισμό που συνδυάζει την εκπόνηση Συνθετικής Εργασίας υποστηριζόμενη από διαδικτυακό εκπαιδευτικό υλικό σε μορφή Μελετών Περίπτωσης. Στα Πρακτικά του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ, Σύρος. Παπανικολάου, K., Γόγουλου Α., Γλέζου, Κ. & Γρηγοριάδου Μ. (2005a). Mια Διδακτική Πρόταση για την επαναληπτική δομή: «Μαύρο-Κουτί» + MicroWorlds Pro. 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ, Σύρος. Παπανικολάου, Κ., Γόγουλου, Α., Γλέζου, Κ. & Γρηγοριάδου. (2005b) Μ. Εναλλακτικές Διδακτικές Προσεγγίσεις για την Έννοια της «Διαδικασίας». Στο Α. Τζιμογιάννης (επιμ.), Πρακτικά 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου "Διδακτική της Πληροφορικής", Κόρινθος. Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)
Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία Cañas, A. & Novak, J. (2006). Re-examining the foundations for effective use of concept maps. Ιn A. Cañas and J. Novak (eds.) Concept Maps: Theory, Methodology, Technology, Proceedings of the Second International Conference on Concept Mapping, Vol. 1, San José, Costa Rica, 494-502. Coffey, J., Carnot, M., Feltovich, P., Feltovich, J., Hoffman, R., Cañas, A. & Novak, J. (2003). A Summary of Literature Pertaining to the Use of Concept Mapping Techniques and Technologies for Education and Performance Support. (Technical Report submitted to the US Navy Chief of Naval Education and Training). Pensacola, FL: Institute for Human and Machine Cognition. Available at: http://www.ihmc.us/users/acanas/Publications/ ConceptMapLitReview/IHMCLiteratureReviewonConceptMapping.pdf (visited 2007) Eggen, P. & Kauchak, D. (2001). Strategies for Teachers. Teaching Content and Thinking Skills. Boston: Allyn and Bacon. Fuller, U., Johnson, C., Ahoniemi, T., Cukierman, D., Herman-Losada, I., Jackova, J., Lahtinen, E., Lewis, T., Thompson, D., Riedesel, C. & Thompson, E. (2007). Developing a computer science-specific learning taxonomy. ACM SIGCSE Bulletin, 39(4), 152-170. Joyce, B., Weil, M. & Calhoun, E. (2000). Models of Teaching. Boston: Allyn and Bacon. Mayer, R. (2002). A taxonomy for computer-based assessment of problem solving. Computers in Human Behaviour, 18, 623-632. Novak, J. & Gowin, B. (1984). Learning How to Learn. New York: Cambridge University Press. Novak, J. & Cañas, A. (2006). The Theory Underlying Concept Maps and How to Construct Them. Technical Report IHMC CmapTools 2006-01, Florida Institute for Human and Machine Cognition, 2006, available at: http://cmap.ihmc.us/Publications/ResearchPapers/ TheoryUnderlyingConceptMaps.pdf Pyatt, E. (2004). Using Cases in Teaching. Teaching and Learning with Technology. Penn State University. Available at: http://tlt.its.psu.edu/suggestions/cases/index.html (last accessed 05/2007) Vosniadou, S. (2001). How children learn. Educational Practices Series, n°7. http:// www.ibe.unesco.org/International/Publications/EducationalPractices/prachome.htm Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής | Ενότητα 2η (Οργάνωση και Σχεδίαση Μαθήματος) | Μέρος Β (Διδακτική της Πληροφορικής)