«Τί ἐστί φιλία» ή «Πιστεύω τῷ φίλῳ» «Τί ἐστί φιλία» ή «Πιστεύω τῷ φίλῳ» Σενάριο μαθήματος Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Τάξη Α΄ Ενότητα 10

Ο Σωκράτης για τη φιλία Τοῦτο μέν πολλῶν ἀκούω, ὡς πάντων κτημάτων κράτιστόν ἐστι φίλος σαφής καί ἀγαθός, παντός δέ μᾶλλον ἐπιμελοῦνται οἱ πολλοί ἤ φίλων κτήσεως. Καί γάρ οἰκίας καί ἀγρούς καί ἀνδράποδα καί βοσκήματα καί σκεύη κτῶνται, φίλον δέ, ὅ μέγιστον ἀγαθόν εἶναι φασίν οὐχ ὅπως κτήσωνται φροντίζουσι. Καίτοι ποῖος ἵππος ἤ ποῖον ζεῦγος οὕτω χρήσιμόν ὥσπερ ὁ χρηστός φίλος; Ποῖον δέ ἀνδράποδον οὕτως εὔνουν καί παραμόνιμον; Ἤ ποῖον ἄλλο κτῆμά οὕτω πάγχρηστον; Ὁ γάρ ἀγαθός φίλος ἑαυτόν τάττει πρός πᾶν τό ἐλλεῖπον τῷ φίλῳ καί, ἄν τέ τινα εὖ ποιῆσαι δέῃ, συνεπισχύει, ἄν τέ τις φόβος ταράττῃ συμβοηθεῖ, καί εὖ μέν πράττοντα πλεῖστα εὐφραίνει, σφαλλόμενον δέ πλεῖστα ἐπανορθοῖ. Ἀλλ’ ὅμως ἔνιοι πειρῶνται θεραπεύειν δένδρα τοῦ καρποῦ ἕνεκεν, τοῦ δέ παμφορωτάτου κτήματος, ὅ καλεῖται φίλος, ἀργῶς καί ἀνειμένως οἱ πλεῖστοι ἐπιμέλονται.

1ο Φύλλο εργασίας Συμπληρώστε τα κενά , αντιγράφοντας το κατάλληλο απόσπασμα από το κείμενο: Τοῦτο μὲν ἀκούω πολλῶν, (δηλαδή ποιο πράγμα;) ὡς φίλος σαφὴς καὶ ἀγαθὸς κράτιστόν ἐστι (τίνων;) ………………..………………, οἱ πολλοὶ δὲ ἐπιμέλονται (τίνος;) ……………………………… ἤ ……………………………… Καὶ κτῶνται γὰρ (τίνα;) ● …………………….. ● ……………………… ● ……………………… (πῶς κτῶνται ταῦτα;) ● ……………………… ………………………… ● ……………………… οὐ φροντίζουσι δὲ ὅπως κτήσωνται φίλον, ὅ (ο οποίος φίλος) φασὶν (τί;) …………………….……………………………………………. ● Καίτοι ποῖος ἵππος ἤ ποῖον ζεῦγος οὕτω χρήσιμόν(ἐστι) (ὥσπερ τὶς;)………………………… ● Ποῖον δὲ ἀνδράποδόν (ἐστι) (τι είδους;)…………………………………………………………………….. ● Ἤ ποῖον ἄλλο κτῆμά (ἐστι) (τι είδους;)…………………………………………………………………………

Ὁ γὰρ ἀγαθὸς φίλος (τὶ ποιεῖ;) ……......………………… πρὸς πᾶν τὸ ἐλλεῖπον τῷ φίλῳ .…………………………, ἄν τέ τινα εὖ ποιῆσαι δέῃ, ….………………………, ἄν τέ τις φόβος ταράττῃ, …………………………. εὖ πράττοντα, ….……………………… σφαλλόμενον. Ἀλλ΄ ὅμως ἔνιοι μὲν πειρῶνται θεραπεύειν δένδρα (ἕνεκεν τίνος;) ……………………. οἱ πλεῖστοι ἐπιμέλονται (τίνος;) ……………………………………………………… (το οποίο πώς καλείται;) ………………………………………………. (με ποιο τρόπο;)…………………………………

Γιατί πράγματι σπίτια και χωράφια και δούλους και ζώα και έπιπλα 2ο Φύλλο εργασίας Αφού συμβουλευτείτε τα «Γλωσσικά σχόλια» της σελ.77 του βιβλίου σας, να μετακινήσετε τα χρωματιστά πλαίσια στην κατάλληλη θέση (προκειμένου να το επιτύχετε αυτό, σύρετε το ποντίκι σας σε μια από τις γωνίες του πλαισίου μέχρι να αλλάξει το σχήμα του σε σταυρό). Τοῦτο μέν πολλῶν ἀκούω, κτημάτων κράτιστόν ἐστι φίλος σαφής καί ἀγαθός, παντός δέ μᾶλλον ἐπιμέλονται οἱ πολλοί ἤ φίλων κτήσεως. Καί γάρ οἰκίας καί ἀγρούς καί ἀνδράποδα καί βοσκήματα καί σκεύη ἐπιμελῶς κτῶνται, φίλον δέ, ὅ εἶναί φασιν μέγιστον ἀγαθόν, οὐχ ὅπως κτήσωνται φροντίζουσι. Καίτοι ποῖος ἵππος ἤ ποῖον ζεῦγος οὕτω χρήσιμον (ἐστί) ὥσπερ ὁ χρηστός φίλος; Ποῖον δέ ἀνδράποδον (ἐστί) οὕτως εὔνουν καί παραμόνιμον; Ἤ ποῖον ἄλλο κτῆμα (ἐστί) οὕτω πάγχρηστον; για κάθε άλλο όμως φροντίζουν οι περισσότεροι τόσο καλοπροαίρετος και σταθερός; Αυτό λοιπόν ακούω από πολλούς, τόσο χρήσιμο είναι Και όμως ποιο άλογο ή ποιο ζευγάρι ζώων Ποιος δούλος είναι δεν φροντίζουν πώς να αποκτήσουν. παρά για την απόκτηση φίλων. όπως ο ενάρετος φίλος; με φροντίδα αποκτούν, ό φίλος ο ειλικρινής και ενάρετος, ότι απ’ όλα τα περιουσιακά στοιχεία το σημαντικότερο είναι φίλο όμως,  που όπως λένε είναι το πιο μεγάλο αγαθό, Ή ποιο άλλο απόκτημα είναι τόσο χρήσιμο σ’ όλα; Γιατί πράγματι σπίτια και χωράφια και δούλους και ζώα και έπιπλα

Ὁ γάρ ἀγαθός φίλος ἑαυτόν τάττει πρός πᾶν τό ἐλλεῖπον τῷ φίλῳ καί, ἄν τέ δέῃ τινα εὖ ποιῆσαι, συνεπισχύει, ἄν τέ τις φόβος ταράττῃ, συμβοηθεῖ,, καί εὖ μέν πράττοντα πλεῖστα εὐφραίνει, σφαλλόμενον δέ πλεῖστα ἐπανορθοῖ. Ἀλλ' ὅμως ἔνιοι δένδρα μέν πειρῶνται θεραπεύειν τοῦ καρποῦ ἕνεκεν, τοῦ δέ παμφορωτάτου κτήματος, ὅ καλεῖται φίλος, οἱ πλεῖστοι ἐπιμέλονται.  ἀργῶς καί ἀνειμένως Γιατί ο ενάρετος φίλος θέτει τον εαυτό του στην κάλυψη κάθε ανάγκης του φίλου του, και και όταν ευτυχεί, του προσφέρει ευχαρίστηση, για το πιο χρήσιμο απ’ όλα απόκτημα, και αν κάποιος φόβος τον ανησυχεί, τον βοηθά μαζί με άλλους, αν πρέπει να κάνει καλό σε κάποιον, τον ενισχύει βοηθώντας τον, Αλλά όμως μερικοί δέντρα προσπαθούν να καλλιεργήσουν για τον καρπό τους, ενώ, όταν δυστυχεί, προσπαθεί πολύ να τον στήσει πάλι στα πόδια του το οποίο ονομάζεται φίλος, οι περισσότεροι φροντίζουν με βραδύτητα και αμέλεια

3ο Φύλλο Εργασίας Ομάδα Α: Στο κείμενο του Ισοκράτη « ΠΡΟΣ ΔΗΜΟΝΙΚΟΝ » http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?m=1&t=300 εντοπίστε τις συμβουλές για το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε προς τους φίλους και παρουσιάστε τες σε μια νέα διαφάνεια, που θα προσθέσετε στη συνολική παρουσίαση, ώστε να γίνουν κατανοητές και να αποδειχθούν χρήσιμες για τους συμμαθητές σας. Ομάδα Β: Από το κείμενο του Αριστοτέλη « ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ » http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?m=1&t=34 επιλἐξτε εκείνους από τους ¨ κανόνες που διέπουν τη φιλία και εξασφαλίζουν την ισορροπία στις φιλικές σχέσεις ¨ που θεωρείτε σημαντικότερους και παρουσιάστε τους συνοπτικά σε μια νέα διαφάνεια, που θα προσθέσετε στη συνολική παρουσίαση. Ομάδα Γ: Στις διευθύνσεις http://sites.google.com/site/greekquotations/%CF%83%CE%B5%CE%BE5 και http://www.gnomikologikon.gr/catquotes.php?categ=01400 αναζητήστε τις παροιμίες, τα γνωμικά, τα ρητά και τα αποφθέγματα σχετικά με τη φιλία που σας εκφράζουν περισσότερο και παρουσιάστε τα σε μια νέα διαφάνεια, που θα προσθέσετε στη συνολική παρουσίαση. Ομάδα Δ: Στο διήγημα του Όσκαρ Ουάιλντ « Ένας πιστός φίλος » που υπάρχει στο βιβλίο σας Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας βρείτε τα χαρακτηριστικά του πραγματικού φίλου και παρουσιάστε τα σε μια νέα διαφάνεια, που θα προσθέσετε στη συνολική παρουσίαση. Στη συνέχεια εξηγήστε τον τρόπο που αποκτιέται ένας τέτοιος φίλος σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η αλεπού στο απόσπασμα με τίτλο « Ο μικρός πρίγκιπας και η αλεπού » του Αντουάν ντε Σαιντ- Εξυπερὐ που ανθολογείται στο βιβλίο της Β΄Τάξης, το οποίο μπορείτε να κατεβάσετε εδώ επιλέγοντας Γυμνάσιο-> Β Γυμνασίου->Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας->Ενότητα 10

4ο Φύλλο εργασίας (Κοινό για όλες τις ομάδες) Αφού μελετήσετε προσεκτικά το περιεχόμενο όλων των διαφανειών της παρουσίασής μας, να φτιάξετε σε πρόγραμμα επεξεργαστή κειμένου ένα Λεύκωμα για τη φιλία, αναμνηστικό της Α΄ Τάξης σας στο Γυμνάσιο. Ο τίτλος στην πρώτη σελίδα θα είναι ο ίδιος με αυτόν του σεναρίου του μαθήματος. Στη δεύτερη σελίδα θα αποδώσετε με δικά σας λόγια, στα νέα ελληνικά, το περιεχόμενο του αρχαίου κειμένου. Στις υπόλοιπες σελίδες θα αντιγράψετε εκείνα τα στοιχεία από την εργασία τη δική σας αλλά και των άλλων ομάδων που σας εκφράζουν περισσότερο. Στην τελευταία σελίδα θα γράψετε ένα σύντομο κείμενο-απάντηση στον τίτλο του λευκώματός σας και θα υπογράψετε. Σε όλα τα κείμενα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις γραμματοσειρές και τα χρώματα που προτιμάτε, για να γίνει το λεύκωμά σας πιο ελκυστικό. Όλες τις σελίδες μπορείτε να τις στολίσετε με εικόνες που θα βρείτε στο διαδίκτυο και με σχέδια που θα φτιάξετε οι ίδιοι χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα Ζωγραφική του υπολογιστή σας. Το τελικό αποτέλεσμα θα παρουσιαστεί στις υπόλοιπες ομάδες σε ηλεκτρονική μορφή, αλλά και θα εκτυπωθεί και θα δεθεί σε χάρτινη μορφή. Καλή διασκέδαση!