Μεθοδολογία της Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες Ι & ΙΙ Εαρινό εξάμηνο 2015 Μάθημα 22: Γράφοντας την ερευνητική πρόταση (από παρουσίαση Θ. Δραγώνα)
• Σύλληψη της ερευνητικής ιδέας Αφόρμηση από προσωπικές εμπειρίες, μελέτη της βιβλιογραφίας, επικαιρότητα...
• Η ερευνητική πρόταση -Περιλαμβάνει τη δομή των τριών πρώτων κεφαλαίων της όποιας εργασίας -Γράφεται σε χρόνο μέλλοντα -Το κάθε επιστημονικό παράδειγμα οδηγεί σε διαφορετικές προσεγγίσεις στην έρευνα Θετικιστικό παράδειγμα/ποσοτικός σχεδιασμός έναντι Ερμηνευτικού παραδείγματος/έρευνα ποιοτικού τύπου.
Η κοσμοθεωρία του ερευνητή Τα ερευνητικά ερωτήματα Η προτεινόμενη μεθοδολογία τοποθετούν την έρευνα σε συγκεκριμένο ερευνητικό παράδειγμα.
1. Η διατύπωση του προβλήματος (α) Περιγράφεται με συντομία • το προβλημα που θα ερευνηθεί • ο σκοπός της έρευνας • η σημαντικότητα του προβλήματος • οι λόγοι για τους οποίους αποφασίζετε να ασχοληθείτε με αυτό Αν προτείνετε τη χρήση ποιοτικών μεθόδων η αρχική περιγραφή δεν μπορεί παρά να είναι σημείο εκκίνησης της έρευνας.
(β) Ορισμός των όρων: οι όροι και οι έννοιες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην έρευνα πρέπει να οριστούν επαρκώς. Αν πρόκειται για ποιοτικού τυπου έρευνα, πρέπει να αναγνωριστεί ότι οι συγκεκριμένοι ορισμοί αναπόφευκτα θα τροποιούνται κατά τη διάρκεια της ερευνητικής διαδικασίας. (γ) Αναφορά στην επιλογή του επιστημονικού παραδείγματος.
2. Επισκόπηση βιβλιογραφίας - Επισκόπηση της βιβλιογραφίας στο θέμα που έχει επιλεγεί. Ολοκληρωμένη εικόνα των θέσεων και αντιθέσεων, έμφαση στην κριτική ανάλυση των δυνατών σημείων και των αδυναμιών των προηγούμενων ερευ- νών πάνω στο θέμα - Πρέπει να δημιουργηθεί το κατάλληλο υπόβαθρο για την περιγραφή του ερευνητικού προβλήματος και των ερευνητικών ερωτημάτων.
3. Μεθοδολογία (α) Ερευνητικα ερωτήματα. Αν η έρευνα είναι ποσοτική παρουσιάζονται τα ερωτήματα όπως έχουν προκύψει από την επισκόπηση της βιβλιογραφίας Αν η έρευνα είναι ποιοτική παρουσιάζονται οι στόχοι στους οποίους θα επικεντρωθεί η έρευνα και οι οποίοι δεν καλύπτονται επαρκώς από τη σύγχρονη θεωρία και έρευνα. Τα ερωτήματα μπορεί να είναι ασαφή.
(β) Περιγράφεται ο σχεδιασμός της έρευνας (περιγραφική έρευνα, πειραματική, παρατήρηση, ιστορική κλπ). Παρουσιάζεται το σκεπτικό σχετικά με τον συγκεκριμένο ερευνητικό σχεδιασμό.
(γ) Δείγμα: Περιγράφονται τα γενικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού από τον οποίον θα συλλεγούν τα δεδομένα. Αναπτύσσεται η λογική με βάση την οποία θα επιλεγεί το δείγμα. Στις ποιοτικές έρευνες περιγράφεται ο τρόπος που θα εντοπιστούν οι συμμετέχοντες. ΄Εγκριση από Επιτροπή Δεοντολογίας
(δ) Μετρήσεις: Αν η έρευνα είναι ποσοτική περιγράφονται οι μεταβλητές και η λειτουργοποίηση της διαδικασίας. Μέριμνα για αξιοπιστία και εγκυρότητα της μέτρησης. Αν η έρευνα είναι ποιοτική τη συλλογή δεδομένων την κάνει ο ίδιος ο ερευνητής που είναι το βασικό εργαλείο συλλογής δεδομένων. Άρα ο ερευνητής περιγράφει την εξοικείωσή του με το θέμα.
(ε) Διαδικασία συλλογής δεδομένων Στην ποσοτική έρευνα περιγράφονται οι διαδικασίες συλλογής δεδομένων (αν τη διαδικασία θα τη χειριστεί ο ερευνητής, συνεργάτες, αν τα ερωτηματολόγια θα αποσταλούν μέσω ταχυδρομείο κλπ). Στην ποιοτική έρευνα περιγράφονται οι διαδικασίες που θα ακολουθηθούν, ο ρόλος του ερευνητή, ο βαθμός συμμετοχής του, η εγκυρότητα και αξιοπιστία του εγχειρήματος.
(στ) Πιλοτική δοκιμή (ζ) Διαδικασίες ανάλυσης δεδομένων Αν η έρευνα είναι ποσοτική περιγράφονται οι στατιστικές διαδικασίες για κάθε ένα από τα ερωτήματα. Αν η έρευνα είναι ποιοτική περιγράφονται οι στρατηγικές ανάλυσης δεδομένων.
(η) Περιορισμοί της ερευνητικής μελέτης (π. χ (η) Περιορισμοί της ερευνητικής μελέτης (π.χ. περιορισμοί λόγω της φύσης του δείγματος που είναι διαθέσιμο, της συγκεκριμένης στρατηγικής κλπ)
(θ) Χρονοδιάγραμμα που αναφέρεται στο χρονικό διάστημα που προβλέπεται να διαρκέσει το κάθε βήμα (π.χ. η επιλογή ή η ανάπτυξη του εργαλείου, η αναζήτηση του δείγματος, η πιλοτική έρευνα κλπ)