Τμήμα Ψυχολογίας Φιλοσοφική Σχολή Α.Π.Θ. Το Τμήμα Ψυχολογίας θεσμοθετήθηκε ως αυτόνομο Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ τον Ιούνιο του 1993. 25 χρόνια μετά, αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο Τμήμα, το οποίο αποσκοπεί στην προετοιμασία νέων επιστημόνων και στην προαγωγή και εξέλιξη της επιστήμης της Ψυχολογίας. Χριστίνα Αθανασιάδου, αν. καθηγήτρια συμβουλευτικής ψυχολογίας

Tο Τμήμα σε αριθμούς 1.665 προπτυχιακοί φοιτητές/τριες 1.665 προπτυχιακοί φοιτητές/τριες 152 μεταπτυχιακοί φοιτητές/ριες 20 μέλη ΔΕΠ 5 διοικητικοί υπάλληλοι 1 ΕΔΙΠ 4 ΕΤΕΠ 4 διδάσκουσες ξένων γλωσσών Tο Τμήμα σε αριθμούς Σήμερα, στο Τμήμα Ψυχολογίας είναι εγγεγραμμένοι 1.665 προπτυχιακοί φοιτητές και φοιτήτριες και 152 μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες (114) και υποψήφιοι διδάκτορες (38). Κάθε χρόνο το Τμήμα δέχεται περίπου 200, νέους, προπτυχιακούς και 40 μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες. Στο Τμήμα εργάζονται συνολικά 34 άτομα: 20 είναι μέλη του Διδακτικού και Επιστημονικού Προσωπικού (ΔΕΠ) 5 είναι διοικητικοί υπάλληλοι Ένα άτομο εργάζεται ως ΕΔΙΠ (ειδικό διδακτικό προσωπικό), 4 ως ΕΤΕΠ (ειδικό τεχνικό και εργαστηριακό προσωπικό), και άλλες 4 συνάδελφοι διδάσκουν ξένες γλώσσες

3 Τομείς Τομέας Πειραματικής και Γνωστικής Ψυχολογίας γνωστικές και θυμικές διεργασίες, νευροψυχολογικές δυσλειτουργίες, μέθοδοι ψυχολογικής έρευνας, και στατιστική Τομέας Εξελικτικής και Σχολικής Ψυχολογίας δια βίου ανάπτυξη και αποκλίσεις της ανάπτυξης, αναπτυξιακή ψυχοπαθολογία, σχολική και εκπαιδευτική ψυχολογία, και συμβουλευτική ψυχολογία Τομέας Κοινωνικής και Κλινικής Ψυχολογίας κοινωνικές ταυτότητες, διομαδικές σχέσεις, διεθνείς σχέσεις, συγκρούσεις, θέματα εργασιακής ψυχολογίας, διάγνωση και θεραπεία προβλημάτων συμπεριφοράς 3 Τομείς Στο Τμήμα Ψυχολογίας λειτουργούν 3 τομείς: (1) Ο Τομέας της Πειραματικής & Γνωστικής Ψυχολογίας, με αντικείμενα μελέτης/έρευνας τις γνωστικές και θυμικές διεργασίες (όπως, η αντίληψη, η μνήμη, η μάθηση, η προσοχή, η σκέψη, η γλώσσα, και τα συναισθήματα), τις νευροψυχολογικές δυσλειτουργίες, καθώς και τις μεθόδους ψυχολογικής έρευνας και στατιστικής ανάλυσης. (2) Ο Τομέας της Εξελικτικής & Σχολικής Ψυχολογίας, με αντικείμενα μελέτης τη δια βίου ανθρώπινη ανάπτυξη και τις αποκλίσεις της ανάπτυξης, την αναπτυξιακή ψυχοπαθολογία, τη σχολική και εκπαιδευτική ψυχολογία, τη συμβουλευτική ψυχολογία και τις εφαρμογές της. (3) Ο Τομέας της Κοινωνικής & Κλινικής Ψυχολογίας, με αντικείμενα μελέτης τις κοινωνικές ταυτότητες, τις διομαδικές σχέσεις, τις διεθνείς σχέσεις και συγκρούσεις, την εργασιακή ψυχολογία καθώς και τη διάγνωση και θεραπεία προβλημάτων συμπεριφοράς. Τα παραπάνω αντικείμενα των τομέων ουσιαστικά καθρεφτίζουν την δουλειά που γίνεται στο Τμήμα, τα μαθήματα που διδάσκονται, την έρευνα που διεξάγεται, τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών και τις εξειδικεύσεις (στην επιστήμη της Ψυχολογίας) που προσφέρονται στο Τμήμα μας.

Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Η φοίτηση στο ΠΠΣ περιλαμβάνει: την παρακολούθηση υποχρεωτικών μαθημάτων και μαθημάτων επιλογής, την εκπόνηση διπλωματικής εργασίας (προαιρετικά), την ολοκλήρωση πρακτικής άσκησης (υποχρεωτικά). Τα παραπάνω κατανέμονται σε 8 εξάμηνα σπουδών (4 έτη) . Οι δηλώσεις των μαθημάτων υποβάλλονται στη γραμματεία του Τμήματος στην αρχή κάθε εξαμήνου. Για τη λήψη του πτυχίου απαιτούνται 240 Πιστωτικές Μονάδες (ΠΜ) (ECTS). Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Η φοίτηση στο ΠΠΣ του Τμήματος Ψυχολογίας περιλαμβάνει την παρακολούθηση μαθημάτων (υποχρεωτικών και επιλογής), την εκπόνηση διπλωματικής εργασίας (προαιρετικά) και την ολοκλήρωση πρακτικής άσκησης σε χώρους εργασίας (υποχρεωτικά). Τα παραπάνω κατανέμονται σε 8 εξάμηνα σπουδών (συνολικά, σε 4 ακαδημαϊκά έτη). Κάθε έτος διακρίνεται σε δύο εξάμηνα (το χειμερινό και το εαρινό). Οι δηλώσεις των μαθημάτων και των άλλων ακαδημαϊκών υποχρεώσεων υποβάλλονται στη Γραμματεία του Τμήματος στην αρχή κάθε εξαμήνου. Για τη λήψη του πτυχίου απαιτούνται 240 Πιστωτικές Μονάδες/ECTS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Κατοχύρωσης Μονάδων Ακαδημαϊκών Μαθημάτων – European Credit Transfer System). Κάθε μάθημα έχει έναν αριθμό ΠΜ (συνήθως 4 έως 6), ο οποίος καταδεικνύει τον φόρτο εργασίας που απαιτείται από κάθε φοιτητή/τρια για την ολοκλήρωση του μαθήματος. Κάθε εξάμηνο η δήλωση μαθημάτων δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 30 ΠΜ.

Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Ειδικότερα, το ΠΠΣ περιλαμβάνει: 16 Υποχρεωτικά Μαθήματα (96 ΠΜ) Μαθήματα Επιλογής (92 ΠΜ ή 112 ΠΜ) Μαθήματα Ελεύθερης Επιλογής (10 ΠΜ) Ξένη Γλώσσα (12 ΠΜ) Διπλωματική Εργασία (προαιρετική) (20 ΠΜ) Πρακτική Άσκηση (10 ΠΜ) Πρόγραμμα Erasmus (Erasmus Placement) Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Με βάση τα παραπάνω, το ΠΠΣ περιλαμβάνει: (α) 16 μαθήματα κορμού, τα οποία είναι υποχρεωτικά για όλους ανεξαιρέτως τους/τις φοιτητές/τριες. Αντιστοιχούν σε 96 ΠΜ και δηλώνονται στα πρώτα 3 εξάμηνα σπουδών. (β) Μαθήματα επιλογής, από τα οποία επιλέγει ο/η φοιτητής/τρια ποια θα παρακολουθήσει προκειμένου να συγκεντρώσει τον απαραίτητο αριθμό ΠΜ (92 ΠΜ σε περίπτωση που επιλέξει να κάνει διπλωματική εργασία και 112 ΠΜ στην αντίθετη περίπτωση). (γ) Μαθήματα Ελεύθερης Επιλογής, από τα οποία επίσης επιλέγει ο/η φοιτητής/τρια ποια θα παρακολουθήσει. Αυτά αντιστοιχούν σε 10 ΠΜ και προσφέρονται από άλλα Τμήματα του ΑΠΘ. (δ) Ξένη γλώσσα, η παρακολούθηση μιας ξένης γλώσσας (Αγγλική, Γαλλική, Γερμανική) είναι υποχρεωτική για όλους ανεξαιρέτως τους/τις φοιτητές/τριες. Αντιστοιχεί σε 12 ΠΜ. (ε) Διπλωματική εργασία, η οποία είναι προαιρετική και αντιστοιχεί σε 20 ΠΜ. (στ) Πρακτική Άσκηση, η οποία αντιστοιχεί σε 10 ΠΜ. Διπλωματική εργασία Η εργασία είναι προαιρετική και εκπονείται κατά το 4ο έτος σπουδών υπό την εποπτεία ενός μέλους Δ.Ε.Π. του Τμήματος. Το θέμα της ορίζεται κατόπιν συνεργασίας φοιτητή/τριας και επόπτη/τριας. Μπορεί να είναι είτε βιβλιογραφική είτε ερευνητική και να ολοκληρωθεί από έναν ή δύο φοιτητές/τριες. Τις περισσότερες φορές διαρκεί δύο εξάμηνα σπουδών. Πρακτική άσκηση H πρακτική άσκηση είναι υποχρεωτική και διαρκεί 40 εργάσιμες ημέρες. Λαμβάνει χώρα κυρίως σε δημόσιους χώρους όπου παρέχονται ψυχολογικές υπηρεσίες από επαγγελματίες ψυχολόγους (ψυχιατρεία ή ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων, Κέντρα Ψυχικής Υγιεινής, σχολεία ή άλλοι εκπαιδευτικοί χώροι όπου εργάζονται σχολικοί ψυχολόγοι), οι οποίοι μπορούν να εποπτεύσουν την πρακτική άσκηση των φοιτητών/τριών και να πιστοποιήσουν την ολοκλήρωσή της. Συνήθως ολοκληρώνεται στο 4ο έτος. Όταν γίνεται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος της Πρακτικής Άσκησης του ΑΠΘ είναι αμειβόμενη –αυτό ισχύει για την πλειονότητα των φοιτητών/τριών. ERASMUS Το Τμήμα Ψυχολογίας συμμετέχει ενεργά στο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών ERASMUS από το 1987. Αυτό σημαίνει ότι ένας φοιτητής μπορεί να διανύσει μια περίοδο σπουδών (συνήθως ένα εξάμηνο) σε κάποιο ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο, με την ιδιότητα του φοιτητή ή της φοιτήτριας ERASMUS. Επίσης, από το 2007, στο πλαίσιο της δράσης ERASMUS Placement, οι φοιτητές έχουν επιπλέον τη δυνατότητα να εκπονήσουν την πρακτική τους άσκηση σε ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά ιδρύματα ή επιχειρήσεις.

Επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος Ψυχολόγου Νόμος 991/1979 (ΦΕΚ 278/20. 12. 1979 τ. Α’) Οι απόφοιτοι και οι απόφοιτες του Τμήματος Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. έχουν το δικαίωμα να λάβουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος Ψυχολόγου κατόπιν αιτήσεως τους στις Διευθύνσεις Υγείας των κατά τόπους Περιφερειών, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 991/1979 (ΦΕΚ 278/20. 12. 1979 τ. Α’). Αυτή είναι μια γενική άδεια που δεν προσδιορίζει την ειδικότητα/εξειδίκευση του ψυχολόγου. Η εξειδίκευση -η οποία είναι απαραίτητη για μια καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση- γίνεται συνήθως μέσα από προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών. Τέτοια προγράμματα λειτουργούν εδώ και αρκετά χρόνια και στο Τμήμα Ψυχολογίας του ΑΠΘ.

Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών Μεταπτυχιακό δίπλωμα Γνωστική Ψυχολογία και Εφαρμογές Σχολική Ψυχολογία (και εφαρμογές στην εκπαίδευση) Κλινική ψυχολογία (και νευροψυχολογία) διάρκειας 2 ετών (120 ΠΜ) εποπτευόμενη πρακτική άσκηση ερευνητική διπλωματική εργασία Διδακτορικό δίπλωμα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών Σύμφωνα με την πρόσφατη αναμόρφωση, στο Τμήμα Ψυχολογίας λειτουργούν από φέτος τα εξής ΠΜΣ: ΜΔΕ στη Γνωστική Ψυχολογία ΜΔΕ στη Σχολική Ψυχολογία ΜΔΕ στην Κλινική Ψυχολογία Τα παραπάνω ΠΜΣ διαρκούν τουλάχιστον 2 χρόνια και περιλαμβάνουν, εκτός από έναν κύκλο μαθημάτων υποχρεωτικής φοίτησης, πρακτική άσκηση, η οποία κυμαίνεται από 800 έως 1.500 ώρες, και συγγραφή ερευνητικής διπλωματικής εργασίας. Τα παραπάνω προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών ουσιαστικά ανταποκρίνονται και στις απαιτήσεις των αντίστοιχων ειδικοτήτων (κυρίως της σχολικής και κλινικής ψυχολογίας που είναι και οι εφαρμοσμένοι κλάδοι). Το διδακτορικό δίπλωμα διαρκεί 5 έως 7 χρόνια και περιλαμβάνει την εκπόνηση μιας εκτεταμένης ερευνητικής εργασίας για τη συγγραφή πρωτότυπης διατριβής, η οποία στο τέλος των σπουδών υποστηρίζεται δημόσια, ενώ ο υποψήφιος διδάκτορας εξετάζεται από επταμελή επιστημονική επιτροπή.

Χώροι απασχόλησης Υγεία Εκπαίδευση Έρευνα Επιχειρήσεις/βιομηχανία ΜΜΕ, διαφήμιση Κυβερνητικοί φορείς και θεσμοί Μη κυβερνητικοί φορείς Ως ψυχοθεραπευτές/ ελεύθεροι επαγγελματίες Χώροι απασχόλησης Ως ψυχολόγοι (και ανάλογα της εξειδίκευσής σας) μπορείτε να απασχοληθείτε σε ποικίλους εργασιακούς χώρους, όπως: Στον χώρο της υγείας (π.χ. κέντρα ψυχικής υγείας, νοσοκομεία, ψυχιατρικές κλινικές) Στον χώρο της εκπαίδευσης (π.χ. σχολεία γενικής φοίτησης, ειδικά σχολεία, πανεπιστήμια, ινστιτούτα κατάρτισης) Στην έρευνα (ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα) Στον χώρο των επιχειρήσεων/βιομηχανίας Στον χώρο των ΜΜΕ και της διαφήμισης Σε κυβερνητικούς φορείς και θεσμούς (π.χ. τοπική αυτοδιοίκηση, δήμοι, αστυνομία, σωφρονιστικά ιδρύματα) Σε μη κυβερνητικούς φορείς (π.χ. ΜΚΟ για την υποστήριξη ατόμων που υποφέρουν από κοινωνικό αποκλεισμό) Τέλος, μπορείτε να εργαστείτε ως ψυχοθεραπευτές, να έχετε δηλαδή το δικό σας γραφείο παροχής ψυχολογικών/συμβουλευτικών υπηρεσιών. Σημαντικό/κρίσιμο ρόλο σε σχέση με την επαγγελματική σας αποκατάσταση παίζει η εξειδίκευσή (ή η εμπειρία) σας σε κάποιον από τους τομείς της επιστήμης της Ψυχολογίας.

Σημαντικές δεξιότητες Επικοινωνία Αριθμητική ικανότητα Έρευνα Ήθος/ηθικές αρχές Υπομονή Επίλυση προβλημάτων Σημαντικές δεξιότητες Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ορισμένες δεξιότητες ή χαρακτηριστικά, τα οποία θεωρούνται χρήσιμα για την επιτυχή άσκηση του επαγγέλματος: Επικοινωνία Το χάρισμα της επικοινωνίας αποτελεί φυσικά μια σημαντική δεξιότητα για πολλά επαγγέλματα, αλλά είναι σίγουρα απαραίτητη όταν κανείς μελετά την ανθρώπινη συμπεριφορά και κυρίως όταν ασχολείται με την στήριξη ατόμων. Αριθμητική ικανότητα Αν και δεν είναι προφανές, οι ψυχολόγοι πρέπει να έχουν μια ευκολία με τους αριθμούς. Για παράδειγμα. οι γνώσεις στατιστικής είναι απαραίτητες σε αυτούς που θα ασχοληθούν με την έρευνα και θα πρέπει να διαχειρίζονται έναν μεγάλο όγκο ποσοτικών δεδομένων. Σε κάθε περίπτωση, οι ψυχολόγοι θα πρέπει να γνωρίζουν πώς να μεταφράζουν ερευνητικά δεδομένα, εφαρμόζοντάς τα στην πρακτική τους. Έρευνα Όποια κι αν είναι η ειδίκευσή σας στην Ψυχολογία, η έρευνα θα παίζει πάντα έναν σημαντικό ρόλο. Είτε διεξάγετε τη δική σας έρευνα, είτε θέλετε να ενημερώνεστε για τις έρευνες άλλων, προκειμένου να βοηθήσετε τους πελάτες σας, το να μπορείτε να διαβάζετε και να αξιολογείτε επιστημονικές δημοσιεύσεις ή ερευνητικές εργασίες θα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δουλειάς σας. Ήθος/ηθικές αρχές Όπως συμβαίνει σε κάθε επάγγελμα που έχει να κάνει με ανθρώπους, έτσι και οι ψυχολόγοι έχουν τεράστια ευθύνη. Έχουν την ικανότητα να επηρεάζουν -ακόμη και να αλλάζουν- τις ζωές των ανθρώπων, ενώ τις περισσότερες φορές ασχολούνται με ανθρώπους που αισθάνονται (και είναι) ευάλωτοι. Επομένως, το να διατηρούν έναν ηθικό κώδικα αρχών είναι σημαντικό για να διαφυλάσσουν την ευημερία και την ασφάλεια των πελατών τους. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση διεξαγωγής ερευνητικών πειραμάτων. Υπομονή Τις περισσότερες φορές χρειάζεται αρκετός χρόνος για να διαπιστώσουμε αποτελέσματα στη δουλειά μας, είτε ασχολούμαστε με την έρευνα είτε με την στήριξη ατόμων. Για αυτόν τον λόγο, το χαρακτηριστικό της υπομονής είναι απαραίτητο, ενώ κανείς θα πρέπει να συνεχίζει τις προσπάθειές του ακόμη και αν τα θετικά αποτελέσματα δεν είναι άμεσα εμφανή. Επίλυση προβλημάτων Τέλος, όπως και σε κάθε άλλη δουλειά, έτσι και στον χώρο της ψυχολογίας τα πράγματα δεν έρχονται πάντα όπως τα έχουμε προγραμματίσει. Προβλήματα θα προκύψουν και θα πρέπει να επιλυθούν. Ο καλός ψυχολόγος θα πρέπει να έχει διαθέσιμες εναλλακτικές στρατηγικές αντιμετώπισης προβλημάτων και να είναι σε θέση να τις εφαρμόσει άμεσα.

Χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο psy.auth.gr praktiki.auth.gr elpse.com seps.gr e-psychology.gr Χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο Χρήσιμες διευθύνσεις Τμήμα Ψυχολογίας ΑΠΘ Πρακτική άσκηση Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία (επιστημονική εταιρεία) Σύλλογος Ελλήνων Ψυχολόγων (επιστημονικό, επαγγελματικό σωματείο) Διαδικτυακή πύλη για την Ψυχολογία