Παιχνίδι και Παιδική Ηλικία Διδάσκουσα: Σοφία Αυγητίδου, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας

Σκοποί του μαθήματος να μπορούν να αναγνωρίσουν και να συγκρίνουν τις διαφορετικές θεωρίες τόσο του παιχνιδιού όσο και της παιδικής ηλικίας, να μπορούν να ερμηνεύουν σε ποικίλα σενάρια παιχνιδιού τις ευκαιρίες για συνεργατική κατασκευή του κόσμου των συνομηλίκων αλλά και τις ευκαιρίες για παιδαγωγική πλαισίωση του παιχνιδιού, να γνωρίσουν διαφορετικούς τρόπους παρατήρησης του παιχνιδιού των παιδιών και τους ποικίλους ρόλους που μπορεί να αναλάβει η νηπιαγωγός κατά τη διάρκειά του, να αποκτήσουν την ικανότητα αναστοχαστικής και κριτικής ανάλυσης των εκπαιδευτικών πρακτικών κατά τη διάρκεια του ελεύθερου και οργανωμένου παιχνιδιού των παιδιών, να μπορούν να σχεδιάσουν και να πραγματοποιήσουν παιχνίδια διαφορετικού τύπου και για διαφορετικούς λόγους, να μπορούν να εντοπίσουν εικόνες της παιδικής ηλικίας σε διαφορετικά κειμενικά είδη και κοινωνικά πλαίσια

Χρονοδιάγραμμα – τρόπος εργασίας 1/3 Εισαγωγή – προηγούμενες γνώσεις – τρόπος εργασίας – δημιουργία ομάδων (φέρνω φωτογραφία, ζωγραφιά, ενθύμιο από την παιδική μου ηλικία στο μάθημα) 8/3 Παιχνίδι και παιδική ηλικία: διαφορετικές θεωρίες – παιχνίδι και δημιουργικότητα - πρώτη επαφή με δραστηριότητες παιχνιδιού – παιχνίδια (ετοιμάζομαι για παρουσίαση 3 παιχνιδιών σύμφωνα με τις οδηγίες) 15/3 Παρουσίαση παιχνιδιών από ομάδες - ανατροφοδότηση 22/3 Τρόποι παρατήρησης του παιχνιδιού – διαφορετικοί ρόλοι του ενηλίκου κατά το παιχνίδι – παρουσίαση σεναρίων (ετοιμάζομαι για επεξεργασία και παρουσίαση σεναρίων) 29/3 Παρουσίαση σχεδιασμού δράσεων με βάση τα σενάρια - ανατροφοδότηση 5/4 Παιδαγωγική πλαισίωση του παιχνιδιού – το παιχνίδι στο διάλειμμα (προετοιμασία για κινητικά παιχνίδια)

Χρονοδιάγραμμα – τρόπος εργασίας 26/4 Παρουσιάσεις κινητικών παιχνιδιών 3/5 Εικόνες και λόγοι για την παιδική ηλικία (προετοιμασία για συνεντεύξεις και ερωτηματολόγια) 10/5 Παρουσιάσεις σύμφωνα με οδηγίες 17/5 Εικόνες και λόγοι για την παιδική ηλικία σε κείμενα, ταινίες…. – ερευνώντας την παιδική ηλικία(προετοιμασία για παρουσιάσεις) 24/5 Παρουσιάσεις σύμφωνα με οδηγίες 31/5 Εργαστήρι παιχνιδιού, Συμπεράσματα, αναστοχασμοί

Αξιολόγηση Ατομική ή ομαδική εργασία κατά τη διάρκεια του εξαμήνου – συμμετοχή 4 μονάδες Γραπτή ατομική ή ομαδική εργασία 4 μονάδες Προφορική ή γραπτή εξέταση 2 μονάδες

Εισαγωγικά: πρώτα ερωτήματα Οι επόμενες διαφάνειες αποτελούν σκελετό ερωτημάτων για επεξεργασία στην τάξη

1ο ερώτημα 1. Αποδώστε τα χαρακτηριστικά της παιδικής ηλικίας υπό τη μορφή επιθετικών προσδιορισμών. Κάντε μια λίστα με τουλάχιστον πέντε επίθετα ή ουσιαστικά που την προσδιορίζουν.

πως καταλήξατε σε αυτά; ανατρέξατε στη δική σας παιδική ηλικία για να θυμηθείτε πώς είναι να είναι κανείς παιδί; Έχετε επαφές με παιδιά; Πώς γνωρίζετε τα παιδιά;

2ο ερώτημα Τι θυμάμαι από την παιδική μου ηλικία; Που και πότε την προσδιορίζω;

Η Παιδική Ηλικία ως ανάμνηση – αναπόληση – αφήγηση ο χρόνος και ο χώρος στην κατασκευή της παιδικής ηλικίας.

Εργασία σε ομάδες Α. να καταγράψουμε λέξεις και εκφράσεις που χρησιμοποιούμε με βάση το παιδί και έχουν αρνητική ή θετική χροιά Β. ποιες λέξεις ή έννοιες θα συνδέατε με τη λέξη παιδί; Ποιες θα επιλέγατε;

Πώς οι λέξεις που αναφέρατε χρησιμοποιούνται για να θέσουν όρια ανάμεσα στις γενεές και να προσδιορίσουν χαρακτηριστικά της παιδικής ηλικίας (π.χ. τι μπορεί να κάνει ένα παιδί;)

ποιες πτυχές της παιδικής ηλικίας επιλέγουμε να τονίσουμε στις έννοιες που συσχετίζουμε με το παιδί; Επιμένουμε σε μία ρομαντική εικόνα της παιδικής ηλικίας;

Εργασία σε ομάδες Μπορούμε να συμφωνήσουμε σε έναν κοινό ορισμό για το παιχνίδι; Ποιος είναι αυτός;

Ποιος μπορεί να ορίσει τι είναι παιχνίδι και γιατί είναι σημαντικό;

Θυμάστε παιδιά που είχαν δυσκολίες στο παιχνίδι; Τι είδους δυσκολίες ήταν αυτές; Γιατί υπήρχαν αυτές οι δυσκολίες; Θυμάστε κάποιον δημοφιλή στο παιχνίδι; Γιατί ήταν δημοφιλής; Τα παιδιά έχουν ή κατακτούν κοινωνικές δεξιότητες στο παιχνίδι; Πώς μπορούμε να τους βοηθήσουμε;