Η ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΣΑΧΕΛ Η έρημος αποτελεί γεωλογικό σχηματισμό ή περιοχή η οποία δέχεται πολύ λίγες βροχοπτώσεις (υετούς). Ως έρημοι ορίζονται: περιοχές που δέχονται κατά μέσο όρο λιγότερα από 250 χιλιοστά υετού ετησίως, ή περιοχές όπου το νερό που χάνεται στο έδαφος είναι περισσότερο από το νερό που πέφτει από τους υετούς.

Το τροπικό δάσος ή ζούγκλα είναι το μεγάλο και πυκνό δάσος των τροπικών χωρών (έως 28 μοίρες πάνω και κάτω από τον ισημερινό). Βρίσκονται στην Ασία, Αυστραλία, Αφρική, Νότια Αμερική, Κεντρική Αμερική, το Μεξικό και σε πολλά από τα νησιά του Ειρηνικού. Η ελάχιστη κανονική ετήσια βροχόπτωση είναι μεταξύ 175 εκατοστών (69 in) και 200 ​​cm (79 in) σε αυτήν την κλιματική περιοχή. Η μέση μηνιαία θερμοκρασία υπερβαίνει τους 18 ° C κατά τη διάρκεια όλων των μηνών του έτους.

Σαχέλ ονομάζεται η λωρίδα γης που με τη μορφή στέπας απλώνεται νότια της ερήμου Σαχάρα. Ξεκινά από δυτικά προς ανατολικά απ' τη Σενεγάλη, συνεχίζει σε νότια Μαυριτανία, κεντρικό Μάλι, βόρεια Μπουργκίνα Φάσο, κεντρικό Νίγηρα, βόρεια Νιγηρία, κεντρικό Τσαντ, κεντρικό-βόρειο Σουδάν και καταλήγει στην Βόρεια Ερυθραία στα παράλια της Ερυθράς Θάλασσας. Η ζώνη του Σαχέλ, μία τεράστια λωρίδα γης, έκτασης 3 εκατομμυρίων τετρ. χιλιομέτρων, αποτελεί την ενδιάμεση γη ανάμεσα στην έρημο Σαχάρα και τις σαβάνες των υποσαχάριων περιοχών.

ΧΛΩΡΙΔΑ ΖΩΝΗΣ ΣΑΧΕΛ Στις πιο εύκρατες περιοχές συναντάμε τα ποoλίβαδα που περιλαμβάνουν τις στέπες (σε περιοχές που το κλίμα παρουσιάζει εκτεταμένες περιόδους ξηρασίας και τις σαβάνες (σε τροπικά κυρίως κλίματα ). Χαρακτηριστικό των παραπάνω περιοχών αποτελεί η έντονη διακύμανση στη συχνότητα των βροχοπτώσεων κατά τη διάρκεια του έτους με αποτέλεσμα την εναλλαγή διακριτών περιόδων ξηρασίας και υγρασίας. Η βροχόπτωση κυμαίνεται στα 10-60 και 90-150 εκατοστά ετησίως για τις στέπες και τις σαβάνες αντίστοιχα. Η κυρίαρχη βλάστηση των λιβαδιών αποτελείται από χλόη και ποώδη φυτά.

ΠΑΝΙΔΑ ΖΩΝΗΣ ΣΑΧΕΛ Τα ζώα της στέπας είναι προσαρμοσμένα στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα, σε μεγάλης διάρκειας περιόδους ξηρασίας και στην έλλειψη δάσους . Είναι συνήθως φυτοφάγα (άγριο άλογο, αντιλόπη, βίσωνας κ.ά.), σχηματίζουν αγέλες και συνυπάρχουν με πολυάριθμα μικρά θηλαστικά, κυρίως τρωκτικά, καθώς και με μεγαλύτερα θηλαστικά όπως ο λύκος, το κογιότ και η αλεπού.

ΚΛΙΜΑ ΖΩΝΗΣ ΣΑΧΕΛ Το κλίμα της στέπας είναι εξαιρετικά σκληρό, με μεγάλους, κρύους και ανεμοδαρμένους χειμώνες καθώς και ξηρά και πολύ ζεστά καλοκαίρια.

Κλιματική αλλαγή Οι περιοχές του Σαχέλ από μόνες τους (στέπα, σαβάνα) έχουν περιορισμένη ικανότητα καλλιέργειας, σε συνδυασμό με την έλλειψη νερού και την απουσία κάθε είδους υποδομών άρδευσης και σύγχρονων μεθόδων καλλιέργειας της γης. Η αυξανόμενη ένταση των καιρικών φαινομένων όμως, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, διαφοροποιεί πλέον αισθητά τα δεδομένα, με τις ξηρασίες να είναι όλο και πιο έντονες και ακραίες. Η αυξανόμενη θερμοκρασία στον Κόλπο της Γουϊνέα στην δυτική Αφρική, η αύξηση της θερμοκρασίας στον δυτικό Ινδικό Ωκεανό στην ανατολική πλευρά της ηπείρου και στον Ατλαντικό, έχουν σαν αποτέλεσμα την μείωση των μουσώνων που προκαλούν βροχοπτώσεις, και την μετατόπισή τους προς τα νότια. Οι μετεωρολόγοι είχαν προειδοποιήσει από την ξηρασία του 2010 πως υπήρχε πολύ μεγάλη πιθανότητα ακραίας ξηρασίας στο τέλος του 2011 και τις αρχές του 2012.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Το «πλάνο σταθεροποίησης της οικονομίας» που έχει επιβάλλει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στις χώρες του Σαχέλ δημιούργησε μεγάλη οικονομική και κοινωνική ανισότητα και περαιτέρω μείωση του ήδη χαμηλού εισοδήματος των κατοίκων. Η επισιτιστική κρίση επιδεινώθηκε με την οικονομική πολιτική των κυβερνήσεων των χωρών αυτών, όπου το κόστος ζωής και η αγορά των βασικών αναγκών του πληθυσμού είναι δυσανάλογη με το μέσο εισόδημα του πολίτη.

Το όλο δράμα εκτυλίχθηκε όπως ακριβώς μας διδάσκει ο κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Αμάρτια Σεν αναφέροντας ότι: … «η πείνα δεν οφείλεται σε έλλειψη τροφών αλλά στο γεγονός ότι τα χαμηλότερα στρώματα της κοινωνίας δεν έχουν τα μέσα ώστε να προμηθευτούν τα αναγκαία τρόφιμα για την επιβίωση τους και επειδή η φτώχια φέρνει φτώχια και σε συνδυασμό με καταστροφή ή ανεπάρκεια σοδειάς επιφέρει περεταίρω φτώχεια, δανεισμό, μη αποπληρωμή του χρέους, πώληση γης, και πάλι φτώχεια»… Υπάρχει δηλαδή συνεχώς παρών ένας φαύλος κύκλος από τον οποίον οι χώρες του Σαχέλ αδυνατούν να ξεφύγουν.

Μπουργκίνα Φάσο, 2. Πράσινο Ακρωτήρι, 3. Γκάμπια, 4. Μάλι, 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Πληθυσμός στην περιοχή του Σαχελ* (εκατ. κατ.) 12,4 0,5 1,4 12,7 2,9 1,5 13,1 11,1 Ανάπτυξη 1975 - 2003 (% του ΑΕΠ) 2,6 3,4 2,5 3,2 2,7 2,8 Μέσος όρος ζωής (έτη) 47,5 70,4 55,7 47,9 52,7 44,7 44,4 43,6 Αναλφαβητισμός ενηλίκων (%) 87,2 24,3 62,2 81 48,8 60,4 85,6 60,7 Πληθυσμός που ζει κάτω από 1 $ (%) 44,9 50 59,3 72,3 25,9 60 61,4 26,3 Πληθυσμός χωρίς πρόσβαση σε νερό (%) 49 20 18 52 44 41 54 28 66 Πληθυσμός σε υποθρεψία εκτός κρίσεων (%) 19 27 29 10 34 24 Μπουργκίνα Φάσο, 2. Πράσινο Ακρωτήρι, 3. Γκάμπια, 4. Μάλι, 5. Μαυριτανία, 6. Γουινέα, 7. Νίγηρας, 8. Σενεγάλη, 9.Τσαντ

Σε αυτή την ζώνη υπάρχει πολύς πληθυσμός, άνθρωποι και πολλά ζώα Σε αυτή την ζώνη υπάρχει πολύς πληθυσμός, άνθρωποι και πολλά ζώα. Ανάμεσα στα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Σαχέλ είναι η λειψυδρία, οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας και η αυξανόμενη απερήμωση. Άλλοτε η ζώνη της ερήμου υποχωρεί και η τροπική ζώνη έρχεται κοντύτερά της, άλλοτε συμβαίνει το ανάποδο.

Η ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΣΑΧΕΛ Η ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΣΑΧΕΛ Η ζώνη Σαχέλ της δυτικής Αφρικής το 2012 κηρύχτηκε σε κατάσταση επισιτιστικής κρίσης. Η UNICEF εκτιμά ότι πάνω από 15 εκατομμύρια άνθρωποι σε έξι χώρες σε αυτή την περιοχή της Αφρικής ζουν στο όριο της επισιτιστικής ασφάλειας. Σε μια περιοχή όπου τα ποσοστά του πληθυσμού που βρίσκεται στα όρια του οξύτατου υποσιτισμού αγγίζουν συχνά το 10%, κάθε παράγοντας που μειώνει ακόμα παραπέρα την πρόσβαση στα τρόφιμα μπορεί να ανατρέψει την κατάσταση και να πυροδοτήσει μια μεγάλη επισιτιστική κρίση.

ΝΙΓΗΡΑΣ Από τη ζώνη του Σαχέλ περνάει και ένας πολύ γνωστός ποταμός της Αφρικής ο Νίγηρας, αυτός τροφοδοτεί με νερό τις κοντινές περιοχές του. Ο Νίγηρας είναι ο σημαντικότερος ποταμός της δυτικής Αφρικής, με μήκος περίπου στα 4.180 χιλιόμετρα. Η ροή του σχηματίζει ένα μεγάλο τόξο, που περνά από τα κράτη Γουινέα, Μάλι, Νίγηρα (πήρε το όνομά του από τον ποταμό), από τα σύνορα του Μπενίν και τελικά από τη Νιγηρία, όπου και χύνεται στον Κόλπο της Γουινέας (Ατλαντικός Ωκεανός) μετά από ένα εκτεταμένο ποτάμιο δέλτα. Ο Νίγηρας είναι ο τρίτος σε μήκος ποταμός ολόκληρης της Αφρικής (τον ξεπερνούν μόνο ο Νείλος και ο Κονγκό).

Ο σημαντικότερος παραπόταμος του Νίγηρα είναι ο Μπενουέ Ο σημαντικότερος παραπόταμος του Νίγηρα είναι ο Μπενουέ. Οι σημαντικότερες πόλεις κατά μήκος του Νίγηρα είναι το Σιγκουίρι (Γουινέα), το Μπαμάκο, το Μόπτι, το Τιμπουκτού, το Σέγκου και το Γκάο (Μάλι), η Νιαμέυ, το Λοκόα και το Ονίτσα (Νιγηρία)