Mεταβίβαση της μάθησης: Mεταβίβαση γνώσεων και στρατηγικών. Βιβλιογραφία: RAYNAL F. & RIEUNIER A., Pédagogies: Dictionnaire des concepts clés. ESF, Paris 1997 REUTER Y. (ed)., Dictionnaire des concepts fondamentaux des didactiques, De Boeck, Bruxelles, 2007 CLERC, J. & LECONTE, C. (2005). L’ecole maternelle a-t-elle vocation a enseigner le transfert de strategies cognitives? Spirale, no 36 (27-35)
Mεταβίβαση της μάθησης Η μεταβίβαση της μάθησης είναι μια πολύ βασική και όχι τόσο μελετημένη διαδικασία μάθησης. Διαφοροποιείται από την έννοια της μεταφοράς γνώσης από έμπειρο σε άπειρο (π.χ. από εκπαιδευτικό σε μαθητή) Μεταβίβαση είναι η εφαρμογή μιας γνωστής λύσης ενός προβλήματος σε ένα άλλο πρόβλημα το οποίο συναντάμε για πρώτη φορά. Στηρίζεται σε μια ικανότητα γενίκευσης και αφαίρεσης
Η μεταβίβαση της μάθησης είναι μια πολύ βασική διαδικασία Η μεταβίβαση της μάθησης είναι μια πολύ βασική διαδικασία. Χωρίς αυτή η μάθηση θα ήταν σχεδόν άχρηστη, δεδομένου ότι δεν θα μπορούσαμε να επαναξιοποιήσουμε καμία γνώση ή δεξιότητα ή στρατηγική μάθησης σε άλλη συνθήκη από αυτή μέσα στην οποία έχει κατακτηθεί…
Για να υπάρξει μεταβίβαση το άτομο πρέπει να αναγνωρίσει τα κοινά χαρακτηριστικά ανάμεσα σε 2 προβλήματα προς επίλυση/έργα (το παλιό και το καινούργιο). Αυτά τα κοινά χαρακτηριστικά μπορεί να είναι επιφανειακά και να σχετίζονται με το περιεχόμενο ή ουσιαστικά και να σχετίζονται με τη δομή ενός προβλήματος/ έργου.
Η μεταβίβαση της μάθησης δεν είναι πάντα αυθόρμητη διαδικασία. Η μεταβίβαση της μάθησης δεν είναι πάντα αυθόρμητη διαδικασία. Συχνά η μεταβίβαση θεωρείται ως δείκτης επίδοσης και ικανότητας και όχι ως στόχος της ίδιας της διδασκαλίας. Μπορεί να βασίζεται στη διαίσθηση, εντούτοις προϋποθέτει ότι μπορούμε να αναλύσουμε αυτό που μας ζητάνε να κάνουμε, να μιλήσουμε και να σκεφτούμε πάνω σε αυτό. Επομένως η μεταβίβαση της μάθησης απαιτεί και διεργασίες μεταγνωστικές. Τι σημαίνει αυτό για τη διδακτική πράξη;
Κατά συνέπεια οι διαδικασίες μεταβίβασης «διδάσκονται» Πώς; Με τη χρήση του λόγου, τόσο από τον εκπαιδευτικό όσο και από τα παιδιά… Το να περιγράφουν διαδικασίες που έχουν ακολουθήσει για την επίλυση ενός προβλήματος τα βοηθάει στο να ανακαλέσουν και να αναπροσαρμόσουν στρατηγικές….
Για να ενεργοποιήσουμε διαδικασίες μεταβίβασης… Πρέπει να μπορούμε να ελέγχουμε το άγχος μας απέναντι σε κάτι που θεωρούμε καινούργιο, ώστε να μπορούμε να σκεφτούμε τι από αυτό μας μοιάζει με κάτι που έχουμε ξαναδοκιμάσει (& επιτύχει σε αυτό) μέσα στο σχολικό πλαίσιο ή έξω από το σχολικό πλαίσιο.
Πρέπει να μπορούμε να αναγνωρίζουμε ομοιότητες ανάμεσα σε κάτι που έχουμε επιτύχει στο κοινωνικό πλαίσιο έτσι ώστε να αξιοποιούμε αυτές μας τις γνώσεις και ικανότητες και στο σχολικό πλαίσιο και το αντίστροφο.. Τι σημαίνει αυτό για τη σχέση σχολικής και μη σχολικής γνώσης; Σχετίζεται αυτό με άλλες έννοιες που έχουμε διαπραγματευτεί στο μάθημα;
Η μεταβίβαση της μάθησης ξεκινά από το νηπιαγωγείο… κυρίως με την επαναχρησιμοποίηση στρατηγικών Για να γίνει αυτό είναι χρήσιμο να προτείνουμε έργα που μοιάζουν τόσο ως προς τη δομή όσο και ως προς τη διατύπωση και να οδηγούμε τα παιδιά στο να αναγνωρίζουν ομοιότητες… Επίσης να προτείνουμε έργα πιο απαιτητικά και να βοηθάμε τα παιδιά να ανακαλέσουν γνώσεις και στρατηγικές….
Γιατί είναι η έννοια της μεταβίβασης χρήσιμη στον εκπαιδευτικό; Σε ποια θεωρητική βάση στηρίζεται; Ποιες οι συνέπειες της για την οργάνωση της τάξης;
Πρότερη γνώση Εμπόδιο Συνεργατική μάθηση Ανάλυση του έργου Στρατηγική Σκεφτείτε σε ομάδες και σημειώστε πώς σχετίζονται οι παρακάτω έννοιες με τη μεταβίβαση Πρότερη γνώση Εμπόδιο Συνεργατική μάθηση Ανάλυση του έργου Στρατηγική
Βρείτε αν υπάρχουν στοιχεία κοινά ανάμεσα στα παρακάτω… Πίνακας διπλής εισόδου- sudoku Αντιστοίχηση- Διαίρεση (8 καραμέλες για 4 παιδιά)
Σκεφτείτε δύο συνθήκες… 1. Τα παιδιά ακούνε παραμύθια 2. Τα παιδιά φτιάχνουν παραμύθια.. Τι σχέση υπάρχει ανάμεσα σε αυτές τις 2 συνθήκες ως προς τη μεταβίβαση ; Τι μπορούν να μεταβιβάσουν τα παιδιά και προς ποια κατεύθυνση;
Αλληλεπιδραστική ανάγνωση βιβλίων Στο πλαίσιο της αλληλεπιδραστικής ανάγνωσης βιβλίων μια εκπαιδευτικός ζητά πολύ συχνά στα παιδιά να κάνουν υποθέσεις για τη συνέχεια… Ποια δεξιότητα καλλιεργείται και πού μπορεί να μεταβιβαστεί από τα παιδιά;