Διάρθρωση της Ευρωπαϊκής και Ελληνικής αλιευτικής νομοθεσίας Ελλάδα Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί Νόμοι-Διατάγματα Αλιευτική Νομοθεσία
Βασικοί κανονισμοί της αλιευτικής διαχείρισης Ευρωπαϊκή Ένωση Βασικοί κανονισμοί της αλιευτικής διαχείρισης 1626/1994 2001 1967/2006 The European Fisheries Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1626/94 του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 1994 για τη θέσπιση τεχνικών μέτρων διατήρησης των αλιευτικών πόρων στη Μεσόγειο ΠΡΑΣΙΝΗ ΒΙΒΛΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΩΤΗΤΩΝ Ù The European Fisheries 1967/2006 Σχετικά με μέτρα διαχείρισης για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στη Μεσόγειο Θάλασσα Αλιευτική Νομοθεσία
Ανάγκη εφαρμογής Ευρωπαϊκής διαχείρισης ΠΡΑΣΙΝΗ ΒΙΒΛΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΩΤΗΤΩΝ Ù Ευρωπαϊκή Ένωση Ανάγκη εφαρμογής Ευρωπαϊκής διαχείρισης Ψηφίζεται και αναδιαρθρώνεται ανά 10ετία Επείγοντα μέτρα μόνο στα όρια κυριαρχίας κάθε κράτους-μέλους Καθορίζονται επιτρεπόμενες ποσότητες αλιευμάτων + αλιευτική προσπάθεια Ο έλεγχος-εφαρμογή βρίσκονται στην αρμοδιότητα κάθε κράτους-μέλους Αλιευτική Νομοθεσία
Κανονισμός: Γενική και υποχρεωτική νομοθετική πράξη Ευρωπαϊκή Ένωση Αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Θέσπιση ευρωπαϊκών Νόμων Άσκηση ελέγχου Κανονισμός: Γενική και υποχρεωτική νομοθετική πράξη Οδηγίες: Προσέγγιση των νομοθεσιών Απόφαση: Νομοθετική πράξη με την οποία τα κοινοτικά θεσμικά όργανα μπορούν να απαιτήσουν από ένα κράτος-μέλος να δράσει Αλιευτική Νομοθεσία
Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί Κοινή Αλιευτική Πολιτική (ΚΑΠ) Ψηφίζεται στο σύνολό της και αναδιαρθρώνεται ανά δεκαετία Ανά τριετία συντάσσεται έκθεση αξιολόγησης σχετική με την εφαρμογή των κανόνων της ΚΑΠ Γενικά, η ΕΕ και τα κράτη-μέλη μπορούν να λάβουν επείγοντα μέτρα (3-6 μήνες διάρκεια) Ωστόσο, οι αποφάσεις των κρατών-μελών αφορούν μόνο τα χωρικά τους ύδατα Στην περίπτωση που τα μέτρα επηρεάζουν άλλα κράτη-μέλη, τότε διεξάγονται διαβουλεύσεις με την ΕΕ Αλιευτική Νομοθεσία
Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί 3317/94 - 1967/2006 Σχέσεις κρατών-μελών με τρίτες χώρες Ειδική άδεια-αλιευτική συμφωνία Χορήγηση μόνο αν είναι νόμιμο το σκάφος Χορήγηση μόνο αυτή γίνει από το τρίτο κράτος Αλιευτική Νομοθεσία
Ορισμοί: Είδη Προστατευόμενες περιοχές Ενδιαιτήματα Κατάλογος ειδών στην οδηγία 92/43 ΕΟΚ Ενδιαιτήματα Απαγόρευση της αλιείας σε συρόμενα εργαλεία πάνω από βυθούς P. oceanica, κοραλλιογενείς και ασβεστοφυκικούς βυθούς Απαγόρευση της αλιείας σε προστατευόμενες περιοχές Απαγόρευση της αλιείας τράτας > 1000 m Αλιευτική Νομοθεσία
Προεδρικό Διάταγμα αρ. 373/1985 Ελληνική Νομοθεσία 420/1970 373/1985 Προεδρικό Διάταγμα αρ. 373/1985 Αλιευτικός Κώδικάς του 1970 (επικυρωμένο με τον νόμο 2538/1997) Αλιευτική Νομοθεσία
Αλιευτικός Κώδικας Έρευνα (ΙΩΑΚΕ) Διεθνή συνεργασία Αλιεία Σπογγαλιεία Ελληνική Νομοθεσία Αλιευτικός Κώδικας Αποτελείται από 4 μέρη Έρευνα (ΙΩΑΚΕ) Διεθνή συνεργασία Αλιεία Σπογγαλιεία Ιστορική εξέλιξη της αλιευτικής νομοθεσίας Πρώτος νόμος: 1834 (Αλιεία στον Πατραϊκό) Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1967/2006 Αλιευτική Νομοθεσία
2 είδη αδειών απαιτούνται για την άσκηση της επαγγελματικής αλιείας Άδεια Προσωπική (του αλιέα) Άδεια του σκάφους Εκδίδεται από τα κατά τόπους λιμεναρχεία και δεν είναι δύσκολο να αποκτηθεί Απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση της άδειας αυτής είναι η επαγγελματική ενασχόληση με την αλιεία Αποκτάται από τις Υπηρεσίες αλιείας Αφορά το αλιευτικό σκάφος Αλιευτική Νομοθεσία
Άδεια αλιείας-σκάφους Έλεγχος δικαιολογητικών Έγκριση χορήγησης άδειας αλιείας-σκάφους Χορήγηση Αριθμού Μητρώου Αλιευτικού Σκάφους (ΑΜΑΣ) Το κάθε ΑΜΑΣ χορηγείται σε συγκεκριμένο σκάφος Η ισχύς της άδειας είναι 4ετής Τα σκάφη υπόκεινται σε περιοδικούς (2 χρόνια) και έκτακτους ελέγχους Ένα άτομο έχει την αποκλειστική εκμετάλλευση της άδειας Η ανανέωση της άδειας αλιείας-σκάφους γίνεται από τις Υπηρεσίες Αλιείας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Αλιευτική Νομοθεσία
Κοινό Αλιευτικό Μητρώο σκάφη που η χωρητικότητά τους είναι > 10 GRT ΚΑΜ 2 τύποι σκαφών μικρότερα σκάφη (< 10 GRT), τα οποία μπορεί και να μην είναι αλιευτικά σκάφη που η χωρητικότητά τους είναι > 10 GRT Αλιευτική Νομοθεσία
Κοινό Αλιευτικό Μητρώο Οι Υπηρεσίες Αλιείας τηρούν το λεμβολόγιο των σκαφών και καταχωρούν σε κάθε σκάφος ένα Αριθμό Μητρώου Αλιευτικού Σκάφους (ΑΜΑΣ) Το ΑΜΑΣ χορηγείται σε συγκεκριμένο σκάφος και δεν μπορεί να δοθεί σε άλλο ακόμη και αν το σκάφος εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται επαγγελματικό ή δεν ισχύει η άδεια αλιείας Αλιευτική Νομοθεσία
ΔΕΝ αναγράφονται οι κατηγορίες αλιείας Ο κανόνας Η πλειονότητα των επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών έχουν μόνο μία άδεια Οι νέες επαγγελματικές άδειες εκδίδονται σύμφωνα με το νέο νόμο 1281/2005 ΔΕΝ αναγράφονται οι κατηγορίες αλιείας Χαρακτηρισμός των σκαφών ανάλογα με τον τύπο του αλ. εργαλείου που χρησιμοποιεί Αναγράφεται το κύριο και το δευτερεύον εργαλείο (π.χ. απλά δίχτυα και παραγάδια, κ.ο.κ.) Με τον τρόπο αυτό χαρακτηρίζονται και τα σκάφη που αλιεύουν στα Διεθνή Ύδατα Αλιευτική Νομοθεσία
Το σύστημα της αλιευτικής άδειας σκάφους βασίζεται στην αρχή “μία άδεια για ένα ειδικό αλιευτικό εργαλείο Εξαίρεση: Η συχνότερη περίπτωση που σκάφη είναι εφοδιασμένα με δύο ή και τρεις άδειες, είναι οι μηχανότρατες που έχουν συγχρόνως άδεια γρι-γρι και το αντίθετο, καθώς επίσης οι μηχανότρατες, γρι-γρι και οι πεζότρατες τα οποία είναι εφοδιασμένα και με άδεια για δίχτυα-παραγάδια Παρόλα αυτά, σκάφη με πολλαπλές άδειες τα οποία είχαν εφοδιασθεί πριν του ισχύοντος νόμου (ΕΚ 1967/2006) μπορούν να τις διατηρήσουν Αλιευτική Νομοθεσία
Περιορισμός της αλιευτικής ισχύος Άμεσα και έμμεσα μέτρα Περιορισμός του αριθμού των αδειών σε κάθε κατηγορία αλιευτικών εργαλείων Καθορισμός ενός κατώτατου και ανώτατου ορίου της αλιευτικής ισχύος κάθε σκάφους Τα παραπάνω έχουν ως στόχο την υιοθέτηση μέτρων κοινωνικού χαρακτήρα και μέτρων διατήρησης της αλιευτικής ισχύος Αλιευτική Νομοθεσία
Τεχνικά μέτρα ελέγχου αλιείας ΕΚ 1967/2006 Τεχνικά μέτρα ελέγχου αλιείας Τοπικής εμβέλειας Σύνολο χώρας Δυναμικά εργαλεία Παράκτια εργαλεία Bάλε τον πίνακα των σημειώσεων Όταν δικαιολογείται από ιδιαίτερους γεωγραφικούς περιορισμούς Εξαιρέσεις: Όταν δεν υπάρχει, εμπεριστατωμένα, επίπτωση στο θαλάσσιο οικοσύστημα Αλιευτική Νομοθεσία
Γενικά Με την έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων απαγορεύεται η αλιεία με συρόμενα εργαλεία σε συγκεκριμένους κόλπους και θαλάσσιες περιοχές είτε περιοδικά είτε σε ολόκληρο το έτος Απαγορεύσεις τοπικού χαρακτήρα που σχετίζονται με την απαγόρευση της αλιείας στις λιμνοθάλασσες, στις εξόδους των ιχθυοτροφείων, λιμανιών και γενικά σε περιοχές που εμφανίζουν οικολογική «ευαισθησία» Απαγορεύεται η χρήση όλων των εργαλείων σε παραλίες που υπάρχουν λουόμενοι, σε συνήθειες πορείες πλοίων, λιμάνια, υπόγεια καλώδια, κ.τ.λ. (Γ.Κ.Λ.). Αλιευτική Νομοθεσία
Μεγέθη αλ. εργαλείων Τύποι Περιορισμοί αλιευτικών εργαλείων Διαστάσεις ματιών διχτυών Τύποι Τοξικές ουσίες, εκρηκτικές ύλες, γεννητριών, κρουστικά εργαλεία Μήκος διχτυών Κλειστές εποχές Απόσταση από την ακτή Βάθος αλιείας Απαγόρευση της αλιείας για τη χρήση μηχ/τας για την αλιεία μεγάλων πελαγικών Ψαροντούφεκο σε συνδυασμό με υποβρύχια συσκευή Αλιευτική Νομοθεσία
Παράκτια εργαλεία Περιορισμοί αλιευτικών εργαλείων Πεζότρατα Μανωμένα δίχτυα Ελάχιστο μέγεθος ματιού: 8mm Απλάδια: μάτι > 16 mm Διαστάσεις διχτυού: 300 Χ 30 m Κλειστές εποχές: 1/4-30/9 Μέγιστο μήκος Χ ύψος: 6000m Χ 4m Ελάχιστη απόσταση από την ακτή: 70m Χρονική απαγόρευση: Απαγορεύεται η αλιεία κατά τη διάρκεια της νύχτας Μικτά δίχτυα Μέγιστο μήκος Χ ύψος: 2500m Χ 10m Αλιευτική Νομοθεσία
Παράκτια εργαλεία Περιορισμοί αλιευτικών εργαλείων Παραγάδια Βολκοί Παραγάδια βυθού Αριθμός αγκιστριών: 1000/αλιέα (μέγιστο 5000) Διαστάσεις ματιού: 18 mm Διαστάσεις ματιού για χέλια: 10 mm Παραγάδια αφρού Αριθμός αγκιστριών: 7000 Μήκος παραγαδιού: 70km Κλειστές εποχές για χέλια: 1/3-31/10 Παγίδες Αριθμός παγίδων: 250/σκάφος Thunnus thynnus: 2000 αγκίστρια Thunnus alalunga: 5000 αγκίστρια Xiphias gladius: 3500 αγκίστρια Αλιευτική Νομοθεσία
Μηχανότρατα Περιορισμοί αλιευτικών εργαλείων Ελάχιστο μέγεθος ματιού: 20mm (ρομβοειδή μάτια) από 1/7/2008: 20mm (τετράγωνα μάτια) ή 25 mm (ρομβοειδή μάτια) Η χρήση τράτας απαγορεύεται εντός 1,5 ν.μ. από την ακτή Η χρήση του γρι-γρι εντός 300 m από την ακτή ή εντός της απόστασης από την ακτή μέχρι της ισοβαθούς των 50 m (μέχρι 31/12/07) Κλειστές εποχές: 1/6-30/9 Ελάχιστη απόσταση από την ακτή: 3 ν μ Ελάχιστο βάθος: 50m Απαγορεύεται η αλιεία πάνω από βυθούς με θαλάσσια βλάστηση κυρίως Posidonia oceanica ή άλλα θαλάσσια φανερόγαμα & κοραλλιογενή ενδιαιτήματα και ασβεστοφυκικούς βυθούς Αλιευτική Νομοθεσία
Γρι-γρι Γρι-γρι νύχτας Γρι-γρι ημέρας Περιορισμοί αλιευτικών εργαλείων Ελάχιστο μέγεθος ματιού: 7mm Ελάχιστο μέγεθος ματιού: 20mm Διαστάσεις διχτυών: 800m Χ 120m Κλειστές εποχές: 15/12-28/2 2 ημέρες πριν και μετά την πανσέληνο Κλειστές εποχές: 1/7-31/8 Ελάχιστη απόσταση από την ακτή 100m 300m 1000m από μονάδες υδ/ργειών και 500 m από τα διβάρια των Λ/Θ Ελάχιστο βάθος: 50m Ελάχιστο βάθος 30m 50m Αλιευτική Νομοθεσία
Απαγορευμένα αλιευτικά εργαλεία Αυτόνομες καταδυτικές συσκευές (εκτός από αυτές που χρησιμοποιούνται για την αλιεία σφουγγαριών, κοραλλιών και οστράκων) Γρίπος (Β.Δ. 11/7/49) Λεντίσια (Β.Δ. 11/10/57) Γριγράκι (Π.Δ. 542/85) Δίχτυα με μονόκλωνες ίνες (Π.Δ. 1094/77) Εκρηκτικά Πελαγική τράτα (Β.Δ. 917/66) Η χρήση υπόγειου φωτισμού (Π.Δ. 1095/77) Δράγες (Π.Δ. 40/93) Αλιευτική Νομοθεσία
Εσωτερικά ύδατα Απαγορεύεται σε όλες τις λίμνες και τα ποτάμια η αλιεία με μονόκλωνα δίκτυα από μεσηνέζα (κρυσταλιζέ) Απαγορεύεται η μηχανική έλξη παντός αλιευτικού εργαλείου εντός των λιμνών Στις παραμεθόριες λίμνες της χώρας, η τοποθέτηση αλιευτικών εργαλείων επιτρέπεται μόνο κάθετα στη συνοριακή γραμμή και σε όλο το μήκος της Απαγορεύεται απολύτως επί ένα έως δύο μήνες κάθε έτους η διενέργεια αλιείας με κάθε μέσο και εργαλείο εντός των λιμνών και των ποταμών για την προστασία της αναπαραγωγής των ψαριών Αλιευτική Νομοθεσία
Εσωτερικά ύδατα Επιτρέπονται μανωμένα και απλά δίχτυα με μέγεθος ματιού > 20mm Επιτρέπεται η αλιεία με συρόμενα από ξηρά ή σκάφος που έχουν μήκος δικτύου όχι μεγαλύτερο των 100 m, μήκος σχοινιού έλξης όχι μεγαλύτερο των 200 m και διαστάσεις ματιού διχτυού τουλάχιστον 30 mm (από κόμπο σε κόμπο) Επιτρέπονται πεζόβολα μόνο εφόσον χρησιμοποιούνται από σκάφος Επιτρέπονται κοφινέλα Στα ποτάμια: Απαγορεύονται τα πολυάγκιστρα (παραγάδια) Αλιευτική Νομοθεσία
Ελάχιστα Επιτρεπόμενα Μεγέθη (ΕΕ) Γενικά, απαγορεύεται η αλιεία και η πώληση κάθε είδους ψαριού που έχει μήκος μικρότερο των 8 cm (ΒΔ 666/66) Απαγορεύεται η συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία και εμπορία κοραλλιών καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου χωρίς ειδική άδεια
παραγάδια μανωμένα δίχτυα γρι-γρι μηχανότρατα πεζότρατα To μεσαίο μέγεθος και το ποσοστό των ατόμων με μήκος < ΕΕΜ βρέθηκε γενικά να αυξάνει με την ακόλουθη σειρά: παραγάδια μανωμένα δίχτυα γρι-γρι μηχανότρατα πεζότρατα % μήκος < ΕΕΜ Μήκος Σε όλα τα είδη η μηχανότρατα αλιεύει τα μικρότερα σε μέγεθος άτομα Τα γρι-γρι αλιεύουν άτομα που έχουν μέγεθος ενδιάμεσα αυτών της μηχανότρατας και των παράκτιων εργαλείων Δίχτυα και παραγάδια αλιεύουν τα μεγαλύτερα σε μέγεθος άτομα των ειδών
Οι ποινές επιβάλλονται με αποφάσεις των: Κυρώσεις Οι ποινές επιβάλλονται με αποφάσεις των: Α) Κεντρικών Λιμεναρχείων και υπολιμεναρχείων, αν πρόκειται για παραβάσεις σε θαλάσσιες περιοχές και λιμνοθάλασσες Β) Δασικών υπηρεσιών, αν πρόκειται για παραβάσεις σε ορεινά ρέοντα ρέματα Γ) Αστυνομικών αρχών, αν πρόκειται για παραβάσεις σε εσωτερικά ύδατα (λίμνες, ποτάμια και άλλα υδάτινα συστήματα)
Κυρώσεις Διοικητικά πρόστιμα Ποινικές κυρώσεις Αποφάσεις Δικαστικών Αρχών Αποφάσεις Λιμενικών Αρχών Φυλάκιση-Χρηματικά πρόστιμα Χρηματικά πρόστιμα Αλιευτική Νομοθεσία
Οι έλεγχοι όλων των νομοθετημάτων εξετάζουν τη νομιμότητα : Κυρώσεις Οι έλεγχοι όλων των νομοθετημάτων εξετάζουν τη νομιμότητα : των αλιευτικών εργαλείων (μέγεθος ματιών, μήκος, υλικό) την ισχύ των ναυτιλιακών εγγράφων των σκαφών και την ασφάλιση των αλιεργατών την τήρηση των χρονικών και χωρικών απαγορεύσεων
Κυρώσεις Οι κατηγορίες παραβάσεων κατά την άσκηση της επαγγελματικής και ερασιτεχνικής αλιείας είναι: Παραβάσεις των διατάξεων που καθορίζουν το ελάχιστο επιτρεπόμενο αλιευόμενο μέγεθος (διαστάσεις, βάρος, κ.λ.π.) υδρόβιων οργανισμών Παραβάσεις των διατάξεων που καθορίζουν τους τύπους και τις προδιαγραφές των σκαφών Παραβάσεις που αφορούν διατάξεις σχετικών με περιοχές αλιείας, χρονικούς περιορισμούς και παράνομα αλιευτικά εργαλεία 587 € - 2935 € 294 € - 1468 € 294 € - 1468 €
Κατοχή σε αλιευτικό πεδίο Κυρώσεις Απλές παραβάσεις Αλιεία γόνου Διοικητικά πρόστιμα Εκρηκτικά Κοράλλια Αλιεία Κατοχή σε αλιευτικό πεδίο Εκρηκτικά Ποινικές κυρώσεις Πώληση Αλιεία σε κοράλλια
Κυρώσεις Σε όλες τις περιπτώσεις γίνεται αφαίρεση της ατομικής άδειας αλιείας του κυβερνήτη καθώς και της άδειας αλιείας του σκάφους, με το οποίο πραγματοποιήθηκε η παράβαση Ο χρόνος αφαίρεσης της άδειας κυμαίνεται από 10 ημέρες έως 1 χρόνο, ανάλογα την περίπτωση Στην περίπτωση που διαπιστωθεί νέα παράβαση (υποτροπή) μέσα σε μια διετία, ο χρόνος αφαίρεσης της άδειας αλιείας του σκάφους με το οποίο πραγματοποιήθηκε η παράβαση και τα όρια των παραπάνω προστίμων διπλασιάζονται