Tα χαρισματικά και ταλαντούχα παιδιά Αθανάσιος Κ. Ρισβάς
Ορισμοί Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ορίζει τα χαρισματικά και ταλαντούχα παιδιά ως τα παιδιά που εμφανίζουν ικανότητα υψηλής επίδοσης σε τομείς όπως η νόηση, η δημιουργικότητα, 01 τέχνες, η ηγετική ικανότητα ή συγκεκριμένοι ακαδημαϊκοί τομείς και χρειάζονται υπηρεσίες και δραστηριότητες που δεν παρέχει συνήθως το σχολείο προκειμένου να αναπτύξουν πλήρως αυτές τις ικανότητες. Ο ορισμός της χαρισματικότητας από τον Renzulli βασίζεται στα γνωρίσματα της άνω του μέσου όρου γενικής νοητικής ικανότητας, του υψηλού επιπέδου αφοσίωσης στην επιτέλεση του έργου και της δημιουργικότητας. Η Piirto ορίζει το χαρισματικό άτομο ως άτομο με ανώτερη μνήμη, ικανότητα παρατηρητικότητας, περιέργεια, δημιουργικότητα και ικανότητα μάθησης.
Ορισμοί Η Maker ορίζει τον χαρισματικό και ταλαντούχο μαθητή ως λύτη προβλημάτων που μπορεί: (α) να διατυπώσει ένα νέο ή σαφέστερο ορισμό ενός υπάρχοντος προβλήματος, (β) να επινοήσει νέες και πιο αποδοτικές ή αποτελεσματικές μεθόδους, και (γ) να οδηγηθεί σε πρωτότυπες λύσεις.
Συχνότητα εμφάνισης Σύμφωνα με την πιο συχνά αναφερόμενη εκτίμηση της συχνότητας εμφάνισης, οι χαρισματικοί μαθητές με υψηλό ΔΝ συνιστούν το 3-5% του πληθυσμού σχολικής ηλικίας, ενώ πολλές μορφές ταλέντων δεν προϋποθέτουν υψηλό ΔΝ. Ίσως το 10-15% των μαθητών να έχουν τέτοια ταλέντα.
Χαρακτηριστικά Τα μαθησιακά και νοητικά χαρακτηριστικά των χαρισματικών και ταλαντούχων μαθητών περιλαμβάνουν ικανότητες στους ακόλουθους τομείς: Γρήγορη εκμάθηση, συγκράτηση και χρήση μεγάλων ποσοτήτων πληροφοριών. Συσχέτιση ιδεών μεταξύ τους. Ορθή κρίση. Αντίληψη της λειτουργίας μεγάλων συστημάτων γνώσης που το τυπικά αναπτυσσόμενο άτομο μπορεί να μην αναγνωρίζει. Εκμάθηση και χειρισμός αφηρημένων συμβολικών συστημάτων.
Χαρακτηριστικά 2 Επίλυση προβλημάτων, αναπλαισιώνοντας το ερώτημα και δημιουργώντας καινοτόμες λύσεις. Ασυγχρονία είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον διαφορετικό βαθμό νοητικής, συναισθηματικής και σωματικής ανάπτυξης που συχνά εμφανίζουν τα χαρισματικά παιδιά. Πολλά χαρισματικά παιδιά είναι δημιουργικά. Παρότι δεν υπάρχει ένας παγκόσμια αποδεκτός ορισμός της δημιουργικότητας, γνωρίζουμε ότι τα παιδιά αυτά διαθέτουν γνώσεις, εξετάζουν τις γνώσεις ποικιλοτρόπως, αναλύουν κριτικά τα αποτελέσματα και επικοινωνούν τις ιδέες τους. Ο ορισμός της δημιουργικότητας του Guilford περιλαμβάνει τις διαστάσεις της ευχέρειας, της ευελιξίας, της πρωτοτυπίας και της επεξεργασίας.
Εντοπισμός και αξιολόγηση Η πολυπαραγοντική μέθοδος εντοπισμού των χαρισματικών και ταλαντούχων μαθητών περιλαμβάνει ένα συνδυασμό τεστ νοημοσύνης· μετρήσεων επίδοσης· καταλόγων ελέγχου-αναφορών δασκάλου, γονέων, κοινότητας και συνομηλίκων αυτοαναφορών και ενδιαφερόντων ελεύθερου χρόνου. Η διαδικασία DISCOVERY της Maker μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον ισότιμο εντοπισμό χαρισματικών και ταλαντούχων μαθητών από ποικίλες πολιτισμικές ομάδες και χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο. Οι εκπαιδευτικοί των χαρισματικών μαθητών με αναπηρίες πρέπει να προσπαθούν να επιτύχουν ισορροπία μεταξύ της καλλιέργειας των δυνάμεων των μαθητών και της διδασκαλίας καθώς και παροχής των απαραίτητων προσαρμογών και υποστηρίξεων για τις αναπηρίες τους.
Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις Το αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τα μαθησιακά χαρακτηριστικά των χαρισματικών και ταλαντούχων μαθητών, να διατηρεί την ακαδημαϊκή αυστηρότητα, να είναι θεματικό και διεπιστημονικό, να περιλαμβάνει ποικίλους προσανατολισμούς και να είναι ισορροπημένο και διαρθρωμένο. Διαφοροποίηση είναι ένας ευρύς όρος που αναφέρεται σε μία ποικιλία στρατηγικών παροχής προκλητικού και εννοιολογικά διευρυμένου αναλυτικού προγράμματος στους χαρισματικούς και ταλαντούχους μαθητές. Επιτάχυνση είναι ο γενικός όρος που αφορά στην τροποποίηση του ρυθμού βάσει του οποίου ο μαθητής κινείται στο αναλυτικό πρόγραμμα.
Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις 2 Εμπλουτισμός σημαίνει βαθύτερη διερεύνηση ή μελέτη ενός θέματος σε σχέση με τη δυνατότητα που προσφέρει το αναλυτικό πρόγραμμα της γενικής εκπαίδευσης. Συμπύκνωση του αναλυτικού προγράμματος σημαίνει συμπίεση της διδακτικής ύλης ώστε οι μαθητές να έχουν χρόνο να εργαστούν με πιο δύσκολο υλικό. Τα μαθήματα σε επίπεδα παρέχουν προεκτάσεις του ίδιου βασικού μαθήματος σε ομάδες μαθητών με διαφορετικές ικανότητες. Η ταξινόμηση των εκπαιδευτικών στόχων του Bloom παρέχει ένα πλαίσιο διαφοροποίησης του αναλυτικού προγράμματος, μέσω ερωτήσεων και ανάθεσης δραστηριοτήτων που απαιτούν από τους μαθητές να επιδείξουν διαφορετικά είδη γνώσης.
Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις 3 Οι ευκαιρίες εξωσχολικής μάθησης περιλαμβάνουν εποπτεία και μέντορες, ειδικά μαθήματα και εργαστήρια στην κοινότητα, Junior Great Books, θερινά προγράμματα και διεθνείς εμπειρίες. » Τα τρία μοντέλα διαφοροποίησης του αναλυτικού προγράμματος για τους χαρισματικούς μαθητές είναι το Μοντέλο Σχολικού Εμπλουτισμού (ΜΣΕ) του Renzulli, το Μοντέλο του ενεργητικού λύτη προβλημάτων της Maker και οι Ενότητες της βασισμένης σε πρόβλημα μάθησης.
Εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια Τα ειδικά σχολεία για χαρισματικούς και ταλαντούχους μαθητές έχουν μακρά ιστορία. Οι μαθητές επιλέγονται βάσει των βαθμολογιών τους σε εξετάσεις και βάσει του ΔΝ. Τα σχολεία-μαγνήτες δίνουν έμφαση σε τομείς όπως οι ξένες γλώσσες, οι παραστατικές τέχνες ή τα μαθηματικά και οι θετικές επιστήμες. Το αναλυτικό πρόγραμμα και η διδασκαλία σε αυτόνομες τάξεις μπορούν να εστιάσουν στις ανάγκες των μαθητών με υψηλές ικανότητες. Εκτός από το ότι μοιράζονται πολλά από τα μειονεκτήματα των αυτόνομων τάξεων για μαθητές με αναπηρίες, κάποιοι θεωρούν τα προγράμματα αυτά ελιτίστικα.
Εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια 2 Ορισμένα σχολειά χρησιμοποιούν το μοντέλο της ενισχυτικής τάξης ή της απομάκρυνσης από την τάξη για να παρέχουν υπηρεσίες σε χαρισματικούς και ταλαντούχους μαθητές. Αν και τα προγράμματα της ενισχυτικής τάξης έχουν πολλά πλεονεκτήματα, έχουν επίσης, ένα σύνολο προκλήσεων και μειονεκτημάτων. Οι περισσότεροι χαρισματικοί και ταλαντούχοι μαθητές λαμβάνουν υπηρεσίες στις τάξεις γενικής εκπαίδευσης. Ένας εκπαιδευτικός-σύμβουλος καταρτισμένος στην εκπαίδευση των χαρισματικών παιδιών βοηθά συχνά τον εκπαιδευτικό της κανονικής τάξης να σχεδιάσει και να παρέχει εξειδικευμένη διδασκαλία.
Εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια 3 Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί και ερευνητές στον τομέα της εκπαίδευσης των χαρισματικών πιστεύουν ότι η ομαδοποίηση βάσει ικανοτήτων είναι απαραίτητη προκειμένου οι μαθητές αυτοί να αξιοποιήσουν το δυναμικό τους. Η εντός της τάξης και η διακομματική είναι δύο μορφές ομαδοποίησης βάσει ικανοτήτων που λειτουργούν ως αποτελεσματικά μέσα παροχής διαφοροποιημένης διδασκαλίας στους μαθητές σύμφωνα με την επίδοση και τα ενδιαφέροντα τους. Όπως και στην περίπτωση άλλων παιδιών με ειδικές ανάγκες, πρέπει να βελτιώσουμε τις στάσεις της κοινωνίας απέναντι στα χαρισματικά και ταλαντούχα παιδιά, αν θέλουμε να βελτιώσουμε το μέλλον τους.